SAMBU beto ke zinga na nsi-ntoto ya mavwanga, beto fwete sala ngolo sambu na kuvanda na ngemba. Ata beto ke vandaka ti mwa ngemba, mbala mingi yo ke vandaka mpasi na kutanina yo. Inki mambu Biblia ke tubaka yina lenda sadisa beto na kuvanda na ngemba ya kieleka? Inki mutindu beto lenda sadisa bantu ya nkaka na kuvanda na ngemba?

Beto lenda vanda na ngemba ya kieleka kaka kana beto ke kudiwa na lutaninu mpi kele ti mabanza ya mbote. Beto fwete kumisa mpi ngolo kinduku na beto ti bantu ya nkaka. Kima ya kuluta mfunu kele nde, sambu na kuvanda na ngemba ya kieleka, beto fwete yedisa kinduku na beto ti Nzambi. Inki mutindu?

Ntangu beto ke lemfukaka na bansiku mpi minsiku ya lunungu ya Yehowa, beto ke monisaka nde beto ke tudila yandi ntima mpi nde beto ke zola kusala kinduku ya mbote ti yandi. (Yer. 17:7, 8; Yak. 2:22, 23) Na nima, yandi ke kwisaka pene-pene na beto mpi ke sadisaka beto na kuvanda na ngemba ya kieleka. Yezaya 32:17 ke tuba nde: “Mbuma yina lunungu ya kieleka ta buta ta vanda ngemba, mpi mbuma ya lunungu ya kieleka ta vanda ngemba ya kimakulu mpi lutaninu.” Beto lenda zwa ngemba ya kieleka kana beto ke lemfukila Yehowa na ntima ya mvimba.—Yez. 48:18, 19.

Mpeve santu, dikabu ya nene yina ke katukaka na Tata na beto ya zulu ke sadisaka beto mpi na kuvanda na ngemba ya kieleka.—Bis. 9:31.

Ntumwa Polo monisaka nde ngemba kele kikalulu ya tatu ya “mbuma ya mpeve.” (Bag. 5:22, 23) Sambu mpeve ya Nzambi ke pesaka ngemba ya kieleka, beto fwete landa lutwadisu ya mpeve santu sambu na kuzwa yo. Bika beto tadila mitindu zole yina mpeve ya Nzambi lenda sadisa beto na kuvanda na ngemba.

 Ya ntete, kutanga Biblia mbala na mbala ke sadisaka beto na kuvanda na ngemba. (Nk. 1:2, 3) Ntangu beto ke yindulaka mingi mambu yina beto ke tanga na Biblia, mpeve ya Nzambi ke sadisaka beto na kubakisa mabanza ya Yehowa na mambu mingi. Mu mbandu, beto ke bakisaka nde yandi kele Nzambi ya ngemba mpi ke zabaka nde ngemba kele mfunu mingi na meso na yandi. Kana beto ke sadila malongi ya Biblia, beto ta vanda na ngemba ya mingi.—Bing. 3:1, 2.

Ya zole, beto fwete lomba Yehowa mpeve santu. (Luka 11:13) Yehowa ke sila nde kana beto ke sosa lusadisu na yandi, “ngemba ya Nzambi yina me luta mayele yonso ya kubakisa mambu ta tanina bantima na [beto] mpi mabanza na [beto] na nzila ya Kristu Yezu.” (Bafil. 4:6, 7) Kana beto ke samba mbala na mbala mpi ke lomba mpeve ya Yehowa, yandi ta pesa beto ngemba ya kieleka yina yandi ke pesaka kaka na bantu yina kele kibeni banduku na yandi.—Bar. 15:13.

Inki mutindu bantu mingi me sadilaka ndongisila yai ya Biblia mpi me salaka bansoba ya kufwana yina me sadisaka bo na kuvanda na ngemba ya kieleka ti Yehowa, ti bo mosi mpi ti bantu ya nkaka?

Bubu yai na dibundu ya Yehowa, bantu mingi yina vandaka kuwa “makasi nswalu” me kumaka ti mabanza ya mbote, me kumaka bantu ya ntima-mbote, ya ntima-nda mpi ke zingaka na ngemba ti bantu ya nkaka. * (Bing. 29:22) Mbandu ya bansamuni zole yina bo sadisaka na kuyambula makasi mpi kuzinga na ngemba ti bantu ya nkaka ke ndimisa kibeni diambu yai.

Davidi vandaka ti bikalulu ya mbi mpi yo vandaka kumonana na mambu yina yandi vandaka kutuba. Na ntwala ya kuzaba kieleka, mbala mingi Davidi vandaka ti kikalulu ya kutubila bantu mambu ya mbi mpi kutubila bantu ya dibuta na bo mambu yina vandaka kupesa bo mpasi. Na nima, Davidi bakisaka nde yandi fwete soba bikalulu na yandi mpi kukuma muntu ya ngemba. Inki sadisaka yandi na kukuma muntu ya ngemba? Yandi ke tuba nde: “Mono yantikaka kusadila minsiku ya Biblia mpi mono kumaka kuzitisa bantu ya dibuta na beto.”

Rachel yelaka na dibuta mosi ya mbi mpi yo sobaka bikalulu na yandi. Yandi ke tuba nde, “Ata bubu yai, mono ke salaka bikesa ya kuyambula  makasi sambu mono yelaka na dibuta yina konso muntu vandaka ti kikalulu ya kuwa makasi.” Inki sadisaka yandi na kukuma muntu ya ngemba? Yandi ke tuba nde, “Mono vandaka kusamba Yehowa mbala na mbala mpi kulomba yandi na kusadisa mono.”

David ti Rachel kele kaka bambandu zole ya ke monisa nde kana beto ke sadila minsiku ya Biblia mpi ke lomba mpeve santu ya Nzambi sambu yo sadisa beto, beto ta vanda na ngemba. Ya kieleka, ata beto ke zinga na nsi-ntoto ya mavwanga, beto lenda zwa ngemba ya kieleka yina ta sadisa beto na kuzinga mbote ti bantu ya dibuta na beto mpi bampangi na beto Bakristu. Yo yina, Yehowa ke lomba beto na “kuzinga na ngemba ti bantu yonso.” (Bar. 12:18) Keti beto lenda zinga na ngemba ti bantu yonso? Inki mambote bikesa yina beto ke salaka sambu na kuvanda na ngemba ke nataka?

Kisalu ya kusamuna ke pesaka beto dibaku ya kusadisa bantu na kubaka mambote na nsangu ya ngemba ya Kimfumu ya Nzambi. (Yez. 9:6, 7; Mat. 24:14) Diambu ya kiese kele nde, bantu mingi ke ndimaka. Yo yina, bo ke waka diaka ve makasi mpi me kumaka ti kivuvu. Ntangu bo ke monaka mambu yina ke salama na nsi-ntoto, bo ke kudiyangisaka diaka ve. Bo me kumaka ti kivuvu ya kieleka sambu na bilumbu ke kwisa mpi yo ke pusaka bo na ‘kusosa ngemba mpi kulanda yo.’—Nk. 34:14.

Kansi bantu yonso ve ke ndimaka nsangu na beto na mbala ya ntete. (Yoa. 3:19) Ata mpidina, mpeve ya Nzambi ke sadisaka beto na kulonga bo nsangu ya mbote na mawete mpi na luzitu yonso. Mpidina, beto ke landaka bantuma ya Yezu na Matayo 10:11-13 sambu na kisalu ya kusamuna, yo ke tuba nde: “Ntangu beno ke kota na nzo, beno pesa bantu ya nzo yina mbote. Kana nzo yina me fwana, bika nde ngemba ya beno me zodila yo kuvanda na nzo yina; kansi kana yo me fwana ve, bika nde ngemba na beno kuvutukila beno.” Kana beto landa ndongisila ya Yezu, beto ta tanina ngemba na beto ata muntu me ndima ve nsangu mpi beto ta tula ntima nde yandi ta ndima nsangu na mbala ya nima.

Beto ke monisaka mpi nde beto kele bantu ya ngemba ntangu beto ke solulaka ti bamfumu ya luyalu na luzitu yonso, ata bayina ke teleminaka kisalu na beto. Mu mbandu, luyalu mosi ya insi ya Afrika vandaka ti bangindu ya mbi yo yina bo buyaka kupesa beto nswa ya kutunga Banzo ya Kimfumu. Sambu na kuyidika mambu na ngemba yonso, bo tindaka mpangi mosi yina vandaka ntete misionere na insi yina ya Afrika sambu na kukutana ti Mumonisi ya insi yina na Londres, na Angleterre. Bo tindaka yandi sambu na kuzabisa Mumonisi yango kisalu ya ngemba yina Bambangi ya Yehowa ke salaka na insi na bo. Mambu lutaka nki mutindu?

Yandi ke tuba nde: “Kulwata ya nkento yina vandaka na kisika ya bo ke yambaka bantu ndimisaka mono nde yandi kele na dikanda ya bantu yina mono longukaka ndinga na bo. Yo yina, mono pesaka yandi mbote na ndinga na bo. Yandi yitukaka ngolo mpi yulaka mono nde, ‘Inki mono lenda sala sambu na nge?’ Na luzitu yonso, mono songaka yandi nde mono kele na mfunu ya kumona Mumonisi. Nkento yina bingaka Mumonisi na telefone, Mumonisi kwisaka mpi pesaka mono mbote na ndinga ya bwala na bo. Na nima, yandi widikilaka mono na dikebi yonso ntangu mono vandaka kutendudila yandi kisalu ya ngemba yina Bambangi ya Yehowa ke salaka.”

Bantendula ya luzitu yina mpangi pesaka katulaka bangindu ya mbi yina Mumonisi vandaka na yo sambu na kisalu na beto. Na nima, luyalu ya insi yina ya Afrika ndimaka diaka kisalu na beto ya kutunga. Bampangi sepelaka mingi na lukanu yina luyalu bakaka! Ya kieleka, kusadila bantu mambu na luzitu yonso ke nataka mambote mingi, mu mbandu ngemba.

Bubu yai, bansadi ya Yehowa ke zinga na ngemba ya kieleka na paladisu ya kimpeve. Kana nge ke yedisa kikalulu yai ya mbuma ya mpeve, yo ta sadisa bansadi ya Nzambi na kulanda kuvanda na ngemba. Kima ya kuluta mfunu kele nde, Yehowa ta ndima nge mpi nge ta vanda na ngemba ya mingi mpi ya mvula na mvula na nsi-ntoto ya mpa ya Nzambi.—2 Pie. 3:13, 14.