Sambu na nki Beto Fwete “Kumisa Yah”?
“Beno kumisa Yah! . . . Yo ke pesa kiese mingi mpi yo me fwana kibeni na kukumisa yandi!”—NKUNGA 147:1.
BANKUNGA: 59, 3
1-3. (a) Ziku nki ntangu bo sonikaka Nkunga 147? (b) Nkunga 147 ke longa beto nki?
MBALA mingi beto ke sikisaka bantu kana bo me sala to me tuba mambu ya mbote. Kana beto ke kumisaka bantu bantangu ya nkaka, yo me fwana nde beto kumisa Yehowa mingi kuluta! Beto ke kumisaka Yehowa sambu na ngolo na yandi ya mingi yina ke monanaka na bima yina yandi gangaka mpi zola ya mingi yina yandi ke monisilaka beto, mu mbandu kimenga ya Mwana na yandi.
2 Ntangu beto ke tangaka Nkunga 147, beto ke bakisaka nde nsoniki ya nkunga yai vandaka ti mpusa ya ngolo ya kukumisa Yehowa. Yandi ke lomba bantu ya nkaka na kukumisa Nzambi ti yandi.—Tanga Nkunga 147:1, 7, 12.
3 Beto me zaba ve muntu yina sonikaka Nkunga 147. Yo ke monana nde yandi zingaka ntangu bantu ya Izraele katukaka na kimpika na Babilone mpi vutukaka na Yeruzalemi. (Nkunga 147:2) Muyimbi-Bankunga kumisaka Yehowa sambu bansadi na yandi kumaka diaka kusambila yandi na insi na bo. Nkutu yandi pesaka bikuma mingi ya kukumisa Yehowa. Inki kele bikuma yango? Inki bikuma ke pusaka beto na kutuba nde “Aleluya!,” to “[Beto] Kumisa Yah!”?—Nkunga 147:1, noti na nsi ya lutiti.
YEHOWA KE SADISAKA BANTU YINA KELE NA MAWA
4. Inki mutindu bantu ya Izraele kudiwaka ntangu ntotila Sirusi katulaka bo na kimpika mpi sambu na nki?
4 Meka kuyindula mutindu bantu ya Izraele vandaka kudiwa na kimpika na Babilone. Bantu ya Babilone vandaka kuseka bo, yo yina bo songaka bo nde: “Beno yimbila beto nkunga mosi ya Sioni,” disongidila ya Yeruzalemi. Kansi, Bayuda yimbaka ve sambu bambeni fwaka Yeruzalemi, mbanza yina vandaka kupesa bo kiese. (Nkunga 137:1-3, 6) Bantima na bo vandaka na mawa mpi bo vandaka na mfunu ya kikesa. Yo yina, Yehowa sadisaka bo mutindu yandi silaka. Inki mutindu yandi salaka yo? Sirusi, ntotila ya Persia botulaka Babilone mpi tubaka nde: “[Yehowa] me pesa mono kisalu ya kutungila yandi nzo na Yeruzalemi.” Sirusi songaka mpi bantu ya Izraele nde: “Konso muntu na kati na beno yina kele na kati ya bantu na yandi yonso, bika nde Yehowa Nzambi na yandi kuvanda ti yandi, mpi bika nde yandi tombuka.” (2 Bansangu 36:23) Yo kele pwelele nde bantu ya Izraele yina vandaka na Babilone bakaka kikesa!
5. Inki muyimbi-bankunga tubaka na yina me tala mpusa ya ngolo ya Yehowa ya kusadisa beto?
5 Yehowa pesaka ve kikesa kaka na dikanda ya Izraele, kansi mpi na mosi mosi na kati na bo. Bubu yai, Yehowa ke sadisaka mpi konso muntu na kati na beto. Muyimbi-Bankunga sonikaka nde Nzambi “ke belulaka bantu yina kele na mawa; yandi ke sansaka bamputa na bo.” (Nkunga 147:3) Kana beto ke bela to ke niokwama na mabanza, beto fwete tula ntima nde Yehowa ke tudilaka beto dikebi. Yehowa kele ti mpusa ya ngolo ya kupesa beto kikesa mpi ya kusadisa beto. (Nkunga 34:18; Yezaya 57:15) Yandi ke pesaka beto mayele mpi ngolo ya kununga bampasi.—Yakobo 1:5.
6. Inki mambote beto lenda baka na mambu yina muyimbi-bankunga tubaka na Nkunga 147:4? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)
6 Na nima muyimbi-bankunga talaka na zulu mpi tubaka nde Yehowa “ke tangaka ntalu ya bambwetete; yandi ke bingaka konso mbwetete na zina na yo.” (Nkunga 147:4) Muyimbi-Bankunga vandaka kumona bambwete, kansi yandi lendaka ve kutanga yo. Bubu yai, bantu ya mayele ke tubaka nde galaksi na beto kele ti bamiliare ya bambwetete. Kansi na zulu bagalaksi kele bamiliare na bamiliare. Bantu ta kuka ve kutanga bambwetete, kansi Ngangi ke tangaka yo. Ya kieleka, yandi ke zabaka konso mbwetete mpi zina na yo. (1 Bakorinto 15:41) Nzambi ke zabaka kisika konso mbwetete kele, yandi ke zabaka nge mpi. Yandi ke zabaka kibeni kisika yina nge kele, mambu yina ke pesa nge mpasi mpi bima yina nge kele na yo mfunu!
7, 8. (a) Inki ke monisa nde Yehowa ke bakisaka bampasi na beto? (b) Pesa mbandu ya ke monisa nde Yehowa ke waka mpasi yina beto ke waka?
7 Yehowa ke bakisaka bampasi na beto mpi yandi ke sadisaka beto na kununga yo. (Tanga Nkunga 147:5.) Nge lenda yindula nde mpasi na nge kele mingi mpi nge ta nunga yo ve. Nzambi ke zabaka bandilu na beto, “yandi ke yibukaka nde beto kele mfututu.” (Nkunga 103:14) Sambu beto kele bantu ya kukonda kukuka, beto lenda vutukilaka mbala na mbala bifu ya mutindu mosi mpi yo lenda lembisa beto. Beto ke waka mpasi kana beto me tuba mambu ya mbi, kana bampusa ya mbi me kwisilaka beto na mabanza to kana beto me wila muntu kimpala! Yehowa ke salaka ve bifu, ata mpidina yandi ke bakisaka mbote-mbote mawi na beto.—Yezaya 40:28.
8 Keti nge me monaka mutindu diboko ya Yezaya 41:10, 13) Mambu yai kuminaka Kyoko mpangi-nkento ya mupasudi-nzila. Ntangu yandi kwendaka na teritware ya mpa, yandi vandaka ve na kiese. Kansi, nki sadisaka Kyoko na kuzaba nde Yehowa vandaka kubakisa bampasi na yandi? Na dibundu yina ya mpa, bampangi mingi vandaka kubakisa bampasi na yandi. Yandi waka bonso Yehowa ke tubila yandi nde: “Mono ke zola nge ve kaka sambu nge kele mupasudi-nzila, kansi sambu nge kele mwana na mono mpi nge me kudipesaka na mono. Mono ke zolaka nde nge vanda na kiese sambu nge kele nsadi na mono!” Inki mutindu Yehowa me sadisaka nge na kuzaba nde “mayele na yandi ya kubakisa mambu” kele mingi kuluta?
ngolo ya Yehowa me sadisaka nge na kununga bampasi? (YEHOWA KE PESAKA BETO BIMA YINA BETO KELE NA YO MFUNU
9, 10. Inki lusadisu ya kuluta mfunu Yehowa ke pesaka beto? Pesa mbandu.
9 Beto yonso ke vandaka na mfunu ya madia, bilele mpi kisika ya kulala. Ziku nge ke kudiyangisa sambu na kuzwa madia ya kufwana. Kuvila ve nde Yehowa salaka ntoto sambu yo basisa madia mingi sambu na bigangwa yonso ata nkutu “bana ya bakwanga-kwanga yina ke lombaka yo.” (Tanga Nkunga 147:8, 9.) Sambu Yehowa ke disaka bakwanga-kwanga, beto fwete ndima nde yandi ta pesa beto bima yonso yina kele mfunu sambu na beto.—Nkunga 37:25.
10 Kima ya kuluta mfunu kele nde Yehowa ke pesaka beto bima yina beto kele na yo mfunu sambu beto landa kukumisa lukwikilu na beto ngolo mpi yandi ke pesaka beto “ngemba ya Nzambi yina me luta mayele yonso ya kubakisa mambu.” (Bafilipi 4:6, 7) Yehowa sadisaka mpangi Mutsuo ti nkento na yandi. Ntangu mupepe ya ngolo bulaka na insi Japon na 2011, bo gulukaka sambu bo mataka na ludi ya nzo na bo. Bo vidisaka bima yonso. Bo lalaka mpimpa mpi madidi vandaka mingi. Na suka, bo sosaka kima yina lenda pesa bo kikesa. Bo monaka kaka Annuaire ya 2006 ya Bambangi ya Yehowa. Ntangu Mutsuo kangulaka yo, yandi monaka ntu-diambu yai “Mupepe ya Ngolo Yina Me Fwaka Bantu Mingi Kuluta.” (Le tsunami le plus meurtrier jamais recensé.) Yo tubilaka kunikana ya ntoto yina salamaka na 2004 na kisanga ya Sumatra, kisumbula ya kuluta nene yina fwaka bantu mingi kuluta. Mutsuo ti nkento na yandi dilaka ntangu bo tangaka bampasi yina bampangi kutanaka ti yo. Bo bakisaka nde Yehowa pesaka bo kibeni kikesa yina bo vandaka na yo mfunu. Yehowa sadisaka bo diaka na mitindu mingi. Bampangi ya babwala ya nkaka ya Japon natilaka bo madia ti bilele. Kansi bo bakaka kikesa mingi ntangu dibundu ya Yehowa tindaka bampangi na kutala bo. Mutsuo ke tuba nde: “Mono bakisaka kibeni nde Yehowa vandaka pene-pene na beto sambu na kusadisa beto. Yo pesaka beto kikesa mpenza!” Nzambi pesaka beto ntete bima yina beto vandaka na yo mfunu sambu beto landa kukumisa ngolo lukwikilu na beto, na nima yandi pesaka beto bima ya kinsuni.
BAKA MAMBOTE YA LUSADISU YA YEHOWA
11. Inki beto fwete sala sambu Yehowa kusadisa beto?
11 Yehowa “ke tombulaka bantu ya kudikulumusa.” Yandi ke zolaka beto mpi ke sadisaka beto ntangu yonso. (Nkunga 147:6a) Inki beto fwete sala sambu Yehowa kusadisa beto? Beto fwete vanda banduku na yandi ya ngolo. Kudikulumusa ta sadisa beto na kukuma banduku ya ngolo ya Yehowa. (Sefania 2:3) Bantu ya kudikulumusa ke ndimaka nde Yehowa ta yidika mambu yonso ya mbi mpi ta manisa bampasi. Yehowa ke sepelaka ti bo.
12, 13. (a) Sambu Nzambi kusadisa beto, nki beto fwete sala ve? (b) Yehowa ke sepelaka ti bantu ya nki mutindu?
Nkunga 147:6b) Beto ke zolaka ve nde mambu ya mutindu yai kukumina beto! Beto ke zolaka nde Nzambi kumonisila beto zola na yandi ya kwikama. Yo yina, beto fwete menga mambu yina yandi ke mengaka. (Nkunga 97:10) Mu mbandu, beto fwete buya bizumba mpi mambu yonso yina lenda pusa beto na kusala yo, bonso kutala bafoto mpi bafilme ya ke monisa bantu kinkonga. (Nkunga 119:37; Matayo 5:28) Kusala mutindu yina ke vandaka pete ve, kansi Yehowa ke sakumunaka beto sambu na bikesa yina beto ke salaka.
12 Kansi, Nzambi “ke losaka bantu ya mbi na ntoto.” (13 Beto ta kuka ve kusala mambu yai na ngolo na beto mosi, yo yina beto fwete tudila Yehowa ntima. Keti Yehowa ta sepela kana beto tula ntima na bima yina bantu ke tudilaka ntima? Ve, Yehowa “ke monaka ve kiese na ngolo ya mpunda.” Keti beto fwete tula ntima na ngolo na beto mosi to ya bantu ya nkaka? ‘Makulu ya ngolo ya muntu ke yitukisaka ve Yehowa.’ (Nkunga 147:10) Yo yina, beto fwete landa kubondila Yehowa na kusadisa beto na kununga bifu na beto. Yehowa ta lemba ve ata fioti na kuwa bisambu ya mutindu yai. Biblia ke tuba nde “Yehowa ke waka kiese na bantu yina ke waka yandi boma, na bantu yina ke vingilaka zola na yandi ya kwikama.” (Nkunga 147:11) Sambu Yehowa kele Nzambi ya kwikama mpi ke zolaka beto, beto ke ndima nde yandi ta landa kusadisa beto na kununga bampusa na beto ya mbi.
14. Muyimbi-Bankunga vandaka kutula ntima na nki mambu?
14 Yehowa ke sila nde yandi ta sadisa beto na ntangu ya mpasi. Ntangu bantu ya Izraele vutukaka na Yeruzalemi, muyimbi-bankunga yindulaka mutindu Yehowa vandaka kusadisa bo. Yandi yimbaka nde: “Yandi ke kumisaka ngolo banti ya ke kangaka bakielo ya mbanza na nge; yandi ke sakumunaka bana na nge na kati na nge. Yandi ke nataka ngemba na teritware na nge.” (Nkunga 147:13, 14) Kuzaba nde Yehowa ta kumisa ngolo bakielo ya mbanza, sadisaka muyimbi-bankunga na kuzinga na ngemba. Yo ndimisaka yandi nde Yehowa ta sadisa bantu na yandi.
15-17. (a) Inki mutindu beto lenda kudiwa ntangu beto ke kutana ti bampasi, kansi nki mutindu Yehowa ke sadisaka beto na nzila ya Ndinga na yandi? (b) Pesa mbandu ya ke monisa nde ndinga ya Nzambi “ke bakaka ntinu nswalu” sambu na kusadisa beto.
15 Nge lenda kudiyangisa sambu na bampasi na nge, kansi Yehowa lenda pesa nge mayele ya kununga yo. Muyimbi-Bankunga tubaka nde Nzambi “ke tindaka nsiku na yandi na ntoto; ndinga na yandi ke bakaka ntinu nswalu.” Na nima muyimbi-bankunga tubilaka mvula ya mpembe mpi mvula ya matadi, yandi yulaka nde: “Nani lenda kanga ntima na madidi [ya Nzambi]?” Yandi tubaka diaka nde Yehowa ke “tindaka ndinga na yandi, ebuna yo ke kumaka masa-masa.” (Nkunga 147:15-18) Nzambi ke zabaka mambu yonso mpi ke salaka mambu yonso, yandi kele ti kiyeka na zulu ya mvula ya matadi mpi mvula ya mpembe, yo yina tula kivuvu nde yandi ta sadisa nge na kununga konso mpasi.
16 Bubu yai, Yehowa ke twadisaka beto na nsadisa ya Ndinga na yandi. Muyimbi-Bankunga tubaka nde ndinga ya Yehowa “ke bakaka ntinu nswalu” sambu na kusadisa beto. Nzambi ke twadisaka beto na mutindu ya mbote mpi na ntangu ya mbote. Yindula mambote yina nge ke bakaka na nzila ya Biblia, ya mikanda ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” ya JW Télédiffusion, ya jw.org, ya bankuluntu mpi ya bampangi. Matayo 24:45) Keti nge me monaka na luzingu na nge mutindu Yehowa ke sadisaka nge?
(17 Mpangi-Nketo Simone monaka mutindu Ndinga ya Nzambi sadisaka yandi. Yandi vandaka kudimona kukonda mfunu mpi yindulaka nde Yehowa vandaka ve kusepela ti yandi. Kansi, ntangu yandi lembaka nitu, yandi landaka kubondila Yehowa na kusadisa yandi. Yandi landaka mpi kulonguka Biblia. Simone tubaka nde: “Yehowa ke sadisaka mono ntangu yonso ya mono ke kutanaka ti bampasi.” Mambu yai ke sadisaka yandi na kuvanda ti mabanza ya mbote.
18. Inki ke ndimisa nge nde Yehowa kele nduku na nge ya ngolo mpi nki bikuma ke pusaka nge na ‘Kukumisa Yah!’?
18 Muyimbi-Bankunga zabaka nde Yehowa ponaka dikanda ya Izraele na kuvanda dikanda na yandi. Bantu ya Izraele mpamba vandaka ti “ndinga” mpi “bansiku” ya Nzambi. (Tanga Nkunga 147:19, 20.) Bubu yai, beto kele na kiese kibeni ya kubingama Bambangi ya Yehowa. Beto ke vandaka na kiese sambu beto me zaba yandi, sambu Ndinga na yandi ke twadisaka beto mpi sambu beto kele banduku na yandi. Bonso muntu yina sonikaka Nkunga 147, beto kele ti bikuma mingi ya ‘Kukumisa Yah!’ mpi kusadisa bantu na kukumisa yandi.