Mambu Yina Ta Sadisa Nge na Kuyikama ti Dibundu ya Mpa
KETI nge me sobaka dezia dibundu? Kana mpidina, ntembe kele ve nde nge ta ndima mambu yai ya mpangi Jean-Charles ke tuba: “Kana nge ti dibuta na nge me kwenda na dibundu ya mpa, yo ke vandaka mpasi na kuyikama sambu nge fwete sala yonso sambu bantu yonso ya dibuta kulanda kuvanda ti kinduku ya ngolo ti Yehowa.” Kana nge me kwenda kisika ya nkaka, yo lenda lomba nde nge sosa kisalu, kisika ya kuzinga, mbala ya nkaka banzo-nkanda sambu na bana na nge. Yo lenda lomba mpi nde nge yikama ti climat, nge yikama ti mutindu bantu ke zingaka kuna mpi ti teritware ya mpa ya kulonga nsangu ya mbote.
Mpangi Nicolas ti Céline kutanaka ti diambu ya nkaka ya mpasi. Bo ndimaka mukumba yina Betele ya France pesaka bo ya kukwenda na dibundu ya mpa. Bo ke tuba nde: “Ntete, beto waka kiese mingi kibeni kansi na nima beto yantikaka kuyindula mingi banduku na beto yina beto yambulaka. Beto vandaka ntete ve ti kinduku ya ngolo ti bampangi na dibundu yina ya mpa.” a Sambu yo lenda vanda mpasi na kuyikama ti dibundu ya mpa, nki nge lenda sala sambu na kulanda kuvanda na kiese mpi kulanda kusadila Yehowa na mutindu ya mbote na dibundu yina? Inki bampangi ya nkaka lenda sala sambu na kusadisa nge? Mpi nki mutindu nge lenda pesa bampangi ya nkaka kikesa mpi nge mosi kubaka kikesa?
MAMBU IYA YINA TA SADISA NGE NA KUYIKAMA
1. Tudila Yehowa Ntima. (Nk. 37:5) Ntangu bo tindaka bakala ya mpangi Kazumi yina ke zingaka na Japon na kukwenda kusala kisika ya nkaka, mpangi Kazumi katukaka na dibundu yina yandi vandaka mpi yandi salaka bamvula 20 na dibundu yango. Inki mutindu yandi ‘pesaka nzila na yandi na Yehowa’? Yandi ke tuba nde: “Mbala na mbala, mono vandaka kusonga Yehowa boma yina mono vandaka kuwa, mutindu mono vandaka kudiwa mono mosi mpi susi yina mono vandaka kuwa. Ntangu yonso yina mono vandaka kusonga Yehowa mambu yina, yandi vandaka kupesa mono ngolo ya me fwana.”
Inki lenda sadisa nge na kutudila diaka Yehowa ntima mingi? Nti ke vandaka ti mfunu ya masa mpi ya madia sambu na kuyela. Mutindu mosi mpi, lukwikilu na beto ke vandaka ti mfunu ya masa mpi ya madia ya kifwani sambu na kukuma ngolo. Nicolas yina beto me tubila, bakisaka nde kuyindula mingi mbandu ya Abrahami, ya Yezu mpi ya Polo, bantu yina salaka bibansa
mingi sambu na kusala luzolo ya Nzambi, sadisaka yandi na kutudila diaka Yehowa ntima mingi. Kulonguka Biblia mbala na mbala ta sadisa nge na kuyikama ti mambu yina me soba na luzingu na nge mpi nge ta longuka mambu mingi sambu na kupesa bampangi kikesa na dibundu na nge ya mpa.2. Kufwanisa ve dibundu na nge ya mpa ti dibundu na nge ya ntama. (Lon. 7:10) Yo lombaka nde mpangi Jules, yina katukaka na Bénin kuyikama ti luzingu ya mpa na États-Unis. Yandi ke tuba nde: “Mono vandaka kuyindula nde mono fwete tela muntu yonso yina mono ke kutana ti yandi na mbala ya ntete mambu ya luzingu na mono.” Kansi ntangu yandi bakisaka nde mambu vandaka ve kusalama mutindu mosi ti kisika yina yandi katukaka, yandi kumaka kutina bampangi mpi kudivandila. Kansi, ntangu yandi bakisaka bampangi mbote-mbote, yandi sobaka bangindu na yandi. Yandi ke tuba nde: “Mono ke ndima nde bantu yonso na ntoto ke vandaka mutindu mosi, ata bo ke tubaka ve mutindu mosi mpi bo ke salaka ve mambu mutindu mosi. Kundima bantu mutindu bo kele, kele mfunu mingi.” Yo yina, kufwanisa ve dibundu na nge ya mpa ti dibundu na nge ya ntama. Mpangi Anne-Lise yina kele mupasudi-nzila ke tuba nde: “Mono kwendaka na dibundu ya mpa sambu na kulonguka mambu ya mpa. Mono kwendaka ve kuna sambu mono vandaka kuyindula nde mambu yonso vandaka kusalama kaka bonso na dibundu na mono ya ntama.”
Bankuluntu mpi fwete fwanisa ve dibundu na bo ya ntama ti dibundu na bo ya mpa. Kana bampangi ke sala mambu na mutindu ya nkaka na dibundu na nge ya mpa, yo ke tendula kaka ve nde bo ke sala ve mambu mbote. Yo kele mbote na kuzaba ntete mutindu mambu ke salamaka na kisika yina na ntwala ya kupesa bangindu na nge. (Lon. 3:1, 7b) Yo kele mbote na kuvanda mbandu ya mbote sambu na bampangi na kisika ya kupusa bo na kingolo-ngolo na kuyindula bonso nge.—2 Bak. 1:24.
3. Sala mingi na dibundu na nge ya mpa. (Bafil. 1:27) Yo ke lombaka ntangu mingi mpi bikesa mingi sambu na kukatuka kisika yina nge ke zingaka mpi kukwenda kuzinga kisika ya nkaka. Kansi yo kele mfunu nde nge sala nswalu sambu na kuyantika kukwenda na balukutakanu na dibundu na nge ya mpa kimuntu-kimuntu. Bampangi na dibundu na nge ya mpa fwete mona nge mbala na mbala sambu bo ta kinduku ti nge mpi bo sadisa nge. Mpangi-nkento Lucinda kwendaka kuzinga ti bana na yandi zole ya bankento na mbanza mosi ya nene na Afrique du Sud. Yandi ke tuba nde: “Banduku na mono songaka mono nde mono fwete sala yonso sambu na kukangama ti bampangi na dibundu. Mono fwete longa nsangu ya mbote ti bo mpi mono fwete pesa bamvutu na balukutakanu. Beto songaka mpi bampangi nde bo lenda yantika kusala balukutakanu ya kisalu ya kulonga nsangu ya mbote na nzo na beto.”
‘Kusala ngolo kumosi’ mambu ya kimpeve ti bampangi na dibundu na nge ya mpa, ta sadisa nge na kukumisa lukwikilu na nge ti ya bampangi ngolo. Bankuluntu songaka mpangi Anne-Lise yina beto me tubila na kusala bikesa ya kulonga nsangu ya mbote ti bampangi yonso na dibundu na yandi ya mpa. Inki mambote yandi bakaka? Yandi ke tuba nde: “Mono bakisaka nswalu nde yo kele mutindu mosi ya mbote ya kuyikama ti bampangi na dibundu.” Diaka, kana nge ke kudipesa na luzolo yonso na kusala bisalu na dibundu, mu mbandu kutula bunkete mpi kuyidika bima na Nzo ya Kimfumu, yo ta sadisa bampangi na kubakisa nde nge ke
mona nde yo me kuma kibeni dibundu na nge. Kana nge ke kudipesa mingi na mambu ya dibundu, bampangi ta yikama ti nge nswalu mpi nge ta bakisa nde nge kele kibeni na dibuta na nge ya kimpeve.4. Ta kinduku ti bampangi. (2 Bak. 6:11-13) Kana bantu me bakisa nde nge ke tudila bo dikebi, yo ta vanda pete nde bo kuma banduku na nge. Yo yina, sala yonso sambu na kulutisa ntangu ti bampangi na ntwala ya balukutakanu mpi na nima na yo sambu na kusolula ti bo mpi na kuzabana ti bo. Sala bikesa ya kukanga bazina na bo. Kana nge ke kanga bazina ya bampangi, nge kele mawete mpi bantu ke solula ti nge kukonda mpasi, yo ta sala nde bampangi kupusana pene-pene ti nge mpi bo kuma banduku na nge kukonda mpasi.
Kusosa ve kusala mambu mutindu ya nkaka kaka sambu bampangi kusepela ti nge, kansi sala nde bampangi kuzaba nge mutindu nge ke vandaka kibeni. Sala bonso mpangi Lucinda. Yandi ke tuba nde: “Ntangu yai, beto kele ti banduku mingi sambu beto vandaka kubingisa bampangi na nzo na beto.”
“BENO YAMBANA”
Bantu ya nkaka ke waka boma ya kukota na Nzo ya Kimfumu yina kele ti bantu mingi ya bo me zaba ve. Inki mutindu nge lenda sadisa bantu ya mpa na dibundu na beno? Ntumwa Polo tubaka nde: “Beno yambana, kaka mutindu Kristu mpi yambaka beno.” (Bar. 15:7) Bankuluntu fwete landa mbandu ya Kristu mpi bo sadisa bantu ya mpa na kudiwa mbote. (Tala lupangu “ Inki Ta Sadisa Nge na Kuyikama ti Kisika Yina Nge Me Kwenda?”) Kansi bantu yonso na dibundu, yo vanda bana, lenda sadisa bantu ya mpa na kudiwa mbote.
Kuyamba bantu ke tendula kaka ve kubingisa bo na nzo na nge, kansi kusadisa bo mpi. Mu mbandu, mpangi-nkento mosi bakaka mpangi-nkento ya nkaka yina kwisaka ya mpa na dibundu na bo, yandi tambusaka yandi na mbanza mpi yandi songaka yandi mutindu ya kubaka transpore na mbanza yina. Kima yina yandi salaka simbaka kibeni ntima ya mpangi-nkento yina ya mpa mpi yo sadisaka yandi na kuyikama.
DIBAKU YA KUYELA
Kana dimpasu me yela, yo ke kudiwulaka bimpusu mbala mingi sambu mapapu na yo kukuma ngolo mpi yo kuka kupumbuka. Mutindu mosi mpi, kana nge me kwenda na dibundu ya mpa, nge fwete katula konso
kima yina ke yangisa nge, yina lenda sala nde nge kuka ve kupumbuka na mutindu ya kifwani na kisalu ya Yehowa. Mpangi Nicolas mpi nkento na yandi Céline ke tuba nde: “Kukwenda kisika ya nkaka kele mutindu ya mbote ya kulonguka mambu ya mpa. Beto fwete kuma ti bikalulu ya mpa sambu yo sadisa beto na kuyikama ti bantu ya mpa mpi kisika ya mpa.” Mpangi Jean-Charles yina beto tubilaka na luyantiku ke tubila mambote yina dibuta na yandi bakaka, yandi ke tuba nde: “Bana na beto ke yela kibeni na kimpeve mpi bo ke ta kinduku ya ngolo ti Yehowa na dibundu na beto ya mpa. Na nima ya bangonda fioti mpamba, mwana na beto ya nkento ndimaka kusala masolo na balukutakanu ya kati-kati ya mposo mpi mwana na beto ya bakala kumaka nsamuni ya me bakaka ntete ve mbotika.”Ebuna nki nge ta sala kana mambu ya luzingu na nge ke pesa nge ve nzila ya kukwenda kisika yina mpusa kele mingi? Nge lenda sala bonso nde dibundu na nge ya ntama me kuma dibundu ya mpa mpi nge sadila bandongisila yina beto me tubila na disolo yai. Ntangu nge ke tudila Yehowa ntima, kudipesa mingi na mambu ya dibundu, longa nsangu ya mbote ti bampangi, sala kinduku ti bampangi ya nkaka mpi kumisa ngolo kinduku na nge ti bampangi yina nge me zaba dezia. Nge lenda sadisa bantu ya mpa na dibundu, to bantu yina kele ti mfunu ya lusadisu. Zola kele kidimbu ya Bakristu ya kieleka. Yo yina ntembe kele ve nde kana nge ke monisa zola, yo ta sala nde nge yela na kimpeve. (Yoa. 13:35) Ndima kibeni nde “Nzambi ke waka kiese na bimenga ya mutindu yina.”—Baeb. 13:16.
Ata kuyikama na dibundu ya mpa ke vandaka ve pete, bampangi mingi me yikamaka mbote na mabundu ya mpa mpi bo ke vandaka na kiese. Nge mpi lenda vanda na kiese kana nge me kwenda na dibundu ya mpa. Mpangi Anne-Lise ke tuba nde: “Kukwenda na dibundu ya mpa me sadisaka mono na kukanguka.” Ntangu yai, mpangi Kazumi ke ndima kibeni nde: “Kana nge me kwenda na dibundu ya mpa, nge lenda mona diboko ya Yehowa na mutindu yina nge me monaka ntete ve.” Ebuna mpangi Jules? Yandi ke tuba nde: “Banduku yina mono kumaka ti bo sadisaka mono na kudiwa ve munzenza. Mono me yikama mpenza ti dibundu na mono ya mpa mpi mono ke wa ve nzala ya kukatuka diaka.”
a Sambu na kuyikama ti kisika yina nge me kuma kuzinga, tala disolo “Comment surmonter le mal du pays dans le service de Dieu” na Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa ya 15 mai 1994.