Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

Keti Nge Zabaka Yo?

Keti Nge Zabaka Yo?

Sambu na nki yo lombaka nde bo buka makulu ya bantu ya mbi yina bo vandaka kufwa?

Evanzile ke tuba mambu yai na yina me tala lufwa ya Yezu mpi bantu zole ya mbi yina bo tulaka na nti ya mpasi: “Bayuda lombaka Pilate nde bo buka makulu na bo mpi bo katula banitu yango.”—Yoane 19:31.

Nsiku ya Bayuda vandaka kutuba nde kana bo tula muntu ya mbi na zulu ya nti mpi muntu yango me fwa, mvumbi na yandi “lenda lala pana ve tii na suka.” (Kulonga 21:22, 23) Ziku, Bayuda sadilaka nsiku yina bantu ya Roma vandaka kusadila na bantu yina bo vandaka kufwa na nti. Na dibaku yai, bo bukaka bantu yina makulu sambu bo fwa nswalu mpi bo zika bo na ntwala nde Kisabatu kuyantika na kudinda ya ntangu.

Ntangu bo vandaka kufwa muntu mutindu yai, bo vandaka kukanga yandi na nti mpi kubula yandi bansonso na maboko ti na makulu. Ntangu bo vandaka kutelemisa nti yango, muntu vandaka kuwa mpasi ya ngolo sambu kizitu na yandi yonso vandaka na zulu ya bansonso yina. Yo vandaka kulomba nde muntu kunwana na bansonso yina bo bulaka yandi na makulu sambu na kufulumuna. Kansi, kana bo me buka mikwa ya makulu na yandi, yo vandaka mpasi sambu yandi nwana na bansonso. Yo yina, kukonda kufulumuna mbote to mpasi ya ngolo yina yandi vandaka kuwa vandaka kusala nde muntu kufwa nswalu.

Inki mutindu bo vandaka kusadila balanse na bitumba na ntangu ya ntama?

Lanse vandaka kinwaninu yina Davidi sadilaka sambu na kufwa Goliati. Mbala ya nkaka Davidi longukaka kusadila lanse na bumwana ntangu yandi vandaka ngungudi.—1 Samuele 17:40-50.

Kifwanisu Yina Basoda ya Asiria Ke Sadila Balanse Sambu na Kunwanisa Mbanza ya Bayuda Yina Kele Ti Bibaka ya Ngolo

Bo monaka bifwanisu ya lanse na bima yina bantu ya Ezipte ti bantu ya Asiria vandaka kusadila na ntangu ya ntama. Kinwaninu yai vandaka ti poshe mosi ya kwire to ya lele yina bo kangaka ti bansinga na balweka yonso zole. Muntu yina vandaka kusadila lanse vandaka kutula mwa-ditadi ya nkongolo, yina nene na yo vandaka ya basantimetre 5 tii na 7,5; mpi kilo na yo vandaka bagrame 250. Ebuna sambu na kuta ditadi, yandi vandaka kuwunga yo na zulu mpi kuyambula nsinga mosi na mpila nde ditadi kukwenda na ngolo yonso mpi kuluta ve na lweka.

Bo sengumunaka balanse mingi yina bo vandaka kusadila na bitumba na Moyen-Orient na ntangu ya ntama. Basoda ya eksiperiansi lendaka kulosa ditadi na lanse mpi ditadi yina kukwenda na vitesi ya bakilometre 160 tii na 240 na ngunga mosi. Bantu ya mayele ke ndimaka ve nde lanse yina me fwanana ti buta lenda ta matadi na kitamina yina, kansi bo ke ndimaka nde yo vandaka kinwaninu mosi ya kigonsa.—Bazuzi 20:16.