LIÇÃO 39
Topẽ ne ãkrén tĩ ti, vẽnh kyvénh to
Kyvénh vỹ tỹ nén ũ há tãvĩ nĩ. Ẽg tỹ kyvénh tũn kỹ, ẽg pi rĩnrĩr nỹtĩ. Topẽ vỹ ẽg hyn han ja, kỹ ti tỹ ẽg mỹ kãmén tĩ, ẽg ne han ke mũ ti, ẽg kyvénh to. Ti ne kãmén tĩ, kyvénh to? Ẽg tỹ kyvénh kon kỹ, ke tũ nĩn kỹ ẽg tỹ tratamento ũ han kỹ, kyvénh tỹ, tag vỹ ẽg mỹ há han nĩ hãn? Ã hã ren kỹ kuprẽg há han ke mũ, tag to?
1. Jeová ne ãkrén tĩ, kyvénh to?
Vãsỹ, Jeová vỹ tó ja ũn tỹ ti mỹ rãnhrãj tĩ ag mỹ: “Ti kyvénh kã ti nĩ, ti rĩr nĩ ti.” (Levítico 17:14) Jeová mỹ, ẽg kyvénh tỹ tỹ ẽg vida ri ke. Ẽg vida vỹ tỹ nén ũ há tãvĩ nĩ, kỹ ẽg kyvénh vỹ tỹ nén ũ há tãvĩ nĩ gé.
2. Topẽ ne ẽg tỹ hyn han tũ nỹtĩ vé sór tĩ, ẽg kyvénh to?
Vãsỹ, congregação han ke jo, Jeová vỹ tó ja ũn tỹ ti mỹ rãnhrãj tĩ ag mỹ, ag tỹ kyvénh ko tũ nỹtĩ jé. (Gênesis 9:4 kar Levítico 17:10 le kem nĩ.) Kar kỹ, Jeová tóg tag kãmén mãn mũ, Cristo mré ke ag mỹ. Cristo Mré Ke Ag Kar Tỹ Rĩr Fã vỹ tó ja: “Nén ũ kyvénh ko tũ nĩ.” — Han kãme 15:28, 29 le kem nĩ.
Kỹ ẽg pi nén ũ kyvénh ko tĩ, hã ren kỹ sir? Ha to ãkrén nĩ, médico vỹ ã mỹ tó kỹ, ã tỹ goj fa kron tũ nĩ jé. Ã mỹ vãjãn kã ki tỹ goj fa nĩ, konh ke mũ hãn? Ke tũ nĩn kỹ, ã mỹ ã kujej ki goj fa mĩ ke mũ vã? Vaꞌ. Tag hã ri ke, ẽg pi kyvénh kronkron tĩ, ẽg pi ti ko tĩ kar ẽg pi vãjãn kã ki tỹ kyvénh nĩ ko tĩ gé.
Jo médico tỹ tratamento ũ ki ã ki rĩr sór tĩ, kyvénh tỹ? Tratamento ũn ag vỹ Topẽ vĩ kato tã tĩ. Tratamento tag ag kãmĩ, médico ag vỹ ũn ag ki mĩ tĩ, kyvénh ti, ke tũ nĩn kỹ ti vẽnh kãpóv ag ti: glóbulos vermelhos, glóbulos brancos, plaquetas kar plasma. Hã ra tratamento ũ ki, ẽg pi ki kanhró há nỹtĩ, tratamento ũ Topẽ Vĩ kato tã tĩ, ke tũ nĩn kỹ vaꞌ. Ha to jykrén nĩ, kyvénh ti vẽnh kãpóv ag kã ki vỹ nén ũ sĩ ag nỹtĩ. Tratamento ũ ag ki, médico ag tỹ nén ũ sĩ tag ag tỹ, ũn ag ki rĩr tĩ, ke tũ nĩn kỹ médico ũ vỹ ũn kyvénh kunũnh vén tĩ, kar ũn ẽn hã ki mĩ mãn jé, ti kyvénh ti. Ẽg hã vỹ ẽg tỹ nén han ke mũ ti, ti kuprẽg ke nỹtĩ. a — Ha vé vẽnh rá sĩ ti; Galácia 6:5.
VẼNH KANHRÃN KÃFÓR NĨ
Ha vé ã hã ren kỹ tratamento ag kuprẽg ke mũ, ã tỹ vẽnh ki rĩr jé.
3. Tratamento ũ kuprẽg nĩ, ã tỹ Jeová mỹ há han jé
à ne han ke nĩ, ã tỹ tratamento ũ han ra, ã tỹ Topẽ jykre kyvénh to ki króm jé? Ha vé VÍDEO ti. Kar jagnẽ mré vãmén nĩ, ã tỹ nén ũ tag ag ki króm ke mũ to.
-
Topẽ mỹ to vĩm nĩ, ti tỹ ã kanhrãn jé. — Tiago 1:5.
-
Topẽ Vĩ Rá ki, vẽnh jyvẽn ag tugnỹm nĩ, kar ãkrén nĩ, ã ne han ke nĩ ti, vẽnh jyvẽn ẽn ki króm jé. — Provérbios 13:16.
-
à ĩn to hã, tratamento ũ ag vỹ nỹtĩ ẽn ki kanhró nĩ.
-
Ha to ãkrén nĩ, tratamento ũ ag tỹ ne ã pi ag mỹ: hej, ke mũ ti.
-
Ha to ãkrén nĩ, ã tỹ nén kuprẽg ja ti vỹ ã krĩ kãnhvy han ke mũ to. — Han kãme 24:16; b ha vé vẽnh rá sĩ ti.
-
Mĩ ãkrén nĩ, ã hã vỹ tag to kuprẽg han ke mũ, ũn pi tỹ tag to kuprẽg ke mũ, ã jagfy. Ã mén, ã prũ fi, congregação to kofa ũ, ke tũ nĩn kỹ ũn tỹ ã kanhrãn tĩ, Topẽ Vĩ Rá to, ag pijé ge han ke mũ. — Roma 14:12.
-
à tỹ nén kuprẽg ja ẽn rán nĩ.
4. Jeová Kãmén Fã ag vỹ vẽnh ki rĩr há han sór tĩ
Tratamento ũ ki, médico vỹ ẽg ki rĩr ra, ẽg tỹ Topẽ jykre kyvénh to ki króm nỹtĩnh ke mũ. Ha vé VÍDEO ti.
Tito 3:2 le kem nĩ. Kar jagnẽ mré vãmén nĩ, tag to:
-
Ẽg tỹ médico ag mré vãmén nỹtĩn kỹ, ẽg ne tugnĩn komẽr hã tugtó ke nỹtĩ?
Cristo mré ke ag vỹ nén ũ tag ag vãnh tĩ |
Kejẽn Cristo mré ke ũ ag vỹ nén ũ tag ag mỹ: hej, ke mũ |
---|---|
A. Plasma |
Plasma kã ki nén ũ sĩ ag |
B. Glóbulos brancos |
Glóbulos brancos kã ki nén ũ sĩ ag |
C. Plaquetas |
Plaquetas kã ki nén ũ sĩ ag |
D. Glóbulos vermelhos |
Glóbulos vermelhos kã ki nén ũ sĩ ag |
5. Kyvénh ti vẽnh kãpóv kã ki vỹ nén ũ sĩ ag nỹtĩ: Tag to ãkrén há han nĩ
Kyvénh kã ki vỹ vẽnh kãpóv ag vẽnh kãgra nỹtĩ: glóbulos vermelhos, glóbulos brancos, plaquetas kar plasma. Vẽnh kãpóv tag ag kã ki vỹ nén ũ sĩ ag nỹtĩ. c (Há vé vẽnh rá sĩ ti.) Kejẽn, ũn tỹ kaga nĩn kỹ, ke tũ nĩn kỹ ũn tỹ rỹnh nĩn kỹ, médico vỹ ti ki rĩr tĩ, kyvénh ti vẽnh kãpóv ag to nén ũ sĩ ag tỹ.
Cristo mré ke ag vỹ ag jykre vẽnh kanhrãn tĩ, Topẽ Vĩ Rá tỹ. Ag tỹ kyvénh ti vẽnh kãpóv to nén ũ sĩ ag to jykrén há ke nỹtĩ. Kejẽn, tratamento ũ nén ũ sĩ ẽn tỹ, régre ũ ag vỹ ti mỹ: hej, ke tũ nĩ. Hã ra, régre ũnꞌũ ag vỹ tratamento ag ẽn mỹ: hej, ke mũ.
à tỹ tag to kuprẽg kỹ, ha to ãkrén nĩ:
-
Tratamento ũ ki, kyvénh ti vẽnh kãpóv to nén ũ sĩ ag tỹ, isỹ ti mỹ hej ke tũ nĩ, ke tũ nĩn kỹ ti mỹ: hej, ke mũ. Inh hã ren kỹ tag to kãmén ke mũ vẽ, médico ũ mỹ?
JO ŨN TỸ Ã KI JẼMẼN KỸ: “Ũn tỹ ti ki kyvénh mĩ tĩ kỹ, ne tugnĩn tag tỹ tỹ kórég nĩ?”
-
à ne tónh?
à NE KANHRÃN JA TI
Jeová vỹ ẽg tỹ kyvénh ki rĩr há ve sór tĩ.
Jykrinkrén mũ
-
Jeová mỹ kyvénh vỹ tỹ nén ũ há tãvĩ nĩ. Mỹ ne tugnĩn?
-
Topẽ vỹ ẽg mỹ tó ja, ẽg tỹ kyvénh ko tũ nĩ jé. Ti tỹ ẽg tỹ ẽg ki kyvénh mĩ tĩ vãnh tĩ. Ẽg hã ren kỹ tag ki kanhrãn nỹtĩ?
-
Médico vỹ tratamento ũ ki, ẽg ki rĩr sór tĩ, kyvénh tỹ. Ẽg hã ren kỹ tag to ãkrén há ke mũ, ẽg tỹ vẽnh kuprẽg há han jé?
VẼNH KANHRÃN KÃFÓR MŨ
à ne to jykrén vén ke nĩ, ã tỹ tratamento ũ ag ã kyvénh tỹ ti to, vẽnh kuprẽg há han jé?
“Ũn ag vẽnh ki jãmã ag” (A Sentinela, 15 tỹ outubro tỹ 2000)
à ne han ke nĩ, kyvénh ti vẽnh kãpóv ag to nén ũ sĩ ag to jykrén há jé, ã tỹ tratamento ũ han ke jo?
Ne nỹ médico ũ ajũna ké, ti tỹ Jeová jykre kyvénh to kri fi jé?
“Isỹ Topẽ jykre kyvénh to ki kanhrãn kỹ, isóg tag kri fi mũ” (Despertai!, 8 tỹ dezembro tỹ 2003)
Ha vé congregação to kofa ag hã ren kỹ ag régre ag ajũna ke tĩ ti, Comissões de Ligação com Hospitais tỹ.
b Vẽnh rá sĩ: Ha vé ponto tỹ 5: “Kyvénh ti vẽnh kãpóv ag to nén ũ sĩ ag: Tag to jykrén há nĩm nĩ”, kar Ki kanhrãn kãfór nĩ 3: “Médico ag vỹ tratamento ũ ki, ũn ki rĩr tĩ, kyvénh tỹ”.
c Vẽnh rá sĩ: Médico ũnꞌũ ag vỹ ãkrén tĩ, glóbulos vermelhos, glóbulos brancos, plaquetas kar plasma ag vỹ tỹ nén ũ sĩ ag ri ke. Tag tugnĩn, ã tỹ médico mré vãmén ke nĩ, ti tỹ ki kanhró jé, ã pi hã re kã ã ki kyvénh mĩ ke mũ, ke tũ nĩn kỹ kyvénh ti vẽnh kãpóv vẽnh kãgra ã ki mĩ ke mũ.