GĨCUNJĨ KĨA 1
“Atĩrĩrĩ, Ũyũ Nĩwe Ngai Witũ!”
1, 2. (a) Wee hihi ũngĩenda kũũria Ngai ciũria irĩkũ? (b) Musa ooririe Ngai kĩũria kĩrĩkũ?
TA HŨŨRA mbica mũgĩteereta na Ngai. Rĩciria rĩu riki tu rĩa kwaranĩria na Mũnene wa igũrũ na thĩ no rĩtũme wĩtigĩre! Ũkamba kũigua ta ũtangĩhota kwaria, no thutha-inĩ ũkahota. Agagũthikĩrĩria, agakwarĩria, na agatũma ũigue wĩna wĩyathi wa kũmũũria kĩũria o gĩothe ũngĩkorũo nakĩo. Hihi wee ũngĩmũũria kĩũria kĩrĩkũ?
2 Hĩndĩ ĩmwe tene, mũthuri ũmwe wetagwo Musa nĩ eekorire ũndũ-inĩ ta ũcio. No kĩũria kĩrĩa aathuurire kũũria Ngai no gĩkũrigithie. Musa ndooririe kĩũria kĩmwĩgiĩ we mwene, ihinda rĩake rĩũkĩte, kana ũrĩa andũ makaarigĩrĩria. Handũ ha ũguo, ooririe Ngai rĩĩtwa rĩake. No ũrigwo hihi ooririe kĩũria ta kĩu nĩkĩ na nĩ ooĩ rĩĩtwa rĩa Ngai. No nginya hakorũo harĩ ũndũ ũngĩ makĩria eendaga kũmenya. Ma nĩ atĩ, kĩu nĩkĩo kĩũria kĩrĩa kĩa bata mũno Musa angĩoririe. Macokio ma kĩo matũhutagia ithuothe. No magũteithie kuoya ikinya rĩa bata harĩ gũkuhĩrĩria Ngai. Na njĩra ĩrĩkũ? Reke tũthuthurie ndeereti ĩyo ya mwanya.
3, 4. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wekĩkire Musa atanagĩa na mweke wa kwaranĩria na Ngai, na maarĩrĩirie ũndũ ũrĩkũ?
3 Musa aarĩ na mĩaka 80, na nĩ aaikarĩte mĩaka 40 kuuma ora Misiri kũrĩa Aisiraeli maarĩ ũkombo-inĩ. Mũthenya ũmwe akĩrĩithia mahiũ ma mũthoniwe, nĩ oonire ũndũ wa kũgegania. Oonire kĩhinga kĩrakana mwaki no gĩtiahĩaga. No gwakana gĩaakanaga, gĩkahenia ta tawa wĩ handũ kĩrĩma-inĩ. Musa agĩkuhĩrĩria nĩgetha one ũndũ ũcio wega. No mũhaka akorũo nĩ aamakire mũno rĩrĩa aaiguire mũgambo ũkĩmwarĩria kuuma mwaki-inĩ ũcio! Kwa ihinda, Ngai na Musa nĩ maaranĩirie kũgerera mũraika. Na o ta ũrĩa hihi ũngĩkorũo ũĩ, hĩndĩ ĩyo nĩrĩo Ngai aaheire Musa wĩra wa kũruta Aisiraeli ũkombo-inĩ Misiri, o na gũtuĩka Musa eeyonaga ta atangĩhota.—Thama 3:1-12.
4 Musa nĩ angĩoririe Ngai kĩũria o gĩothe. No ta rora wone kĩũria kĩrĩa ooririe: “Ĩ ingĩthiĩ kũrĩ Aisiraeli ndĩmeere, ‘Ngai wa maithe manyu ma tene nĩ andũma kũrĩ inyuĩ,’ nao manjũrie atĩrĩ, ‘Etagwo atĩa?’ Ngũmeera atĩa?”—Thama 3:13.
5, 6. (a) Kĩũria kĩrĩa Musa ooririe kĩratũruta ũũma ũrĩkũ wa bata? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ wa kĩeha na mũũru wĩkĩtwo kwerekera rĩĩtwa rĩa Ngai? (c) Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata atĩ Ngai nĩ atũmenyithĩtie rĩĩtwa rĩake?
5 Ũndũ wa mbere ũrĩa kĩũria kĩu kĩratũruta nĩ atĩ Ngai nĩ arĩ rĩĩtwa. Ũcio nĩ ũũma tũtagĩrĩirũo kũhũthia. No andũ aingĩ nĩ maũhũthagia. Rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ rĩeheretio thĩinĩ wa Bibilia nyingĩ, na handũ ha rĩo hagekĩrũo marĩĩtwa ma ũnene ta “Mwathani” na “Ngai.” Ũcio nĩ ũndũ ũmwe wa maũndũ marĩa marĩ kĩeha na moru mũno maanekwo nĩ ndini. Na gĩtũmi nĩ tondũ, ũngĩenda kũmenya mũndũ makĩria-rĩ, githĩ ndwambaga kũmenya rĩĩtwa rĩake? Ũguo noguo kũrĩ ũhoro-inĩ wĩgiĩ kũmenya Ngai. We ti kĩriga. O na gũtuĩka tũtingĩmuona, e kuo na nĩ arĩ rĩĩtwa, na nĩrĩo Jehova.
6 Makĩria ma ũguo, rĩrĩa Ngai atũmenyithia rĩĩtwa rĩake, harĩ ũndũ wa bata mũno akoragwo agĩtuonia. Atĩ nĩ arenda tũmũmenye, na tũtue itua rĩa bata mũno rĩrĩa tũngĩtua ũtũũro-inĩ witũ rĩa kũmũkuhĩrĩria. Na Jehova to rĩĩtwa rĩake tu atũmenyithĩtie, no ningĩ nĩ atũrutĩte we nĩ Ngai wa mũthemba ũrĩkũ.
Ũrĩa Rĩĩtwa rĩa Ngai Riugĩte
7. (a) Rĩĩtwa rĩa Ngai riugĩte atĩa? (b) Rĩrĩa Musa ooririe Ngai ũrĩa etagwo-rĩ, nĩ ũndũ ũrĩkũ eendaga kũmenya?
7 Jehova eheete rĩĩtwa rĩngĩtũruta maũndũ maingĩ mamwĩgiĩ. Rĩĩtwa “Jehova” riugĩte, “Nĩ Atũmaga Maũndũ Mekĩke.” Ndangĩringithanio na mũndũ ũngĩ igũrũ kana gũkũ thĩ tondũ nĩwe watũmire indo ciothe ikorũo kuo. Ningĩ nĩ atũmaga mĩoroto yake yothe ĩhinge, na no atũme nginya athathaiya ake matarĩ akinyanĩru matuĩke kĩrĩa gĩothe angĩenda. Gwĩciria ũhoro wa maũndũ macio no gũtũme tũmũhe gĩtĩo o na makĩria. No rĩĩtwa rĩu rĩa Ngai nĩ rĩtũrutaga maũndũ mangĩ mamwĩgiĩ. Musa nĩ aamenyaga atĩ Jehova nĩwe Mũũmbi na nĩ ooĩ rĩĩtwa rĩa Ngai. Rĩĩtwa rĩu rĩtiarĩ igeni tondũ andũ nĩ maakoretwo makĩrĩhũthĩra mĩaka magana maingĩ. Kwoguo, rĩrĩa Musa ooragia ũhoro wĩgiĩ rĩĩtwa rĩa Ngai, eendaga kũmenya makĩria igũrũ rĩgiĩ ngumo cia Jehova. Na njĩra ĩngĩ nĩ ta ooragia atĩrĩ: ‘Ingĩra andũ aku Aisiraeli atĩa nĩguo metĩkie atĩ na ma nĩ ũkaamaruta ũkombo-inĩ?’
8, 9. (a) Jehova aacokeirie Musa kĩũria gĩake atĩa, na Bibilia nyingĩ itaũrĩte icokio rĩu na njĩra ĩrĩkũ ĩtagĩrĩire? (b) Ciugo “Nĩ Ngũtuĩka Kĩrĩa Ngũthuura Gũtuĩka” ciugĩte atĩa?
8 Jehova agĩcokeria Musa, nĩ aaguũririe ũndũ wa mwanya wĩgiĩ ũrĩa ahaana, ũrĩa ũhutanĩtie na ũrĩa rĩĩtwa rĩake riugĩte. Aamwĩrire ũũ: “Nĩ Ngũtuĩka Kĩrĩa Ngũthuura Gũtuĩka.” (Thama 3:14) Bibilia nyingĩ itaũrĩte mũhari ũcio ũũ: “Niĩ ndũire o ta ũrĩa ndũire.” No iria itaũrĩtwo na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire cionanagia atĩ Ngai ti gũtĩtĩrithia aatĩtĩrithagia ũhoro wa gũtũũra gwake. Ithenya rĩa ũguo, Jehova eendaga kũmenyithia Musa, o hamwe na ithuĩ atĩ nĩ ‘angĩgaathuura gũtuĩka’ kĩrĩa gĩothe kĩngĩbatarania nĩguo ahingie ciĩranĩro Ciake. Bibilia ya J. B. Rotherham ĩtaũrĩte mũhari ũcio ũũ: “Niĩ Ngũtuĩka o kĩrĩa gĩothe ngwenda.” Mũtaaramu ũmwe wa Kĩhibirania kĩrĩa kĩahũthĩrĩtwo kwandĩka Bibilia ataarĩirie ciugo icio ũũ: “Ũndũ o wothe kana bata o wothe ũngiumĩra . . . , Ngai nĩ ‘angĩgaatuĩka’ kĩhonia kĩaguo.”
9 Jehova eendaga Aisiraeli mataũkĩrũo nĩ ũndũ ũrĩkũ ũmwĩgiĩ? Atĩ o na mangĩacemanirie na mũhĩnga ũrĩkũ, kana moritũ marĩkũ, Jehova nĩ angĩatuĩkire kĩrĩa gĩothe kĩngĩabataranirie nĩguo amarute ũkombo-inĩ amatware Bũrũri wa Kĩĩranĩro. Hatarĩ nganja rĩĩtwa rĩu nĩ rĩngĩatũmire mehoke Ngai. Na no rĩtũme o na ithuĩ twĩke ũguo ũmũthĩ. (Thaburi 9:10) Nĩkĩ?
10, 11. Rĩĩtwa Jehova rĩtũteithagia atĩa kũmuona arĩ we Mũciari ũrĩa mwega biũ ũngĩhingia wĩra o wothe? Heana ngerekano.
10 Ta wĩcirie ngerekano ĩno: Aciari nĩ mabataraga kũruta mawĩra maingĩ ngũrani makĩrũmbũiya ciana ciao. Harĩ mũthenya ũmwe, mũciari no abatare gũtuĩka mũrigitani, mũrugi, mũrutani, mũtaarani, mũcirithania, na mangĩ maingĩ. Na aciari aingĩ nĩ maiguaga magũmĩirũo nĩ mawĩra maingĩ marĩa marabatara kũhingia. Nĩ magwetaga ũrĩa ciana ciao ikoragwo imehokete, na cingĩigua ruo cionaga atĩ ithe na nyina matingĩremwo nĩ kũrũniina. No maciteithũrane, macithondekere indo ciao cia gũthaka ciathũka, na macicokerie kĩũria o gĩothe kĩngĩũka meciria-inĩ. Aciari amwe nĩ maiguaga ũũru rĩrĩa maremwo kũhingia maũndũ mothe marĩa ciana ciao ingĩrĩgĩrĩra macihingĩrie.
11 Jehova o nake nĩ mũciari ũrĩ wendo, na gũtirĩ kĩndũ atangĩtuĩka nĩguo arũmbũiye ciana ciake cia gũkũ thĩ na njĩra ĩrĩa njega biũ. Kwoguo rĩĩtwa rĩake Jehova, rĩtũteithagia kũmuona arĩ Mũciari ũrĩa mwega biũ tũngĩgĩa nake. (Jakubu 1:17) Thutha wa kahinda kanini, Musa na Aisiraeli acio angĩ othe ehokeku nĩ meeyoneire atĩ Jehova ekaga kũringana na rĩĩtwa rĩake. Nĩ maagegire kuona agĩtuĩka Mũnene wa Mbũtũ, Mũheani Watho, Mũcirithania, Mũcori wa Mĩako, kuona akĩmahe irio na maĩ, akĩgirĩrĩria iratũ na nguo ciao gũthira, na mangĩ maingĩ.
12. Mawoni ma Firauni kwerekera Jehova maarĩ na ngũrani ĩrĩkũ na ma Musa?
12 Kwoguo Ngai nĩ amenyithanĩtie rĩĩtwa rĩake, akaguũria maũndũ ma magegania megiĩ ũrĩa atariĩ, na akonania atĩ maũndũ marĩa oigĩte mamwĩgiĩ nĩ ma ma. Hatarĩ nganja, Ngai nĩ endaga tũmũmenye. Ĩ ithuĩ hihi nĩ twendaga kũmũmenya? Musa nĩ eendaga kũmenya Ngai. Wendi ũcio mũnene nĩ wahutagia matua marĩa aatuaga, ũndũ ũrĩa watũmire akuhĩrĩrie Jehova makĩria. (Ndari 12:6-8; Ahibirania 11:27) Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, andũ aingĩ a hĩndĩ ya Musa matiarĩ na wendi ta ũcio. Rĩrĩa Musa aagweteire Firauni rĩĩtwa Jehova, mũthamaki ũcio mwĩtĩi wa Misiri ooririe ũũ: “Jehova nũũ?” (Thama 5:2) Firauni ti kwenda eendaga kũmenya Jehova makĩria. Handũ ha ũguo, aanyũrũragia Ngai wa Isiraeli akĩonania atĩ ti Ngai wa bata. O na ũmũthĩ andũ aingĩ nĩ marĩ mawoni ta macio. Mawoni macio matũmaga andũ maage kũmenya ma ĩrĩa ya bata makĩria, atĩ Jehova nĩwe Mwathani Ũrĩa Mũnene.
Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene
13, 14. (a) Jehova aheetwo marĩĩtwa maingĩ ma ũnene Bibilia-inĩ nĩkĩ, na mamwe ma mo nĩ marĩkũ? ( Rora gathandũkũ karatathi-inĩ ga 14.) (b) Nĩkĩ Jehova nowe wagĩrĩire gwĩtwo “Mwathani Mũnene”?
13 Jehova nĩ arĩ ũhoti wa kũhingia maũndũ maingĩ ngũrani, na nĩkĩo akoragwo na marĩĩtwa maingĩ ma ũnene Maandĩko-inĩ. Marĩĩtwa macio matingĩringithanio na rĩĩtwa rĩake mwene, no nĩ matũrutaga maũndũ maingĩ megiĩ ũrĩa rĩĩtwa rĩu riugĩte. Kwa ngerekano, nĩ etagwo “Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene.” (2 Samueli 7:22) Rĩĩtwa rĩu rĩa ũnene, rĩrĩa rĩonekaga maita maingĩ thĩinĩ wa Bibilia, nĩ rĩtuonagia ũnene wa Jehova. Nowe tu wĩna kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ Mwathani wa igũrũ na thĩ. Reke tuone gĩtũmi.
14 Gũtirĩ ngai ũngĩ ũtariĩ ta Jehova tondũ nĩwe wombire indo ciothe. Rĩandĩko rĩa Kũguũrĩrio 4:11 riugaga: “Wee Jehova Ngai witũ, nĩ wagĩrĩire kwamũkĩra riri na gĩtĩo o na hinya, nĩ gũkorũo nĩwe wombire indo ciothe, na tondũ wa wendi waku ikĩgĩa kuo na ikĩũmbwo.” Jehova wiki nowe ũngĩtaarĩrio na ciugo ta icio. Kĩndũ o gĩothe kĩrĩ kuo nĩ ũndũ wa Jehova! Hatarĩ nganja, Jehova nĩ agĩrĩire kwamũkĩra gĩtĩo, hinya, na riri tondũ nĩwe Mwathani Ũrĩa Mũnene na Mũũmbi wa indo ciothe.
15. Jehova etagwo “Mũthamaki wa tene na tene” nĩkĩ?
15 Jehova ningĩ nowe tu wĩtagwo “Mũthamaki wa tene na tene.” (1 Timotheo 1:17; Kũguũrĩrio 15:3) Rĩĩtwa rĩu riugĩte atĩa? Ti ũndũ mũhũthũ meciria maitũ gũtaũkĩrũo biũ, no Jehova nĩ wa tene na tene na njĩra ya atĩ ndarĩ kĩambĩrĩria kana mũthia. Thaburi 90:2 yugaga ũũ: “Kuuma tene nginya tene, wee ũrĩ Ngai.” Kwoguo Jehova ndarĩ kĩambĩrĩria; akoretwo kuo mahinda mothe. Ningĩ etĩtwo “Ũrĩa Ũtũũraga Kuuma o Tene” tondũ aarĩ kuo o na andũ kana indo iria ingĩ ciothe itanombwo. (Danieli 7:9, 13, 22) Gũtirĩ mũndũ ũngĩkorũo na gĩtũmi kĩega gĩa gwĩkĩrĩra nganja atĩ Jehova nĩwe Mwathani Ũrĩa Mũnene.
16, 17. (a) Nĩkĩ tũtingĩhota kuona Jehova, na nĩkĩ ũndũ ũcio ndwagĩrĩirũo gũtũgegia? (b) Nĩ na njĩra ĩrĩkũ Jehova akĩrĩte indo iria tuonaga kana tũkahutia?
16 No andũ amwe nĩ mekagĩrĩra ũndũ ũcio nganja, o ta ũrĩa Firauni eekire. Gĩtũmi kĩmwe nĩ tondũ andũ matarĩ akinyanĩru metĩkagia mũno indo iria marona na maitho. Tũtingĩhota kuona Mwathani Ũrĩa Mũnene tondũ we nĩ roho. (Johana 4:24) Makĩria ma ũguo, gũtirĩ mũndũ ũrĩ na mwĩrĩ wa nyama na thakame ũngĩthiĩ hakuhĩ na Jehova Ngai na atũũre muoyo. Jehova we mwene eerire Musa ũũ: “Ndũngĩona ũthiũ wakwa, tondũ gũtirĩ mũndũ ũngĩnyona acoke atũũre muoyo.”—Thama 33:20; Johana 1:18.
17 Ũndũ ũcio ndwagĩrĩire gũtũgegia. Nĩkĩ? Ta wĩcirie ũrĩa gwathiire harĩ Musa. Rĩrĩa oonire riri wa Jehova o hanini kũgerera mũraika, ũthiũ wake waikarire ‘ũkengete’ kwa ihinda. Ũndũ ũcio watũmire Aisiraeli metigĩre nginya kũmũrora ũthiũ. (Thama 33:21-23; 34:5-7, 29, 30) Kwoguo gũtirĩ mũndũ ũngĩhota kwĩrorera Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ ũndũ wa riri wake! Hihi ũguo nĩ kuuga tũtingĩtĩkia atĩ arĩ kuo tondũ tũtingĩhota kũmuona kana kũmũhutia? Aca, tondũ nĩ kũrĩ indo nyingĩ twĩtĩkagia irĩ kuo o na gũtuĩka tũticionaga, ta rũhuho, thitima, na meciria. Makĩria ma ũguo, Jehova nĩ wa gũtũũra, na ndagarũrũkaga o ũrĩa mahinda marathiĩ, o na angĩkorũo nĩ mĩaka bilioni nyingĩ! Nĩ ũndũ ũcio, akĩrĩte indo iria tũngĩhota kuona kana kũhutia tondũ cio nĩ irotaga na igakũra. (Mathayo 6:19) No hihi nĩ twagĩrĩirũo kuona ta tũtangĩtaũkĩrũo nĩ ũrĩa ahaana, ta tũtangĩmũmenya, kana ta eeyumĩririe o ũguo? Reke tuone.
Ngai Ũkoragwo na Ngumo Njega
18. Nĩ kĩoneki kĩrĩkũ Ezekieli oonirio, na mothiũ mana ma ‘ciũmbe icio irĩ muoyo’ marũgamĩrĩire kĩĩ?
18 O na gũtuĩka tũtingĩhota kuona Ngai, Bibilia nĩ ĩkoragwo na ũhoro ũtũteithagia kũmenya ũrĩa igũrũ kũhaana. Ngerekano ĩmwe nĩ mũrango wa mbere wa ibuku rĩa Ezekieli. Ezekieli oonirio gĩcunjĩ kĩa igũrũ gĩa ithondeka rĩa Jehova kĩhaana ngaari nene. No ũndũ ũrĩa ũgucagĩrĩria mũno nĩ ũrĩa ciũmbe cia roho iria ithiũrũrũkĩirie Jehova itaarĩirio. (Ezekieli 1:4-10) ‘Ciũmbe icio irĩ muoyo’ irutaga wĩra hakuhĩ na Jehova, na mũhianĩre wa cio nĩ ũtũteithagia kũmenya ũndũ wa bata wĩgiĩ Ngai ũrĩa itungatagĩra. O kĩmwe gĩacio kĩrĩ na mothiũ mana—wa ndegwa, wa mũrũthi, wa nderi, na wa mũndũ. Mothiũ macio marũgamĩrĩire ngumo inya iria ikoragwo irĩ mũthingi wa ngumo ciothe cia Jehova.—Kũguũrĩrio 4:6-8, 10.
19. Nĩ ngumo ĩrĩkũ ĩrũgamĩrĩirũo nĩ (a) ũthiũ wa ndegwa? (b) ũthiũ wa mũrũthi? (c) ũthiũ wa nderi? (d) ũthiũ wa mũndũ?
19 Thĩinĩ wa Bibilia, ndegwa kaingĩ ĩrũgamagĩrĩra hinya, tondũ nĩ nyamũ ĩrĩ hinya mũingĩ. Naguo mũrũthi kaingĩ ũrũgamagĩrĩra kĩhooto, tondũ kuonania kĩhooto nĩ kũbataraga ũcamba, na nĩyo ngumo ĩrĩa mũrũthi ũĩkaine nayo. Nderi nacio nĩ ciũĩkaine nĩ ũndũ wa ũhoti wa kuona kũraihu, na no cione nginya kanyamũ kanini karĩ kilomita nyingĩ. Kwoguo ũthiũ wa nderi ũrũgamĩrĩire ũũgĩ wa Ngai wa kũhota kuona nginya ihinda rĩũkĩte. Ĩ naguo ũthiũ wa mũndũ? Mũndũ ombĩtwo na mũhianĩre wa Ngai, kwoguo no ahote kuonania ngumo ĩrĩa nene ya Ngai, ya wendo. (Kĩambĩrĩria 1:26) Ngumo icio cia Jehova, nĩcio hinya, kĩhooto, ũũgĩ, na wendo, nĩ cionekaga mũno thĩinĩ wa Maandĩko, kwoguo no ciĩrũo nĩcio ngumo iria nene cia Ngai.
20. Hihi Jehova no akorũo acenjetie, na ũngiuga ũguo nĩkĩ?
20 Hihi Ngai no akorũo acenjetie ihinda-inĩ rĩa mĩaka ngiri nyingĩ ĩrĩa ĩhĩtũkĩte kuuma rĩrĩa Bibilia yandĩkirũo? Aca, ngumo cia Ngai itigarũrũkaga. Atwĩraga ũũ: “Niĩ nĩ niĩ Jehova; niĩ ndigarũrũkaga.” (Malaki 3:6) Handũ ha kũgarũrũka, Jehova onanagia nĩ Mũciari mwega kũringana na ũrĩa arũmbũyanagia na ũndũ o wothe ũrĩa weyumĩria. Arutithagia wĩra ngumo yake ĩrĩa ĩrabatarania rĩrĩa yabatarania. Harĩ ngumo ciothe cia Ngai, ĩrĩa nene mũno nĩ wendo. Ngumo ĩyo nĩ yonekaga ũndũ-inĩ wothe Ngai ekaga. Onanagia hinya wake, kĩhooto, na ũũgĩ na njĩra ya wendo. O na Bibilia nĩ yugaga ũndũ wa mwanya wa Ngai ũhoro-inĩ wĩgiĩ ngumo ĩyo. Yugaga atĩ “Ngai nĩ wendo.” (1 Johana 4:8) Ta rora wone atĩ ndĩroiga Ngai nĩ arĩ wendo kana Ngai nĩ mwendani. Handũ ha ũguo, ĩroiga atĩ Ngai nĩ wendo. Wendo nĩguo ũmũtindĩkaga gwĩka ũndũ o wothe ũrĩa ekaga.
“Atĩrĩrĩ, Ũyũ Nĩwe Ngai Witũ!”
21. Kwĩruta ngumo cia Jehova wega makĩria kũngĩtũteithia atĩa?
21 Hihi wanona kaana gakĩonia arata ako ithe, gagacoka gakoiga gakenete na getĩĩte, “Ũrĩa nĩwe baba witũ”? O na ithuĩ tũrĩ na itũmi nyingĩ cia kwĩrahĩra Ithe witũ Jehova. Bibilia nĩ yonanagia atĩ ihinda rĩũkĩte andũ arĩa ehokeku nĩ makoiga ũũ makenete: “Atĩrĩrĩ, ũyũ nĩwe Ngai witũ!” (Isaia 25:8, 9) O ũrĩa ũkwĩruta makĩria ngumo cia Jehova, noguo ũkuona atĩ nĩwe Mũciari ũrĩa mwega mũno ũngĩgĩa nake.
22, 23. Bibilia yonanagia Ithe witũ wa igũrũ ahaana atĩa, na tũmenyaga atĩa nĩ endaga tũmũkuhĩrĩrie?
22 Jehova nĩ Ngai ũrĩ wendo na nĩ atũrũmbũyagia, ngũrani na ũrĩa atongoria amwe a ndini na athomi monanagia atĩ ndakinyĩrĩkaga. Tũtingĩigua tũgucĩrĩirio nĩ Ngai ũtangĩkinyĩrĩka. Handũ ha ũguo, Bibilia ĩmwĩtaga “Ngai ũrĩa mũkeni.” (1 Timotheo 1:11) Nĩ akenaga na nĩ arakaraga. Kwa ngerekano, hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa andũ maagararire motaaro marĩa amaheete ma kũmaguna, Bibilia yugaga nĩ “[aaiguire] ũũru ngoro.” (Kĩambĩrĩria 6:6; Thaburi 78:41) No rĩrĩa twatua matua mega mararingana na Kiugo gĩake, nĩ ‘tũkenagia ngoro’ yake.—Thimo 27:11.
23 Ithe witũ nĩ endaga tũmũkuhĩrĩrie. Kiugo gĩake gĩtwĩkĩraga ngoro ‘tũhambate tũkĩmwetha nĩgetha tũmuone, o na gũtuĩka ndarĩ haraya na o ũmwe witũ.’ (Atũmwo 17:27) No hihi mũndũ no ahote gũkuhĩrĩria Mwathani ũrĩa Mũnene wa igũrũ na thĩ?
