Ũkageria kwĩra mwana waku wa mĩaka ĩna eke ũndũ mũna o akĩregaga, na maita maingĩ arega ũgatigana nake.

• Rĩrĩa wamwĩra eke ũndũ ũrĩa atarenda gwĩka, agetua ndanaigua. *

• Rĩrĩa wamũgiria gwĩka ũndũ ũrĩa ekwendaga gwĩka, akaruta funjo.

Ũkeyũria ũũ: ‘Kana hihi no wana ũramũgia akũrakũra nĩ egũtiga?’

No ũrute mwana waku gũkorũo arĩ mwathĩki. No mbere ya twarĩrĩirie ũrĩa ũngĩka ũguo, ta wĩcirie gĩtũmi kĩmwe kĩrĩa kĩngĩkorũo gĩgĩtũma age gwathĩka.

Rĩrĩa mwana waku aarĩ gakenge, wĩra waku mũnene warĩ wa kũmũrũmbũiya. Aagambaga o hanini, nawe ũgoka ihenya kũrora nĩ kĩĩ. Hatarĩ nganja, ũguo wekaga nĩguo kwagĩrĩire. Gakenge kabataraga kũrũmbuiyo nĩ mũciari mahinda mothe.

Thutha wa kũrũmbũiyo na njĩra ta ĩyo kwa ihinda rĩa mĩeri mĩingĩ, kana keyonaga ta arĩ ko mũthamaki, nao aciari ako marĩ ngombo cia gũkahingĩria ũrĩa wothe gekwenda. Thutha ũcio, mwana akinyia mĩaka ĩĩrĩ akona atĩ maũndũ nĩ maragarũrũka. “Wathani” wake nĩ ũringĩte ihiga. Aciari ake matirarũmĩrĩra ũrĩa arenda; marerĩgĩrĩra we arũmĩrĩre ũrĩa o marenda. Ũyũ nĩ ũndũ ũmakagia ciana mũno! Amwe mahiũranagia na ũgarũrũku ũcio na njĩra ya kũruta funjo. Arĩa angĩ makarega gwathĩka nĩguo mone ũrĩa aciari megwĩka.

Ihinda-inĩ rĩu, mũciari nĩ agĩrĩire kuonia mwana atĩ nĩwe wĩ na kĩhooto gĩa kũhe mwana mawatho. No ta ũrĩa hekuonanĩtio gĩcunjĩ gĩkĩ gĩkĩambĩrĩria-rĩ, mwana angĩrega kũrũmĩrĩra kana arege gwathĩkĩra mawatho macio ũngĩka atĩa?

Tongoria mwana. Mwana waku ndangĩĩtĩkĩra itemi rĩaku rĩa kũmwatha ũtambĩte kuonania wathani ũcio. Kwoguo, na njĩra ya ũigananĩru nĩ ũkũbatara kuonania wathani waku. Mĩaka-inĩ ya ica ikuhĩ, ataaramu amwe matũmĩte andũ mecirie atĩ kiugo “wathani” nĩ gĩa kũhinyanĩrĩria. Ũmwe wao o na oigire atĩ wathani wa mũciari “ndwagĩrĩire” na “ti wa kĩhooto.” No kũrekereria ciana no gũtũme itukanĩrũo, ituĩke cia gũtũnio, na ituĩke koigi ũteerũo. Kũmarekereria ũguo gũtingĩmateithia matuĩke andũ agima marerũgamĩrĩra.​—Ũtaaro wa Bibilia: Thimo 29:15.

Rũnga mwana. Ibuku rĩmwe rĩa gũtaarĩria ciugo riugaga, kũrũnga nĩ “kũmenyeria mũndũ nĩguo atuĩke mwathĩki na ahotage kwĩgirĩrĩria, kaingĩ na njĩra ya kũiga mawatho na kũherithia rĩrĩa mũndũ aga kũmaathĩkĩra.” O na kũrĩ ũguo, mũciari ndagĩrĩirũo gũkĩria njano akĩrũnga mwana. Mwana agĩrĩire gũtaũkĩrũo wega atĩ nĩ kũrũngwo ararũngwo nĩ ũndũ wa mahĩtia make, na ũndũ ũcio no ũmũtindĩke agarũrĩre.​—Ũtaaro wa Bibilia: Thimo 23:13.

Aria cararũkũ. Aciari amwe nĩ kũhoya mahoyaga ciana ciao imaathĩkĩre. (“Nĩ ũgũthondeka rumu yaku?”) Aciari hihi no mecirie atĩ kwaria ũguo nĩ kuonania mĩtugo mĩega. No kũhũthĩra njĩra ĩyo no gũtũme mwana ecirie nĩ ũramwĩnyihĩria na kũmũhe wĩyathi wa gwĩtuĩra kana nĩ egũgwathĩkĩra kana ndegũgwathĩkĩra. Aria na mwana cararũkũ handũ ha kũmũnengera wathani waku.​—Ũtaaro wa Bibilia: 1 Akorintho 14:9.

Aca nĩ aca. Angĩkorũo watua itua rĩa kũrega ũndũ, rĩrũmie, na mũrĩ aciari a mwana ũcio mũkorũo na ũiguano atĩ ũguo nĩguo kũrĩ. Ũngĩra mwana atĩ nĩ ũkũmuoera ikinya rĩna nĩ ũndũ wa ũremi, ndũkage gwĩka ũguo. Ndũgatinde ũkĩarĩrĩria na mwana waku kĩrĩa gĩatũma ũtue itua rĩna. Ũgũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ harĩ wee na mwana waku woiga ‘ĩĩ, gũtuĩke o ĩĩ; na woiga aca, gũtuĩke o aca.’​—Jakubu 5:12.

Enda mwana. Famĩlĩ ndĩtongoragio nĩ mawoni ma arĩa aingĩ, na ningĩ ndĩtongoragio na gĩthũri. Handũ ha ũguo, ũcio nĩ mũbango waambĩrĩirio nĩ Ngai wa gũteithĩrĩria ciana na njĩra ya wendo, ikũre na ituĩke andũ agima mangĩĩrũgamĩrĩra. Warũnga mwana nĩ ũkũmũruta gwathĩka na nĩ ekũigua ũmũgitĩire na wendo thĩinĩ wa mũbango ũcio.