“Do Not Tire Out”
“Ningĩ tũtikananogio nĩ gwĩkaga wega.” —GAL. 6:9.
1, 2. Gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ ithondeka rĩa Jehova kũrĩa igũrũ na gũkũ thĩ gwĩkagĩra wĩtĩkio witũ hinya atĩa?
NĨ ŨNDŨ wa kũgegania kuona atĩ ithuĩ tũrĩ gĩcunjĩ gĩa ithondeka inene rĩa igũrũ na thĩ. Cioneki iria irĩ thĩinĩ wa Ezekieli mũrango wa 1 na Danieli mũrango wa 7, nĩ cionanagia wega ũrĩa Jehova aratongoria maũndũ nĩguo ahingie muoroto wake. Jesu nĩwe ũratongoria ithondeka rĩa Jehova gũkũ thĩ nĩguo rĩhunjie ũhoro ũrĩa mwega, rĩrũmbũiye mabataro ma kĩĩroho ma arĩa mararuta wĩra ũcio, na rĩtwarithie na mbere ũthathaiya wa ma wa Jehova. Na githĩ ũndũ ũcio ndũtũmaga twĩhoke biũ ithondeka rĩa Jehova!—Mat. 24:45.
2 Hihi tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe nĩ tũratwarana na ithondeka rĩrĩ? Hihi wendo witũ harĩ ũhoro wa ma nĩ kwongerereka ũrongerereka kana nĩ kũnyiha? Rĩrĩa tũrecũrania ciũria ta icio-rĩ, twahota kuona atĩ nĩ twambĩrĩirie kũũrũo nĩ hinya kana hihi kĩyo gitũ gĩkanyiha. No twĩkore ũndũ-inĩ ta ũcio. Karine-inĩ ya mbere, mũtũmwo Paulo nĩ aahatĩrĩirie Akristiano mecũranie ũhoro wa kĩyo kĩrĩa Jesu aarĩ nakĩo. Paulo oigire atĩ ũndũ ũcio nĩ ũngĩamateithirie matikae “kũnoga kana kũũrũo nĩ hinya ngoro-inĩ.” (Ahib. 12:3) O ũndũ ũmwe na ũcio, gũthuthuria na kinyi gĩcunjĩ kĩrĩa kĩhĩtũku, kĩrĩa kĩonanĩtie maũndũ marĩa marahingio nĩ ithondeka rĩa Jehova, kwagĩrĩirũo gũtũteithie mũno tũtũũrie kĩyo na ũkirĩrĩria witũ.
3. Nĩ kĩĩ kĩrabatarania nĩguo tũtikorũo nĩ hinya, na nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
3 O na kũrĩ ũguo, Paulo onanirie atĩ harĩ maũndũ mangĩ mabataranagia nĩguo tũtikorũo nĩ hinya. Oigire atĩ no mũhaka twĩrutanĩrie “gwĩkaga wega.” (Gal. 6:9) Kwoguo, ciĩko nĩ irabatarania. Rekei twarĩrĩrie maũndũ matano tũngĩka matũteithie gũtũũra twĩhandĩte wega tũgĩtwaranaga na ithondeka rĩa Jehova. Tũcoke o mũndũ kĩũmbe arore kana harĩ maũndũ we kana famĩlĩ yake marabatara kũrutĩra wĩra.
GŨCEMANIA TŨTHATHAIYE NA TWĨKĨRANE NGORO
4. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ gũcemania hamwe nĩ kwa bata harĩ ũthathaiya wa ma?
4 Gũcemania hamwe gũkoretwo kũrĩ ũndũ wa bata mũno harĩ ndungata cia Jehova. Ciũmbe cia kĩĩroho kũrĩa igũrũ nĩ icemanagia mbere ya Jehova. (1 Ath. 22:19; Ayub. 1:6; 2:1; Dan. 7:10) Thĩinĩ wa Isiraeli ya tene, andũ nĩ maacemanagia ‘nĩ getha maigue, na merute.’ (Gũcok. 31:10-12) Nao Ayahudi a karine ya mbere maarĩ na hũthĩra ya gũthiaga thunagogi-inĩ gũthoma Maandĩko. (Luk. 4:16; Atũm. 15:21) Gũcemania hamwe nĩ gwathire na mbere gwĩkĩrĩrũo o na thutha wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano kwambĩrĩria, na nginya ũmũthĩ nĩ kwa bata harĩ ũthathaiya witũ. Akristiano a ma ‘nĩ meciragia ũrĩa mangĩarahũrana nĩ getha mendanage, na mekage ciĩko njega.’ Nĩ tũrabatara gũthiĩ na mbere ‘kũhatanĩrĩria; na twĩkage ũguo o makĩria tondũ wa ũrĩa tũrona atĩ mũthenya wa Jehova nĩ ũkuhĩrĩirie.’—Ahib. 10:24, 25.
5. Tũngĩhatanĩrĩria atĩa tũrĩ mĩcemanio-inĩ itũ?
5 Njĩra ĩmwe ya bata tũhatanagĩrĩria nayo nĩ gũcokia ciũria mĩcemanio-inĩ itũ. No tumbũre wĩtĩkio witũ na njĩra ya gũcokia kĩũria kĩrĩa gĩcabe, kuonania ũrĩa tũngĩhũthĩra rĩandĩko, kũgweta na njĩra nguhĩ ũndũ wonetwo ũrĩa ũronania bata wa kũhũthĩra motaaro ma Bibilia, kana na njĩra ingĩ. (Thab. 22:22; 40:9) Ma nĩ atĩ, o na angĩkorũo tũkoretwo tũgĩthiĩ mĩcemanio mĩaka mĩingĩ, gũthikĩrĩria macokio ma kuuma ngoro ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ, marĩ ethĩ kana akũrũ nĩ ũndũ ũtwĩkĩraga ngoro.
6. Mĩcemanio itũ ĩtũteithagia atĩa gũikara twĩiguĩte kĩĩroho?
6 Nĩ maũndũ marĩkũ mangĩ matũmaga gũcemania hamwe tũtegũtĩrĩria gũkorũo kũrĩ kwa bata? Mĩcemanio, igomano, na irũrũngano citũ nĩ itũteithagia gũkorũo na ũcamba wa kwaria tũrĩ na ũmĩrĩru na kũmenya ũrĩa tũngĩka andũ matũkararia kana marega gũtũthikĩrĩria rĩrĩa tũrahunjia. (Atũm. 4:23, 31) Nĩ tũmagĩrĩrio na wĩtĩkio witũ ũgekĩrũo hinya nĩ ũrutani wa Kĩĩmandĩko. (Atũm. 15:32; Rom. 1:11, 12) Ũrutani na gwĩkĩrana ngoro mahinda-inĩ ta macio nĩ itũteithagia kũgĩa na gĩkeno kĩa ma na igatũma tũgĩe na “ũhurũko matukũ marĩa ma ũũru.” (Thab. 94:12, 13) Kamĩtĩ ya Ũrutani ya Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia nĩyo ĩtabanagia programu cia kĩĩroho cia kũruta andũ a Jehova thĩinĩ wa thĩ yothe. Nĩ tũcokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũhaaragĩrĩrio nĩguo tũkenere ũrutani mwega mĩcemanio-inĩ itũ o kiumia o kiumia!
7, 8. (a) Muoroto mũnene wa mĩcemanio itũ ya kĩũngano nĩ ũrĩkũ? (b) Mĩcemanio ĩyo ĩgũteithagia atĩa kĩĩroho?
7 O na kũrĩ ũguo, harĩ ũndũ ũngĩ wa bata makĩria gũkĩra ũguni ũrĩa o mũndũ agĩaga naguo kuumana na mĩcemanio itũ. Muoroto witũ mũnene wa gũcemania hamwe nĩ gũthathaiya Jehova. (Thoma Thaburi 95:6.) Na githĩ ti gĩtĩo kĩnene tũkoragwo nakĩo gĩa kũgooca Ngai witũ! (Kol. 3:16) Jehova nĩ agĩrĩire ũthathaiya witũ hĩndĩ ciothe kũgerera gũthiĩ na gũcokia ciũria mĩcemanio-inĩ ĩyo ya Gĩkristiano. (Kũg. 4:11) Nĩkĩo tũhatagĩrĩrio “tũtigatige kũũnganaga hamwe, ta ũrĩa andũ amwe mamenyerete gwĩkaga.”—Ahib. 10:25.
8 Hihi nĩ tuonaga mĩcemanio itũ ya Gĩkristiano ĩrĩ mũbango wa gũtũteithia gũkirĩrĩria nginya rĩrĩa Jehova akeheria mũtabarĩre ũyũ mũũru? Akorũo nĩguo-rĩ, mĩcemanio ĩyo ĩrĩkoragwo ĩrĩ ũmwe wa ‘maũndũ marĩa ma bata makĩria’ twĩrutanagĩria kũhingia ũtũũro-inĩ witũ. (Afil. 1:10) Tũtiagĩrĩirũo kũũrũo nĩ mweke wa gũcemania na aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũthathaiya-inĩ wa Jehova, o tiga hakorirũo na ũndũ mũritũ mũno.
CARAGIA ARĨA MARĨ NA NGORO NJEGA
9. Tũmenyaga atĩa atĩ wĩra wa kũhunjia nĩ wa bata?
9 Ningĩ kũnyitanĩra biũ wĩra-inĩ wa kũhunjia nĩ gũtũteithagia gũtwarana na ithondeka rĩa Jehova. Jesu nĩwe waambĩrĩirie wĩra ũcio rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. (Mat. 28:19, 20) Kuuma hĩndĩ ĩyo wĩra wa kũhunjia ũhoro wa Ũthamaki na kũrutana nĩguo ũkoretwo ũgĩkĩrĩrũo mũno nĩ ithondeka rĩa Jehova rĩothe. Maũndũ maingĩ marĩa monetwo mahinda-inĩ maya nĩ monanagia atĩ araika nĩ manyitaga mbaru wĩra witũ na magatwerekeria kũrĩ arĩa marĩ na “mwerekera ũrĩa wagĩrĩire nĩguo makaheo muoyo wa tene na tene.” (Atũm. 13:48, NW; Kũg. 14:6, 7) Naguo muoroto wa ithondeka rĩa Jehova gũkũ thĩ nĩ kũbanga na gũtwarithia na mbere wĩra ũyũ wa bata mũno. Hihi wee nĩ wonaga wĩra wa kũhunjia ũrĩ ũmwe wa maũndũ marĩa ma bata mũno ũtũũro-inĩ waku?
10. (a) Heana ngerekano ya ũrĩa tũngĩtũũria wendo harĩ ũhoro wa ma. (b) Wĩra wa kũhunjia ũgũteithĩtie atĩa kwaga kũrũo nĩ hinya?
10 Gũkorũo na kĩyo ũtungata-inĩ nĩ gũtũteithagia gũthiĩ na mbere kwenda ũhoro wa ma. Ta wĩcirie ciugo cia Mitchel, ũrĩa ũkoretwo arĩ mũthuri wa kĩũngano mĩaka mĩingĩ na painia wa hĩndĩ ciothe. Oigire ũũ: “Nĩ nyendete kũhunjĩria andũ ũhoro ũrĩa wa ma. Ndathoma gĩcunjĩ kĩerũ thĩinĩ wa Mũrangĩri kana Amkeni!, nĩ ngegaga mũno nĩ kuona ũũgĩ, ũtaũku na ũigananĩru ũrĩa ũkoragwo harĩ o ngathĩti. Ngerirĩria gũthiĩ kũhunjia nyone ũrĩa andũ mekũiyũkia ũhoro ũcio, na ũrĩa ingĩarahũra wendi wao. Ũtungata nĩ ũtũmaga njikare ndĩhandĩte wega. Bangaga gwĩka maũndũ marĩa mangĩ mothe hĩndĩ ĩngĩ no ti hĩndĩ ĩrĩa bangĩte gũthiĩ kũhunjia.” O na ithuĩ tũngĩkorũo na maũndũ maingĩ ma gwĩka ũtungata-inĩ witũ mũtheru, no matũteithie gũthiĩ na mbere gũikara twĩhandĩte matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria.—Thoma 1 Akorintho 15:58.
RĨAGA IRIO CIA KĨĨROHO
11. Nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo kũrĩa biũ irio cia kĩĩroho iria Jehova atũheaga?
11 Jehova nĩ atũhaaragĩrĩria irio nyingĩ cia kĩĩroho kũgerera mabuku nĩguo tũkagĩaga na hinya. Hatarĩ nganja no gũkorũo wanathoma ibuku rĩna ũkiuga: ‘Ũndũ ũyũ nĩguo ndĩrabatara! Nĩ ta Jehova aratũmire wandĩkwo nĩ ũndũ wakwa!’ Ũndũ ũcio ndwerehire o ũguo. Jehova nĩwe ũtũrutaga na agatũtongoria kũgerera mabuku macio. Oigĩte ũũ: “Nĩngũkũũhĩgia, nguonererie njĩra ĩrĩa ũrĩgeraga.” (Thab. 32:8) Hihi nĩ twĩrutanagĩria gũthoma mabuku mothe marĩa tũheagwo na tũgecũrania ũhoro ũrĩa tũrathoma? Gwĩka ũguo nĩ kũrĩtũteithagia gũthiĩ na mbere kũgĩa na maciaro na tũkaaga kũhwererekera kĩĩroho matũkũ-inĩ maya maritũ ma kũrigĩrĩria.—Thoma Thaburi 1:1-3; 35:28; 119:97.
12. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia kuoya na ũritũ irio cia kĩĩroho iria tũheagwo?
12 Nĩ wega kũririkana wĩra mũingĩ ũrĩa ũrutagwo gũtigĩrĩra atĩ nĩ tũrathiĩ na mbere kũheo irio icio njega cia kĩĩroho. Kamĩtĩ ya Ũrutani ya Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia ĩtabanagia wĩra wa gũthuthuria, kwandĩka, gũtigĩrĩra ũhoro ũrĩa wandĩkwo ndũrĩ na mahĩtia, kũhaarĩria mbica, na gũtaũra mabuku maitũ o hamwe na ũhoro ũrĩa wĩkagĩrũo Rĩarĩro-inĩ ritũ rĩa Intaneti. Nacio wabici cia honge iria icabaga igatwarĩra ciũngano ciothe mabuku macio. Wĩra ũcio wothe ũrutagwo nĩkĩ? Nĩguo andũ a Jehova mahũnio kĩĩroho. (Isa. 65:13) Kĩrekei twĩrutanagĩrie kũrĩa irio ciothe cia kĩĩroho iria tũheagwo nĩ ithondeka rĩa Jehova.—Thab. 119:27.
NYITA MBARU MĨBANGO YA ITHONDEKA
13, 14. Nĩ a maranyita mbaru mĩbango ya Jehova kũrĩa igũrũ, na ithuĩ tũngĩmĩnyita mbaru atĩa gũkũ thĩ?
13 Kĩoneki-inĩ kĩrĩa mũtũmwo Johana onirio, Jesu onekaga ahaicĩte mbarathi njerũ nĩguo atoorie arĩa matathĩkagĩra Jehova. (Kũg. 19:11-15) Na githĩ ti ũndũ wĩkagĩra wĩtĩkio witũ hinya kuona atĩa Jesu oimĩtwo thutha nĩ araika ehokeku, na Akristiano arĩa aitĩrĩrie maguta arĩa matooretie thĩ na makaheo ngerenwa yao kũrĩa igũrũ! (Kũg. 2:26, 27) Nĩ matũigĩire kĩonereria kĩega mũno gĩa kũnyita mbaru mĩbango ya Jehova!
14 O ũndũ ũmwe na ũguo-rĩ, arĩa a kĩrĩndĩ kĩingĩ nĩ manyitaga mbaru biũ wĩra wa ariũ a Ithe na Kristo arĩa marĩ gũkũ thĩ arĩa matongoragia thĩinĩ wa ithondeka ũmũthĩ. (Thoma Zekaria 8:23.) Tũngĩnyita mbaru atĩa mĩbango ya Jehova tũrĩ mũndũ ũmwe ũmwe? Ũndũ ũmwe nĩ gwathĩkĩra arĩa matongoragia. (Ahib. 13:7, 17) Twagĩrĩirũo gwĩka ũguo kuuma o kĩũngano-inĩ gitũ. Hihi mĩario itũ nĩ yonanagia atĩ nĩ tũtĩĩte athuri a kĩũngano o hamwe na wĩra ũrĩa mehokeirũo wa ũrori? Hihi nĩ tũteithagia ciana citũ gũtĩa athuri acio ehokeku na gũciĩkĩra ngoro ciĩhokage ũtaaro wao wa Kĩĩmandĩko? Makĩria ma ũguo-rĩ, nĩ twaragĩrĩria tũrĩ famĩlĩ ũrĩa tũngĩhũthĩra indo citũ kũnyita mbaru wĩra wa thĩ yothe na njĩra ya kũruta mĩhothi? (Thim. 3:9; 1 Kor. 16:2; 2 Kor. 8:12) Hihi nĩ tuonaga mweke wa gũkorũo na itemi harĩ gũtheria na kũramata Nyũmba ya Ũthamaki wĩ wa bata? Arĩa monanagia gĩtĩo na ũrũmwe ta ũcio Jehova nĩ amaheaga roho wake. Roho ũcio nĩ ũtũteithagia tũtikorũo nĩ hinya matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria.—Isa. 40:29-31.
TŨŨRA KŨRINGANA NA NDŨMĨRĨRI ĨRĨA TŨHUNJAGIA
15. Nĩkĩ no mũhaka twĩrutanagĩrie mũno gũikara kũringana na wendi wa Jehova?
15 Ningĩ nĩguo tũhote gũkirĩrĩria na gũtwarana na ithondeka rĩa Jehova, no mũhaka tũikarage kũringana na ndũmĩrĩri ĩrĩa tũhunjagia na njĩra ya ‘kũroragia maũndũ tũkamenya marĩa makenagia Mwathani.’ (Ef. 5:10, 11) Nĩ ũndũ wa kwaga gũkinyanĩra na ũgucania wa Shaitani na thĩ ĩno njũru, ti ũndũ mũhũthũ harĩ ithuĩ gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire. Amwe anyu inyuĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ ende nĩ mwĩrutanagĩria mũno o mũthenya nĩguo mũtũũrie ũrata wanyu na Jehova. Gwĩka ũguo nĩ gũtũmaga mwendwo mũno nĩwe. Mũtikanorũo nĩ hinya! Gũtũũra kũringana na wendi wa Jehova nĩ kũrĩtũmaga tũiganĩre mũno na tũgakorũo na ma atĩ ũthathaiya witũ ti wa tũhũ.—1 Kor. 9:24-27.
Wĩrutanĩrie gũteithia arĩa angĩ mamenye atĩ o nao no maingĩre ithondeka-inĩ inene rĩa Jehova
16, 17. (a) Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa tũngĩka rĩhia iritũ? (b) Ũhoro wĩgiĩ Anne ũngĩtũruta atĩa?
16 O na kũrĩ ũguo-rĩ, twagĩrĩirũo gwĩka atĩa tũngĩka rĩhia iritũ? Caria ũteithio narua o ũrĩa kũngĩhoteka. Kũhitha mehia gũtirehaga moimĩrĩro mega. Ririkana, Daudi oigire atĩ rĩrĩa aahithĩte mehia make, ‘mahĩndĩ make nĩ maahinyarire nĩ ũrĩa atindaga akĩrarama o nginya gũgatuka.’ (Thab. 32:3) Ma nĩ atĩ, mũndũ kũhitha mehia gũtũmaga orũo nĩ hinya ngoro o na kĩĩroho, ĩndĩ “ũrĩa ũmoimbũraga, agatigana namo, we nĩarĩiguagĩrũo tha.”—Thim. 28:13.
17 Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ Anne. * Rĩrĩa aarĩ tinĩnja, aatungataga arĩ painia wa hĩndĩ ciothe. Ĩndĩ akĩambĩrĩria gwĩka maũndũ moru. Ũndũ ũcio ũgĩtũma ahinyĩrĩrĩke mũno. Oigire ũũ: “Thamiri yakwa nĩ yathĩnagia mũno. Ndakoragwo itarĩ na gĩkeno na thuthĩkĩte ngoro hĩndĩ ciothe.” Hihi eekire atĩa? Oigire atĩ hĩndĩ ĩmwe arĩ mĩcemanio-inĩ, rĩandĩko rĩa Jakubu 5:14, 15 nĩ rĩarĩrĩirio. Anne akĩona bata wa gũcaria ũteithio na nĩ ũndũ ũcio agĩthiĩ kũrĩ athuri a kĩũngano. Akĩririkana ũndũ ũcio oigaga: “Maandĩko macio nĩ ndawa ya kĩĩroho kuuma kũrĩ Jehova. Ndawa ĩyo nĩ ndũrũ, ĩndĩ nĩ ĩhonanagia. Ndaarũmĩrĩire ũtaaro ũrĩa warĩ maandĩko-inĩ macio, na ngĩteithĩka.” Anne rĩu atungatagĩra Jehova na kĩyo arĩ na thamiri theru.
18. Twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria gwĩka atĩa?
18 Githĩ ti gĩtĩo kĩnene gũkorũo tũrĩ muoyo na tũrĩ ithondeka-inĩ rĩa Jehova matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria! Rekei tũtue itua rĩa kwaga gũkanahũthia maũndũ marĩa tũhetwo. Ithenya rĩa ũguo, rekei tũrĩ famĩlĩ twĩrutanagĩrie gũthiaga mĩcemanio-inĩ tũtegũtĩrĩria, tũcaragie na kĩyo arĩa marĩ na ngoro njega gĩcigo-inĩ gitũ, na tuonage bata wa irio cia kĩĩroho iria tũheagwo. Ningĩ rekei tũnyitage mbaru arĩa matongoragia na tũikarage kũringana na ndũmĩrĩri ĩrĩa tũhunjagia. Tweka ũguo, nĩ tũrĩtwaranaga na ithondeka rĩa Jehova na gũtirĩ hĩndĩ tũkanogio nĩ gwĩka wega!
^ kib. 17 Rĩĩtwa nĩ rĩcenjetio.