Mahiga ma gũthĩa maahũthagĩrũo gũthĩa mũtu wa kũruga mĩgate. Kũhũthĩrũo kwa ithĩi icio warĩ ũndũ wekagwo o mũthenya nĩ atumia kana aruti a wĩra mĩciĩ-inĩ mĩingĩ. Mũgambo wa mahiga magĩthĩa warĩ ũndũ waiguagwo o mũthenya mahinda-inĩ ma tene.—Thama 11:5; Jeremia 25:10.

Mĩcongo na mĩcoro ya Misiri ya tene nĩ yonanagia ũrĩa mahiga ma gũthĩa maarutaga wĩra. Kĩrĩa kĩrathĩo kĩaigagĩrĩrũo ihiga-inĩ rĩu. Ũrĩa ũrathĩa nake aaturagia ndu mbere ya rĩo anyitĩte ihiga rĩngĩ ininanini agathĩa na moko merĩ. Kũringana na riboti ĩmwe, mahiga macio maakoragwo na ũritũ wa gatagatĩ ga kilo 2 na 4. Ihiga ta rĩu rĩngĩhũthĩrũo rĩrĩ ta kĩndũ kĩa mbaara, rĩngĩkorũo rĩrĩ ũgwati.—Atiirĩrĩri Bũrũri 9:50-54.

Gũthĩa kwarĩ kwa bata mũno harĩ ũtũũro wa famĩlĩ ũũ atĩ kwarĩ na watho wa Bibilia wagiragia mũndũ gũtaha ũrĩa ũngĩ ihiga rĩake rĩa gũthĩa. Rĩandĩko rĩa Gũcokerithia Maathani 24:6 riugaga ũũ: “Mũndũ o na ũrĩkũ ndakanathiĩ na gĩthĩi kĩa mũndũ akĩgwatie nĩ getha gĩgaakũũrũo; kana athiĩ na ihiga rĩakĩo rĩa igũrũ riiki; nĩ ũndũ gwĩka ũguo nĩ ta kũgwatia muoyo wa mũndũ.”

Bibilia yugaga atĩ Jesu arĩ “gĩthũri-inĩ gĩa Ithe.” (Johana 1:​18) Ciugo ici cionanagia ũrĩa Jesu akoragwo etĩkĩrĩkĩte nĩ Ngai na akagĩa na ũrata wa hakuhĩ nake. Ningĩ nĩ cionanagia ũndũire ũrĩa Ayahudi maarũmagĩrĩra makĩrĩa.

Mahinda-inĩ ma Jesu, Ayahudi nĩ maaikaragĩra tũtĩ twahaanaga tũtanda, twabangagwo tũthiũrũrũkĩirie metha ĩrĩa maarĩagĩra. Mũndũ o wothe ũraarĩra hau aaikaraga aroretie kĩongo mwena wa metha-inĩ, na agetiira na guoko kwa ũmotho aturumithĩtie kĩgokora muuto-inĩ. Aikarĩte ũguo, gũtirĩ ũndũ atangĩahotire gwĩka na guoko gwake kwa ũrĩo. Tondũ maakoragwo makomete na mwena wa ũmotho, o mũndũ ­thutha wa ũrĩa ũngĩ, ũhoro ũmwe ũtaarĩirie atĩ, “kĩongo kĩa mũndũ ũrĩa ũrĩ ­mbere, gĩakoragwo gĩkuhĩrĩirie gĩthũri kĩa ũrĩa wĩ thutha wake. Na njĩra ĩyo, no erũo atĩ ‘akomete gĩthũri-inĩ’ gĩa ũcio ũngĩ.”

Gũkorũo gĩthũri-inĩ gĩa kĩongo kĩa famĩlĩ kana mwene iruga, wonagwo ũrĩ ũndũ wa gĩtĩo kĩnene kana ũrĩ mweke wa mwanya mũno. Nĩ ũndũ ũcio, hĩndĩ ya Pasaka ya mũico ya Jesu, Johana, mũtũmwo “ũrĩa wendetwo nĩ Jesu,” nĩwe warĩ gĩthũri-inĩ gĩake. Nĩkĩo Johana ‘eecokirie na thutha etiirĩte hakuhĩ na gĩthũri kĩa Jesu’ nĩguo amũũrie kĩũria.​—Johana 13:​23-​25; 21:20.