ONDJOKONONA YONGHALAMWENYO
Onda hafela onghalamwenyo itunhula moilonga yaJehova
ONDA hangwa ashike opo nda fiki moRouyn, odoolopa inini moCanada, moshitukulwa shaQuebec, mo 1951. Onda konghola pomuvelo weumbo londjukifi oyo nda li nda pewa. Marcel Filteau, a oo a li omutumwa, okwa li e uya pomuvelo. Okwa li e na eedula 23, ofimbo ame nda li ndi na eedula 16, nonda li ndi muxupi kuye. Onda li nde mu ulikila onhumwafo yange i na sha noshinakuwanifwa shoukokolindjila. Okwe i lesha, ta tale nge, ndele ta ti: “Mbela meme woye oku shii ngoo kutya oko we ya oku?”
ONDA PUTUKILA MOUKWANEUMBO WA TUKAUKA PALONGELOKALUNGA
Onda dalwa mo 1934, novadali vange ova dja koSwitzerland, nova li va tembukila muTimmins, okadoolopa kanini moOntario, moCanada. Mo 1939 nasha, meme okwa li a hovela okulesha oifo yOshungonangelo, nokwa li a hovela okuya kokwoongala kwEendombwedi daJehova. Okwa li ha i pamwe naame nosho yo novamwameme vahamano. Diva konima yaasho, okwa ka ninga Ondombwedi yaJehova.
Tate ka li a hafela etokolo lameme, ashike meme okwa li e hole oshili, nokwa li a tokola okukala omudiinini kuJehova. Okwa kala omudiinini, nokuli naashi oilonga yEendombwedi daJehova ya li ya shilikwa moCanada, mo 1940 nasha. Okwa li ha ungaunga natate nonghenda nosho yo nefimaneko, nonande okwa li he mu ula omalaka mai. Oshihopaenenwa shaye shiwa osha kwafela nge nosho yo ovamwameme tu tambule ko oshili. Otwa li twa hafa unene, molwaashi lwanima tate okwa ka lundulula etaleko laye, nokwa ka kala ta ungaunga pahole noukwaneumbo wetu.
NGHEE NDA HOVELA OILONGA YEFIMBO LI YADI
Mo 1950, onda li nda ya koshoongalele shi na oshipalanyole, Etamunukemo lehangano laKalunga koNew York City. Onda li nda tokola okulonga shihapu moilonga yaJehova konima eshi nda shakena novamwatate novamwameme va dja mounyuni aushe, naashi nda pwilikina komapulapulo atunhula ovanafikola vOfikola yaGilead. Onda li nda tokola toko okuya moilonga yefimbo li yadi. Diva ashike eshi nda fika keumbo, onda li nda tula mo eindilo lokuninga omukokolindjila wondjikilile. Oshitaimbelewa shaCanada osha li sha shangela nge kutya tete onda pumbwa okuninginifwa. Opo nee onda li nda ninginifwa me 1 Oktoba 1950. Konima yomwedi umwe, onda li nda ninga omukokolindjila wondjikilile, nonda li nda pewa oshinakuwanifwa shange
shotete muKapuskasing. Odoolopa oyo oya li kokule naako nda li handi di.Mo 1951, oshitaimbelewa osha li sha pula Eendombwedi odo hadi popi Oshifransa, opo di tembukile koshitukulwa shaQuebec, oko haku popiwa Oshifransa. Okwa li ku na omhumbwe inene. Onda putuka handi popi Oshifransa nosho yo Oshiingilisha, onghee onda li nda tambula ko eshivo, nonda li nda tuminwa koRouyn. Kanda li ndi shii ko nande oumwe. Ashike onda li nda pewa ouyelele, ngaashi nda popya metetekelo. Oinima oya li ya endela nge nawa. Fye naMarcel otwa panga oukaume wopofingo, nonda hafela okulongela moQuebec oule womido nhee, nolwanima onda ka kala omukokolindjila e likalekelwa.
OFIKOLA YAGILEAD NOKUTEELELA NELIDIDIMIKO
Ofimbo nda li moQuebec, onda li nda tunhukwa eshi nda mona eshivo lokuya kofikola yaGilead ondodo 26 moSouth Lansing, moNew York. Otwa li twa pewa eedjapo detu mo 12 Februali 1956, nonda li nda tuminwa koGhana, b kOuninginino waAfrica. Ashike ofimbo inandi ya, onda li ndi na okushuna koCanada oivike inini, nokuteelela eembapila dange di longekidwe, opo ndi dule okuya koGhana.
Onda li nda teelela eembapila dange oule weemwedi heyali moToronto. Pefimbo opo, onda li nda idililwa koukwaneumbo waCripps, nonda li nda shiiva nawa Sheila, okamonakadona kavo. Otwa li twa hokwafana. Ofimbo nda li handi diladila oku mu pula tu hombole, eembapila dange oda li de uya. Ame naSheila otwa li twa ilikana, nonda li nda tokola okuya koshinakuwanifwa shange. Ashike otwa li yo twa tokola okukala hatu lishangele eenhumwafo nokutala ngeenge ohatu dulu oku ka hombola monakwiiwa. Osho kasha li etokolo lipu, ashike otwa ka didilika kutya ola li mondjila.
Onda li nda fika muAccra, moGhana, konima yomwedi eshi nda ya molweendo neshina lokolutenda, noshikepa nosho yo nodila. Onda li nda pewa oshinakuwanifwa ndi li omupashukili omweendi. Naasho osha kwatela mo okutalela po Ghana ashishe nosho yo oishiindalongo, ngaashi Ivory Coast (osho hashi ifanwa paife Côte d’Ivoire) nosho yo Togoland (osho hashi ifanwa paife Togo). Luhapu
onda li handi i aame andike notuwa oyo nda li nda pewa koshitaimbelewa, nonda li handi hafele neenghono omhito ya tya ngaho.Momaxuliloshivike, onda li handi kala ndi na oinakuwanifwa poyoongalele yoshikandjo. Katwa li tu na Omalupale Oyoongalele, onghee ovamwatate ova li hava diki po etala lopokafimbo, opo li amene ovapwilikini komutenya. Molwaashi monhele yetu yoikulya kamwa li oaiskasa, oinamwenyo oya li hai dipawa mefiku loshoongalele, opo ovo ve li poshoongalele va dule okupewa oikulya.
Opa li hapa ningwa oinima iyolifa poyoongalele ya tya ngaho. Efiku limwe, ofimbo omumwatate Herb Jennings c, oo naye a li omutumwa, a li ta yandje oshipopiwa, okwa li a mona ongobe ya puma ko, noya li tai lotoka ya yuka pokati komutune novapwilikini. Omumwatate Herb okwa li a kanghama po manga, nongobe oya li tai monika ya ngwangwana. Ashike ovamwatate vane ova li va dula oku i kwata noku i shunifa mo.
Ofimbo omafiku oshoongalele inaa fika, onda li handi ulike ofilima yedina The New World Society in Action pomikunda di li popepi. Opo ndi dule okuninga ngaho, onda li handi tulike elapi litoka pokati keepala mbali, opo ndi dule okuulika ofilima. Ovanamukunda ova li ve i hole neenghono. Vahapu vomuvo, osho oshikando shavo shotete okutala ofilima oyo. Ova li va hafa neenghono, nova li tava pandula mokule, eshi tava tale ovanhu tava ninginifwa. Ofilima oyo oya li ye va kwafela va didilike kutya otwa hangana mounyuni aushe.
Konima yomido mbali eshi nda kala muAfrica, onda li nda tunhukwa neenghono okuya koshoongalele shopaiwana mo 1958 koNew York City. Onda li nda hafa unene, eshi nda mona vali naSheila, oo a dja koQuebec, oko a li ta longo e li omukokolindjila e likalekelwa. Otwa kala nokulishangela eenhumwafo, ashike paife otwa shakena vali. Onda li nde mu pula, ngeenge ohatu dulu okuhombola, nokwa li a dimina. Opo nee onda li nda shangela omumwatate Knorr d noku mu pula, ngeenge Sheila ota dulu okuya kofikola yaGilead nokuwaimina nge kuAfrica. Okwa li e shi dimina. Sheila okwa li e uya koGhana. Otwa hombola mo 3 Oktoba 1959, moAccra. Otwa li tu udite kutya Jehova okwe tu nangeka noupuna, eshi twe mu pitifa komesho monghalamwenyo yetu.
OTWA LONGA PAMWE MOCAMEROON
Mo 1961, otwa li twa tuminwa koCameroon. Ovamwatate ova li va pula nge ndi kwafele mokutota
po oshitaimbelewa shipe, nonda li nde lipyakidila neenghono. Molwaashi onda li nda pewa oshinakuwanifwa shokupashukila oilonga moCameroon, onda li ndi na okulihonga oinima ihapu. Opo nee mo 1965 Sheila okwa li a ninga eteelelo. Osha li shidjuu kufye okudimina kutya ohatu ka ninga ovadali. Ashike nonande otwa li twa tunhukwa omolwoshinakuwanifwa shetu shipe, nokuninga omalongekido okushuna koCanada, opa li pa ningwa oshinima shinyikifa oluhodi.Okaana ketu oka pitilila po. Ndokotola okwe tu lombwela kutya okaana oka li okamati. Osho osha ningwa pa pita omido di dule po 50, ashike katu na efiku tu shi dimbwe. Nonande osho osha li she tu nyikifa oluhodi neenghono, otwa li twa twikila noshinakuwanifwa shetu osho twa li tu hole neenghono moCameroon.
Ovamwatate moCameroon, luhapu ova li hava hepekwa omolwokuhenombinga moinima yopapolotika. Ohashi kala unene shidjuu pefimbo lomahoololo omupresidende. Mo 13 Mei 1970, opa li pa ningwa oshinima osho twa li hatu diladila kutya itashi ningwa. Eendombwedi daJehova oda li da shilikwa pambelewa. Oshitaimbelewa shipe, omo twa kala ashike eemwedi nhano, osha li sha kwatwa po. Moule woivike inini, ovatumwa aveshe, mwa kwatelwa ame naSheila, otwa li twa tewa mo moshilongo. Osha li shidjuu okufiya po ovamwatate novamwameme, molwaashi otwa li tu va hole neenghono, notwa li hatu lipula kutya oshike tashi ke va ningilwa momafiku okomesho.
Otwa kala oule weemwedi hamano moshitaimbelewa shaFrance. Onda twikila okuninga ngaashi handi dulu, opo ndi file oshisho ovamwatate moCameroon. MuDesemba odula oyo tuu oyo, otwa li twa tuminwa koshitaimbelewa shaNigeria, oko nda hovela okufila oshisho oilonga yokoCameroon. Ovamwatate novamwameme moNigeria ova li ve tu tambula ko nohamu, nonda li nda hafela okulongela oko oule womido dihapu.
ETOKOLO LIDJUU OLO TWA LI TU NA OKUNINGA
Mo 1973 otwa li tu na okuninga etokolo lidjuu neenghono. Sheila okwa kala nokulididimikila okuhenoukolele. Ofimbo twa li moNew York koshoongalele shoshitukulwa, okwa li a lombwela nge a ti: “Itandi dulu vali okutwikila. Onda loloka, nohandi kala handi ehama lwoikando ihapu.” Otwa longa pamwe naye moAfrica oule womido di dule 14. Onda li ndi udite etumba omolwoilonga yaye youdiinini, ashike otwa li twa pumbwa okuninga omalunduluko onhumba. Konima eshi twa kundafana onghalo yetu, nokwiilikana twa mana mo, otwa li twa tokola okushuna koCanada, opo tu ka file oshisho oukolele waye. Okufiya po oilonga youtumwa nosho yo oilonga yefimbo li yadi, osha li etokolo lidjuu, olo inatu ninga nande onale.
Eshi twa shuna koCanada, onda li nda mona oilonga mofeema yokulandifa eetuwa, omo mwa li hamu longo kaume kange, modoolopa i li kolundume laToronto. Otwa li hatu hiila onhele, notwa li twa landa oinima yomeumbo oyo ya longa nale; otwa li twa dula okuhovela onghalamwenyo yetu ipe tuhe na eendjo. Otwa li twa hala okukaleka onghalamwenyo yetu paunafangwa, tu na elineekelo kutya efiku limwe lomomafiku otashi dulika tu shune moilonga yefimbo li yadi. Otwa li twa kumwa, eshi twa
li twa dula okushuna mo diva moilonga yefimbo li yadi.Eshi Olupale lOyoongalele lipe moNorval, Ontario, la li tali tungwa, onda li nda hovela oku ka kwafela mOmalomakaya. Konima yefimbo, onda li nda pulwa ndi kale omupashukili wOlupale lOyoongalele. Oukolele waSheila owa enda nokuxwepopala, notwa li tu udite kutya ohatu dulu okuwanifa po oshinakuwanifwa shetu shipe. Onghee otwa li twa tembukila kokafuleta kopOlupale lOyoongalele muJuni mo 1974. Otwa li twa hafa vali neenghono eshi twa shuna vali moilonga yefimbo li yadi.
Oukolele waSheila owa enda nokuxwepopala. Konima yomido mbali, otwa li twa ya moilonga youpashukilishikandjo, moshitukulwa shi li moCanada, Manitoba, omo hamu kala mwa talala neenghono. Ovamwatate novamwameme moshitukulwa osho ovanahole. Otwe lihonga kutya, kashi na nee mbudi kutya otu li peni, ohatu dulu okulongela Jehova.
OSHILIHONGOMWA SHA FIMANA OSHO NDE LIHONGA
Konima yomido dihapu eshi twa kala moilonga youpashukilishikandjo, otwa li twa shivwa tu ka longele koBetel yaCanada 1978. Diva konima yaasho, onda li nde lihonga oshilihongomwa shiyehameka, ashike osha fimana. Onda li nda pewa ndi ka yandje oshipopiwa mOshifransa pokwoongala kwe likalekelwa, shoule wovili nominute omilongo nhatu, moMontreal. Mupya munene, oshipopiwa shange kasha li sha kuma omitima dovapwilikini. Omumwatate umwe wokOshikondo shOilonga okwa li a pa nge omayele shi na sha naasho. Oushili oyoo kutya, onda li ndi na okudimina kutya kandi fi omupopi omunekeka. Ashike kanda li nda tambula ko omayele oo. Eenghundafana detu kada li da enda nawa. Onda li nda handuka, molwaashi onda li handi diladila kutya ota kembaula nge, ponhele yokupandula nge. Ponhele yokutambula ko omayele oo, onda li nda yandja elitulemo konghedi omo nde a pewa, nokomunhu oo e a pa nge.
Konima yomafiku manini, oshilyo shimwe shOkomitiye yOshitaimbelewa osha li sha popya naame kombinga yaasho. Onda li nda dimina kutya kanda li nda tambula ko omayele, nonda li nde livela ombedi. Lwanima, onda ka popya nomumwatate oo a li a pa nge omayele. Okwa li a dimina nge po nehalo liwa. Moshimoniwa osho onde lihonga mo nghee sha fimana okukala omulininipiki, nonghi na efiku ndi shi dimbwe. (Omayel. 16:18) Onda kala nokwiilikana kuJehova luhapu shi na sha naasho, nonda li nda tokola toko okukala ndi na etaleko liwa ngeenge handi pewa omayele.
Paife onda kala moBetel yaCanada oule womido di dule 40, nokudja mo 1985, onda kala ndi na oufembanghenda wokukala oshilyo shOkomitiye yOshitaimbelewa. Omukulukadi wange omuholike, Sheila, okwa xulifa muFebruali 2021. Kakele kokulididimikila efyo lomukulukadi wange, naame kandi na oukolele. Ashike onda kala nde lipyakidila moilonga yaJehova nonda hafa eshi inandi ‘didilika noupu nghee omafiku okukalamwenyo kwange taa piti po.’ (Omuud. 5:20) Nonande onda kala nokushakeneka omashongo mahapu monghalamwenyo yange, itaa yelekwa nomanangekonoupuna oo nda mona. Oshi li enangekonoupuna okupitifa Jehova komesho monghalamwenyo yange, nonda hafela oku mu longela moilonga yefimbo li yadi oule womido 70. Ohandi ilikana opo ovamwatate novamwameme ovanyasha va twikile okupitifa komesho Jehova monghalamwenyo yavo, nondi na elineekelo kutya navo otava ka hafela yo onghalamwenyo itunhula, oyo hai di ashike mokulongela Jehova.
a Tala ondjokonona yonghalamwenyo yaMarcel Filteau, “Jehovah Is My Refuge and Strength,” mOshungonangelo ye 1 Februali 2000.
b Okudja mo 1957, oshitukulwa eshi shaAfrica, osho hashi ifanwa Gold Coast, osha li sha kolonyekwa kuBritain.
c Tala ondjokonona yonghalamwenyo yaHerbert Jennings, “You Do Not Know What Your Life Will Be Tomorrow,” mOshungonangelo ye 1 Desemba 2000.
d Nathan H. Knorr oye a li ta kwatele komesho oilonga yetu pefimbo opo.