كيەلى كىتاپ ادامنىڭ ٶمىرىن وزگەرتەدى
«ەندى مەن دۇنيەنى وزگەرتۋىم كەرەك دەگەن ويدا ەمەسپىن»
تۋعان جىلى: 1966
ەلى: فينليانديا
بۇرىندا: قوعامنىڭ بەلسەندى مۇشەسى بولعان
ٶمىربايانىم:
مەن فينليانديانىڭ ورتالىعىندا ورنالاسقان يۋۆياسكيۋليا دەگەن قالادا تۋىپ-ٶستىم. بالا كەزىمنەن تابيعاتتى جاقسى كورەمىن. وتباسى بولىپ قالامىزدىڭ شەت-شەتىندەگى كوز تارتارلىق ورماندار مەن كولدەرگە دەمالۋعا بارىپ تۇرۋ بىزگە ۇنايتىن. سونداي-اق مەن جانۋارلاردى دا جاقسى كورەتىنمىن. بالا كەزىمدە يت پەن مىسىقتى كورە قالسام، ولاردى قۇشاعىما العىم كەلىپ تۇراتىن. ال ەسەيە كەلە ادامداردىڭ جانۋارلارعا قيانات جاسايتىنىن كورىپ، اشۋلاناتىن بولدىم. كەيىن مەن جانۋارلار دۇنيەسىن قورعايتىن ۇيىمدارعا قوسىلىپ، وزىممەن پىكىرلەس ادامدارمەن تانىستىم.
ٴبىز جانۋارلار دۇنيەسىن قورعاۋ ٷشىن ٴتۇرلى شارالار ۇيىمداستىراتىنبىز. مالىمەت قاعازدارىن تاراتىپ، تەرى بۇيىمدارىن ساتاتىن دۇكەندەر مەن جانۋارلاردى سىناقتان وتكىزەتىن لابوراتوريالارعا قارسى ەرەۋىلگە شىعاتىنبىز. ٴبىز ٴتىپتى جانۋارلاردى قورعايتىن جاڭا ۇيىم قۇردىق. ٶز ٸسىمىزدى العا جىلجىتۋ ٷشىن ەش نارسەدەن تايىنبايتىنبىز، سوندىقتان بيلىگى بارلار بىزگە ٴجيى نارازى بولاتىن. سول ٷشىن مەن بىرنەشە رەت تۇتقىندالىپ، سوتتالعان دا ەدىم.
جانۋارلاردى قورعاۋدى ويلاي ٴجۇرىپ، مەن دۇنيەدە ورىن الىپ جاتقان باسقا دا جايتتارعا بەيجاي قالا المايتىنمىن. سوندىقتان كوپتەگەن ۇيىمدارعا، سونىڭ ىشىندە «حالىقارالىق امنيستيا» مەن «گرينپيسكە» قوسىلدىم. ولاردىڭ ٸس-شارالارىن قولداۋ ٷشىن بار كۇشىمدى سالاتىنمىن. مەن كەدەي-كەپشىكتەردىڭ، اشىققانداردىڭ جانە باسقا دا قيىندىقتارعا ۇشىراعان ادامداردىڭ قۇقىعىن قورعايتىنمىن.
بىراق ۋاقىت وتە كەلە وسى دۇنيەنى وزگەرتە المايتىنىمدى ٴتۇسىندىم. مەن قوسىلعان ۇيىمدار كەيبىر كىشىگىرىم قيىندىقتاردى شەشە العانمەن، ۇلكەن پروبلەمالار ودان بەتەر ٶرشىپ جاتقانداي بولدى. زۇلىمدىق بۇكىل دۇنيەنى جايلاپ العانداي ٵرى بۇل ەشكىمدى قىزىقتىرمايتىنداي بولىپ كورىندى. مەن ٶزىمدى دارمەنسىز سەزىندىم.
كيەلى كىتاپ ٶمىرىمدى وزگەرتتى:
اينالاداعى جاعدايدى وزگەرتە المايتىنىمدى تۇسىنگەندە، كوڭىلىم قۇلازىدى. سودان قۇداي مەن كيەلى كىتاپ جايلى ويلانا باستادىم. بۇرىندا مەن ەحوبا كۋاگەرلەرىمەن كيەلى كىتاپتى زەرتتەگەن بولاتىنمىن. كۋاگەرلەردىڭ ماعان مەيىرىمدىلىك پەن شىنايى قىزىعۋشىلىق تانىتقاندارىنا ريزاشىلىق سەزىنگەن بولسام دا، ٶمىرىمدى وزگەرتۋگە دايىن ەمەس ەدىم. بىراق بۇل جولى ٴبارى باسقاشا بولدى.
مەن كيەلى كىتابىمدى قولىما الىپ، وقي باستادىم. وندا جازىلعاندار مەنىڭ جان جاراما شيپا بولدى. كوپ جازبا ورىندارىندا جانۋارلاردى قامقورلاۋىمىز كەرەكتىگى جازىلعانىن بايقادىم. مىسالى، ناقىل سوزدەر 12:10 دا: «ىزگى جان مالىنىڭ دا قامىن ويلار»،— دەلىنگەن. سونداي-اق دۇنيەدەگى پروبلەمالار قۇدايدان ەمەس ەكەنىن ٴبىلدىم. قايتا، كوپ ادام قۇدايدىڭ باسشىلىعىن ۇستانباعاندىقتان، سول پروبلەمالار ودان بەتەر ۋشىعىپ جاتقانىن ٴتۇسىندىم. ەحوبانىڭ ٴسۇيۋشى ٵرى اسقان شىدامدى قۇداي ەكەنىن بىلگەنىم جۇرەگىمە جىلى ٴتيدى (زابۋر 102:8—14).
سول كەزدەرى مەن «كيەلى كىتاپ شىن مانىندە نەگە ۇيرەتەدى؟» كىتابىنا تاپسىرىس بەرۋ كۋپونىن تاۋىپ الىپ، ونى تولتىرىپ جىبەردىم. سودان كوپ ۇزاماي ۇيىمە كۋاگەر ەرلى-زايىپتى كەلدى دە، كيەلى كىتاپ زەرتتەۋ ساباعىن ۇسىندى. مەن كەلىستىم. سونداي-اق پاتشالىق سارايىندا وتەتىن كەزدەسۋلەرگە قاتىسا باستادىم. ناتيجەسىندە كيەلى كىتاپتاعى شىندىقتار جۇرەگىمدە تامىر جايا باستادى.
كيەلى كىتاپتىڭ ارقاسىندا ومىرىمدە كوپ وزگەرىس جاساي الدىم. مەن شىلىم شەگۋدى جانە ىشىمدىككە سالىنۋدى دوعاردىم. سىرت كورىنىسىمدى ۇقىپتى ەتىپ وزگەرتىپ، بالاعات ٴسوز ايتپايتىن بولدىم. بيلىگى بارلارعا دەگەن كوزقاراسىمدى دا وزگەرتتىم (ريمدىكتەرگە 13:1). سونداي-اق ازعىن ٶمىر كەشپەيتىن بولدىم، ال بۇرىن مەن ٴتان قۇمارلىقتارىمنىڭ جەتەگىندە جۇرگەن ەدىم.
بىراق الەۋمەتتىك ۇيىمدارعا دەگەن كوزقاراسىمدى وزگەرتۋ مەن ٷشىن قيىننىڭ قيىنى بولدى. بۇل ٴبىراز ۋاقىتتى تالاپ ەتتى. العاشىندا سول ۇيىمداردان شىقسام، ولاردى ساتىپ كەتەتىندەي سەزىندىم. الايدا ادامزات ٷشىن جالعىز ٷمىت قۇداي پاتشالىعى ەكەنىن تۇسىنگەنىم بار كۇشىمدى وسى پاتشالىقتى قولداۋ ٷشىن جانە ول جايلى وزگەلەرگە ايتۋ ٷشىن جۇمساۋعا تالپىندىردى (ماتاي 6:33).
تيگىزگەن پايداسى:
مەن بۇرىن قوعامدىق ىستەرگە بەلسەندى تۇردە اتسالىسقاندىقتان، ادامداردى جاقسى نە جامان دەپ ەكى توپقا بولەتىنمىن. الدەكىمدى جامان دەپ تاپسام، سوعان قارسى شىعۋعا دايىن تۇراتىنمىن. الايدا كيەلى كىتاپتىڭ كومەگىمەن وزگەلەرگە دەگەن جەككورۋشىلىك سەزىمىنەن ارىلدىم. قازىر بارلىق ادامدارعا شىنايى سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋعا تىرىسامىن (ماتاي 5:44). مەن بۇنى ادامدارمەن قۇداي پاتشالىعى جايلى ىزگى حابارمەن ٴبولىسۋ ارقىلى دا ىستەي الاتىنىمدى ٴتۇسىندىم. بۇل ىزگى حاباردىڭ ادامدارعا تىنىشتىق، باقىت پەن ٷمىت سيلايتىنىن كورۋ مەنى زور قۋانىشقا بولەيدى.
بارلىق قيىندىقتاردىڭ شەشىلۋىن ەحوبانىڭ قولىنا تاپسىرعاننىڭ ارقاسىندا جانتىنىشتىعىنا يە بولدىم. بۇگىندە مەن ەحوبانىڭ جاراتۋشى رەتىندە ادامدار مەن جانۋارلاردىڭ ماڭگىلىك بويى جاپا شەگۋىنە جانە اسەم پلانەتامىزدىڭ جويىلىپ كەتۋىنە جول بەرمەيتىنىنە سەنىمدىمىن. قايتا، جۋىردا ونىڭ پاتشالىعى بارلىق زالالدىڭ ورنىن تولتىراتىن بولادى (يشايا 11:1—9). وسى شىندىقتاردى ٴبىلىپ قانا قويماي، وزگەلەرگە دە ولاردى بىلۋگە كومەكتەسۋ مەنى زور قۋانىشقا بولەيدى. ەندى مەن دۇنيەنى وزگەرتۋىم كەرەك دەگەن ويدا ەمەسپىن.