وقىرمان ساۋالدارى
قۇدايدى كىم جاراتتى؟
جەتى جاسار ۇلىمەن سويلەسىپ جاتقان اكەنى ەلەستەتەيىك. اكەسى: «وسىدان كوپ عاسىر بۇرىن قۇداي جەر مەن ونداعىنىڭ ٴبارىن جاراتتى. ول كۇندى، اي مەن جۇلدىزداردى دا جاراتتى»،— دەيدى. سوندا ۇلى ٴبىراز ويلانىپ تۇرىپ: «اكە، ال قۇدايدى كىم جاراتتى؟»— دەپ سۇرايدى.
اكەسى: «ونى ەشكىم جاراتقان جوق. ول ارقاشان بار بولعان»،— دەيدى. بالا بۇل جاۋاپقا قاناعاتتانادى. الايدا وسە كەلە ۇلى بۇل سۇراققا قايتا ورالادى. قانداي دا ٴبىر تۇلعانىڭ باستاماسى جوق دەگەن تۇسىنىكتى قابىلداۋ وعان قيىن بولۋى مۇمكىن. ويتكەنى ٴتىپتى عالامنىڭ دا باستاماسى بار عوي. سودان «قۇداي قايدان پايدا بولعان؟» دەگەن سۇراق ونىڭ كوكەيىندە جۇرەدى.
كيەلى كىتاپتا بۇل تۋرالى نە دەلىنگەن؟ وندا اكەنىڭ جاۋابىنا ۇقساس نارسە جازىلعان. مۇسا پايعامبار بىلاي دەپ جازعان: «ۋا، يەم، جاراتىلماي-اق جەر مەن بۇكىل الەم، تاۋلار جاراتىلماس بۇرىن بار بوپ كەلگەن، ماڭگى ٴتىرى بولاتىن قۇدايسىڭ سەن!» (ٴزابۋر 89:2، 3). يشايا پايعامبار بولسا: «سەن مىنانى ەستىپ، بىلمەۋشى مە ەدىڭ: ماڭگىلىك قۇداي — سەنىڭ جاراتقان يەڭ»،— دەپ جازعان (يشايا 40:28). ياھۋدانىڭ حاتىندا دا قۇدايدىڭ «بارلىق زاماندا» بار بولعانى ايتىلعان (ياھۋدا 25).
بۇل جازبا ورىندارى قۇدايدىڭ «ماڭگىلىك پاتشا» ەكەنىن كورسەتەدى (تىموتەگە 1-حات 1:17). دەمەك، قۇداي ٵردايىم بار بولعان. ويشا قانشا ۋاقىت ارتقا شەگىنسەك تە، بۇل سولاي. ول بولاشاقتا دا ماڭگى بار بولادى (ايان 1:8). بۇل — قۇدايدىڭ قۇدىرەتى شەكسىز ەكەنىنىڭ بىردەن-ٴبىر كورسەتكىشى.
بۇل تۇسىنىكتى قابىلداۋ بىزگە وڭاي ەمەس. نەگە؟ قامشىنىڭ سابىنداي قىسقا عۇمىر كەشەتىن بىزدەر ۋاقىت ۇزاقتىعىن ەحوبا قۇدايدان وزگەشە قابىلدايمىز. قۇداي ماڭگىلىك تۇلعا بولعاندىقتان، مىڭ جىل ول ٷشىن ٴبىر-اق كۇنگە تەڭ (پەتىردىڭ 2-حاتى 3:8). ٴبىر مىسال كەلتىرەيىك، 50 شاقتى كۇن تىرشىلىك ەتەتىن ەرەسەك شەگىرتكە ادامداردىڭ قالاي 70-80 جىل ٶمىر سۇرەتىنىن تۇسىنە الا ما؟ ارينە، جوق! ال كيەلى كىتاپتا ۇلى جاراتۋشىمىزدىڭ الدىندا ٴبىز شەگىرتكەلەردەي ەكەنىمىز جازىلعان. ٴبىزدىڭ سانامىز دا ونىڭ ساناسىمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى (يشايا 40:22؛ 55:8، 9). سوندىقتان پەندەلەردىڭ ەحوبا قۇدايدىڭ بولمىسىنىڭ كەي قىرلارىن تولىق تۇسىنە المايتىندارى عاجاپ ەمەس.
قۇدايدىڭ ماڭگىلىك بويى بار بولعانى جايلى ۇعىمدى ٴتۇسىنۋ قيىن بولسا دا، مۇنىڭ اقىلعا قونىمدى ەكەنىن بايقايمىز. ويتكەنى قۇدايدى بىرەۋ جاراتسا، وندا سول تۇلعا جاراتۋشى بولار ەدى. الايدا كيەلى كىتاپ «ٴبارىن جاراتقان» ەحوبا قۇداي دەپ تۇسىندىرەدى (ايان 4:11). ونىڭ ۇستىنە، ٴبىز العاشىندا عالامىمىزدىڭ بولماعانىن بىلەمىز (جاراتىلىس 1:1، 2). ەندەشە ول قايدان پايدا بولدى؟ الدىمەن ونىڭ جاراتۋشىسى بولۋى كەرەك قوي. سونداي-اق جاراتۋشى قۇداي ٶزىنىڭ رۋحاني جالعىز ۇلى مەن باسقا دا پەرىشتەلەرى سياقتى بارلىق سانالى جاراتىلىستار پايدا بولماي تۇرىپ بار بولعان (ٵيۇپ 38:4، 7؛ قولوستىقتارعا 1:15). دەمەك، ول العاشىندا جالعىز ٶزى بار بولعان. ونىڭ جاراتىلۋى مۇمكىن ەمەس، ويتكەنى ونى جاراتاتىنداي ەشكىم دە بولماعان.
ٴبىزدىڭ تىرشىلىك ەتىپ جاتقانىمىزدىڭ جانە بۇكىل عالامىمىزدىڭ بار بولعانىنىڭ ٶزى ماڭگى بار بولۋشى قۇدايدىڭ بار ەكەنىن دالەلدەيدى. عالامىمىزدى جاراتىپ، ونى قوزعالىسقا كەلتىرگەن، ونىڭ زاڭدارىن ورناتىپ، قاداعالاپ وتىراتىن قۇدايدىڭ ماڭگىلىك بويى بولۋى كەرەك ەمەس پە؟ تەك ول عانا كەۋدەسىندە جانى بارلاردىڭ بارىنە تىرشىلىك لەبىن بەرە الادى (ٵيۇپ 33:4).