يسا پايعامباردى نەگە قۇدايدىڭ ۇلى دەپ اتايدى؟
كيەلى كىتاپتىڭ جاۋابى
كيەلى كىتاپتا يسا ٴجيى «قۇداي ۇلى» دەپ اتالادى (جوحان 1:49). «قۇدايدىڭ ۇلى» دەگەن تىركەس كەيبىرەۋلەردىڭ قۇلاعىنا تۇرپىدەي ٴتيىپ جاتادى. ويتكەنى ولار قۇدايدىڭ كادىمگى ادامدار سياقتى دۇنيەگە بالا اكەلۋىن ەلەستەدى. ٴبىراق بۇلاي بولۋى مۇمكىن ەمەس. سەبەبى قۇداي تاعالا ەتپەن سۇيەكتەن تۇراتىن ادام ەمەس، ول — رۋح. بۇعان قوسا، «ۇلىم»، «باۋىرىم»، «اكەم» دەگەن سوزدەردى كەيدە تىكەلەي تۇسىنۋگە بولمايدى. مىسالى، ۇلكەن كىسىلەر جاستارعا «بالام»، «قىزىم» دەپ جاتادى. ٴبىراق ولار بۇل جاستاردىڭ اتا-اناسى دەگەندى بىلدىرمەيدى. سونداي-اق كەيدە «اۋىلدىڭ بالاسى» دەگەندى دە ەستيمىز. ٴبىراق بۇل سول بالانى اۋىل تۋدى دەگەندى بىلدىرمەيدى عوي. بۇل جاي عانا بالانىڭ سول اۋىلدا تۋىپ-وسكەنىن كورسەتەدى. سول سياقتى كيەلى كىتاپتا قۇداي اكە دەپ اتالادى. ويتكەنى ول — بارىنە ٶمىر سيلاعان جاراتۋشى (ٴزابۇر 36:9؛ ايان 4:11).
كيەلى كىتاپ يسانى عانا ەمەس، پەرىشتەلەردى دە «قۇداي ۇلدارى» دەپ اتايدى (ٵيۇپ 1:6). وندا ادامزات اتاۋلىنىڭ العاشقى جاراتىلىسى ادام اتا دا «قۇدايدىڭ ۇلى» اتانعان (لۇقا 3:38). ٴبىراق يسا قۇداي ۇلدارىنىڭ ىشىندە ەرەكشە ەدى. ويتكەنى ول قۇدايدىڭ ەڭ العاشقى جاراتىلىسى بولدى، ٵرى قۇداي ونى جالعىز ٶزى جاراتتى.
ادام بولىپ تۋىلماي تۇرىپ يسا كوكتە ٶمىر سۇرگەن بە؟
ٴيا. ادام بولىپ تۋىلماس بۇرىن يسا كوكتە پەرىشتە بولعان. يسانىڭ ٶزى: «مەن كوكتەن... كەلدىم»،— دەگەن (جوحان 6:38؛ 8:23).
قۇداي يسانى ەڭ ٴبىرىنشى ەتىپ جاراتتى. بۇعان قاتىستى كيەلى كىتاپ بىلاي دەيدى:
ول — «جاراتىلىس اتاۋلىنىڭ تۇڭعىشى» (قولوستىقتارعا 1:15).
ول — «قۇداي جاراتىلىستارىنىڭ العاشقىسى» (ايان 3:14).
كيەلى كىتاپتاعى «ونىڭ باستاۋى كونە زاماننان، بۇرىنعى كۇندەردەن» دەگەن سوزدەر يساعا قاتىستى ايتىلعان (ميحا 5:2؛ ماتاي 2:4—6).
جەرگە كەلگەنگە دەيىن يسا كوكتە نەمەن اينالىستى؟
ول كوكتە جوعارى دارەجەگە يە بولعان. يسا وسى دارەجەسىن ايتىپ قۇدايعا بىلاي دەپ دۇعا ەتكەن: «اكە، دۇنيە جاراتىلماي تۇرىپ قاسىڭدا بولعانىمدا بولەنگەن داڭققا مەنى قايتادان بولەي كور» (جوحان 17:5).
ول اكەسىنە كۇللى تىرشىلىك اتاۋلىنى جاراتۋعا قولعابىس ەتتى. يسا قۇدايدىڭ قاسىندا «شەبەر جۇمىسشى» بولدى (ناقىل سوزدەر 8:30). ول تۋرالى كيەلى كىتاپتا: «كوكتەگى مەن جەردەگىنىڭ... ٴبارى سول ارقىلى جاراتىلدى»،— دەلىنگەن (قولوستىقتارعا 1:16).
قۇداي ٵربىر جاراتىلىسىن يسا ارقىلى جاراتتى. ونىڭ ىشىندە رۋحاني الەمدەگى بارلىق پەرىشتەلەر دە، بۇكىل جەر شارى دا بار (ايان 5:11). بىلايشا ايتقاندا، قۇداي مەن يسا ارحيتەكتور مەن قۇرىلىسشى سياقتى بىرگە جۇمىس ىستەگەن. قۇداي ارحيتەكتور رەتىندە ٵربىر جاراتىلىستىڭ جوباسىن دايىندادى، ال يسا قۇرىلىسشى سياقتى سولاردى جۇزەگە اسىردى.
ول «ٴسوز» دەپ اتالدى. يسانىڭ جەرگە دەيىنگى ٶمىرى جايلى ايتقان كەزدە، كيەلى كىتاپ ونى «ٴسوز» دەپ اتاعان (جوحان 1:1). بۇل دەگەنىمىز قۇداي وزگە پەرىشتەلەرگە ايتقان سوزدەرى مەن نۇسقاۋلارىن يسا ارقىلى جەتكىزگەن.
سونداي-اق يسا ادامدارعا قۇدايدىڭ اتىنان سويلەيتىن وكىل بولعان بولسا كەرەك. مىسالى، قۇداي پەيىش باعىندا ادام اتا مەن حاۋا اناعا يسا ارقىلى سويلەگەنگە ۇقسايدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 2:16، 17). ەجەلدە يسرايل حالقىن ٴشول دالادا باستاپ جۇرگەن پەرىشتە دە وسى يسا بولسا كەرەك. حالىقتان ونىڭ ايتقانىن بۇلجىتپاي ورىنداۋ تالاپ ەتىلگەن (مۇسانىڭ 2-جازباسى 23:20—23) a.
a قۇداي يسا ارقىلى عانا ەمەس، باسقا دا پەرىشتەلەرى ارقىلى دا سويلەگەن. مىسالى، ول ەجەلگى يسرايل حالقىنا زاڭ بەرگەن كەزدە باسقا پەرىشتەلەردى قولدانعان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 7:53؛ عالاتتىقتارعا 3:19؛ ەۆرەيلەرگە 2:2، 3).