Даниял 2:1—49

  • Навуходоносор патшаның өз түсінен мазасы кетуі (1—4)

  • Түсті ешбір данышпанның жори алмауы (5—13)

  • Даниялдың Құдайдың көмегіне жүгінуі (14—18)

  • Құдайды құпияны ашқаны үшін мадақтау (19—23)

  • Даниялдың патшаға түсті айтып беруі (24—35)

  • Түстің мәні (36—45)

    • Патшалық тасының мүсінді қиратуы (44, 45)

  • Патшаның Даниялға сый-құрмет көрсетуі (46—49)

2  Билік құруының екінші жылы Навуходоносор бірнеше түс көрді. Содан қатты мазасы кетіп+, ұйықтай алмай қойды.  Сонда патша өзінің қандай түстер көргенін айтып берсін деп, сиқыршылықпен айналысатын абыздарды, сәуегейлерді, бақсылар мен халдей жұлдызжорамалшыларын шақыртты. Олар келіп, патшаның алдында тұрды+.  Патша оларға: “Мен түс көрдім. Түсімде не көргенімді білгім келіп, мазам кетіп тұр”,— деді.  Халдей жұлдызжорамалшылары патшаға арамей тілінде*+: “Уа, патша, мәңгі жасаңыз! Құлдарыңызға көрген түсіңізді айтып беріңіз, біз жорып берейік”,— деп жауап қайырды.  Патша халдей жұлдызжорамалшыларына: “Менің соңғы сөзім мынау — егер қандай түс көргенімді айтып, оны жорып бермесеңдер, сендерді мүшелеп шауып тастаймын, ал үйлерің көпшілік баратын әжетханаға* айналады.  Ал түсімді айтып, жорып берсеңдер, сый-сияпат алып, құрметке бөленесіңдер+. Олай болса, қандай түс көргенімді айтып, мәнін түсіндіріп беріңдер”,— деді.  Олар тағы да: “Патша құлдарына түсін айтып берсе, біз оны жорып берер едік”,— деді.  Сонда патша: “Соңғы сөзім қандай екенін білесіңдер, сондықтан уақытты созғыларың келіп тұрғанын байқап тұрмын.  Егер түсімді айтып бермесеңдер, бәріңе бірдей үкім шығарылады. Бірақ сендер қолайлы жағдай туғанша, маған өтірік айтып, алдай тұрамыз деп келісіп алғансыңдар ғой. Маған қандай түс көргенімді айтыңдар, сонда оны жори алатындарыңа көзім жетеді”,— деді. 10  Халдей жұлдызжорамалшылары патшаға: “Патшаның бұл талабын жер бетіндегі бірде-бір адам орындай алмайды. Бұған дейін ешбір ұлы патша не әмірші сиқыршылықпен айналысатын абыздан, сәуегейден не халдей жұлдызжорамалшыдан мұндай нәрсені талап еткен емес. 11  Патшаның бұл тапсырмасын орындау қиын. Түсіңізді пенделер арасында тұрмайтын құдайлардан басқа ешкім де айта алмайды”,— деп жауап қайырды. 12  Сонда патша қаһарына мініп, Бабылдағы барлық данышпанның көзін құртуға бұйрық берді+. 13  Бұйрық шыққандықтан, данышпандардың өмірі қыл үстінде тұрды. Жендеттер Даниял мен оның үш жолдасын да өлтірмек болып іздестірді. 14  Сол кезде Даниял патшаның оққағарларының басшысы Ариохпен ақылмен, абайлап сөйлесті. Ол Бабылдың күллі данышпандарын өлтіруге жіберілген еді. 15  Патшаның қызметкері Ариохтан Даниял: “Патшаның мұндай қатал бұйрық шығаруына не себеп болды екен?”— деп сұрады. Ариох оған болған жайтты айтып берді+. 16  Сонда Даниял патшаға барып, одан түсінің мәнін айту үшін уақыт беруді сұрады. 17  Бұдан кейін Даниял үйіне барып, үш жолдасы — Хананиях, Мишаел мен Азарияхқа болған жайтты жеткізді. 18  Бабылдың басқа данышпандарымен бірге өзі де, жолдастары да өліп кетпес үшін, оларға көктегі Құдайдан рақым етіп, осы құпияны ашып беруін сұраңдар деді. 19  Содан түнде Даниялға аян беріліп, құпияның сыры ашылды+. Сонда ол көктегі Құдайға былай деп мадақ айтты: 20  Құдайдың есімі мәңгі бақи мадақтала берсін! Өйткені ол — даналық пен құдіреттің жалғыз иесі+. 21  Ол уақыттар мен мерзімдерді өзгертеді+,Патшаларды тақтан түсіреді, патшаларды таққа отырғызады+,Даналарға даналық, парасаттыларға білім сыйлайды+. 22  Ол терең де жасырын нәрселерді ашады+,Түнекте не барын жақсы біледі+,Жарық оның қасында мекендейді+. 23  Уа, ата-бабаларым сиынған Құдай,Саған ризашылық білдіремін, мадақ айтамын. Өйткені маған даналық пен күш-қуат дарыттың. Өзіңнен сұрағанымызды маған ашып бердің,Патшаның мәселесін бізге білдірдің+. 24  Сөйтіп, Даниял Бабылдың данышпандарын өлтіруге патшадан тапсырма алған+ Ариохқа барып: “Бабылдың данышпандарын өлтірмеңіз. Мені патшаның алдына апарыңыз, оған түсінің мәнін айтып берейін”,— деді. 25  Ариох Даниялды дереу патшаның алдына апарып: “Яһудадан жер аударылып келгендердің арасынан+ патшаның түсін жорып бере алатын адамды таптым”,— деді. 26  Сонда патша Балташазар+ деп аталған Даниялдан: “Сен шынымен қандай түс көргенімді айтып, жорып бере аласың ба?”— деп сұрады+. 27  Даниял былай деп жауап берді: “Ешқандай данышпан, сәуегей, сиқыршылықпен айналысатын абыз не жұлдызжорамалшы патша сұраған құпияны ашып бере алмайды+. 28  Бірақ көкте құпияларды ашатын Құдай бар+. Ол Навуходоносор патшаға соңғы күндері не болатынын ашып отыр. Сіз көрген түс пен төсегіңізде жатып көрген аяндар мыналар: 29  Уа, патша, төсегіңізде жатып, болашақта не болатыны жайлы ойлай бастадыңыз. Сонда құпияларды ашатын Құдай сізге алда не болатынын білдірді. 30  Ал бұл құпия маған даналығым өзгелерден артық болғандықтан емес, қайта, патшаға түсінің мәнін айтып, жүрегіндегі ойларды білдіру үшін ашылып отыр+. 31  Уа, патша, түсіңізде бір үлкен мүсін көрдіңіз. Орасан зор әрі жарқ-жұрқ еткен бұл мүсін дәл алдыңызда тұрды, оның сырт көрінісі жан түршіктіретіндей еді. 32  Мүсіннің басы саф алтыннан+, кеудесі мен қолдары күмістен+, іші мен жамбас тұсы мыстан+, 33  аяқтары темірден+, ал табан жағы жартылай темірден, жартылай саздан* екен+. 34  Сіз мүсінге қарап тұрғанда, адамның көмегінсіз таудан бір тас бөлінді де, мүсіннің темір мен саздан жасалған табан жағын соғып, оны қиратты+. 35  Сонда темір, саз, мыс, күміс пен алтын — бәрінің күл-талқаны шығып, жаздыгүні қырманда бастырылған астықтың қауызындай болды да, соққан желмен ұшып, ізі де қалмады. Ал мүсінді қиратқан тас үлкен тауға айналып, бүкіл жер бетін алып жатты. 36  Көрген түсіңіз, міне, осындай. Енді оның мәнін айтып берейік. 37  Уа, патша, патшалардың патшасы! Көктегі Құдай сізге патшалық+, құдірет, күш пен атақ-даңқ сыйлады. 38  Ол жер-жердегі адам баласын, даладағы аңдар мен аспандағы құстарды қолыңызға беріп, сізді солардың бәрінің үстінен билеуші етіп тағайындады+, сондықтан мүсіннің алтын басы — өзіңізсіз+. 39  Сізден кейін өзіңізден төменірек басқа патшалық пайда болады+. Содан кейін бүкіл жер бетіне билік жүргізетін үшінші патшалық, мыс патшалық, пайда болады+. 40  Ал төртінші патшалық темірдей қатты болады+. Темір бәрін қиратып, күл-паршасын шығаратыны сияқты, ол да осы патшалықтардың бәрін темір іспетті қиратып, талқандайды+. 41  Мүсіннің табаны мен башпайлары жартылай темірден, жартылай саздан екенін көрдіңіз. Бұл сол патшалықтың жікке бөлінетінін білдіреді. Бірақ өзіңіз көргендей, темір сазбен араласқандықтан, патшалықта темірдің біршама қаттылығы болады. 42  Башпайлар жартылай темірден, жартылай саздан болғандықтан, патшалық та жартылай берік, жартылай морт сынғыш болады. 43  Өзіңіз көргендей, темір сазбен араласқан, сол сияқты патшалықтың бөліктері де халықпен* араласады. Бірақ темірдің сазбен бірікпейтініндей, олар да бір-бірімен бірікпейді. 44  Сол патшалардың күндерінде көктегі Құдай ешқашан жойылмайтын+ патшалық орнатады+. Бұл патшалық басқа халықтың қолына өтпейді+. Ол сол патшалықтардың бәрін қиратып+, өзі мәңгі тұрады+. 45  Өйткені сіз таудан адамның көмегінсіз бір тастың бөлініп, темірді, мысты, сазды, күміс пен алтынды қиратқанын көрдіңіз+. Ұлы Құдай болашақта не болатынын патшаға білдіріп отыр+. Бұл түс — шындық, оның мәні де сенім артуға тұрарлық”. 46  Сонда Навуходоносор патша Даниялдың алдында жерге жығылып, зор құрмет көрсетті. Сосын оған сыйлық жасап, оның құрметіне хош иісті зат түтетуді бұйырды. 47  Патша Даниялға: “Сенің Құдайың шынымен де құдайлардың Құдайы*, патшалардың Иесі және құпияларды ашатын Құдай екен, өйткені сен осы құпияны аша білдің”+,— деді. 48  Содан патша Даниялды жоғарылатып, оған небір жақсы сыйлықтар берді, сондай-ақ оны бүкіл Бабыл аймағының* билеушісі+ және Бабылдың барлық данышпандарының басшысы* етіп қойды. 49  Патша Даниялдың өтінішімен Шадырақ, Мисақ, Әбдінегоны+ Бабыл аймағының істерін басқаруға тағайындады. Ал Даниялдың өзі патша сарайында қызмет етті.

Сілтемелер

Дн 2:4ә—7:28 тармақтар түпнұсқада арамей тілінде жазылған.
Мүмкін: “күл-қоқыс не тезек тастайтын жерге”.
Немесе “күйдірілген саздан”.
Немесе “адамзат”, яғни қарапайым халық.
Яғни басқа құдайлардан жоғары тұрған Құдай.
Немесе “провинциясының”.
Немесе “префект”. Түсіндірмедегі “Префект” сөзін қараңыз.