Kioso kia ngi vuala, o jitata jami ja kexile ni díbhia diofele ku sanzala ia Galicia, ku mbandu ia tunda ia Xipânha. Tu dinake mu divumu dia mam’etu, eme ngi mona ua kauana. Tua kexile ni ukamba uambote kubhata. Mu thembu iná mu Xipânha, tua kexile ni kijila kia kuila, mona umoxi ku muiji ua tokalele kuia ku kala mu inzo ia ji padele ni ji madele. Kitatu ku muiji uetu tua solo o njila íii.

Kioso ki nga tenesa 13 dia mivu, nga kaiela kota diami dia muhatu ku inzo ia ji padele ni ji madele ku mbanza ia Madri. Muenhomo ki mu kexile ukamba uambote. Ki mu kexile henda ia kidi—mua kexile ngó ijila iavulu, misambu, ni ijijidiku. Mu kimenemene kia selu, tua kexile mu diongeka ku dilombe phala ku xinganeka, maji ki ngi tenene ku xinganeka kima. Mu ku bhita thembu, tua kexile mu kuimba mu dimi dia Latini ni kudia o mbolo ni kúnua o vinhu. Ki ngi kexile mu tendela kima, eme nga monene kuila Nzambi ua kexile dikanga diami. Ki ngi kexile mu zuela ni athu. Né muene kioso ki nga kexile mu di sanga ni kota diami dia muhatu, tua kexile mu zuela ngó: “Eió Madiia ua beta o ku zela.” O ji madele akexile mu tu bhana ngó kaxaxi ka kithangana phala tu di zuelese kioso ki bhita o kithangana kia kudia. Ki ku difuile ni ukamba uambote u tua kexile nau kubhata dietu! Nga divuile ubheka uami, mu ithangana ia mukuá nga kexile mu dila.

Sumbala nuka nga divuile kuila ngala ni ukamba ni Nzambi, nga kituka madele kioso ki nga tenesa 17 dia mivu. Nga bhange ngó o ima ia kexile mu ngi bhinga, maji nga kexile mu dibhuidisa se Nzambi ua ngi solele muene phala ku kala madele. O ji madele ja kexile mu zuela kuila o athu akexile ni ji phata, eji ku a kaxtikala mu túbhia tua ifernu! Maji né kiki, o ji phata jami ja kexile mu di bandekesa. Ngejidile kuila Jezú ka kexile mu kala ubheka; Mu veji dia kiki, muéne ua di bhakuile mu ku longa ni ku kuatekesa akuâ. (Matesu 4:23-25) Ki nga tenesa 20 a mivu, nga mono kuila ki ku kexile kima kia ngi suínisile ku kala madele. Kienhiki o mama ua dikota ua ngeleja ua ngi tangela kuila, se nga kexile ni phata ia ku kala madele, kima kiambote ku vutuka kubhata. Nga kexile ni uôma ua kuila muéne ueji banza kuila ngeji bhangesa akuetu ku tunda uá mu njila íii. Mukonda dia kiki nga xisa o inzo ia ji padele ni ia ji madele.

Kioso ki nga bhixila kubhata, jitata jami ka ngi bazela. Maji mukonda dia ku kamba salu ku sanzala ietu, ngai mu tunga mu ixi  ia Alemanha, mua tungile phange iami ia diiala. Muéne ua tokalele ku kibuka kia athu akexile mu zokela o ufôlo ua athu akua Xipânha mu ixi ia Alemanha. Nga divu kiambote bhu kaxi ka athu enhá akexile mu zokela o ufôlo ua akalakadi ni ufôlo ua ahatu. Eme nga bokona ué mu kibuka kiki, eme nga kazala ni diiala ua tokalele ué mu kibuka kiki. Nga banzele kuila nga kexile mu bhanga o kima kia tokala, ni ku bhana ku athu madivulu alungu ni ku zokela o ufôlo ua athu, ni ku nhunga mu ji sanzala mu ku kola o ufôlo ua athu.

Maji mu ku bhita thembu, nga luuala dingi. Nga mono kuila o akua ku zokela o ufôlo ka kexile mu bhanga kala kia kexile mu zuela ku athu. O phata jami ja dibandekesa dingi ku muvu 1971 kioso minzangala a tokalele mu kibuka kiki, kia te túbhia ku inzo ia dikota ia mukunji ua Xipânha ku mbanza ia Frankfurt ku Alemanha. Ene a bhange kiki phala kulondekesa kuila o jinguvulu ku Xipânha ka kexile mu batula kiambote o madimanda. Maji ngejidile kuila, o ukexilu uenhó ki uexile ukexilu uambote ua ku batula maka.

Kioso ki nga vuala o mon’ami ua dianga, nga tangela muadi uami kuila ki ngeji kuia dingi mu iônge ia akua ku zokela o ufôlo ua athu. Nga divu kia iibha mukonda o makamba mami okulu ka ile mu ngi menekena kioso ki nga vuala. Eme nga kexile mu dibhuidisa se mukonda diahi tuala ku muenhu. O kuila kiexile kima kiambote ku bhanga nguzu phala ku kuatekesa ku lungulula o mundu?

Ku muvu 1976, dikaza Mbangi ja Jihova akua Xipânha, a phupu o dibhitu dietu, a ngi bhana madivulu, eme nga a xikina. Kia ngi kundu lua kaiiadi, nga a bhange ibhuidisu iavulu, ia lungu ni hadi, ni uadiama ni kuiibha. Nga diuanene kiavulu kioso ene kia jikula o Bibidia phala ku tambuijila o ibhuidisu iami ioso! Eme nga xikina o ku di longa o Bibidia ni ene.

Ku dimatekenu, nga kexile mu di longa ngó phala kuijiia. Maji o ima ia lunguluka kioso muadi uami, ni eme tua mateka o kuia mu iônge ia Jimbangi ja Jihova mu Kididi kia Ubhezelu. Mu thembu iná tua kexile ni tuana tuiadi. O Jimbangi ja Jihova akexile múia mu tu takana ni ku tu kuatekesa ni tuana tuetu mu iônge. Eme nga mateka o ku zola o Jimbangi ja Jihova.

Né kiki, nga kexile hanji ni phata javulu ja lungu ni Nzambi. Eme nga banze kuia mu kunda o jindandu jami mu ixi ia Xipânha. Sekulu’ami, uexile padele, ua mesenene kuila ng’eha o ku di longa o Bibidia. Maji o Jimbangi ja Jihova kuenhoko, ku Xipânha, a ngi kuatekesa kiavulu. Ene a tambuijila ni Bibidia o ibhuidisu iami kala kia bhangele o Jimbangi ja Jihova ku ixi ia Alemanha. Nga banze ku mateka dingi o ku di longa o Bibidia kioso ki nga vutuka ku ixi ia Alemanha. Sumbala muadi uami ka kexile dingi mu di longa o Bibidia, eme nga suluka ni ku di longa. Ku muvu 1978, a ngi batizala kala ngi Mbangi ia Jihova.

O kuijiia kua kidi kua Bibidia kuene mu ngi londekesa o ukexilu uambote ua ku kala ku muenhu. Mu kifika, o divulu dia 1 Phetele 3:1-4, di suínisa o ahatu ku ‘belesela’ o anum’iâ ‘ni ku xila kuoso’ ni ku kala ni “kutululuka kua muxima, kua te kiavulu bhu pholo ia Nzambi.” O itumu íii i ngi kuatekesa ku bhanga kiambote o kikalakalu kiami kia muhatu ni mama kubhata.

Tunde ki nga kituka ngi Mbangi ia Jihova kua bhiti kiá 34 a mivu. Nga zediua kiavulu mu ku sidivila Nzambi ni ku tokala ku muiji umoxi ua kidi mu nzumbi, eme nga sanguluka ué mu ku mona kuila, mu kitanu kia an’ami, kiuana kia mu bhanga uá o kikalakalu kiki.