дьбежә, ԝәки мәʹнийа кӧл-дәрдед мәрьва әԝ ә, кӧ ԝана жийинәкә дьнда гӧнед гьран кьрьнә. Ле һәрге мәрьв һин бә гәләк дина хԝә нәдә тьштед физикийә ве дьнйайе, һьнге әԝ дькарә бьгьһижә «мокшайе», демәк азайа ԝе йәке, кӧ тʹәзәда ча кәсәки дьн нәйе буйине.

дьбежә, ԝәки кӧл-дәрд әв һәйә щәзакьрьн бона гӧнә у щерʹьбандьна баԝәрийе. Сайид Сид, сәроке Щьвака Ислами йе Америкайа Бакӧре, дьбежә ԝәки кӧл-дәрд у ԛәзи сәва ве йәке нә, кӧ әм бир нәкьн «тʹьме жь Хԝәде рʹази бьн бона һʹәму кʹәрәма у фәʹм бькьн, кӧ әм гәрәке аликʹарийе бьдьнә ԝан һʹәмушка, кʹи кӧ һʹәԝщә нә».

дьбежә, ԝәки кӧл-дәрд әв һәйә һәԛе кьред бәнда. Һьнә Щьһу баԝәр дькьн, ԝәки мәрьвед нәнәһәԛ ԝе жь мьрьне рʹабьн у һьндава ԝанда ԝе һәԛи бе кьрьне. Щьһуйед Кабалисти баԝәр дькьн реинкарнасйайе, демәк ԝе йәке кӧ гәләк щар дькарьн тʹәзәда бенә буйине у тʹәрка гӧнед хԝә бьдьн.

баԝәр дькә, ԝәки мәрьв тʹәзәда гәләк щар те буйине у һʹәта кӧ шьхӧл, емосийа у дьлһавьжийед хԝәйә хьраб нәтʹәрькинә, ԝе жь кӧл-дәрда хьлаз нәбә. Бәндә бь сайа билани, кьред ԛәнщ у сәрԝахтийе дькарә бьгьһижә Нирванайе, демәк жь кӧл-дәрда у хәмгинийе аза бә.

баԝәр дькә, ԝәки кӧл-дәрд жь бо «шашийед мәрийа» пешда тен, у әв йәк те готьне кʹьтебәкеда, «A Dictionary of Comparative Religion». Ль гора һинкьрьна Конфусианизме, һәрге мәрьв рʹаст бьжин, кӧл-дәрд дькарьн кем бьн. Ле бь тʹәмами мәрьв нькарьн жь чәтьнайа хьлаз бьн, чьмки мәʹнийа ве йәке «әʹфьринед рʹӧһʹани нә, кӧ жь мәрийа дьһа ԛәԝаттьр ьн. Чь жи һәбә, бәндә гәрәке Йазийа хԝә ԛәбул кә у тәйах кә».

баԝәр дькьн, ԝәки кӧл-дәрд жь бо пирәсера у щьна пешда тен. Ль гора баԝәрийа ԝан, щьн дькарьн йан бәрәкʹәте йан жи бебәхтийе биньн. Әԝана ӧса жи баԝәр дькьн, чахе сәр кәсәки бәньк-бутьк һатийә кьрьне, бь сайа һьнә ритуала әԝ бәньк ԛәԝата хԝә ӧнда дькьн. Демәк, дәрман у ритуалед пирәсера дькарьн ԝан бәньк-бутька бәтал кьн, жь кʹижана кӧ мәрьв нәхԝәш дькʹәвьн.

баԝәр дькьн, ԝәки кӧл-дәрдед мә пешда һатьнә жь дӧ мәрьвед пешьн, дәрһәԛа кʹижана кӧ Кʹьтеба Пирозда, пʹьртука Дәстпебунда те готьне. Ле гәләк кʹомед религийайе, дәрһәԛа ве йәке щурʹәки майин дьфькьрьн. Мәсәлә һьнә Католик дьбежьн, ԝәки мәрьв дькарә ԝан кӧл-дәрда бькʹьшинә, ча ԛӧрбан Хԝәдерʹа. Ԛӧрбана ӧса дькарә кʹарәкә мәзьн бьдә дере йан жи ԛәнщийе у хьлазбуне бьдә мәрьве дьн.