လံာ်စီဆှံ ကသိၣ်လိပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤဒ်သိး ကမၤစၢၤနၤလၢ နကနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကလုာ်ကလုာ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ ဘၣ်မနုၤအဃိပဘၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလဲၣ်, ဖဲပသံအခါ တၢ်မၤအသးဒီးပှၤဒ်လဲၣ်, ပအိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတဖၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢပဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်လီၤနသးလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်အါထဲအံၤညါလဲၣ်. လံာ်စီဆှံသိၣ်လိဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤဟါမၢ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, တၢ်ဆူးတၢ်ဆါဒီးတၢ်သံလီၤ.
တၢ်မၤလိ ၁
ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်မတၤလဲၣ်
မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်နၤသပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ မၤလိဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ဒီးနကဲထီၣ်ကစၢ်ယွၤအတံၤသကိးကသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်မၤလိ ၂
လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤ—ဟဲလၢယွၤအအိၣ်
ဘၣ်ဃးဒီး ပနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံမၤစၢၤပှၤကသ့ဒ်လဲၣ်, ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်န့ၢ်တၢ်တဲဆိပာ်တဖၣ်သ့လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၃
ကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်
ဖဲဟီၣ်ခိၣ်ကဲထီၣ်ပၤရဒံစူးအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူကမၤအသးဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၄
ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်
ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ် မ့းၡံအၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါကသ့ဒ်လဲၣ်, ဒီးအဝဲအိၣ်ဟဲဖဲလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ အဝဲမ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အဖိခွါထဲတဂၤဧိၤလဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၅
တၢ်ပှ့ၤက့ၤ မ့ၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ကတၢၢ်
တၢ်ပှ့ၤက့ၤမ့ၢ် တၢ်မနုၤလဲၣ်, နဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၆
ဖဲပသံအခါ ပကလဲၤဖဲလဲၣ်
ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်လၢ လံာ်စီဆှံစံးဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤသံတဖၣ် အိၣ်ဖဲလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်သံလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်မၤလိ ၇
တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤ
ပှၤလၢနအဲၣ်ဘၣ်အီၤ သံဝဲတဂၤဂၤဧါ, ပထံၣ်ဘၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဧါ, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံသိၣ်လိဝဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၈
ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်
ပှၤအါဂၤသ့ၣ်ညါဝဲ ကစၢ်အတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ်လၢအမ့ၢ် “နဘီနမုၢ်န့ၣ် မ်အဟဲတက့ၢ်” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၉
မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံဧါ
ဒ်လံာ်စီဆှံအတၢ်စံးပာ်အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤလိ ၁၀
တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဘၣ်ဃးဒီး မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်
လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ မူခိၣ်ကလူးဒီး တၢ်နါတဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဝဲအနီၢ်ကီၢ်ဧါ အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤပှၤ မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိပှၤသ့ဧါ.
တၢ်မၤလိ ၁၁
ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အိၣ်အါ ထဲအံၤညါလဲၣ်
ပှၤအါဂၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤမၤကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢာ်လီၤ. နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၁၂
နကဲထီၣ်ယွၤ အတံၤသကိး ကသ့ဒ်လဲၣ်
နအိၣ်မူဒ် တၢ်ဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသး သ့ဝဲလီၤ. ဒီးနကဲထီၣ် အတံၤသကိးသ့လီၤ.
တၢ်မၤလိ ၁၃
ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် သးသမူ
ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤဟးဂီၤဟုး, တၢ်သွီသွံၣ်ဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအသးသမူန့ၣ် ကစၢ်ယွၤထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၁၄
နအိၣ်ဒီး ဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤအဒိအတဲာ်လၢ မါ, ဝၤ, မိၢ်ပၢ် ဒီးဖိလံၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ အဝဲအအိၣ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၁၅
တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤလၢ ကျဲမ့ၢ်ကျဲတီ
ဒ်သိးနသ့ၣ်ညါနီၤဖး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီကသ့အဂီၢ် သမံသမိးကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ဃုခါတက့ၢ်.
တၢ်မၤလိ ၁၆
ဆၢတဲာ်လီၤနသး လၢနကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤတက့ၢ်
ဖဲနတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အခါ နကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ဒ်သိးနသုတကဲထီၣ် တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တဂ့ၤ နကဘၣ်တဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၁၇
တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီတခါလၢပဂီၢ်
မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်ဧါ. ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါတၢ်စံးဆၢအဂီၢ် ပကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိ လၢဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ.
တၢ်မၤလိ ၁၈
မ့ၢ်ယကြၢးဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ယသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံဧါ
ဒ်သိးနကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ် နကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ် ဒီးပှၤကဘၣ်ဘျၢထံဒ်လဲၣ်.
တၢ်မၤလိ ၁၉
သုးဘူးနသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ထီဘိ
ယဟိဝၤယွၤမၤတ့ၢ် တၢ်အါမးလၢပဂီၢ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်ဂ့ၢ်လၢလံာ်အကတၢၢ်
တၢ်ကတိၤတနီၤအခီပညီ လၢပှၤသူအီၤဖဲ လံာ်စီဆှံ ကသိၣ်လိပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်အပူၤ