Tifwani mu tibaka tia ku Ezipte ya ntama tita singasa tinsamu tia Bibila
Tifwani tiango tia mu tibaka tie na 8 mètre, ku Karnak tiena, penepene na nkotolo ya tempelo yimosi ya nzambi yi batâka nkumbu Amone ku Ezipte. Mu mabanza ma bantu ba mayela, tifwani tio tia hiéroglyphe mbuka zabwisa farao Sesonke ku bizunga bia ku nore-este ya Ezipte timonekesaka, ntiana Yuda na nsi ya Israele ya ku nore.
Tifwani tiango Amone timonekesaka ta songela bantu 150 ba bata tûla mu boloko ha meso ma Sesonke, wu batâka mpe Sisake. a Muna muntu wu basa ku boloko mahata peleko makanda ma kabwisa wumonekesaka. Nkumbu ya mahata mango mu nitu ya muna muntu wu basa ku boloko batsoneka yo. Nkumbu zango za kwa zimonekaka na tii bwawu bu, mpe zakaka za zabakana zena kwe bitangi bia Bibila. Tulendi tanga ha kati diawu Bete-sehane, Gibeone, Megido na Suneme.
Bibila nkotolo ya ku Yuda dizonzelaka. (1 Mitinu 14:25, 26) Diangana, misamu mpe mimosi kwa ditâka mu nkotolo ya Sesonke. Mbo tutangaka ti: “Mu mvula ya tanu ya timfumu tia Robohame, Sesonke, mutinu wa ku Ezipte, wakotela Yerusaleme. [. . .] Yandi bipusu 1 200 bieri nandi, binati bia mabalu 60 000 mpe nzanda binwani biatûka nandi su Ezipte [. . .] Yandi wakotela mimvuka mia ngolo mia tizunga tia Yuda mpe ha manima watûla ku Yerusaleme.”—2 Ntangu 12:2-4.
Tifwani tia ku Karnak ka tiena tiawu kaka ko tisongelaka ti nkotolo ya Sesonke ku nsi ya Israele ya matieleka yena. Nkumbu ya Sesonke mu matari batsoneka yo, matari mango ku mumvuka wa Megido wu zonzelaka Bibila babukila mo.
Mu bungu ti tinsamu tia Bibila tia nkotolo ya Sesonke ku Yerusaleme tia matieleka tiena, musamu wo wusongele ti bantu batsoneka Bibila bunsungu bwa bâ nawu. Bawu bayizi zonzela mizungu mia lembana nsi’awu. Bitsoniki biabîngi bia mu ntangu ya ntama ka biabâ na bunsungu bwa mpila yo ko.
a Ntelo ya “Sisake” yidelakane na mpila yi beri ya têlaka mu zu dia Hebre.