Capita Azia

’Ba Odrapi ’Bo ’Diyi ki Ngoa Ya?

A’du afa ni i ’ye ama be ni aka ki dra ’bo ria?

Ama odra a’du ma e’yo si ya?

E’yo ada dra ma driari onizu ri amani asi omiza fe ra ya?

’DIYI zita ’ba yini e’yo egazu drinia eli alifu kakau ’dini ri. Eyi zita agapi ndeni ’dile ’diyi. Mi ka tro ovu a’di i ti kaniku mi o’a ngoa ti, omvita zita ’diyi niri obi ama alu alu woro.

² Capita agapi ’bo ri ma alea, ama oniki ndra owita Yesu Kristo ni ama onzezu ri nzi di geri idri ’dani ’dani niri ngoni ngoni’ari. Ama oni vini e’yo ewu azi Biblia ni ’yo “dra ngani ovu dika ku,” ri ma dria. (E’yo Eceza 21:4) Te sawa va ’disi, ama woro odra ra. “Te ’ba idriru ’diyi ni ra yi nga dra ra,” opi onduaru Sulumani nga ’yo ni. (Eklesiaste 9:5) Ama le o’a ’dani ’dani drata koko. Te kiriti, ama nikini a’du afa ni ’yeru ama be ni’ari ku aka ki odra ’bo ria.

³ ’Ba amani lele tu ni ka dra, ama awu wu tu. Ama eco ani zita zi: ’A’du afa ’ye i eyi pie ni ya? Eyi dri ci ria ya? Eyi e’yo ega ama dria ra ya? Ama eco eyi ma aza ko ra ya? Ama eco yi ndre dika ra ya? Dini kakau wudrikurua ’diyi ma omvita zita ’diyi niri ndu ndu. Azi ’diyi imba kini mi ka ovu ’ba muke ni, mi nga tu ’bua te mi ka ovu ’ba onzi ni, mi nga ve aci okopi ku ria. Dini azi ’diyi imba kini ’ba ka dra ’bo, eyi ojaru orindi ru muzu o’azu yi ma a’bipi  odrapi drio ’bo ’diyi pie. Te vini dini azi ’diyi imba kini ’ba drapi ’bo ’diyi ki mu nyaku ma etia, ’bani e’yo lizu yi ma dria beni, vutinia eyi di ojaru afa azini ru.

⁴ Imbata dini ’diyi ni dria ri lu alu—kini ama woko azini awi idriru amani drazu ’bo ri ma vutia. Egata dini drio vini sawa ’disi ’diyi ma ndepi ra ’diyi ni imba ri ’dini, ama eco vini o’a ’dani ’dani ra angu nezu, e’yo erizu, azini e’yo egazu. Te, ’da eco i ’ye ngoni ru ya? Amani angu nezu, afa nguzu, dika e’yo egazu ri ki woro iciki eyi ama omi be. Te dra ma alea, ama omi econi azi nga ku. Ama omi, trumu azini egata ecokini mu drile azi ngazu geri azi tali ru nisi ku. Omi ka dra ’bo afa ’di paki eyi ku.

A’DU AFA NI ’YERU DRA MA ALEA NI YA?

⁵ E’yo ’yepiru dra ma alea ri ovuni osutaru Yehova, omi O’bapiri ni ku. Ni e’yo ada ri ra, azini eri ma E’yo nzeza Biblia ma alea ri si, ece e’yo ’ba odrapi ’bo ’diyi ma dria ri ra. Eri ma imbata nditiri ri ’dini: Agu azi ka dra ’bo, ’dari bani asiza erini ri. Dra eri adanisi idri ma nguku. ’Ba odrapi ’bo ’diyi ndreki ni angu ku kaniku erikini e’yo ku azini egaki e’yo ku. Afa azi ama woko azini paru te sawa amani drazu ’bo ria risi ni yo. Ama ovuki ni orindi kaniku ava idri ni drapiku ri be ku. *

⁶ Sulumani ni ndrezu kini ’ba idri ru ’diyi ni ra yi nga drara ri ma vutia, nga si ’dini: “Te ’ba drapi ’bo ’diyi ni ni afa azini aluni ku.” Nga di e’yo adaru yi ma dria ri ece kililiru erini ’yoria kini ’ba drapi ’bori econi ovu leta yini be ku kaniku nguta yini be ku azini di “azi pi egata pie, nita pie, ondua pie, ovuni ’bile drani mini muzu vunia  ri ma alea ku.” (Eklesiaste 9:5, 6, 10) Trotro ’dinile Zaburi 146:4 ’yo kini ’ba ka dra ’bo, “e’yo erini egale ima asia ’diyi ki eyi de ra.” ’Ba ka dra ’bo afa azini acepi idriru ruani kupi ni yo. Idri amani ayiko nyazu ’di ekile tala ma aci le. Aci ka dra ’bo, muni pari azinia ku. Dra ’bo deru ’da.

E’YO YESU NI NZE DRA MA DRIA RI

⁷ Yesu Kristo nze e’yo ’ba odrapi ’bo ’diyi ma dria. Nze e’yo ’diri agu azi ndra erini ni tu, Lazaro ma drata si. Yesu nga di ’yo ’ba eri ma vuti obipi ’diyi pini kini: “Lazaro ama agyi ko o’du bo.” ’Ba Yesu ma vuti obipi ’diyi egaki kini Lazaro mu o’du ko kaniku rua ni onzi eri ava li. Te eyi ma egata ndra inzo ni. Yesu nga ifini ece ra kini: “Lazaro dra ’bo.” (Yohana 11:11-14) Mi eco ne ra kini Yesu o’bi drata o’du koza be azini ava liza be. Lazaro ovuni ndra ’bua kaniku aci okopi ku ria ku. O’ani ndra malaika pie ku kaniku eri ma a’bipi odrapi ’bo ’diyi pie ku. Lazaro osini ndra dika ’ba ada azini ru ku. Eri ndra ava li dra ma alea, kile ’ba azi ovupi o’du ma susua orobi ni obi ku rile. E’yo siza azi ’diyi o’biki vini drata o’du koza be. Eceta si, ’bani ndra ’ba Yesu ma vuti obipi Setefano ni o’bezu oni si kpere erini dra ria, Biblia nga ’yo kini “o’du ’be eri ra.” (’Yeta 7:60) Tro tro ’dile ’ba ti opele Paulo nga e’yo si ’ba ewu erini ma alea “o’du o’bepi” dra ma alea ’diyi ma dria.—1 ’Ba Korintoa ’Diyi 15:6.

⁸ ’Ba ma drata ni ndra Mungu ma asisile e’doria ri’i ya? Ovuni ’dini ku! Yehova o’ba ’ba o’azu nyakua ’dani ’dani.  Amani ndra oni buku ’di ma alea oko ’bo rile, Mungu o’ba ndra agupi azini oku okori amvu kililiru paradisia. Nga tusu co eyi ma dria yini ovuzu rua kilili ru be. Yehova le ndra eyi ma ovuki muke. Tipika azi lepi kini i ma anzi ma ciki dri rua suza ’ba deza ni si azini lepi ma draki te ni ci ya? ’Dile ni yo! Yehova le anzi ini ’diyi tu azini le ma nyaki ayiko ’dani ’dani nyakua. ’Ba ada ma dria ria, Biblia nze e’yo ’dini: “Eri [Yehova] ’ba egata ewu ’dani ’danirini ’ba ma asia.” (Eklesiaste 3:11) Mungu o’ba ama ovuzu  nyakua ’dani ’dani. Nzi vini amani geri ’yeza ’dileri edezu ri.

ASISILE ’BA ADA YINI ODRAZU RI

⁹ Adanisi, ’ba ada ki odra a’du ma e’yo si ya? Omvita ni isuzu, le ama ma neki nga e’yo ndra i ’yepi deresi agupi azini oku yi nga lu alu alu nyaku dria ria ri. Biblia ece kini: ‘Yehova Mungu fe pati dria ovupi ndrizaru ndrezaru pi ma enga nyaku ma dria, pati dria onyiru nyakaru ri pie.’ (E’doza 2:9) Te, nga eyini azita fe alu. Yehova nga ’yo Adamu ma tia: “Mi eco pati amvu ma alia ’diyi ma efi nya dria mini lelerile. Te le mi ma nya pati onitani onyi pi ma e’yo nizu onzi beri ma efi ku, a’disiku o’du mini efini nyazurisi mi nga dra adada.” (E’doza 2:16, 17) Azita ’diri ovuni ndra ewaru vutini obizu ku. Pati azi kakau ru ndra Adamu pini eco efini nya Eva be ra ’diyi ci. Azita ’di fe ndra eyini drile wala ecozu e’dazu kini eyi o’aki ayikosi Munguni eyini afa dria fezu, azini idri be risi. Azita ’da ma vuti obizu ri vini ndra e’da kini eyi ruki Ata yini ’buari ra azini eyi leki driceza erini ri ra.

¹⁰ Drile onzi ru, agupi azini oku oko ’diyi pi gaki Yehova ma ti si. Geri uri vu risi, Sitani zi Eva ma tia ’dini: “Mungu ’yo adaru kini, emi ma nya pati amvu ma alia ’diyi ma azi ma efi ku ya?” Eva nga omvi kini: “Ama eco pati amvu ma alia ’diyi ma efi nya ra; te e’yo pati amvu ma alia agandua ri ma efi nisi, Mungu ’yo ndra ra kini, emi ma nya eri ku, emi ma elo vini eri ma rua ku, emi kazu dra zu ku.”—E’doza 3:1-3.

¹¹ “Emi ngani dra ku fo,” Sitani nga yo ra. “Mungu ni ra kini o’du emini ngazu eri nyazuri si, emi mileni nga yi  zi ra, emi di nga ovu Mungule e’yo onyiruri pi nizu e’yo onzi be.” (E’doza 3:4, 5) Sitani le dra Eva ma ega kini kaki nga pati efi ’bani oga eyini si ’diri nya ra eri nga ovu eyini orodri ru. Sitani ma asia risi ria, Eva eco ndra e’yo muke azini e’yo onziri ama ima ngulupisi ra; eco ndra afa erini lele ri ’ye ra. Sitani li vini e’yo Yehova ma dria kini nze inzo e’yo erini ’yo kini eri nga i ye eyi ma rua kaki pati ’di ma efi nya ria risi ri ma dria. Eva nga di e’yo Sitanini nze ’diri a’i ra. Nga pati efi ’dari iti dika nya eri ra. Nga vini azini fe i vile agupi ri ni, dika nya ra. ’Yekini e’yo ’diri aniakosi ’dini ni ku. Niki ndra ra eyi e’yo Mungu ni ndra ’yo ma ’yeki ku ri ’ye. Ani eyini pati efi nderi nyazu risi, gaki di azita ndra nditiri ewa kokoru ri akasi. E’daki ruta ako  eyi ma Ata ’bua rini eri ma azita be. Inzita ako eyi ma O’bapi ni ’disi ecoki ni ovu truzaru ku!

¹² Eceta ni ’dini: Agupiamva kaniku zamva mini mbapi ’bo ri ka mi ti ga geri edapi kini ru mi ku kaniku le mi ku ’dinile risi mi nga o’a ngoni ya? ’Dari nga mini asi suza fe angiri tu. Mi ega di nga, suza fipi Yehova ma asia Adamu pini Eva be ecazu eri ma ari’boru risi ri ngopi’ari.

¹³ Asisile azi ndra di Yehova ni ecozu kuzu Adamu pi ma o’aki Eva be ’dani ’dani ni yo. Ngaki dra ra, ekile ndra erini ’yole rile. Adamu pi Eva be ngaki di eca asiza eyini ovuzu idriru ria ra. Ojakini ndra vini eyi orindiru pari azia ’dini ni ku. Ama ’diri ni e’yo Yehova ni ’yo Adamu ma tia erini e’yo ezazu ’bo ri ma vutia risi. Mungu nga ’yo ’dini: “Mi mvi nyakua yini mi ’dule eri ma aliarisi. Mi irifurani mi nga mvi dika irifura ru.” (E’doza 3:19) Mungu ede Adamu ni irifura engapi nyakua ri si. (E’doza 2:7) De nga o’bani eri ku, Adamu ni dra yo. Dinile, Yehova ni di ndra ’yozu kini Adamu ni nga mvi irifura ru ri ma ifi kini Adamu ni nga ovu yo. Adamu ni nga ovu idri kokoru ekile irifura bani eri o’bazu ri le.

¹⁴ Adamu pi Eva be ecoki ta ovu idriru curu’do ra, te ngaki odra ra ezata eyini Mungu ma ti gazu si risi. E’yo amani odrazu ri ’dini Adamu ma ezata fe di ndra dra obi erima a’bianzi yi dria. (’Ba Rumia ’Diyi 5:12) Ezata ’da ovu ekile azo azi ’ba alu ni eco awa ’ba dria ni eyini ecozu yi opazu aleniasi ku ri le. E’yo erini iji ’ba ma dria, draru ’di, trita ni. Dra eri ari’bo ni, ovuni agyi ku. (1 ’Ba Korintoa ’Diyi 15:26) Ama di ovu ayikosi Yehovani ama opazu ari’bo onzi ’di ma dria geri onzeta ’di vuri si.

 E’YO ADA DRA MA DRIA RI NIZU RI ORODRIRU

¹⁵ E’yo Biblia ni imba dra ma dria ri amani asi omiza fe. Ekile ama ni oni ’bo rile, ’ba drapi ’bo ’diyi ciki dri ku dika yima rua su vini ku. E’yo azi amani uri fepi eyi ma dria ni yo, a’dusikuni ecoki amani candi fe ku. Leki azakoma engazu ama vu ku, azini ecoki vini ama aza ko ku. Ama ecoki e’yo nze yi pie ku, nzeki vini e’yo ama pie ku. ’Ba dini dricepi ’diyi ki inzo imba kini eyi ecoki ’ba drapi ’bo ’diyi ma aza ko ra, ani ’ba di e’yo ’dile ’diyi a’ipi ra ’diki sende fe yini. Te e’yo adaru ’ba drapi ’bo ’diyi pi ma dria ri nizu risi ’ba azi econi di ama ole imbata inzoru ’dile ’diyi si ku.

¹⁶ Dini mivile ri a’i imbata Bibliani imba ’ba drapi ’bo ri ma dria ri ra ya? Dini kakau a’iki ku. A’du e’yo si? Adusikuni imbata eyi vile ri ma ndepi ni engaki Sitani vu. Eri dini inzoru ’diyi ayu inzo imbazu kini, ’ba ’diyi ojaru o’a ’dani ’dani orindiru dra ma vutia. ’Diri inzo Sitani ni eci tualu inzo azini ’diyi pie ’ba kakau ma ti jazu Yehova Mungu vu risi te ri. ’Diri ngoni ru ya?

¹⁷ Amani ndra ne ’bo rile, dini azi ’diyi ki imba kini ’ba azi ma idri o’azu ri ka ovu onzi, dra ma vutia eri mu ve aci okopi ku ria ’dani ’dani. Imbata ’di feni Munguni ruta ku. Yehova ni Mungu leta niri ani econi ’bani panga fe geri ’dile risi ku. (1 Yohana 4:8) Mi ka agu azini ne mva werea ni ma dri ive acisi erini e’yo erizu ku risi mi nga ega agu nde ’da ma dria ngoni ya? Mi ’ba ’dinile ri ni inzita fe ra ya? Adaru, mi vini nga o’a ayikosi agu ’dileri nizo ra ya? Adaru yo! Mi nga eri ’du ba azi asi onzi beni ru. Te, Sitani le ama ma a’iki kini Yehova ni candi fe ’bani erini eyi ivezu acisi ’dani ’dani—eli bilioni bilioni tre ma alea risi.

 ¹⁸ Sitani ni vini dini azi ’diyi ayu ’ba imbazu kini dra ma vutia ’ba yi ojaru orindiru ani le ’ba idriru ’diyi ma feki eyini ruta inzita be. Imbata ’disi, orindi ’ba drapi ’bo ’diyi pini ri eco eca agyi okpo be ’diyi ru kaniku ari’bo onzi ’diyi ru. ’Ba kakau a’iki inzo ’diri ra. Eyi di o’a urisi ’ba odrapi ’bo ’diyi si azini eyi inzita fe yini. Ka ovu e’yo Biblia ni imba risi, ’ba odrapi ’bo diyi ki lu o’du ko azini le ama ma inziki Mungu alu a’dule adaru, Yehova, ama O’bapi azini afa woro fepi amani ri’i.—Eyo Eceza 4:11.

¹⁹ Mini e’yo adaru ’ba odrapi ’bo ’diyi ma driari onizu ri mi ta mba inzo dini ’diyi ni imba ri ma aleasi. Eri vini mi aza ko imbata Biblia ma alea ’diyi ki vazu. Ecetasi, mini onizu kini, ’ba ojakini eyi orindiru ku dra ma vutia ri fe mini idri ’dani ’dani paradisia nyakua ri ma e’yo vazu kilili.

²⁰ Ndra drio ’dale, ’ba e’yo kokoru Yobu zi ’dini: “’Ba ka dra ra, eri nga ovu idriru dika ya?” (Yobu 14:14) ’Ba idri kokoru o’du kopi dra ma aleari eco eca idriru dika ra ya? Imbata Biblia ni e’yo ’di ma dria ri amani asi omiza fe tu, kile amani nga ne capita ’di ma vutia ri ma alea rile.

[E’yo sile eleleru ri]

E’YO ADA BIBLIA NI IMBA RI

▪ ’Ba drapi ’bo ’diyi neki ni angu ku, eriki e’yo ku vini egaki e’yo ku.—Eklesiaste 9:5.

▪ ’Ba drapi ’bo ’diyi ava li, ciki dri ku. —Yohana 11:11.

▪ Ama odra a’dusikuni ’bani ama osizu ezata be engazu Adamu vu risi.—’Ba Rumia ’Diyi 5: 12.

[Zita e’yo onizu ’diyi]

1-3. Zita ’ba ’yini zi dra ma dria ’diyi ki ngoki, azini omvita dini ndundu ’diyi ni fe riki ngoni ya?

4. Imbata eyi ijipiru ijiji dini kakau ni imba dra ma dria ’diyi ngoki ya?

5, 6. E’yo Biblia ni imba ’ba drapi ’bo ’diyi pi ma dria ri ngoni ya?

7. Yesu ece kini dra eri ekile a’du afa le ya?

8. Dra ovuni ndra Mungu ma otuta ni ku ri ama ni ngoni ngoni ya?

9. Azita Yehova ni ndra fe Adamu dri ri ngoni ya, azini azita ’diri ovuni ndra ewaru ku a’du ma e’yo si ya?

10, 11. (a) Agupi azini oku okori pi emuki Mungu ma ti ga ngoni ru ya? (b) Ruta ako Adamu pini Eva beri ndra e’yo okporu ni a’du ma e’yo si ya?

12. Afa ecopi ama aza kopi Yehova o’a ngoni sawa Adamu pini Eva be ecazu eri ma ari’boru risi ria ri vazu ri a’du afa ni ya?

13. Yehova kini a’du afa ni nga i ’ye Adamu be ni dra ma vu tia, di ma efi ngoni ya?

14. Ama odra a’du ma e’yo si ya?

15. E’yo ada onizu dra ma dria ri amani asi omiza fe a’du ma e’yo si ya?

16. Dini kakau ma imbata ndepi ni ’diyi engaki a’di vu, azini geri ngole risi ya?

17. Imbata ’bani ’ba ivezu acisi ’dani ’dani ri Yehova ma ru eza a’du ma e’yo si ya?

18. Inzita fezu ’ba drapi ’bo ’diyi niri enga imbata inzoru dini ni imba ngo ma alea ya?

19. E’yo ada ’ba drapi ’bo ’diyi ma dria ri onizu ri fe amani imbata azi Biblia ma alea ngole ’diyi ki vazu kilili ru ya?

20. Zita amani mu oni capita vile ri ma alea ri ngo i ya?

[E’da peji ma alea ri  59]

Aci ’di ma idre mu ngoa?

[E’da peji ma alea ri 60]

Yehova o’ba ’ba ada o’azu nyakua ’dani ’dani

[E’da peji ma alea ri 62]

Adamu enga ndra erifura alea, nga vini dri da erifura alea