Liboso ya kosala likambo nyonso, okoki komituna soki yango ekomemela yo litomba nini. Kasi, ezali mabe komituna bongo mpo na libondeli? Te, mpo tolingaka mpe koyeba soki libondeli ezalaka mpenza na ntina. Kutu, mokolo moko Yobo, moto moko malamu atunaki boye: “Soki nabengaka ye, alingaki nde kopesa ngai eyano?”​—Yobo 9:16.

Na masolo oyo eleki, totalelaki makambo oyo endimisi ete libondeli ezali kaka te momeseno moko ya losambo to nkisi moko mpo na kozwa kimya ya makanisi. Nzambe ya solo ayokaka mpenza mabondeli. Soki tobondeli na ndenge esengeli mpe mpo na makambo oyo ebongi, akoyoka biso. Kutu, asɛngi biso tópusana penepene na ye. (Yakobo 4:8) Matomba nini tokoki kozwa soki tozali na momeseno ya kobondela? Tótalela mwa ndambo na yango.

Ntango okutanaka na makambo to mikakatano na bomoi, omonaka ete elekelaka yo motó? Na bantango ya ndenge wana, Biblia elendisaka biso ‘tóbondelaka ntango nyonso’ mpe tósalaka ete ‘kosɛnga na biso eyebana epai ya Nzambe.’ (1 Batesaloniki 5:17; Bafilipi 4:6) Biblia emonisi ete soki tobondeli Nzambe, “kimya ya Nzambe oyo eleki makanisi nyonso ekobatela mitema [na biso] mpe makanisi [na biso].” (Bafilipi 4:7) Soki toyebisi Tata na biso ya likoló makambo oyo ezali kotungisa biso, tokozwa kimya. Kutu, alendisi biso tósalaka bongo. Nzembo 55:22 elobi boye: “Bwakelá Yehova ye moko mokumba na yo ya kilo, mpe ye moko akosunga yo.”

Ebele ya bato na mokili mobimba bazwaki kimya yango. Hee Ran, oyo afandaka na Corée du Sud, alobi boye: “Ata soki nazali na makambo oyo ezali kotungisa  ngai makasi, soki nabondeli mpo na yango, nayokaka lokola kilo moko elongwe na nzoto na ngai mpe namonaka ete nazwi nguya ya koyika mpiko.” Cecilia, oyo afandaka na Philippines, alobi boye: “Lokola nazali mama, namitungisaka mingi mpo na bana na ngai ya basi mpe mama na ngai oyo azali lisusu na likoki te ya koyeba ngai. Kasi libondeli nde esalisaka ngai namitungisa mingi te mpo na bomoi na ngai ya mokolo na mokolo. Nayebi ete Yehova akosalisa ngai mpo nasalisa bango.”

Ozali kotungisama mingi na makanisi to na mikakatano oyo ezali kotya bomoi na yo na likama? Kobondela “Nzambe ya kobɔndisama nyonso” ekoki komemela yo kimya monene. Biblia elobi ete  “abɔndisaka biso na kati ya bolɔzi na biso nyonso.” (2 Bakorinti 1:3, 4) Na ndakisa, mokolo moko, ntango Yesu amitungisaki mingi, “agumbaki mabɔlɔngɔ mpe abandaki kobondela.” Nini esalemaki? “Anzelu moko autaki na likoló abimeli ye mpe alendisi ye.” (Luka 22:41, 43) Nehemia, moto mosusu ya sembo oyo anyokwamaki na mabɔkɔ ya bato mabe oyo balukaki kopekisa ye kosala mosala ya Nzambe, abondelaki boye: “Sikoyo lendisá mabɔkɔ na ngai.” Makambo oyo esalemaki na nsima emonisi ete Nzambe asalisaki ye mpenza alongola kobanga mpe asilisa mosala na ye. (Nehemia 6:9-16) Reginald, na Ghana, alobeli oyo libondeli esalaka na bomoi na ye; alobi boye: “Soki nabondeli, mingimingi ntango mikakatano eleki ngai motó, namonaka ete nayebisi likambo yango epai ya moto oyo azali na likoki ya kosalisa ngai mpe oyo amonisaka ngai ete nazali na ntina ya komitungisa te.” Ya solo, Nzambe akoki kobɔndisa biso soki tobondeli ye.

Bikateli mosusu tozwaka ekoki kosalisa to komema mpasi epai ya bandeko, baninga to mpe biso moko. Ndenge nini tokoki kozwa bikateli ya malamu? Biblia elobi boye: “Soki moko na bino azangi bwanya, [mingimingi mpo na kolonga mikakatano], akoba kosɛnga Nzambe, mpo ye apesaka bato nyonso na motema mobimba mpe apamelaka te; mpe akopesa ye yango.” (Yakobo 1:5) Soki tobondeli Nzambe apesa biso bwanya, akoki kosalela elimo santu na ye mpo na kosalisa biso tózwa bikateli ya malamu. Kutu, tokoki kosɛnga mpenza elimo santu mpo Yesu atunaki boye: “Tata na likoló akopesa te baoyo bazali kosɛnga ye elimo santu koleka?”​—Luka 11:13.

Ata Yesu amonaki ntina ya kosɛnga Tata na ye lisalisi ntango azalaki kozwa bikateli ya ntina mpenza. Biblia elobi ete ntango alingaki kopona mibali 12 bákóma bantoma na ye, “abondelaki Nzambe butu mobimba.”​—Luka 6:12.

Ndenge moko na Yesu, mitema ya bato mingi lelo ekitaki ntango bamonaki ndenge Nzambe ayanolaki na mabondeli oyo basalaki mpo na kozwa bikateli ya malamu. Regina, oyo afandaka na ekólo Philippines, alobeli mikakatano ndenge na ndenge oyo akutanaki na yango, na ndakisa, komisalisa mpe kosalisa libota na ye nsima ya liwa ya mobali na ye, ntango balongolaki ye na mosala mpe mikakatano ya kobɔkɔla bana na ye. Nini esalisaki ye azwa bikateli ya malamu? Alobi boye: “Kobondela Yehova nde esalisaka ngai.” Kwabena, oyo afandaka na Ghana, alobeli ntina oyo asɛngaki Nzambe lisalisi: “Balongolaki ngai na mosala ya kotonga bandako oyo ezalaki na salɛrɛ ya malonga.” Ntango azalaki koluka likambo nini akosala, alobi boye: “Nazalaki kobondela Yehova ntango nyonso asalisa ngai nazwa ekateli ya malamu.” Abakisi boye: “Namonaka mpenza ete Yehova asalisaki ngai napona mosala oyo ezali kosalisa ngai nakokisa bamposa na ngai ya koyeba Nzambe mpe nazanga eloko ya kobikela te.” Yo mpe okoki kozwa litambwisi ya Nzambe soki ozali kobondela mpo na makambo oyo ekoki kobebisa boyokani na yo ná ye.

Tolobeli kaka makambo moke oyo libondeli ekoki kosalisa yo na yango. (Mpo na makambo mosusu, talá etanda “ Bolamu oyo libondeli ememelaka moto.”) Kasi mpo ozwa matomba yango, osengeli liboso koyeba Nzambe mpe mokano na ye. Soki ezali mposa na yo, tolendisi yo oluka Batatoli ya Yehova mpo básalisa yo oyekola Biblia. * Yango nde likambo ya liboso ya kosala mpo okóma penepene ya “Moyoki ya libondeli.”​—Nzembo 65:2.