Eni. Nihaike kuli Bibele haki buka ya litaba za sayansi, ibulela litaba zenepahezi ka za sayansi. Halunyakisiseñi mitala yebonisa kuli litaba za sayansi zalumelelana ni zeibulela Bibele, ni zebonisa kuli Bibele ibulela litaba zenepahezi ka za sayansi ili litaba zeshutana ni zene balumela batu babañata bane baliteñi ka nako yene ñolwa Bibele.

•   Ze kwa lihalimu ni fa lifasi linani makalelo. (Genese 1:1) Ka kushutana ni mubonelo wo, litaba za buhata za kwamulaho libonisa kuli lika ze mwa lihalimu ni fa lifasi neliitahezi feela. Mababilona nebalumela kuli milimu yene pepile lika ze mwa lihalimu ni fa lifasi neizwa mwa mawate amabeli. Batu babañwi babazibahala hahulu babulela kuli ze mwa lihalimu ni fa lifasi nelizwa fa lii lelituna hahulu.

•   Lika ze mwa lihalimu ni fa lifasi lizamaiswa ki milao yeswanela, isiñi mihupulo ya batu kamba milimu. (Jobo 38:33; Jeremia 33:25) Litaba za buhata mwa lifasi libonisa kuli batu bazwelapili kunyandiswa ki likezo za milimu yesina makeke.

•   Lifasi liinzi fa nto yesiyo. (Jobo 26:7) Batu babañata kwaikale nebalumela kuli lifasi nelinani sibupeho sesipatami mi neliinzi fa nto yeñwi yetuna kamba folofolo, yecwale ka nali kamba kulu.

•   Mezi a mwa linuka ni maweluwelu, azwa kwa mezi anaaile mwa mbyumbyulu ka nako ya mupotoloho wa mezi ili ao hape akutelanga mwa libaka zeo pula kamba litwa halinela. (Jobo 36:27, 28; Muekelesia 1:7; Isaya 55:10; Amosi 9:6) Magerike ba kwaikale nebanahana kuli mezi a mwa linuka azwelelanga mwa mawate a kwatasaa mubu, mi mubonelo wo neutilo fita ni mwa lilimo za ma 1700.

•   Malundu ahulanga ni kuwa, mi malundu a kacenu naabanga mwa mawate kwamulaho. (Samu 104:​6, 8) Ka kushutana ni taba yeo, litaba zeñata za buhata libonisa kuli malundu naabupilwe onacwalo mwainezi ki milimu.

•   Kuba ni makete kutusa batu kuba ni buikangulo bobunde. Mulao one ufilwe kwa Maisilaele neukopanyeleza kutapa hamulaho wa kuswala situpu, kukauhanya batu babanani matuku ayambukela kuli baine banosi, ni kupumbekanga hande za kwa mutabani. (Livitike 11:28; 13:​1-5; Deuteronoma 23:13) Ka kushutana ni taba yeo, mulyani omuñwi one baitusisanga Maegepita kwa litombo ka nako yene ufilwe mulao wo, neupangilwe fa sitipwi-tipwi mone kunani za kwa mutabani za mutu.

 Kutatubisisa hande litaba ze mwa Bibele kulutusa kuziba kuli hakuna mafosisa acwalo mwa Bibele. Ki ze litaba za buhata zebabulelanga batu ka za litaba ze mwa Bibele:

 Taba ya buhata: Bibele ibulela kuli ze mwa lihalimu ni fa lifasi nelibupilwe mwa mazazi a 6 a lihora ze 24.

 Taba ya niti: Ka kuya ka Bibele, Mulimu naabupile ze mwa lihalimu ni fa lifasi kale kale koo. (Genese 1:1) Mazazi a pupo atalusizwe kwa kauhanyo 1 ya Genese abulela za likezahalo zenengile nako yesika bulelwa. Mane Bibele ibulela kuli nako kaufela yenelibupilwe lifasi ni lihalimu ki “lizazi.”​—Genese 2:4.

 Taba ya buhata: Bibele ibulela kuli nekukalile kuba ni limela pili lizazi lisikaba kale teñi kuli lito tusa limela kuhula hande.​—Genese 1:​11, 16.

 Taba ya niti: Bibele ibonisa kuli lizazi, ili yeñwi ya linaleli ze mwa “mahalimu,” nelibupilwe pili kusika ba kale ni limela. (Genese 1:1) Liseli la lizazi nelikalile kubonahala hanyinyani-hanyinyani fa lifasi fa “lizazi” lapili kamba mwahalaa nako ya makalelo a kubupiwa kwa lika. Liseli hane linze liekezeha, ili fa “lizazi” labulaalu, lizazi nese likona kutusa limela kuhula hande. (Genese 1:​3-5, 12, 13) Hamulaho wa nako kuzwa fo, lizazi lakala kubonahala hande fa lifasi kaufela.​—Genese 1:​16.

 Taba ya buhata: Bibele ibulela kuli lizazi lipotoloha lifasi.

 Taba ya niti: Muekelesia 1:5 ili: “Lizazi lapazula, mi lizazi lalikela; kihona liakufela kukuta kwa sibaka koliyo pazulela hape.” Taba yeo ibonisa feela kushenya kolubonanga kwa lizazi haluli fa lifasi. Nihaiba kacenu, mutu wakona kuitusisa manzwi a “kupazula” ni “kulikela,” kono inze aziba kuli lifasi ki lona lelipotoloha lizazi.

 Taba ya buhata: Bibele ibulela kuli lifasi linani sibupeho sesipatami.

 Taba ya niti: Bibele iitusisa pulelo ya kuli “kwa mafelelezo a lifasi” kutalusa “kwa libaka za kwahule hahulu za lifasi,” kacwalo, taba yeo haitalusi kuli lifasi lipatami. (Likezo 1:8; litaluso ze kwatasi) Ka nzila yeswana, pulelo ya “makona amane a lifasi” ki mubulelelo feela oitusiswanga kuama kwa lifasi kaufela; mi kacenu mutu mane wakona kuitusisa lisupo zeene za kampasi kuama kwa lifasi.​—Isaya 11:12; Luka 13:29.