LITABA ZETUSA MABASI | LINYALO
Bana Hase Bazwile fa Lapa
BUTATA BOBUKONA KUBATEÑI
Batu babanyalani bakopananga ni matata amañata bana babona hase bahulile ni kuzwa fa lapa. Bashemi bautwanga hahulu bulutu bana babona kaufela hase bazwile fa lapa. Caziba yomuñwi yaitutile za bupilo bwa mabasi, wa libizo la M. Gary Neuman, naañozi kuli: “Nitusanga batu babanyalani babañata babasazibi mwakubela ni swalisano yene babanga ni yona sapili. Bana hase bazwile fa lapa, bashemi hababangi ni zeñata za kuambola.” *
Kana mu mwa muinelo obato swana ni wo? Haiba ku cwalo, mwakona kutiisa hape swalisano yamina. Pili, munyakisise mabaka akona kutahisa kuli mina ni bakumina musike mwaswalisana hahulu.
LIBAKA HAKUBANGA CWALO
Ka lilimo zeñata, bashemi nebaisanga hahulu pilu kwa bana babona. Bashemi babañata baanga bana babona kuba ba butokwa hahulu kufita linyalo labona, mi baezanga cwalo ka kubata kukondisa. Ka libaka leo, batwaelanga hahulu kupeta buikalabelo bwabona sina bashemi kuli mane bapalelwanga kuswalisana hahulu ka kuba muuna ni musali mwa linyalo, ili nto yetobonahalanga hahulu bana hase bazwile fa lapa. Basali babanyezwi babanani lilimo ze 59, babulela kuli: “Neluezanga lika hamoho bana hane basali fa lapa.” Kono basali bao baitumelela kuli, bana babona hase bazwile fa lapa, nebasa swalisani hande ni bo muunaa bona. Nako yeñwi mane nebabulelezi bo muunaa bona kuli: “Haluutwani hande bati, nako kaufela lwanyemisananga.”
Batu babañwi babanyalani habasika itukiseza kutalimana ni muinelo ocwalo mwa bupilo bwabona. Buka yeñwi yebizwa Empty Nesting ibulela kuli: “Kwa batu babañata babanyalani, bana babona habazwa fa lapa, baikutwanga inge kuli kona basazo nyalana.” Bakeñisa kuli baikutwa kuli sebatabela lika zeshutana, baana ni basali babañata babanyalani, baezanga lika zebatabela feela bona banosi ni kukalisa kupila inge babapila feela ni mutu yebasika nyalana ni yena.
Taba yetabisa ki ya kuli mwakona kuambuka kuipumana mwa muinelo wo ni kuikola zende zetahiswa ki muinelo omunca wo. Bibele yakona kumitusa kueza cwalo. Haluboneñi moikona kumituseza.
ZEMUKONA KUEZA
Muutwisise kuli kubile ni cinceho. Bibele ibulela cwana ka za bana babahulile: “Muuna ukasiya ndatahe ni mahe.” (Genese 2:24) Ka kuba bashemi, mulelo wamina neli wa kuluta bana bamina ni kubatusa kuba ni buikoneli bwa kuyo peta hande lika hase bahulile. Ka libaka leo, muswanela kuba ni tabo bana bamina habazwa fa lapa.—Sikuka sa mwa Bibele: Mareka 10:7.
Niti kikuli mukazwelapili kuba bashemi ba bana bamina. Ka nako ya cwale, hamusatokwa kuzamaisa bana bamina kono mukabafanga likelezo. Kueza cwalo kukamitusa kuli muswalisane hahulu ni bana bamina, mi ka nako yeswana inze muiyakatwa hahulu bakumina. *—Sikuka sa mwa Bibele: Mateu 19:6.
Mutaluse momuikutwela. Mubulelele bakumina butata bomukopana ni bona kabakala bana bamina babazwile fa lapa, mi ni mina muikataze kuteeleza kwa maikuto a bakumina. Mube ni pilu-telele ni kuutwisisa bakumina. Kukona kuunga nako kuli mutiise silikani samina ni bakumina, kono kueza cwalo kukamitusa hahulu.—Sikuka sa mwa Bibele: 1 Makorinte 13:4.
Mubate lika zemukona kueza hamoho. Mubuisane likonkwani zemukona kupeta hamoho kamba lika zemitabisa zemukona kueza ni bakumina. Bakeñisa kuli muhulisize bana, munani butali bobukona kumitusa. Mwakona kutusa batu babañwi ka kuitusisa butali bo.—Sikuka sa mwa Bibele: Jobo 12:12.
Mutiise buitamo bwamina. Muhupulange tulemeno tone tutahisize kuli mulate bakumina. Muikupuze zeezahezi mwa bupilo bwamina ni linako zetaata zene mutiyezi hamoho. Hamukaeza cwalo mukaikola bupilo kusina taba kuli bana bamina bazwile fa lapa. Mane haiba musebelisana hamoho, mukaba ni nako ya kutiisa hande linyalo lamina ni kuzusulusa lilato lene litahisize kuli munyalane.
^ para. 4 Litaba ze lizwa mwa buka yebizwa Emotional Infidelity.
^ para. 12 Haiba musauta bana, muhupule kuli mu “nama iliñwi” ni bakumina. (Mareka 10:8) Bana baikutwanga kusilelezwa hababona kuli bashemi babona bautwana hahulu.