Bo ndate neli baana-bahulu mwa bulapeli bwa United Church of Canada; kacwalo, sunda ni sunda kakusasana neba luisanga ni kaizelaaka kwa sikolo sa la Sunda sa keleke, mi ka 11 kiloko ya kakusasana nelufumanehanga kwa sebelezo ni bo ndate. Mi musihali, neluyanga ni bo ma kwa Ndu ya Mubuso. Nelukona kulemuha ka bunolo shutano yeneli mwahalaa bulapeli bobubeli bo.

Bo ma bataluseza balikani babona babatuna bo Bob ni bo Marion Hutcheson litaba zene baituta, mi hasamulaho ni bona baba babañwi ba Lipaki za Jehova. Ka 1958, bo Hutcheson ni bakubona baya ni na ni bana babona babashimani babalaalu kwa Mukopano wa Macaba wa mazazi a 8 wa Divine Will one uezelizwe mwa Muleneñi wa New York. Haniiheta kwamulaho, nilemuha kuli nebaezize buikatazo bobutuna kuli baye ni na kwa mukopano wo, mi mukopano wo ki omuñwi wa mikopano yenisike naliba mwa bupilo bwaka.

Ka nako yene nisanonoboka, nelupila fa famu mi nenitabela hahulu kubabalela lifolofolo. Nenitabela hahulu kuba dokota wa lifolofolo. Bo ma bataluseza muuna-muhulu yomuñwi mwa puteho yaluna ka za taba yeo. Ka sishemo, anihupulisa kuli lupila mwa “mazazi a mafelelezo” mi anitusa kulemuha mo kuyo tanda lilimo zeñata kwa yunivesiti nekuka amela silikani saka ni Jehova. (2 Tim. 3:1) Kacwalo, naikatulela kusaya kwa yunivesiti.

 Niteñi, nenisa zibi zene nikaeza hamulaho wa kufeza sikolo sa sekondari. Nihaike kuli neniyanga mwa bukombwa kwa mafelelezo a sunda ni sunda, nenisa ikolangi bukombwa mi nenisa nahanangi kuli nakona kuba paina. Ka nako yeo, bo ndate ni bo ndate babanyinyani nesi Lipaki mi neba nisusueza kukena musebezi mwa kampani yeñwi yetuna yeneli mwa Toronto. Bo ndate babanyinyani nebanani situlo sesituna mwa kampani yeo; kacwalo, nalumela kukena musebezi wo.

Mwa Toronto, hañata nenipalelwanga kueza lika za kwa moya bakeñisa kuli kamita nenisebezanga hamulaho wa nako ya kukotoka ni batu bane basi Lipaki. Kwa makalelo, nenipila ni bo kuku babaana bane basi Lipaki, kono hase bashwile, nenitokwa kufumana sibaka sisili kone nikapila.

Muzwale ni kaizeli Hutcheson, bane baile ni na kwa mukopano omutuna ka 1958, neni baanga feela sina bashemi baka. Neba nikupile kuli niinange ni bona, mi neba nitusize kuhula kwa moya. Ka 1960, na ni John mwanaa bona wa mushimani, lwakolobezwa. Muzwale John aanga bupaina, mi taba yeo nei nisusuelize kueza zeñata mwa bukombwa. Mizwale mwa puteho nebalemuhile zwelopili ya kwa moya yene niezize mi hasamulaho baniketa kuokamela Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki. a

Ka 1966, nanyala kaizeli yabizwa Randi Berge yanaali paina yanaatukufalezwi ni yanaatabela hahulu kuyo sebeleza kone kutokwahala hahulu bakutazi ba Mubuso. Muokameli waluna wa mupotoloho naaluisize pilu mi alususueza kuyo tusa puteho yeneli mwa Orillia, kwa Ontario. Kacwalo, lwatutela kwa sibaka seo honafo feela.

Lusapunya feela mwa Orillia, naanga bupaina bwa kamita sina bo Randi. Ni na nenibile ni tabo yetuna sina bo Randi! Hase niikatalize kuba paina yomunde, naba ni tabo kabakala kuitusisa Bibele ni kubona mo batu neba utwisiseza niti. Nelubile ni tabo yetuna hane lutusize bo mutu ni musalaa hae mwa Orillia kueza licinceho mwa bupilo bwabona ni kuba batanga ba Jehova.

Ka nako yene niizo pota kwa Toronto, nakopana ni muzwale yabizwa Arnold MacNamara, yanaali yomuñwi wa mizwale bane baetelela fa Betele. Anibuza haiba neluka tabela kusebeza sina mapaina babaipitezi. Honafo feela naalaba kuli: “Lwatabela! Lwakona kulumiwa kai kamba kai kono isiñi kwa Quebec!” Batu ba mwa Canada bane babulela Sikuwa nebanani mubonelo ofosahalile ka za batu ba mwa provinsi ya Quebec bane babulela Sifura mi ni na neni kukuelizwe ki mubonelo wo. Ka nako yeo, batu nebasweli kulwanisa muuso mi nebabata kuli provinsi ya Quebec ipumiwe kuzwa kwa Canada.

Bo Arnold banialaba bali: “Ofisi ya mutai ka nako ya cwale iluma feela mapaina babaipitezi kwa Quebec.” Honafo feela, nabataluseza kuli lukaya. Neniziba kuli bo Randi nebatabela kuyo sebeleza kwa Quebec. Hasamulaho, nalemuha kuli yeo neli yeñwi ya likatulo zende hahulu zene luezize mwa bupilo bwaluna.

Hamulaho wa kukena sikolo sa lisunda zeketalizoha sa kuituta puo ya Sifura, na ni bo Randi ni muzwale yomuñwi ni musalaa hae lwalumiwa kuyo sebeleza kwa Rimouski, ili likilomita zebato ba 540 kuzwa kwa mutulo upa wa Montreal. Nelusanani zeñata za kuituta, mi taba yeo nei iponahalezi hande nako yeñwi hane nibala lizibiso kwa mukopano. Nenibulezi kuli kwa mukopano omutuna one lutuha luba ni ona, kukaba ni linyunywani zetuna zeñata kufita kubulela kuli kukaba ni batu babañata babazwa kwa naha ya Austria.

Mwa Rimouski, nelukalile kuina ni likaizeli ba makwasha babane, hamohocwalo ni muzwale ni kaizeli Huberdeau ni bana babona babasizana bababeli. Muzwale ni kaizeli Huberdeau nebatelelanga ndu yetuna yenenani misiyo ye 7 mi luna mapaina kaufela nelutusananga ni bona kuilifela, nelu ibizanga kuli Ndu Yesweu kabakala kuli fa pata ya ndu yeo ni misumo yayona nekupentilwe busweu. Hañata palo ya batu bane bainanga mwa ndu yeo neibanga mwahalaa 12 ni 14. Bakeñisa kuli na ni bo Randi neluli mapaina babaipitezi, nelukutazanga kakusasana, musihali, ni manzibwana; kacwalo, neluitumelanga hahulu kufumana mutu wa kusebeza ni yena, nihaiba ka nako ya maliha hane kubatanga hahulu manzibwana.

Nelubile balikani babatuna ni mapaina babasepahala bao, kuli mane nelu baanga feela sina ba lubasi lwaluna. Fokuñwi neluolanga mulilo hamoho mi nelubanga ni lizazi fone luapehelanga lico hamoho. Yomuñwi kwa mizwale neli muopeli; kacwalo, la Mukibelo ni la Mukibelo busihu hañata neluopelanga ni kubina.

Batu babañata mwa Rimouski nebatabela kuituta Bibele! Mwahalaa lilimo zeketalizoho, baituta ba Bibele babañata nebaezize zwelopili ni kukolobezwa, mi taba yeo nei lutahiselize tabo. Puteho neihulile kuli mane yaba ni bahasanyi bababato ba 35.

Kwa Quebec, neluamuhezi lituto zene lutusize kuba bakutazi babande. Neluboni mo Jehova naalutuselize mwa bukombwa, ni kulutusa kufumana zene lutokwa. Kutuha fo, nelukalile kulata batu bane babulela puo ya Sifura, puo yabona, ni sizo sabona, ili nto yenetahisize kuli lulate ni lizo zeñwi.—2 Makor. 6:13.

Ka kusalibelela, lwakupiwa ki ofisi ya mutai kututela kwa tolopo ya Tracadie, yeneli kwa upa wa likamba la New Brunswick. Nesi nto yebunolo kuamuhela cinceho yeo bakeñisa kuli kihona hane lusazo nyatela tumelelano ya kutelela ndu mi hape neniezanga musebezi wa swalelele wa kuluta fa sikolo sesiñwi. Kutuha fo, babañwi kwa baituti baluna ba Bibele kihona hane basazoba bahasanyi mi hape neluyaha Ndu ya Mubuso.

 Kwa mafelelezo a sunda, nelukuta-kutezi kulapela ka za taba yeo mi lwayo pota kwa Tracadie, mi nekushutana ni kwa Rimouski. Kono lwaikatulela kuli nelukaya kabakala kuli Jehova nabata kuli lueze cwalo. Nelusepile hahulu Jehova mi naalutusize luli. (Mala. 3:10) Sina kamita, neku lubezi bunolo kututela kwa sibaka seo bakeñisa kuli bo Randi batiile kwa moya, banani moya wa buitomboli, mi ki batu babatabile.

Mwa puteho yaluna yenca, muzwale yabizwa Robert Ross neli yena feela muuna-muhulu. Bo Robert ni bo musalaa bona bo Linda, nebasebeleza mwa sibaka seo sina mapaina mi baikatulela kuzwelapili kuina mwa sibaka seo niha sebabile ni mwana. Na ni bo Randi nelususuelizwe hahulu ki kamuhelo yabona, ni tukufalelo yabona mwa musebezi wa kukutaza nihaike kuli nebababalela mwanaa bona wamushimani yanaasali mwanana.

Hamulaho wa kusebeza sina mapaina kwa Tracadie ka lilimo zepeli, lwakupiwa kueza musebezi omuñwi one lusika libelela, ili musebezi wa kupotela liputeho. Ka lilimo ze 7, nelupotelanga liputeho zeneitusisa puo ya Sikuwa, mi hasamulaho lwakupiwa kuyo potelanga liputeho zeneitusisa puo ya Sifura kwa Quebec. Muzwale yabizwa Léonce Crépeault yanaali muokameli wa sikiliti waluna kwa Quebec, naanibabazanga nako ni nako hanifa ngambolo. Kono hasamulaho naanibuzanga kuli: “Kana kunani lika zeñwi zemukona kueza kuli lingambolo zamina litusange hahulu bateelezi?” b Bakeñisa kuli neba niisa pilu, nakala kulutanga ka nzila yebunolo ni yeutwisiseha.

Yeñwi ya misebezi yenisike nalibala, ki musebezi one niezize ka 1978 kwa mukopano wa macaba wa “Tumelo Yetuzi” one uezelizwe kwa Montreal. Nenisebelelize mwa liluko lene litalima za lico. Nelulibelela kuli nekuka taha batu babafita fa 80,000, mi nekulukisizwe nzila yenca ya kubafepa ka yona. Lika kaufela neli zenca, liitusiso, lico, ni nzila yene lulilukisize ka yona. Nelunani mafuriji a matilela a matuna abato ba 20, mi fokuñwi naasasebezangi. Pili lizazi lene luswanela kukalisa mukopano lisika fita kale, nelupalezwi nihaiba kukena mwa sitediyamu kuli lulukise lika kaufela konji fahalaa busihu bakeñisa kuli fa lizazi leo nekunani papali yeneezahezi mwateñi. Nelutukisanga lioveni kuli lulukise mukushuko pili lizazi lisika pazula kale. Nelukatezi, kono neniitutile zeñata kwa baitateli bane basebeza ka taata, bane bahulile kwa moya ni bane banani tabo. Nelubile balikani babatuna mi lusali balikani babatuna ni ka nako ye. Kaniti luli, nelubile ni tabo yetuna kufumaneha kwa mukopano wa butokwa one uezelizwe  mwa Quebec, mona mwa provinsi mone banyandiselizwe mizwale baluna mwa lilimo za ma 1940 ni za ma 1950!

Neniitutile lika zeñata kwa baokameli babañwi kwa mikopano yemituna yeneezezwanga kwa Montreal. Silimo sesiñwi Muzwale David Splane yasaasebeza sina yomuñwi wa mizwale ba mwa Sitopa Sesietelela, naali yena muokameli wa mukopano omutuna. Kwa mukopano omutuna one uezizwe hasamulaho, neniketilwe kusebeza sina muokameli wa mukopano wo, mi Muzwale David naanitusize luli.

Ka 2011, hase luikozi musebezi wa kupotela liputeho ka lilimo ze 36, nakupiwa kuba muluti wa Sikolo sa Baana-Bahulu ba Puteho. Na ni bo Randi, nelufitezi mwa libaka zeshutana-shutana ze 75 mwahalaa lilimo zepeli, mi kueza cwalo neku lutusize luli. Kwa mafelelezo a sunda ni sunda, baana-bahulu nebaitebuhanga hahulu kulemuha kuli ba Sitopa Sesietelela nebabata kuli baana-bahulu babe ni silikani sesitiile ni Jehova.

Hasamulaho, nenibile muluti kwa Sikolo sa Bakutazi ba Mubuso. Baituti ba sikolo seo, hañata nebaikutwanga kukatala kabakala lika zeñata zene baezanga zecwale ka kuina mwa kilasi zazi ni zazi ka lihora zebato ba 7, kueza musebezi wa sikolo kwa ndu zazi ni zazi manzibwana ka lihora zetaalu, ni kufa lingambolo zeene kamba zeketalizoho sunda ni sunda. Na ni bo muluti babañwi nelu bataluselize kuli nebasike bakondisa konji haiba batusiwa ki Jehova. Hanina kulibala mone bakomokezi baituti hane balemuhile kuli kuitinga ku Jehova, nekuba tusanga kupeta lika zeñata hahulu kufita mone banahanela.

Bakeñisa kuli bo ma nebaisa pilu babañwi, nebatusize baituti babona ba Bibele kueza zwelopili ni kutusa bo ndate kucinca mubonelo one banani ka za niti. Hamulaho wa mazazi amalaalu kuzwa fobashwela bo ma, bo ndate neba lukomokisize hane baile kwa Ndu ya Mubuso kuyo teeleza kwa ngambolo ya nyangela mi nebazwezipili kufumanehanga kwa mikopano ka lilimo ze 26. Nihaike kuli bo ndate nebasika kolobezwa, baana-bahulu neba nitaluselize kuli kamita bo ndate nebabanga bapili kupunya kwa Ndu ya Mubuso sunda ni sunda kwa mikopano.

Bo ma hape nebatomezi na ni likaizeli zaka mutala omunde hahulu. Likaizeli zaka kaufela babalaalu ni bakubona basebeleza Jehova ka busepahali. Bababeli ku bona basebeleza fa liofisi za mutai—alimuñwi kwa Portugal mi yomuñwi kwa Haiti.

Ka nako ya cwale, na ni bo Randi lusebeza sina mapaina babaipitezi mwa Hamilton, kwa Ontario. Hane lusapotelanga liputeho, neluikolanga kuya ni mizwale ni likaizeli kwa misipili yabona ya makutisezo ni kwa lituto zabona za Bibele. Kono ka nako ya cwale, lubanga ni tabo halubona baituti baluna ba Bibele habaeza zwelopili ya kwa moya. Lususuezwanga hahulu kubona mo Jehova atuseza balikani baluna mwa puteho yaluna yenca mwa linako zende ni zetaata.

Haluiheta kwamulaho, lulemuha kuli mizwale babañata nebaluisize pilu mi lwaitumela luli ku bona. Mi ni luna luezize molukonela kaufela ‘kuiyakatwa hahulu’ za babañwi, ni kubasusueza kusebeleza Jehova ka mobakonela kaufela. (2 Makor. 7:6, 7) Ka mutala, mwa lubasi loluñwi, kaizeli yanyezwi, mwanaa hae wamushimani, ni wamusizana, kaufelaa bona nebali mwa sebelezo ya nako kaufela. Nenibuzize bakubona haiba bakile banahana za kueza bupaina. Banitaluseza kuli nebatusa mapaina babalaalu. Kacwalo, nababuza kuli: “Kana mwakona kubatusa hande hahulu kufita Jehova?” Nabasusueza kukalisa bupaina kuli ni bona babe ni tabo sina lubasi lwabona. Hamulaho wa likweli ze 6 bakalisa kueza bupaina.

Na ni bo Randi lukazwelapili “kubulelela lusika lolutaha” ka za “misebezi [ya Jehova] yekomokisa” mi lusepa kuli bakaikola kumusebeleza sina feela moluezelize.—Samu 71:17, 18.