Jesu Saa Busize ka Lilimo ze 100—Taba Yeo I mi Tusa Cwañi?
“Misebezi ya hao ki ye mituna mi ya komokisa, wena Jehova Mulimu,” . . . Mulena wa Kamita.”—SIN. 15:3.
1, 2. Mubuso wa Mulimu u ka ezañi, mi lu ziba cwañi kuli Mubuso wo u ka taha?
MWA silimo sa 31 C.E., ili fa lilundu le ne li li bukaufi ni tolopo ya Kapernauma, Jesu Kreste naa lutile balateleli ba hae kuli ba lapele kuli: “Mubuso wa hao u tahe.” (Mat. 6:10) Kacenu, batu ba bañata ha ba kolwi kuli Mubuso wa Mulimu u ka taha. Nihakulicwalo, lu na ni buikolwiso bwa kuli Jehova u ka alaba litapelo za luna za kuli Mubuso wa hae u tahe.
2 Jehova u ka itusisa Mubuso wa hae kuli a swalisanise ba ba mwa lubasi lwa hae kwa lihalimu ni fa lifasi. Mulelo wa Jehova u ka talelezwa. (Isa. 55:10, 11) Likezahalo ze tuna ze bile teñi mwa lilimo ze 100 li bonisa kuli Jehova u bile kale Mulena ni kuli u ezeza batanga ba hae ba bañata lika ze nde hahulu. (Zak. 14:9; Sin. 15:3) Nihakulicwalo, ku na ni shutano ye mwahalaa taba ya kuli Jehova ki Mulena ni taba ya ku taha kwa Mubuso wa Mulimu wo Jesu naa lu lutile kuli lu u kupe kuli u tahe. Litaba ze peli zeo li shutana cwañi, mi li lu tusa cwañi?
MULENA YA KETILWE KI JEHOVA U NGA MUHATO
3. (a) Jesu naa ketilwe lili kuli a be Mulena, mi naa ketilwe kuli a be Mulena wa kakai? (b) Ki lika mañi ze bonisa kuli Jesu naa kalile ku busa ka silimo sa 1914? (Mu bone litaluso za kwatasi.)
3 Ibato ba lilimo ze 20 pili silimo sa 1900 si si ka fita kale, batanga ba Mulimu ne ba kalile ku utwisisa bupolofita bo ne bu ñozwi ki Daniele lilimo ze fitelela 2,500 kwamulaho. Daniele naa ñozi kuli: “Mwa mazazi a malena ao, Mulimu wa mwa lihalimu u ka tahisa mubuso o si na ku sinyeha ku ya ku ile.” (Dan. 2:44) Baituti ba Bibele ne ba tandile lilimo ze ñata inze ba lumela kuli silimo sa 1914 ne si ka ba sa butokwa. Batu ba bañata ka nako yeo ne ba na ni buikolwiso bwa kuli lika ne li ka ba hande kwapili. Sina mwa naa ñolezi muñoli yo muñwi: “Batu ne ba na ni sepo ye tuna hahulu ka za silimo sa 1914.” Kono kwa mafelelezo a silimo seo, Ndwa ya Lifasi ya Pili ya kalisa, mi bupolofita bwa mwa Bibele bwa talelezwa. Ku talelezwa kwa bupolofita bwa kuli ne ku ka ba ni litala, lizikinyeho, matuku, ni lika ze ñwi ze ne polofitilwe mwa Bibele ne ku bonisize kuli Jesu Kreste naa kalile ku busa mwa lihalimu sina Mulena wa Mubuso wa Mulimu ka silimo sa 1914. * Ka ku keta Mwanaa hae kuli a be Mulena ya li Mesia, Jehova naa bile Mulena ka nzila ye ñwi.
4. Ki nto mañi ya naa kalile ku eza Jesu hamulaho feela wa ku ba Mulena, mi naa ezizeñi hasamulaho?
4 Nto ya pili ya naa ezize Mulena yo munca ya naa ketilwe ki Mulimu, ne li ku lwanisa Satani, sona sila se situna sa Ndatahe. Jesu ni mangeloi a hae ne ba nepezi Diabulosi ni madimona a hae kaufela fa lifasi ku zwa mwa lihalimu. Taba yeo ne i tahisize kuli ba ba mwa lihalimu ba be ni tabo ye tuna kono ba ba fa lifasi bona ne ba ipumani mwa manyando a mañata a si ka bonwa kale haisali. (Mu bale Sinulo 12:7-9, 12.) Ku zwa fo, Mulena a kalisa ku kenisa, ku luta, ni ku onga-onga batanga ba hae fa lifasi kuli ba eze tato ya Mulimu. Ha lu nyakisiseñi mo lu kona ku tusezwa ki mutala wa batanga ba Jesu ba ne ba latelezi ketelelo ya hae.
MULENA YA LI MESIA U KENISA BABUSIWA BA HAE BA BA SEPAHALA
5. Ki ku kenisa kufi ko ne ku ezahalile mwahalaa silimo sa 1914 ku isa kwa makalelo a silimo sa 1919?
5 Jesu ha sa felisize kukuezo ye maswe ya Satani ni madimona a hae mwa lihalimu, Jehova a keta Jesu kuli a tatube ni ku kenisa balateleli ba hae fa lifasi. Mupolofita Malaki naa talusize taba yeo kuli ki ku kenisa. (Mala. 3:1-3) Ze ezahezi li bonisa kuli ku kenisa ko, ne ku bile teñi mwahalaa silimo sa 1914 ku isa kwa makalelo a silimo sa 1919. * Haiba lu bata ku ba mwa lubasi lwa Jehova, lu swanela ku kena, kamba ku tweka. (1 Pit. 1:15, 16) Ha lu nze lu sebeleza Mulimu, lu swanela ku ikambusa kwa litaba za bulapeli bwa buhata ni kwa litaba za lipuso za naha.
6. Lico za kwa moya li fiwa kamukwaufi, mi ki kabakalañi lico zeo ha li li za butokwa hahulu?
6 Hamulaho Jesu ka ku ba Mulena, a itusisa maata a hae kwa ku keta “mutanga ya sepahala ya na ni kutwisiso.” Mutanga yo naa ka fanga lico za kwa moya ze nde kwa batu kaufela ba ba mwa “mutapi u li muñwi” o babalelwa ki Jesu. (Mat. 24:45-47; Joa. 10:16) Ku zwa feela ka 1919, sikwatanyana sa mizwale ba ba tozizwe si zwezipili ka busepahali ku peta buikalabelo bwa butokwa bo bwa ku fepa “batanga.” Mutanga ya sepahala ya na ni kutwisiso u lu fanga lico za kwa moya ze ñata ilikuli tumelo ya luna i tiye. Ha lu nze lu lapela Mulimu, lico za kwa moya ze lu fiwa li lu tusa kuli lu be ba ba kenile, mwa likezo za luna, mwa mihupulo ya luna, ni mwa mibili ya luna hamohocwalo ni mwa lika kaufela ze lu eza. Hape lico za kwa moya za lu tusa ku ituta ni ku itukiseza ku sebeza mo lu konela kaufela mwa musebezi wa butokwa ka ku fitisisa mwa lifasi, ona wa ku kutaza. Kana mwa itebuha luli lico za kwa moya zeo?
MULENA U LUTA BALATELELI BA HAE KU KUTAZA MWA LIFASI KAUFELA
7. Ki musebezi mañi wa butokwa wa naa kalile ku eza Jesu ha naa li fa lifasi, mi musebezi wo ne u ka zwelapili ku isa lili?
7 Jesu ha naa kalile bukombwa bwa hae fa lifasi naa bulezi kuli: “Ni lukela ku yo shaela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu ni kwa mileneñi ye miñwi, kakuli ki sona se ni lumezwi.” (Luka 4:43) Ka lilimo ze taalu ni likweli ze silezi, nto ye ne li ya butokwa hahulu ku Jesu ne li ku kutaza taba ye nde. Naa lutile balutiwa ba hae kuli: “Mi ha mu ya cwalo, mu kutaze, mu li: ‘Mubuso wa kwa lihalimu u sutelezi.’” (Mat. 10:7) Jesu ha sa zusizwe kwa bafu, naa polofitile kuli balateleli ba hae ne ba ka kutaza taba ye nde “ku yo fita kwa mafelelezo a lifasi.” (Lik. 1:8) Naa ba sepisize kuli naa ka ba tusa ku peta musebezi wo ku yo fita kwa mafelelezo a muinelo wa lifasi le.—Mat. 28:19, 20.
8. Mulena naa susuelize cwañi balateleli ba hae fa lifasi kuli ba kutaze?
8 Ka 1919, ne ku na ni taluso ye ñwi ye nca mwa “taba ye nde ya Mubuso.” (Mat. 24:14) Mulena naa busa mwa lihalimu mi naa kubukanyize sikwatanyana sa balateleli ba hae fa lifasi be ne ba kenisizwe. Ba ba mwa sikwata seo ne ba itatezi ku latelela taelo ya Jesu ya ku kutaza mwa lifasi kaufela taba ye nde ya kuli Mubuso wa Mulimu ne u busa mwa lihalimu! (Lik. 10:42) Ka mutala, ka 1922, ili mwa kweli ya September, batu ba ba bato eza 20,000 ba ne ba yemela Mubuso wa Mulimu ne ba fumanehile kwa mukopano wa macaba o no ezelizwe kwa Cedar Point, Ohio, ili kwa America. Mu nahane tabo ye ne ba bile ni yona ba ne ba li kwa mukopano wo muta Muzwale Rutherford naa file ngambolo ye li “Mubuso,” ni ku bulela kuli: “Ha mu bone, Mulena wa busa! Ki mina bazibahazi ba mubuso wa hae. Kamukwaocwalo, mu zibahaze, mu zibahaze, mu zibahaze Mulena ni mubuso wa hae.” Fa lizazi le li tatama, batu ba 2,000 ba yo kutaza, mane ba bañwi ne ba ile ku yo kutaleza kwa libaka za kwahule ili ze fumaneha likilomita ze 72 ku zwa fa sibaka fo ne ku ezezwa mukopano. Muzwale yo muñwi naa bulezi kuli: “Ha ni na ku libala taba ya kuli lu zibahaze Mubuso ni cisehelo ye ne ba na ni yona mizwale ni likaizeli fa mukopano wo!” Batu ba bañwi ba bañata ne ba ikutwile cwalo.
9, 10. (a) Ki likolo mañi ze lu tusa ku peta hande bukombwa? (b) Litaba ze itutiwa mwa likolo za bukombwa li mi tusize cwañi mina ka butu?
9 Silimo sa 1922 ha si to eshanga, ne ku na ni bahasanyi ba 17,000 ba ne ba kutaza mwa linaha ze 58 mwa lifasi kaufela. Nihakulicwalo, bahasanyi bao ne ba tokwa ku lutiwa kuli ba pete hande buikalabelo bwa bona. Mwa linako za baapositola, Mulena ya ketilwe naa file balutiwa ba hae litaelo ze utwahala ka za ze ne ba swanela ku kutaza, ko ne ba swanela ku kutaleza, ni mo ne ba swanela ku kutaleza. (Mat. 10:5-7; Luka 9:1-6; 10:1-11) Ni kacenu, Jesu u bona teñi kuli batu kaufela ba ba peta musebezi wa ku kutaza ba fiwa litaelo ni liitusiso ze ba tokwa kuli ba be baluti ba bande. (2 Tim. 3:17) Jesu u itusisa puteho ya Sikreste kwa ku luta balateleli ba hae kuli ba pete hande bukombwa. Nzila ye ñwi ya luta balateleli ba hae ki ka ku itusisa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki se si mwa liputeho ze fitelela 111,000 mwa lifasi kaufela. Sikolo seo si tusa bahasanyi ba ba fitelela 7 milioni ku kutaza ni ku luta ka nzila ye ka tusa “batu ba mufuta kaufela.”—Mu bale 1 Makorinte 9:20-23.
10 Hape ku na ni likolo za Bibele ze ñwi ze lukiselizwe ku luta baana-bahulu mwa puteho, mapaina, mizwale ba makwasha, Bakreste ba ba nyalani, mizwale ba mwa Tutengo twa Mitai ni basali ba bona, baokameli ba maeto ni basali ba bona, ni balumiwa. * Bakreste ba ba nyalani ba ne ba bile mwa Sikolo sa Bibele sa Bakreste ba ba Nyalani ne ba bulezi cwana ka buitebuho: “Ze ne lu itutile mwa sikolo seo li lu tusize ku lata hahulu Jehova mi li lu tusize kuli lu kone ku tusa hande ba bañwi.”
11. Balateleli ba Jesu ba konile cwañi ku zwelapili ku kutaza ku si na taba ni twaniso ya Satani?
11 Satani, yena sila sa luna, wa bona buikatazo bo lu eza mwa musebezi wa ku kutaza ni ku luta taba ye nde. U bata ku tuhelisa musebezi wa ku kutaza mi u ka eza mwa konela kaufela kuli a lwanise lushango lwa Mubuso ni ba ba kutaza lushango lo. Kono Satani ha na ku kona ku eza cwalo. Jehova u beile Mwanaa hae “fahalimwaa milonga kaufela ni bubusi ni maata ni bulena.” (Maef. 1:20-22) Ka ku ba Mulena, Jesu u itusisa maata a hae kwa ku sileleza ni ku etelela balutiwa ba hae ilikuli tato ya Ndatahe i ezwe. * Taba ye nde i zwelapili ku kutazwa, mi batu ba bañata ba ba sepahala ba sweli ku lutiwa ku lapela Jehova. Ki tohonolo ye tuna hahulu ku luna ku peta musebezi o munde wo!
MULENA U ONGA-ONGA BALATELELI BA HAE KULI BA EZE ZE ÑATA
12. Ku zwa feela ka 1914, batanga ba Mulimu ba onga-ongilwe cwañi?
12 Ku zwa feela fa kalezi ku busa Jesu ka silimo sa 1914, u ezize licinceho ka za mo batanga ba Mulimu ba swanela ku petela tato ya Ndatahe. (Mu bale Isaya 60:17.) Ka silimo sa 1919, muzamaisi wa sebelezo naa ketilwe mwa puteho ni puteho kuli a etelele mwa musebezi wa ku kutaza. Ka 1927, liputeho ne li kalile ku kutazanga la Sunda ni la Sunda. Ka 1931, batanga ba Jehova ne ba kalile ku itusisa libizo la Lipaki za Jehova, ili nto ye ne ba susuelize ku eza ze ñata mwa bukombwa. (Isa. 43:10-12) Ku kala ka 1938, mukwa wa ku ketanga ba ba swanela ku etelela mwa puteho ka ku vota, ne u felisizwe. Batu ba ne ba swanela ku etelela mwa puteho ne ba tokwa ku kwanisa ze tokwahala za mwa Bibele. Ka 1972, buikalabelo bwa ku etelela puteho ne bu filwe kwa sikwata sa baana-bahulu mwa sibaka sa ku bu fa ku muzwale a li muñwi feela. Mizwale kaufela ba ne ba kwanisize ze tokwahala za ku ba baana-bahulu ni likombwa za puteho ne ba susuelizwe kuli ba itatele ku lisa puteho. (1 Pit. 5:2) Ka 1976, Sitopa se si Etelela ne si aluhanyizwe mwa tutengo to tu 6 kuli si etelele mwa musebezi wa ku kutaza mwa lifasi kaufela. Ku zwa feela ka nako yeo, Jesu u zwezipili ku onga-nga balateleli ba hae hanyinyani-hanyinyani kuli ba eze lika mwa tokwela Mulimu.
13. Mu tusizwe cwañi ki lika za ezize Mulena ya li Mesia mwa nako ya ku busa kwa hae?
13 Mu nahane feela lika ze ñata za petile Mulena ya li Mesia mwa lilimo ze 100 za ku busa kwa hae! U kenisize sikwata sa batu kuli si yemele Jehova. U etelezi mwa musebezi wa ku kutaza taba ye nde mwa linaha ze 239, mi u lutile batu ba bañata-ñata ku lapela Jehova. U swalisanisize balateleli ba hae ba ba sepahala ba ba fitelela 7 milioni ili ba ba tabela ku ifana kuli ba eze tato ya Mulimu. (Samu 110:3) Jehova u itusisize Mubuso wa Mesia kuli a eze lika ze nde luli. Kono kwapili ku ka ezahala lika ze nde ni ku fita!
LIMBUYOTI ZA KWAPILI ZE U KA TAHISA MUBUSO WA MESIA
14. (a) Lu kupangañi ku Mulimu ha lu lapelanga kuli: “Mubuso wa hao u tahe”? (b) Ki lifi liñolo la luna la silimo sa 2014, mi ki kabakalañi ha li swanela?
14 Nihaike kuli ka 1914 Jehova naa ketile Mwanaa hae, Jesu Kreste, kuli a be Mulena ya li Mesia, ku sa na ni ze ñwi za ka peta kuli a feleleze ku alaba tapelo ya luna ya kuli “Mubuso wa hao u tahe.” (Mat. 6:10) Bibele ne i polofitile kuli Jesu naa ka ‘toma puso ya hae mwahalaa lila za hae.’ (Samu 110:2) Mibuso ya batu ye zamaiswa ki Satani i sa lwanisa Mubuso wa Mulimu. Ha lu lapela kuli Mubuso wa Mulimu u tahe, lu kupa Mulimu kuli Mulena ya li Mesia ni ba ka busa ni yena mwa lihalimu ba felise mibuso ya batu ni ku yundisa batu ba ba lwanisa Mubuso wa Mulimu. Zeo ha li ka ezahala, bupolofita bo bu kwa Daniele 2:44 bu ka be bu talelelizwe. Liñolo leo li bonisa kuli Mubuso wa Mulimu “u ka ketula ni ku feza mibuso kaufela.” Mubuso wo u ka felisa mibuso ye li lila za Mubuso wa Mulimu. (Sin. 6:1, 2; 13:1-18; 19:11-21) Bakeñisa kuli lika zeo li tuha li ezahala, kwa swanela luli kuli liñolo la luna la silimo sa 2014 li tome fa liñolo la Mateu 6:10. Liñolo la silimo sa 2014 li li: “Mubuso wa hao u tahe.” Se ku fitile lilimo ze 100 ku zwa fa kalezi ku busa Jesu mwa lihalimu!
Liñolo la luna la silimo sa 2014 ki: “Mubuso wa hao u tahe.”—Mateu 6:10
15, 16. (a) Ki lika mañi ze tabisa ze ka ezahala mwa lilimo ze 1,000 za ka busa Kreste? (b) Ki nto mañi ya ka eza Jesu ka ku ba Mulena ya li Mesia, mi za ka eza Jesu li ka tahisa kuli ku ezahaleñi kwa mulelo wa Jehova?
15 Jesu ha ka feza ku yundisa lila za Mulimu, u ka nepela Satani ni madimona a hae mwa mukoti ka lilimo ze 1,000. (Sin. 20:1-3) Ka ku ba kuli Satani ka nako yeo ha na ku kona ku kukueza batu, Mubuso wa Mulimu u ka tusa batu ku tusiwa ki sitabelo sa Jesu sa tiululo, mi u ka feza bumaswe kaufela bo bu tisizwe ki sibi sa Adama. Mulena u ka zusa batu ba bañata kwa bafu, mi u ka lukisa kuli batu kaufela ba ba ka zusiwa ba lutiwe ka za Jehova. (Sin. 20:12, 13) Lifasi kaufela li ka ba paradaisi sina feela simu ya Edeni mi batu kaufela ba ba sepahala ba ka petahala.
16 Jesu ha sa busize ka lilimo ze 1,000, mulelo wa Jehova ka za lifasi u ka talelezwa. Mi Jesu kihona a ka kutisa Mubuso ku Ndatahe. (Mu bale 1 Makorinte 15:24-28.) Ha lu na ku tokwa kuli mutu yo muñwi a lu yemele ku Jehova. Bana ba Mulimu ba mwa lihalimu ni ba fa lifasi ba ka swalisana ni Ndataa bona wa kwa lihalimu mwa lubasi lwa hae lwa mwa pupo kaufela.
17. Mu ikatulela ku ezañi ka za Mubuso wa Mulimu?
17 Lika ze tabisa ze ezahezi mwa lilimo ze 100 za ku busa kwa Jesu li lu bonisa kuli Jehova u na ni maata ni kuli mulelo wa hae ka za lifasi u ka talelezwa. Haike lu zweleñipili ku sebeleza Mulimu ka busepahali ni ku zibahaza Mulena ni Mubuso wa hae. Lu na ni buikolwiso bwa kuli Jehova u tuha a alaba tapelo ya luna ya kuli: “Mubuso wa hao u tahe”!
^ par. 3 Mu bone buka ya Bibele I Lutañi Luli? Makepe 88-92.
^ par. 5 Mu bone Tawala ya Mulibeleli ya July 15, 2013, makepe 22-23, paragilafu 12.
^ par. 10 Mu bone taba ye li, “Likolo za Bukombwa li Bonisa Kuli Jehova wa lu Lata” ye mwa Tawala ya Mulibeleli ya September 15, 2012, makepe 13-17.
^ par. 11 Mu bone Tawala ya Mulibeleli ya August 15, 2012, likepe 17, ye bulela za mizeko ye ne winilwe mwa linaha ze shutana-shutana.