NSEKUNUNI YA MU BŪMI
Twasokwele ‘Dilungo dya Bulēme Nakampata’
BA WINSTON ne Pamela Payne bengilanga ku bilo ya musambo wa mu Ostralazi. Būmi bwabo bwa nsangaji kebwadipo bwampikwa makambakano, kimfwa kwibidila bibidiji palapala ne kūminina kitatyi kyaile dīmi munda. Inoko nansha byobatenwe na bino bintu, basenswe nyeke Yehova ne bantu bandi kadi basangedile mwingilo wabo. Mu buno bwipangudi botusa kwibepangula, basa kwitulombola bintu byobemwenine mu būmi.
Winston, witulombole mowadi ukimbila Leza.
Natamīne ku madimi mu Queensland, mu Ostrali, mu kisaka kya bantu kebadipo batōta. Byotwadi betolwele bininge, nkyadipo mvudile kwitana na bantu bakwabo poso’nka ba mu kyetu kisaka. Ponabwenye myaka 12, nashilula kukimba Leza. Nadi nombela kwadi, mulomba ndyuke bubine bumutala. Mwenda mafuku naviluka ku madimi, nasokola kaji mu Adelaide, mu Ostrali wa Kunshi. Ami pa kubwanya myaka 21, twetana na Pamela ponadi mu konje mu Sydney, waunombola myanda ya kisumpi kya bantu batōtanga ba mu Beletanye batumbile bu bene Isalela, bene badi banena’mba bantu ba Beletanye i lutundu lutambile ku byobya byobeta bu bisaka bijimine bya Isalela. Kino kisumpi kinena’mba bino bisaka, i bisaka dikumi bya bulopwe bwa kungala byāendele bu misungi mu myaka katwa ka mwānda Yesu Kaile. Ebiya ami pa kujokela ku Adelaide, nashilula kwisambila pa uno mwanda na muntu otwadi twingila nandi wadi wifunda Bible na Batumoni ba Yehova. Pa kwisamba nandi mu kitatyi kityetye’tu pa nkulupilo ya Batumoni, najingulula’mba milombelo yami ya pa bwanuke ibalondololwa. Nefundile bubine butala padi Mupangi wami ne pa Bulopwe bwandi! Nasokwele ‘dilungo dya bulēme nakampata.’—Mat. 13:45, 46.
Pamela, nobe washilwile kukimba dino dilungo ukidi mwanuke. Le wedisokwele namani?
Natamīne mu kisaka kya bantu batōtanga, mu kibundi kya Coffs Harbour, mu Nuvele Gale wa Kunshi. Bambutwile bami ne bankambo baitabije bufundiji bwa kisumpi kya bantu ba Beletanye batumbile bu bene Isalela. Ami, nkasami mwana-mulume, ne kaka
ne bana bavule ba banababo na mama, twatamine tuyukile amba Leza witabije bantu batambile kudi nkambo wa bene Beletanye. Inoko nkyadipo nebitabije, kadi nadi nakidi na nzala ya ku mushipiditu. Ponadi na myaka 14, naendele mu bipwilo bivule bya mu kibundi, kimfwa mu Anglikane, mu Batiste, ne mu Adivantiste. Ino nadi’nka na nzala ya ku mushipiditu.Mwenda mafuku kisaka kyetu kyavilukila ku Sydney, kwine kotwetene na Winston, pawadi mu konje. Monka mwaanenenanga, mīsambo itala myanda ya kipwilo yotwesambile nandi yamulengeje anze kwifunda Bible na Batumoni. Kupwa kauntumina mikanda miyule’mo bisonekwa! Kunena na bubine, dibajinji nadi nangalanga—kadi ndoba’nka ne kuloba. Inoko najingulula mwenda mafuku amba i bubine.
Mu 1962, navilukila ku Adelaide mwanda wa kwikala pabwipi na Winston. Wadi muteakanye nkashikate na ba mulume ne mukaji Batumoni—ba Thomas ne Janice Sloman—badi bamishonele mu Papuazi-Nuvele-Giné. Banombwele kanye ka binebine; papo ami na myaka 18 kete, kadi baunkweshe bininge ku mushipiditu. Ebiya nami nashilula kwifunda Kinenwa kya Leza, kepejije najingulula’mba nasokola bubine. Batwe twisonga na Winston, twatwela mu būmi bwa mpalo mikatampe bwa mwingilo wa kwipāna bininge—būmi bwetukweshe tusangele dilungo dilumbuluke dyotwasokwele nansha byobwadi na makambakano.
Winston, witulombole byapityile ku ngalwilo kwa mwingilo oingidila Yehova.
Ami pa kupwa’tu kusonga Pamela, Yehova wetushitwila “kibelo kikatampe” kibajinji kya kutandabula mwingilo. (1 Ko. 16:9) Kino kibelo kibajinji kyetushitwidilwe kupityila kudi Tutu Jack Porter, wadi witupempula mu ketu kakipwilo katyetye bu mutadi wa kipindi. (Pano twingilanga nandi mu Komite wa Musambo wa mu Ostralazi.) Jack ne wandi mukaji Roslyn, betukankamikile twingile bupania wa lonso—mwingilo otwaingile mu myaka itano. Ponabwenye myaka 29, ami ne Pamela betunena twingile mu kipindi pa Bisanga bya Pasifike wa Kunshi, bine byadi bitalwa na musambo wa Fidji. Bisanga bine i bino, Samoa wa Amerika, Samoa, Kiribati, Nauru, Niue, Tokelau, Tonga, Tuvalu, ne Vanuatu.
Mu mene mafuku’a, bantu ba pa bisanga bitolwele kebadipo basangela Batumoni ba Yehova, o mwanda twadi tufwaninwe kwikala bakosoke ne badyumuke. (Mat. 10:16) Bipwilo byadi na bantu batyetye, kadi bamo badi bakomenwa ne pa kwitulādika. Penepo twakakimba kwa kushikata ku bantu ba mu kibundi, kadi badi netu biyampe.
Winston, usangedile bininge mwingilo wa bwalamuni. Le i kika kyosangedile’o?
Mu kine kitatyi’kya, banabetu ba pa kisanga kya Tonga badi’tu na matrakte ne tubuku tutyetye mu ludimi lwa Kitongan—ludimi lwa yabo ntanda. Mu busapudi, badi bengidija dibuku dya kufundija nadyo dya mu Angele dinena’mba Bubinebine butwala ku bumi bwa nyeke ne nyeke. O mwanda ku masomo a bakulumpe a mayenga aná, bakulumpe basatu badi kebayukilepo Angele biyampe, baitabija kwalamuna dibuku Bubinebine mu Kitongan. Pamela ye wadi ulemba, kupwa twatuma’byo ku musambo wa États-Unis mwanda wa kwibitampa. Mwingilo onso walongele kintu kya mayenga mwānda. Nansha bwalamuni bwabo byokebwadipo buyampe bininge, dino dibuku dyakweshe bantu bavule besamba Kitongan bayuke bubine. Nansha ami ne Pamela byoketudipo balamuni, uno mwanda witukwashanga tusangele mwingilo wa bwalamuni.
Pamela, le būmi bwa pa bisanga i bwishile namani na bwa mu Ostrali?
Bwadi bwishile bininge! Konso kotwadi twenda, twadi tususuka na tumwe tuvule, kyanga kikomo ne kitalela, bampuku, misongo, kyaba kimo tubulwa ne byakudya. Inoko, pa kupona kwa dyuba, difuku ne difuku
twadi tutūja pa kubandila dijiba dikatampe batwe papo mu fale—dijina dya mu Kisamoa dishintulula’mba kobo ka kunja kafimpe na nsono kakubulwa mumbu. Kitōkeji kya kweji shi kibaiya, twadi tumona bivwidima bya mikoma ya kizungu, ne kukelema kwa dijiba dikatampe. Bino bitatyi biyampe byadi bitulengeja tulanguluke ne kulombela, tuleke kuta mutyima ku bintu bibi ino tute’o ku bintu biyampe.Twasenswe bana bininge, badi betusangela kadi badi na kipyupyu pa kwitumona batwe bazungu. Potwadi mu Niue, nkasampe umo mwana-mulume wapolweja Winston ku myoya ya ku makasa kanena’mba, “nsenswe obe masala.” Na bubine, kashā wadi kamwene myoya ya ku makasa ya uno muswelo, kadi kadipo uyukile mwa kwiitelela!
Mutyima wetusense pa kumona mwadi mwikadile bantu mu bulanda. Badi na bifuko biyampe inoko bundapi ne mema mayampe a kutoma mpika. Inoko, banabetu kebadipo bamweka bya bulanda. Ye bwadi būmi bwabo bonso. Badi na nsangaji ya kushikata pamo na bisaka, badi na kifuko kya kutōtela’po, kadi badi na dyese dya kutendela Yehova. Kimfwa kyabo kyetukweshe tuyuke bya kutangidija kumeso ne kwikala na būmi bwa kwisuminwa.
Pamela, kyaba kimo wadi uteka mema abe mwine, utēka byakudya mu buno būmi bokwadipo wibidile. Le wabwenye’byo namani?
Bine mfwijanga’ko tata. Waumfundije bintu bivule bya kamweno, kimfwa kubanza mudilo ne kutēka’po ne mwa kwikadila mu būmi na bintu bityetye. Mu lwendo lumo lotwaendele ku Kiribati, twadi mu kobo katyetye ka nsono, kakomene mabwe a kolaye panshi, ne na mumbu ya malonge. Pa kutēka twakudya, nakolele kina kya kubanjila’mo mudilo, kupwa naela’mo bipusu bya ntole ya kizungu bya kubanza nabyo. Mema nao, twadi twitungila’o ku mulongo na bana-bakaji ba mu kibundi. Pa kulobola mema mu mushimwa, badi bengidija kamutyi ka bula bwa kintu kya mametele abidi kukutyile monji ku mfulo, keifwane na ka ku bulobo. Ino pa kyaba kya kukutyila bulobo ku mfulo kwa monji, badi bakutyila’ko bido. Pa kuteka, mwana-mukaji ense wadi umutūkijija’mo, kupwa wajinya kuboko ponka na ponka. Bido wasendalela bukila bumo ne kuyula mema. Nadi nanga’mba i bipēla—ebiya kitatyi kyami kya kuteka kyabwana. Natūkijija’mo bido misunsa mivule, ino waponena’mo kalele! Bonso pa kupwa kunsepa, ebiya mwana-mukaji umo waunena ankwashe’ko. Badi nyeke na mutyima wa kukwasha bakwabo kadi na kanye.
Banwe bonso mwadi musenswe mwingilo wenu pa bisanga. Le mubulwepo kwitusapwila tuvulukilo tomushele nato?
Winston: Byetulombele kitatyi pa kwibidila bibidiji bimobimo. Kimfwa, shi banabetu abatēka byakudya, badi betwipwila byonso. Ku ñanjilo ketwadipo tuyukile amba tufwaninwe kwibashila’mo. Twadi tudya byonso twapwa’byo! Ino potwayukile mobikadile, twaanza kwibashila’mo. Nansha byoketwadipo tuyukile, ino banabetu badi betwivwana. Kadi badi basangala pa kwitumona kupwa kwa myeji isamba kitatyi kyotwadi twibapempula mu kipindi. Kutalula’mo banabetu ba pa bino bisanga, batwe kete ye badi Batumoni beni mu kine kitatyi’kya.
Bupempudi bwetu bwasapwile bukamoni mu bibundi. Bantu bavule mu bibundi badi balanga’mba mutōtelo wa banabetu keudipo kuntu kukwabo. Ebiya kitatyi kyobaile kupempula banabetu kudi mwingidi ne wandi mukaji batambile mu ntanda ingi, bantu ba mu bibundi basangele ne kutulumuka.
Pamela: Kintu kyonakivulukanga bininge i kya mu Kiribati, mwine mwadi kipwilo kya batutu ne bakaka batyetye’tu. Mukulumpe umo kete, Itinikai Matera walonga bukomo bwa kwitukwatakanya. Difuku dimo waiya na kitunga mwadi diī dimo. Wanena’mba “i dyenu.” Mu kine kitatyi’kya diī dya nzolo dyadi
disakane. Kano kakilongwa katyetye inoko ka buntu katengele mityima yetu.Pamela, myaka pa kupita’po, dīmi dyobe dyaile’mo. Le i bika byakukweshe ūminine?
Naimite dīmi mu 1973 potwadi na Winston mu Pasifike wa Kunshi. Twakwata butyibi bwa kujokela ku Ostrali, batwe pa kulonga’ko myeji iná dīmi dyaiya’mo. Winston nandi watengelwe bininge; mwanda wadi wandi mwana. Misanshi yami ya ku mutyima yatyepele mwenda mafuku, inoko keyapwididilepo kufika ne byotwatambwile Kiteba kya Mulami kya 1 Kweji 4, 2009. Mu “Bipangujo bya Batangi” i bepangule’mo amba: “Lelo kudi lukulupilo lwa lusangukilo ku mwana mufwile munda mwa inandi?” Kishinte kyetukulupije amba i mwanda utala Yehova, mwine uloñanga nyeke byoloke. Ukondapa bilonda bivule byotudi nabyo mu būmi mu ino ntanda mibi pakengidija wandi Mwana ‘atyumune mingilo ya Satana.’ (1 Yo. 3:8) Kadi kino kishinte kyetukweshe tusangele bininge “dilungo” dya bulēme dyotudi nadyo batwe bantu ba Yehova! Le twadi ba kwikala namani shi ketwadipo na lukulupilo lwa Bulopwe?
Dīmi pa kwiya’mo, twaanza kwingila monka mwingilo wa kitatyi kyonso. Twaingile myeji kampanda ku Betele ya Ostrali, kupwa betutuma monka mu kipindi. Mu 1 981, batwe pa kupwa kwingila myaka iná mu Nuvele Gale wa Kunshi ne mu Sydney, betwita ku musambo wa Ostrali, mowadi wityilwa mu kine kitatyi’kya, ye kotukidi ne dyalelo.
Winston, le bintu byowemwenine pa Bisanga bya Pasifike wa Kunshi bikukwashanga poingila mu Komite wa Musambo wa mu Ostralazi?
Bine, binkwashanga mu miswelo mivule. Dibajinji, Ostrali wadi utala Samoa wa Amerika ne Samoa. Kupwa musambo wa mu Nuvele-Zelande watyangwa na wa Ostrali. Pano mu mwaba wa musambo wa Ostralazi mubadilwa Ostrali, Samoa wa Amerika, Samoa, Bisanga bya Kooke, Nuvele-Zelande, Niue, Timor Oriantale, Tokelau, ne Tonga—nadi na dyese dya kupempula bisanga bivule pa bino bu mukendi wa musambo. Bintu byonemwenine potwaingile na bano batutu ne bakaka ba kikōkeji ba pa bisanga binkwashanga bininge pano ponebengidila ku bilo ya musambo.
Shi tunene, ami ne Pamela twi bajingulule kupityila ku bintu byotwimwenine amba ke enkapo bantu batame bakimbanga Leza. Bankasampe nabo basakanga dino ‘dilungo dya bulēme nakampata’—nansha shi bantu bakwabo ba mu kisaka kebasangelanga’dyopo. (2 Ba. 5:2, 3; 2 Bi. 34:1-3) Na bubine, Yehova i Leza wa buswe usakila bantu bonso, bankasampe ne batame bakamone būmi!
Ami ne Pamela potwashilwile kukimba Leza pano ke padi myaka 50, ketwadipo tuyukile kuketufikija buno bukimbi. Ne kutatana kwine mpika, bubine bwa Bulopwe i dilungo dya bulēme nakampata! Twi basumininwe kulama dino dilungo dya bulēme na bukomo bwetu bonso!