SWE YANTUNZE TWAPUSANA UMUNZILA IZINGI, TUKALEMBA, TUKAPENTA VIKOPE, TUKAPANGA VINTU NUPYA TUKAELENGANYA NA PA MAUZYO ACINDAME SANA WAKWE: U mulandu ci uno ivintu vya umbilwe? Cali uli pakuti twize tuyeko? I cani cino twayela pano nsi? I vyani vilacitika ku nkoleelo?

Antu yamwi yakatina sana mauzyo yaa, yakaelenganya ukuti tutanga tuzane masuko ku mauzyo yaa. Yauze yene yakati mauzyo yaayo yatakwata incito pano umi wasangwike sile. Umutu umwi umusambilile sana (William Provine) walanzile ukuti “Kutaya ya leza fwandi umi utakwata incito.” Nupya walunzilepo ati: “Kutaya intandikilo ya visambilizyo vivyo, caleka umi utakwata incito.”

Lelo antu yamwi yati ukwelenganya kwa musango uwo kutaziipa. Yakalola vino iyulu lyapangwa munzila isuma. Yakazunguka vino vintu vyaumbwa ningo, nupya cikalenga na antu yakolanya vino yakapanga kuli vino Leza waumba. Icumi kwene ukulola vino vintu vyaumbwa cikalangilila sile ukuti uwa viumvile wakwata mano cuze.

Ukwelenganya kwa musango uu kwalenga yamwi yano yazumila mukusanguka ukutandika ukwelenganya pali vino yazumilamo. Lolini ivisinka ivili pisika:

YA ALEXEI MARNOV AASAMBILILA PA WONGO NU MONGOLOLO. Yalanzile iyati: “Pa sukulu yasambizyanga ukuti kutaya Leza nu kuti ivintu vyasangwike sile,” nupya yalanzile nu kuti, “wensi wino wazumila muli Leza yamulolanga ukuti atakumanizya.” Lelo umu 1990 ya Alexei izile yasenuka muli vino yelenganyanga.

Yatiile: “Nezyanga ukulondelezya pa vintu pakuti nuvwikizye ningo, ukwikako sile na pa wongo wa muntu. Umu cumi uwongo wa muntu aali uno ukazungusya sana mano umu uumbo wonsi. Nomba uzye lyene uwongo wapanzilwe sile ukuti mwaikala mano nu kumanya ivintu vimwi nga lino pa cisila iufwa? Ukwelenganya kwa musango uwo kutaziipa. Acino natandike ukwelenganya ukuti: ‘I cani cino twayela pano nsi? Uzye umi wakwata incito?’ Ukwelenganyapo sana pali vii vyonsi, kwalenzile imanye ukuti kwaya Kaumba.”

Ukumanya cino kwayela umi kwalenzile ya Alexei ukutandika ukwelenganya pali Baibo. Lino papisile insita, nu muci wao kwene, watandike ukusambilila Baibo, lelo cino walondanga u kusinila iya ukuti u wa ufi! Nomba, icacitiike icakuti yonsi yoili izile yazumila sana muli Leza nu kumanya vino Leza akalonda ukucitila antunze ukulingana na vino Malembelo yakalanda.

YA HUABI YIN AASAMBILILA SANA PALI SAYANSI. Ya Huabi Yin yasambilile pali sayansi, nupya pa myaka iingi yalondelezyanga pi lanzi.

“Ya Huabi Yin kwene yalanzile iyati: “Lyonsi lino tukusambilila pali sayansi tukazana ukuti vintu vyatantikwa ningo sana kulingana na vino vikatungululwa na masunde. Fwandi nayuzizye inti, ‘Uzye vyapangwa uli ukulingana na masunde?’ ‘Nanti sile umoto uwakwelekela ukalondekwa uku usakamala pakuti utaleta uzanzo, a weni akalenga ukuti ilanzi lyaleta sile icikailila icilinge?’ Lino papisile insita nizile imanya ukuti amazwi akutandikilako muli Baibo yaswike iuzyo lyane, aakati: ‘Pa kutandika Leza waumvile iyulu ni nsi.’”—Utandiko 1:1.

“Ukulanda sile icisinka ya sayansi, yalenga kuye amauzyo na yauze akuti: Uzye uwongo ukaomba uli? Nupya cikaya uli pakuti ilanzi lifumye cikaye nu luswepo? Nomba ukulingana na vino ya Alexei na ya Huabi yazanyile, Baibo ikayasuka mauzyo yaa: U mulandu ci uno ivintu vya mwi yulu vya umbiilwe? U mulandu ci uno vikatungulwilwa na masunde? Nupya u mulandu ci uno twayela pano nsi?

Baibo ikalanda pa lwa nsi ukuti: “[Leza] ataiumbile apakuti mutaya kantu nanti kamwi, lelo kuti iye incende umwakwikala antu.” (Ezaya 45:18) Icumi kwene, kwaya cino Leza waumbiile insi nupya wakwe vino cipande cilondeliilepo cikulanda, tumalola vino ukulonda kwakwe Leza kwakolana sana na vino tukapalila uku nkoleelo.