IVINGAAZWA ULUPWA
Ivyakulanga Ukutemwa
Lino imyaka ikuya ikupita, atwalane yamwi yakaya yakuta panono panono ukulanga ukutemwa kuli cila muntu. Uzye mulinzile ukusakamala ndi cakuti ivya musango uwo vikucitika umu cupo cinu?
Vino mulinzile ukumanya
Ukutemwa kwacindama sana, kukalenga icupo ukukoma. Wakwe vivi kwene vino ukulya lyonsi nu kumwa sana manzi kwacindama sana pakuti umwili uye usuma nu kuya nu umi ukome, avino nu kutwalilila ukulanga ukutemwa kukalenga icupo ukuya icisuma nupya icikome. Nanti icakuti papita imyaka iingi ukufuma pano yatwaline, iya nu muci yalinzile ukulanga ukuti yatemwana nupya yakasakamalana.
Ukutemwa kwa cumi kutaitemwa. Cila muntu alinzile ukusekelamo umu kutemwa kwa muze. Fwandi ukucila ukulanga ukutemwa lino umuntu wiyo uvwa ukuti avino alinzile ukucita, iya nanti umuci aakalangulukilako akalola ukuti umuze alinzile ukutemwikwa nu kwezya na maka ukumulanga ukutemwa kuko.
Ilingi aci ali yano yakalondekwa sana ukutemwikwa ukucila ya iya. Iya angatemwa sana umuci wakwe. Nomba ndi cakuti akulanga sile ukutemwa kuko pa kutandika kwa wanda na pa kusila kwa wanda nanti lino sile yakupanga icupo umuci angatwisika ndi cakuti iya wamutemwa. Cikazipa sana ndi cakuti iya akulanga ukutemwa uwanda onsi.
Vino mungacita
Mwalanga ukutemwa umu mazwi. Ukulanda sile amazwi yakuti “Nakutemwa” nanti “Wacindama sana kuli nene” kungalenga uwinu ukuvwa ukuti wasakamalwa sana nupya watemwikwa.
Icisinte ca muli Baibo: “Mulomo ukavwanga vintu vizile mu mwenzo.”—Mateo 12:34.
Vino mungacita: Mulinzile ukukwata insita yakulanga ukutemwa umu mazwi. Mwayalembela utumakalata nanti sile utumameseji pa foni.
Mwalanga ukutemwa umu vicitwa. Ukukumbata, ukutonsola nanti sile ukulema amakasa kungalanga ukuti vino mukulanda ukuti “Nakutemwa” ivya cumi. Ukusakamala kwa cumi nupya kungalolekela umu milemele isuma, ukulolekesya kwa kutemwa, alino nu kuyapeelako ivya upe umu nsita mu nsita. Uzye ukwazwa mama winu ukucita ivintu vimwi ivili wakwe ukusenda ivyola, ukuyula icisasa, ukufula iviya, ukuwasya nanti sile ukweleka, nako kwacindama? Uku antu aingi, ivintu vii vikaloleka ukuti asi kwazwa lelo ali nzila ya kulangilamo ukutemwa.
Icisinte ca muli Baibo: “Kutemwa kwitu kutaya sile mukulanda. Kwene kulinzile . . . kwaloleka nu mu milimo.”—1 Yoane 3:18.
Vino mungacita: Mwalangulukilako ya winu wakwe vino mwacitanga lino mwizizyanyanga.
Mwakwata insita ya kuya pamwi. Ukukwata insita ya kuya pamwi yaili sile kukakomya icupo nupya kukalenga ya winu kumanya ukuti mukaipakizya ukuya pamwi nayo. Mu cumi, ukukwata insita ya kuya pamwi mweili kungatala ukutantika ndi cakuti mwakwata ana nanti ndi cakuti kuli ivingi ivikulondekwa ukulanzyanyapo cila wanda. Limwi mungatantika ukucitila tumwi pamwi utuli wa kuya mukutandala insita zimwi mweili sile.
Icisinte ca muli Baibo: ‘Mwamanya kusolola ivicindame.’—Filipi 1:10.
Vino mungacita: Atwalane yamwi yakatantika ukuya umu kwizya kumwi manguzi nanti pa mpela ya mulungu yoili sile.
Mwamanya ya winu. Cila muntu waiyela inzila ino akalonda ukumulangilamo ukutemwa. Mwalanzyanya pali vino cila muntu akalonda ukutemwikwa na vyuze ivikulondekwa. Lyene mulinzile ukuombesya ukucita vino ya winu yakulonda. Mwaiusya ukuti ukutemwa kwacindama sana pano kukalenga icupo ukukoma.
Icisinte ca muli Baibo: “Kutemwa kutaitemwa.”—1 Kolinto 13:4, 5.
Vino mungacita: Ukucila ukulapatizya muze ukumutemwa, mwayuzya mweineco muti, ‘I vyani vino ningacita pakuti ya wane yantemwe sana?’