U Mulandu ci Uno ya Nte Yakwe Yeova Yakazevezya Icakulya ca Manguzi Ica Mwene Umu Nzila Ipusane na Vino Amu Mipepele Yuze Yakazevya?
Lino tukuzevya Icakulya ca Manguzi Ica Mwene, icamanyikwa nu kuti Icakulya ca Manguzi Ica Kusyalikizyako nanti Iciusyo ca mfwa yakwe Yesu, tukaika sana mano kuli vino Baibo ikalanda. (1 Kolinto 11:20; King James Version) Lelo, vino aa mu maceici yauze yazumila pa Cakulya ca Manguzi Ica Mwene na vino yakacita, vyapusana na vino Baibo ikalanda.
Mulandu uno kukayela Icakulya ca Manguzi Ica Mwene
Mulandu uno kukayela Icakulya ca Manguzi Ica Mwene u kwiusya Yesu, kuli kuti ukulanga ukuti tukataizya pi lambo lino wapeezile pakuti atupususye. (Mateo 20:28; 1 Kolinto 11:24) Antu yamwi yakaelenganya ukuti yangelelwa imembu ndi cakuti yakulyako ivinkolanya ivikaomviwa pa Cakulya ca Manguzi Ica Mwene. Lelo Baibo ikasambilizya ukuti tungelelwa imembu zitu ndi cakuti itutaila muli Yesu, asi vino imipepele ino twayamo ikacita.—Loma 3:25; 1 Yoani 2:1, 2.
I miku iinga ino tulinzile ukuzevya Icakulya ca Manguzi Ica Mwene?
Yesu waneenyile asambi yakwe ukuti yalinzile ukulaiusya Icakulya ca Manguzi Ica Mwene, nomba atayaneenyile imiku ino yalinzile ukulacita vivyo. (Luka 22:19) Yamwi yakaelenganya ukuti yalinzile ukulazevya cila mwezi, yauze nayo yakaelenganya ukuti yangaazevya cila mulungu, cila wanda, imiku iingi pa wanda, nanti ukulingana sile na vino umuntu akuyuvwa. a Nomba lekini twelenganya pa visinka vii:
Yesu wapekinye Icakulya ca Manguzi Ica Mwene pa wanda uno Ayuda yazevyanga Ucilo nupya uwanda kwene uwo aali uno wafwile. (Mateo 26:1, 2) Cico citaicitikile sile. Pano Baibo yakolanya ilambo lino Yesu wapezile ukwi lambo lino yapelanga pa wanda wa Ucilo. (1 Kolinto 5:7, 8) Ucilo wayangako umuku onga pa mwaka. (Kufuma 12:1-6; Aina Levi 23:5) Umu nzila ili imwi kwene Aina Klistu aakutandikilako, yazevyanga Iciusyo ca mfwa yakwe Yesu umuku onga pa mwaka, nupya na ya Nte Yakwe Yeova kwene yakalondela vivyo kwene vino Baibo yalanda.
Uwanda ni nsita
Vino Yesu wapekinye Icakulya ca Manguzi Ica Mwene, visitwavwa sile ukumanya imiku ino tulinzile ukukwata ukuzevya kuuko, lelo vikatwavwa ukumanya nu wanda alino ni nsita ino tulinzile ukukwata Iciusyo. Wapekinye ukuzevya kuuko lino kasanya kaawa pa Nisani 14, mu 33 C.E., kulingana na kalenda wa Yayuda. (Mateo 26:18-20, 26) Naswe kwene twatwalilila ukuzevya Iciusyo pa wanda kwene uwo cila mwaka, wakwe vivi kwene vino Aina Klistu aakutandikilapo yacitanga.
Nanti icakuti Nisani 14, ya mu 33 C.E. yali pali Cisano, ndakai uwanda uwo ukayako pa wanda uli onsi umu mwaka. Nupya na ndakai kwene tukaomvya inzila ino yaomvizye umu manda yakwe Yesu pa kumanya lino uwanda uwa Nisani 14 uli nu kuyako, lelo tusiomvya kalenda ino Ayuda yakaomvya ndakai. b
Mukate na Waini
Lino Yesu wazevyanga Icakulya ca Manguzi Ica Mwene, waomvizye umukate uwaula icitutumusi na waini ivyasiileko pa cakulya ca Ucilo. (Mateo 26:26-28) Na ndakai kwene tusiomvya umukate umwaya icitutumusi nanti vintu ivili vyonsi nupya tusiomvya waini muno iika ivili vyonsi.
Aa mu maceici yamwi yakaomvya umukate umuli citutumusi nanti yisiti, nomba icitutumusi muli Baibo ilingi cikaomviwa pa kulangilila uluyembu nanti iviipe. (Luka 12:1; 1 Kolinto 5:6-8; Galatiya 5:7-9) Fwandi, umukate umutaya icitutumusi nanti vintu ivili vyonsi, u walinga ukuomviwa pano ukaimililako umwili wakwe Klistu uutakweti uluyembu. (1 Petulo 2:22) Na cuze cino Baibo yalesya, u kuomvya dilinki iyapangilwa ni myangazi umu cifulo ca kuomvya waini. Aa mu maceici yamwi yakacita vivyo pa mulandu wakuti yakalesya antu ukumwa uwengwa ukupusanako na vino Baibo yalanda.—1 Timoti 5:23.
Ivinkolanya, asi umwili wa cumi nu wazi wa cumi
Umukate uwaula icitutumusi na waini ivikaomviwa pa ciusyo, vikaimililako umwili wakwe Klisitu nu wazi wakwe. Ivintu vii vitasenwike umu cizungusyo nanti ukuminkanyiziwa nu mwili wakwe Yesu alino nu wazi wakwe, wakwe vino yamwi yakaelenganya. Lolini vino Baibo ikalanda ivyalenga tusininkizye vivyo.
Ndi cakuti Yesu waneenyile asambi yakwe ukumwa uwazi wakwe, ale wayaneenyile ukuti yatame isunde lyakwe Leza ilikalesya ukulya uwazi. (Utandiko 9:4; Milimo 15:28, 29) Nomba cico citanga cicitike, pano Yesu atanga anene antu ukutama isunde ilikalanda pali vino tulinzile ukucindika uwazi.—Yoani 8:28, 29.
Nupya ndi cakuti atumwa yakwe Yesu yamwile uwazi wakwe, Yesu nga atalanzile ukuti uwazi wakwe wali nu “kupongololwa”, ku kulangilila ukuti wali umupiipi nu kupeela ilambo.—Mateo 26:28.
Ilambo lyakwe Yesu lyapeezilwe “umuku sile onga.” (Aebele 9:25, 26) Fwandi, ndi cakuti umukate na waini vino yaomvizye pa Cakulya ca Manguzi Ica Mwene vyasangwike nu kuya umwili wakwe Yesu nu wazi wakwe, ale aakalya umukate nu kumwa waini pa ciusyo yakaswilizya ivintu vino Yesu wacisile sile umuku onga.
Yesu watiile: “Mwacita cii pa kunjiusya,” atatiile “mwapeela ilambo wakwe vino namacita.”—1 Kolinto 11:24.
Antu azumila ukuti umukate na waini vyasangwike mu cizunguzyo nu kuya umwili wakwe Yesu nu wazi, yakalanda ukuti cizumilo cao caya umu vikomo vimwi ivya muli Baibo. Wakwe, mu Mabaibo aingi yalemba amazwi yano Yesu walanzile pali waini ukuti: “Uu u wazi wane.” (Mateo 26:28) Nomba amazwi yano Yesu walanzile yangasenulwa nu ukuti: Waini “akwimililako uwazi wane,” nanti ukuti waini wii “akupiliula uwazi wane.” Lyonsi Yesu wasambilizyanga ukuomvya ivilangililo.—Mateo 13:34, 35.
Aaweni aalinzile ukulyako?
Lino ya Nte Yakwe Yeova yakuzevya Icakulya ca Manguzi Ica Mwene, impendwa sile inoono aliyo yakalyako umukate nu kumwako waini. U mulandu ci uno cayeela vivyo?
Uwazi wakwe Yesu uwapongolwilwe, uwalenzile “upangano upya” uwapyanikizye pa upangano uno Yeova Leza wapangine na Ina Izlaeli. (Aebele 8:10-13) Yaayo sile aaya umu upangano upya, aliyo yakalyako ivinkolanya pa Ciusyo. Asi Aina Klistu yonsi foo, lelo ayaayo sile yano Leza waama umu nzila iiyele. (Aebele 9:15; Luka 22:20) Yakwene aliyo yakwata isyuko lya kuyateeka na Klistu ukwi yulu, nupya Baibo ikalanda ukuti yaya 144,000.—Luka 22:28-30; Kusokolola 5:9, 10; 14:1, 3.
Ukupusanako na aya umwi “umba ilinoono” ililateeka pamwi na Klistu, sweingi tukapaalila ukuya umwi “iumba ilikalamba” ililaipakizya umi wa manda pe pano nsi. (Luka 12:32; Kusokolola 7:9, 10) Nanti cakuti swemuno twakwata upaalilo wa kwikala pano nsi tusilyako ivinkolanya pa Ciusyo, tukazanwako pa kulanga ukutaizya pali vino Yesu watufwilile.—1 Yoani 2:2.
a Mabaibo yamwi yasenula amazwi akuti “ukulingana sile na vino umuntu akuyuvwa” kulozya uku Cakulya ca Manguzi Ica Mwene, nupya amazwi yaayo yasenulwa ukulozya ku miku ino icakulya cico cilinzile ukuyako. Lelo, ukulingana nu lulimi luno Baibo yalembilwemo amazwi yaa yakasenulwa ukuti “lyonsi lino” nanti “insita yonsi.”—1 Kolinto 11:25, 26; kulingana na Baibo yakuti New International Version; ni iyakuti Good News Translation.
b Kalenda ino Ayuda yakaomvya ndakai ikalangilila ukuti umwezi wa Nisani ukatandika lino umwezi waloleka sile lelo ala antu yacili ukutandika ukuulola na manso, nomba vivyo asi aali vino Ayuda aaliko mpiti yapendanga. Yene yatandikanga ukupenda umwezi wa Nisani lino kamwezi kaloleka sile umu Yelusalemu, fwandi pafwile papitanga uwanda onga nanti ukucilapo kufuma pano walolekiile. Cikwene i calenga ukuti uwanda uno ya Nte Yakwe Yeova yakakwatilapo Iciusyo upusaneko na uno Ayuda aa ndakai yakakwatilapo Ucilo.