Khomai-aon dîdi
Salomonni tempeli ai-omma matikōse ge gaxu i?
Ai-ommi ge ǃanu tempeli di ǂgâ ǃkhais di ǃâ. New World Translation of the Holy Scriptures hîna ge 2023 aiǃâ a ǁgâihes ge ra mî: “Ai-ommi ge 20 meterga gaxu tsî 20 meterga ge ǂhāba i. Tsî ǁîb di ǀgapisib ge ge 120 i.” (2Kro. 3:4) ǀNî hâ ǂnûiǃkhunidi tsîn ge ra mî, ai-ommi di ǀgapisib ge “120 cubit.” Nēs ge ra ǂâibasen ǁnās a 53 meter ti.
Xawes ge 2023 ge ǁgâihe New World Translationsa Salomonni tempeli xa ra mî, ǁîb di ǀgapisib ge 20 cubit ga ǀgapi, tamas ka io 9 meterga ǀgapi ī sa. a Saora ǃaromade kō re nē ǀkharaǀkharas di de.
Ai-ommi di ǀgapisib ge 1 Gao-aogu 6:3 ǃnâ mîhe tama. Nē xoas ǃnâb ge Jeremiaba gaxusib tsî ǃgamsib ai-ommi dib xa ra ǃhoa, xawe ǀgapisib xa xū-e mî tama. Tsîb ge sao ra danaǃâs ǃnâ ǃgāsase nau ra mâǂoa xūn xa ra mî tempeli di na. Aiǁgause, ǃgupu ǁgammi xapas, disi kunirodi tsî ǀgam ǂkhâǃnâ kha, ai-ommi ais ai ge mâ i kha. (1Gao. 7:15-37) Ai-ommi ga 50 meterga gaxu tsî hoa tempeli ǀgapiga hâhâ, ob ge tae-i ǃaroma Jeremiaba ǀgapisib xa xū-e mî tama hâ i? ǂGui kurina ǃkharu tsî i ge Jodeǁîn di ǀorokam ǁaeb xūna gere xoa khoega ge mî, ǁnā ai-ommi ge Salomonni di tempeli hoab xa ǀgapi tama hâ īsa.
ǂAnsa ūhâ khoen ge ra îganǀgē ǁnā tempeli di mīrgu ge 53 meterga gaxu ai-omma ǂkhâǃnâ ǁkhā īsa. ǀOrokam ǁaeb di ǀui-i Egipteb ǃnâ ge hâ-i tempeli dau-amdi khami ī-i ge kaise ǃnāga ge ǂhāba i tsî ǀgapiga gere ǀui. Xawe Salomonni di tempeli ge ge ǀkhara i. ǂAnsa ūhâ khoegu ge ra ǂgom ǁnā mīri ge 2, 7 meterga ǁau īsa. ǀOrokam ǁaeb omdi ǂansa ūhâ khoeb Theodor Businki ge ra mî: “Mīri ǁausib ai-ommi dib aits ga kō, o i ge 120 cubit a gaxu ǁoa.”
2 Kroniks 3:4 ge ǀnîsi ǂhanu tamase ge xoahe. ǀNî manuscript gu “120” ti nē xoas ǃnâ ra mî, xawe i ge fifth-century Codex Alexandrinus tsî sixth-century Codex Ambrosianus ǃnâ “20 cubits” ti xoasa. Tae-i ǃaromab ge xoa-aoba “120” ti ǀnîsi xoa sā? “Honderd” ti hâ mîs tsî “cubit” ti hâ mîdi ge Hebregowab ǃnâ ǀguidi gere mûsen. ǁNā-amagab ge ǀnîsi xoa-aoba “honderd” ti ge xoa, “cubit” tib nî xoas xa.
Nepa hâ xūn tsî Salomonni di tempeli ge ǂhanuse omhesa da ra ǁnâuǃā ǂgao, xawe da ge ǃgōsase ǁnā tempeli tae-e ra ǂâibasensa ra ǁgau ǂgao, kai gagasi tempela. Kaise da ge ra ǃgôaǃgâ Jehovab hoa ǃoaba-aona ra ǁkhausa în ǁîb tempeli ai ǃoababi.—Heb. 9:11-14; J.ǂHa. 3:12; 7:9-17.
a ǀGamiros ge ra ǁgau “ǀnî ǀorokam ǁaeb manuscript gu ‘120’ ti ra khomaisa tamas ka io ti xoa hâsa. Nau manuscript di tsî ǀnî ǂnûiǃkhunidi ǃnâ i ‘20 cubit’ ti hâ hîna.”
