1. ¿Keyej semi kuali komo achto tikitaj toni techpaleuis keman mochiuas se tetsauit?

 KOMO tikchiuaj tein techpaleuis achto ke mochiuas se tetsauit, uelis timomakixtiskej. Xa akin kichiuaj nejin, uelis momakixtiskej yejuan uan kinpaleuiskej oksekin. Sekin akin tapaleuiaj keman mochiuaj tetsaujmej ompa Europa kijtouaj: “Komo achto kuali tikitaj keniuj timopaleuiskej uelis timomakixtiskej”.

2. ¿Keyej axkanya moneki tikchiujtoskej tein techpaleuis keman ejkos tetsaujkatajyouilis? (Mateo 24:44).

² Keman mochiuas “tetsaujkatajyouilis” ijsiujka peuas (Mat. 24:21). Keman panoua se tetsauit amo akin kimati, sayoj ke no taman yeski keman mochiuas tetsaujkatajyouilis porin tikmattokejya ke ipa panos. Kemej 2 mil xiujmejya, Jesús kiniluijka imomachtijkauan ke monekia maj kichixtokan nejon tonal (xikonixtajtolti Mateo 24:44). Komo tikchiuaj tein Jesús tayolmajxitij, amo ouij techkisas timomakixtiskej itech nejon tonalmej tein semi ouijkej uan tikinpaleuiskej oksekin maj no momakixtikan (Luc. 21:36).

3. ¿Keyej komo axkan titaxikouaj, titeikneliaj uan titetasojtaj techpaleuis keman mochiuas tetsaujkatajyouilis?

³ Semi moneki tiknextiskej eyi taman tein techpaleuis maj tikchixtokan tetsaujkatajyouilis. ¿Toni tikchiuaskej komo miakej techixnamikij porin tiktematiltiaj ke Dios kintatsakuiltiti akin amo yolkualmej? (Apoc. 16:21). Monekis titaxikoskej para tiktakamatiskej Jehová uan titakuaujtamatiskej ke yejuatsin techyekpias. ¿Toni tikchiuaskej komo tokniuan kinkuiliaj tein kipiaj oso amo teyi kinkauiliajok? (Hab. 3:17, 18). Monekis tikinikneliskej para tikinpaleuiskej uan tikinmakaskej tein kinpoloua. Uan keman techixnamikiskej nochi tekiuajyomej, ¿toni tikchiuaskej komo moneki tinemiskej  iniuan tokniuan se tiempo itech se kali tein amo ueyi? (Ezeq. 38:10-12). Itech nejon tonalmej monekis tiknextiskej ke semi tikintasojtaj tokniuan.

4. ¿Keniuj kinextia Biblia ke moneki tiksentokaskej okachi titaxikoskej, titeikneliskej uan titetasojtaskej?

⁴ ITajtol Dios techpaleuia maj okachi titaxikokan, titeiknelikan uan maj titetasojtakan. Lucas 21:19 kijtoua: “Komo nantaxikouaj namakisaskej”. Colosenses 3:12 techyolmajxitia maj ‘titeyoliknelikan’. Uan 1 Tesalonicenses 4:9, 10 kijtoua: “Dios namechmachtijtok ximotasojtakan se iuan okse. […] Sayoj ke nokniuan, tamechyoleuaj okachi xitetasojtakan”. Nochi nejin kiniluijkaj akin ipa taxikojtoyajya, teiknelijtoyajya uan tetasojtayajya. Sayoj ke monekia kisentokaskej okachi kinextiskej. Uan tejuan no moneki ijkon tikchiuaskej, ¿toni uelis techpaleuis? Itech nejin tamachtilis tikitaskej toni kinpaleuij yekinika imomachtijkauan Jesús maj kinextikan nejin eyi taman, uan keniuj no uelis ijkon tikchiuaskej para tiknextiskej ke tikchixtokejya tetsaujkatajyouilis.

5. ¿Toni kichiujkej yekinika imomachtijkauan Jesús para taxikoskej?

⁵ Yekinika imomachtijkauan Jesús monekia taxikoskej (Heb. 10:36). Yejuan kipiayaj ouijkayomej kemej tejuan, uan amo sayoj nejon, ta no kintajyouiltiayaj porin kitojtokayaj Cristo. Judíos akin taixyekanayaj itech taneltokalismej uan tekiuanij romanos semi kinixnamikiaj tokniuan uan hasta ininchankauan (Mat. 10:21). Monekia moyekpiaskej uan amo kineltokaskej tein tamachtiayaj akin kiixnamikkaj tamachtilis tein melauak porin yejuan kinekiaj maj tokniuan itech nechikol moxexelokan (Hech. 20:29, 30). Maski kipanokej nochi nejin, tokniuan taxikojkej (Apoc. 2:3). ¿Toni kinpaleuij? Itech tanemilijkej tein kichiujkej seki itekitikauan Dios akin nenkej ne uejkauj, kemej Job (Sant. 5:10, 11). Kitataujtiayaj Jehová maj kinpaleui maj taxikokan (Hech. 4:29-31). Uan nochipa kielnamikiaj ke Jehová kintatiochiuiskia komo taxikouayaj (Hech. 5:41).

6. ¿Toni techmachtia kemej Merita kiixnamikik ouijkayot?

⁶ Biblia uan toamaixuan ininka tajtoua seki itekitikauan Dios akin taxikojkej, komo mojmostaj timomachtiaj tein kichiujkej uan itech titanemiliaj no techpaleuis maj titaxikokan. Merita se tokniuj siuat de Albania, semi kipaleuij nejon keman ichankauan semi kitajyouiltiayaj. Yejua kijtoua: “Semi nechyolchikauak keman nimomachtij itech Biblia tein kipanok Job. Nejin takat semi tajyouij, uan amo kimatia akoni kitajyouiltijtoya. Uan maski kipanotoya nochi nejin itech Job 27:5 kijtoj ‘¡Amo keman nikauas Dios hasta maj nimiki!’. Nejin nechpaleuij maj nikita ke amo nitajyouijtoya kemej Job uan nejua kemaj nikmati akoni nechtajyouiltia”.

7. Maski ayamo tikonpanotok se ouijkayot, ¿toni moneki tikonchiuas axkanya?

⁷ No tikxikoskej ouijkayomej komo nochipa tikiluiaj Jehová keniuj timomachiliaj (Filip. 4:6; 1 Tes. 5:17). Xa axkan tejuatsin amo tikonpanotok se ouijkayot. Sayoj ke, ¿tikontajtaniani Jehová maj mitsonpaleui keman tionyolkualantok, tiontayokoxtok oso amo tikonmati toni tikonchiuas? Komo nochipa tikontajtania maj mitsonpaleui xikonxiko ouijkayomej tein tikonpia mojmostaj, no ijkon tikonchiuas keman tikonpias uejueyi ouijkayomej. Tikonneltokas ke yejuatsin kimati kemanian mitsonpaleuis uan keniuj kichiuas (Sal. 27:1, 3).

8. ¿Keniuj tein kipanok Mira techmachtia ke komo titaxikouaj axkan, techpaleuis maj titaxikokan satepan? (Santiago 1:2-4; no xikonita taixkopin).

 ⁸ Komo tikxikouaj ouijkayomej tein tikpiaj axkan, okachi uelis titaxikoskej keman ualas tetsaujkatajyouilis (Rom. 5:3). ¿Keyej ijkon tikijtouaj? Miakej tokniuan kijtouaj ke keman kixikouaj se ouijkayot, nejon kinpaleuia maj kixikokan tein yeski ouijkayot tein kipiaskej satepan. Keman kiitaj keniuj Jehová kinpaleuiani, okachi takuaujtamatij ke yejuatsin nochipa ijkon kichiuas. Uan kemej takuaujtamatij, kinpaleuia maj kisentokakan taxikokan (xikonixtajtolti Santiago 1:2-4). Se tokniuj precursora de Albania akin monotsa Mira ijkon kinemilia. Yejua kijtoua ke kemansa kimachilia ke sayoj yejua kipia okachi ouijkayomej. Keman ijkon momachilia, kielnamiki keniuj Jehová kiyekpiani 20 xiujmejya uan moiluia: “Amo xikaua Jehová. Nochipa xiktekitili porin yejuatsin nochipa mitspaleuiani xikxiko ouijkayomej”. Tejuatsin no uelis tikonelnamikis keniuj Jehová mitsonpaleuiani xiontaxiko. Xiontakuaujtamati ke nochipa keman tikonxikoua se ouijkayot, yejuatsin kiita uan mitsontatiochiuis (Mat. 5:10-12). Uan keman peuas tetsaujkatajyouilis, tikonmatisya keniuj tiontaxikos uan tikonixtalis tikonsentokas tiontaxikojtos.

9. ¿Keniuj kinextijkej tokniuan de Antioquía de Siria ke teikneliayaj?

⁹ Maj tikitakan toni panok keman tokniuan akin nemiaj Judea tajyouijtoyaj porin amo kipiayaj toni kikuaskej. Keman tokniuan de Antioquía de Siria kimatkej, kiniknelijkej uan kinextijkej keman kinpaleuijkej: “Motenkaujkej kisentiliskej miak taman ijkon kemej ueliskiaj uan kintitaniliskej tokniuan akin nemiaj Judea” (Hech. 11:27-30). Maski tokniuan akin tajyouijtoyaj uejka nemiaj, tokniuan de Antioquía kiixtalijkaj kinpaleuiskej (1 Juan 3:17, 18).

10. ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke tikinikneliaj tokniuan keman kipanouaj se ouijkayot? (No xikonita taixkopin).

¹⁰ Tejuan no uelis tiknextiskej ke titeikneliaj keman tikmatij ke tokniuan kipanotokej se ouijkayot. Uelis niman titapaleuiskej komo ininka timotataujtiaj, tikintajtaniaj tayekananij toni uelis tikchiuaskej uan ika totomin (Prov. 17:17). b Itech xiuit 2020, noyampa taltikpak kinixtalijkej panoua 950 oloch tokniuan para kinpaleuiskej akin kinijtakojtoya COVID-19. Semi tikintasojkamatiliaj nochin akin tapaleuiaj itech nejin tekit. Kemej semi kinikneliaj tokniuan kinmakanij tein kinpoloua, kinyolchikauaj ika Biblia uan keman moneki no kinyekchijchiuiliaj oso kinchijchiuiliaj ininchan uan kampa monechikoskej (no xikonita 2 Corintios 8:1-4).

11. ¿Keniuj tikueyitaliaj Jehová keman titeikneliaj?

¹¹ Keman panoua se tetsauit uan tikinpaleuiaj tokniuan, oksekin kiitaj uan kinyolnotsa. Itech xiuit 2019, huracán Dorian kiuejueloj se Kali kampa tiMosentiliaj ompa Bahamas. Keman tokniuan kiyekchijchiujtoyaj, kitajtanijkej se akin taixyekana keman mochijchiua se kali maj kiniluiani kanachi tomin monekia para maj mochiua seki tekimej. Yejua kiniluij: “Nikuelitaskia namechpaleuis. Nikneki namechmakas teposmej tein mokuis, nochi tein ika tikchijchiuaskej kali uan amo namechixtaualtis tekit tein mochiuas. Nikuelita nikitas keniuj tel kuali namouikaj”. Maski miakej  amo kiixmatij Jehová, kiitaj tein tikchiuaj para tikinpaleuiskej oksekin. Semi tiyolpakij tikmatiskej ke keman titeikneliaj, tikinpaleuiaj oksekin maj kinekikan kiixmatiskej “Dios akin semi teiknelia” (Efes. 2:4).

12. ¿Keyej komo titetasojtaj axkan, techpaleuis keman peuas tetsaujkatajyouilis? (Apocalipsis 13:16, 17).

¹² ¿Keyej moneki titeikneliskej keman mochiujtos tetsaujkatajyouilis? Porin Biblia kijtoua ke akin amo kinpaleuiskej tekiuanij kipiaskej kuejmolmej axkan uan no itech tetsaujkatajyouilis (xikonixtajtolti Apocalipsis 13:16, 17). Xa monekis tikinmakaskej tein kinpolos tokniuan. Ijkon, keman toTekiuaj Jesucristo ualas para kiixtalis tein kinnamiki kiseliskej akin nemij nikan taltikpak, tikuelitaskiaj maj kiita ke titeikneliaj uan maj techilui: “Maj namechmakakan tatiochiualismej tein kitemaka iTaixyekanalis Dios” (Mat. 25:34-40).

13. ¿Toni kichiujkej imomachtijkauan Cristo itech yekinika siglo para okachi motasojtaskej? (Romanos 15:7).

¹³ Itech yekinika siglo nochin kimatiaj ke tokniuan motasojtayaj. ¿Ouij kinkisak motasojtaskej? Maj itech titanemilikan nechikol ompa Roma kampa monechikouayaj tokniuan akin katkaj tatamamej. Sekin katkaj judíos akin kinnextilijkaj iTanauatil Moisés desde konemej. Sayoj ke no moajsiaj oksekin tokniuan de okseki altepemej. Sekin xa katkaj takeualmej uan sekin amo, uan sekin xa hasta kinpiayaj takeualmej. ¿Toni kinpaleuiskia maj motasojtakan maski katkaj tatamamej? Tatitanil Pablo kinyolmajxitij: “Kuali ximoselikan” (xikonixtajtolti Romanos 15:7). ¿Toni kijtosnekik? Tajtolmej “kuali ximoselikan” kiteajsikamatiltia keman tikualtakamej iuan akin techkalpanoua, oso keman aksa tikitaj kemej totasojikniuj. Pablo kiluij Filemón keniuj monekia kiselis Onésimo akin katka takeual uan cholojka. Kiluij: “kuali xikseli” (Filem. 17). Priscila uan Áquila okachi kiixmatiaj Cristo ke Apolos, maski ijkon, kuali kiselijkej uan kiuikakej (Hech. 18:26). Nejin tokniuan katkaj tatamamej, sayoj ke amo kikaujkej maj nejon kinxexelouani, ta kuali mouikayaj.

14. ¿Keniuj kinextijkej Anna uan itakatsin ke tetasojtayaj?

¹⁴ Tejuan no uelis tikinnextiliskej ke tikintasojtaj tokniuan keman kuali tikinseliskej uan kuali timouikaskej iniuan. Ijkon yejuan no kuali mouikaskej touan (2 Cor. 6:11-13). Yejua nejon tein kipanok Anna uan itakatsin keman kintitankej kemej misioneros ompa África Occidental. Tepitsin satepan ke ajsikej ompa, peuak ueyi kokolis COVID-19, uan amo ueliaok monechikouayaj iniuan tokniuan. ¿Toni kichiujkej para kinnextiliskej oksekin ke kintasojtaj? Peuak kinnotsaj tokniuan ika videollamada para kiniluiskej ke kinekiaj okachi kinixmatiskej. Tokniuan semi kiuelitakej nejin, uan peuak kintajkuilouiliaj uan kinnotsaj ika teléfono. ¿Keyej nejin misioneros kinekiaj okachi kinixmatiskej tokniuan itech nechikol? Anna kijtoua: “Nikelnamiki keniuj seki tokniuan semi techtasojtakej nejua uan nochankauan keman kuali tietoyaj uan keman tikpiayaj ouijkayomej. Nochi nejon nechpaleuia maj nitetasojta”.

15. ¿Toni mitsonmachtia kemej Vanessa kintasojtak tokniuan? (No xikonita taixkopin).

¹⁵ Kampa timonechikouaj moajsij tokniuan akin semi tatamamej uan tataman tein kinpanouani. ¿Toni techpaleuis maj okachi tikintasojtakan? Komo tikitaj tein kuali  tein kichiuaj. Se tokniuj de Nueva Zelanda akin monotsa Vanessa ouij kikisaya mouikas iniuan seki tokniuan porin amo kiuelitaya tein kichiuayaj. Sayoj ke amo kinixtopeuak, ta kiixtalij okachi iniuan yetos. Nejon kipaleuij maj kiita keyej Jehová kintasojta. Vanessa kijtoua: “Kemej notakatsin peuak kinkalpanoua nechikolmej itech circuito, timosentiliayaj iniuan miakej tokniuan, uan nochin katkaj tatamamej. Yejua ika axkan amo ouij nechkisaok kuali nimouikas iniuan oksekin. Nikuelita maj titatamamej, uan Jehová no porin kichiua maj tipouikan itech ixolal”. ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke tikintasojtaj tokniuan? Maj timochikauakan tikinitaskej kemej Jehová kinita (2 Cor. 8:24).

16. ¿Keyej semi monekis timotasojtaskej keman mochiujtos tetsaujkatajyouilis? (No xikonita taixkopin).

¹⁶ Keman mochiuas tetsaujkatajyouilis, semi monekis maj tikintasojtakan tokniuan. ¿Keniuj techpaleuis Jehová keman peuas tetsaujkatajyouilis? Maj tiknemilikan toni Jehová kinnauatijka israelitas para ueliskiaj makisaskej keman kiixnamikiskiaj altepet Babilonia: “Xikalaki, noxolal, itech mocuartos tein moajsij taijtik uan ximotatsakui. Ximotati tepitsin hasta maj pano kualanyot” (Is. 26:20). Tejuan xa no monekis tiktakamatiskej nejin tanauatil keman mochiujtos tetsaujkatajyouilis. Tajtolmej “itech mocuartos” xa kijtosneki nechikolmej. Komo itech tetsaujkatajyouilis kuali timouikaj iniuan tokniuan, Jehová techyekpias ijkon kemej motenkauak. Yejua ika amo sayoj moneki kuali tikinitaskej tokniuan, ta moneki yekmelauj tikintasojtaskej. Porin komo amo ijkon tikchiuaj xa amo timakisaskej.

17. Komo axkan tikchiuajya tein techpaleuis keman mochiuas tetsaujkatajyouilis, ¿toni uelis tikchiuaskej ijkuak?

¹⁷ “Iueyi tonal Jehová” kichiuas maj miakej semi motekipachokan (Sof. 1:14, 15). Hasta tiitekitikauan Jehová no tikpiaskej ouijkayomej. Sayoj ke komo tikchiuajya tein techpaleuis, uelis tiyolseujtoskej uan tikinpaleuiskej oksekin. Komo titaxikouaj, uelis tikixnamikiskej tein yeski ouijkayot tein tikpiaskej. Komo titeikneliaj timochikauaskej tikinpaleuiskej tokniuan uan tikinmakaskej tein kinpoloua. Uan kemej ipa tikintasojtajya, no tikintasojtaskej satepan. Jehová techtatiochiuis keman kichiuas maj tinemikan nochipaya kampa amo titajyouiskejok nion mochiuaskejok tetsaujmej (Is. 65:17).