DAI JUUGENDE DAUE FRÅGE
Is dat wirklig forkërd soigisch wöör säge?
“Ik bün soo gewoont soigisch wöör säge, dat ik mij doch går ni mër ankëre dau. Dat is soo’s wen dat ni forkërd is.” - Christopher, 17 jåre.
“As ik jünger wäir, ik däir sër soigisch wöör säge. Un dat wäir licht mij dår ranerwene, åwer ni licht taum afwene.” - Rebecca, 19 jåre.
Fråg dij
Wosoo däist duu dij forneeme wen air soigisch wöör sägt?
Däit nischt, tau mij is dat ales oiwerain.
Mij däit dat ni gefale, åwer ik låt dat besijd.
Tau mij is dat sër slecht, un ik war mij dår ni mit an.
Woo oft däist duu soigisch wöör säge?
Nij ais
Wekmåls
Dai gans tijd oiwer
Denkst duu soigisch wöör säge is air problem?
Në
Jå
Woweegen hät dit wërd hijr oiwer fortele?
Is soigisch wöör ain problem? Kan sin duu däist säge: ‘Ik main ni.’ ‘Dår giwt nog grööter problems upe wild woo wij oos mit bekümre muite. Nog soo, ale säge soigisch wöör!’ Is dat wirklig wår?
Wätst, wek häwe uutsöcht kain soigisch wöör säge. Is weegen feel daile dat sai kain soigisch wöör säge, soo as:
Soigisch wöör säge hät ni bloosig besägen mit wöör. Dat’s wat’s duu säge däist, däit wirklig wijse wee duu büst. Soigisch wöör fortele däit wijse dat’s duu dij ni bekümre däist mit wat dai anerd mësch forneeme däit. Büst duu wirklig soo’n mësch?
Dai Bijbel sägt: “Ales wat sägt wart kümt uutm härts.” (Mateus 15:18)
Soigisch wöör säge is soo as dai wöör drekig måke. Woweegen dij un dai andrer drekig måke?
Wen’s duu soigisch wöör säge däist dai andrer koine slecht denke oiwer dij. Dat bauk Controle de obscenidades (Up englisch) sägt: “Dai sort lüür woo wij ümgang mit häwe, woo’n ëren krijge wij fon dai familg un dai woo wij mit t’hoop arbëre daue, woo gaud wart oos ümgang sin, woo wij andrer taureert krijge, of aine arbëd urer ain beetet loon krijge un wat dai andrer denke daue wen sai oos saie daue, dit ales kümt up an up dai årt wat wij säge daue.” Dat bauk sägt uk nog: “Denk hijr ais an, wäir dij ümgang beeter wen’s duu kain soigisch wöör säge däist?”
Dai Bijbel sägt: “Daut hijnerlåte . . . schimpwöör.” (Efésios 4:31)
Soigisch wöör säge is ni soo gaud as duu denke däist. Dai Dokter Alex Packer in sij bauk “Que Grosseria!” (up englisch) sägt: “Is ni licht dai gans tijd oiwer aine mësch hööre soigisch wöör säge.” Hai hät uk sägt, wen’s duu ümer soigisch wöör sägst, “dat wart ni licht sin fortele mit forstand, lust un klaukhët. Wen’s duu forstutst fortele däist urer åne klaukhët, gans sicher mite tijd dijn gedanke ware uk forstutst.”
Dai Bijbel sägt: “Dat jij kain slecht wöör fortele daue.” (Efésios 4:29)
Wat’s duu måke kast?
Suik uut wat’s duu måke wilst. Dau forsuiken kain soigisch wöör säge doir air månat urer wënige. Dau ansrijwe an aine kålener of’s duu dat måkt krijgst. Dat’s duu dat måkt krijgst andrer daile sin nog nöörg. Soo as:
Dau kain tijdfordrijwe måke wat dijne kop fuul mökt mit soigisch wöör. Dai Bijbel sägt: “Slechte ümgang häwe, foråst gaure moors.” (1 Coríntios 15:33, nåt) “Ümgang” hät ni bloos säge mit lüür åwer uk mit tijdfordrijwe, films, videogames un musiks. Kenneth, fon 17 jåre, sägt: “Wekmåls däist duu ain musik singe wat dij gefale däit, åwer däist duu ni saie dat dat soigisch wöör hät.”
Wijs dat’s duu air klauk mësch büst. Wek säge soigisch wöör taum wijse dat sai sin al groot. Åwer dai wat wirklig klauk sin “waite wat richtig un forkërd is.” (Hebreus 5:14) Sai daue ni soigisch wöör säge taum dai andrer dårmit “bewunre”.
Soigisch wöör säge daue bloosig oos gedanke drekig måke. Dai wild is al fuul hijr mit! “Måk ni dat düler drekig,” sägt dat bauk Controle de obscenidades. “Måk wat’s duu kast taum fortele wat rëgen is. Duu däist dij mër selwst lijbe un dai andrer lüür daue dij mër ëre.”
