HOOFDSTUK 20

Hoe kan ik beter met mijn leraar opschieten?

Hoe heet je lievelingsleraar? ․․․․․

Waarom vind je die leraar aardig? ․․․․․

Met welke leraar kun je het juist helemaal niet goed vinden? ․․․․․

JE VRIENDEN kun je kiezen, maar als jongere kies je je leraren meestal niet zelf uit. Misschien vind je ze allemaal aardig. David (18) zegt: „Ik heb nooit problemen gehad met mijn leraren. Ik had respect voor ze en zij vonden mij aardig.”

Het kan ook zijn dat je net zo’n lerares hebt als Sarah (11): „Ze is ontzettend gemeen. En ik begrijp haar niet. De ene keer legt ze te weinig uit en de andere keer vertelt ze juist veel te veel.” Om beter met je leraar op te kunnen schieten, moet je eerst nagaan wat eigenlijk het probleem is. Als je daar eenmaal  achter bent, wordt het makkelijker er iets aan te doen. Kruis aan of schrijf op wat van toepassing is.

□ Ik vind het moeilijk mijn leraar te begrijpen

□ Ik vind dat ik hogere cijfers verdien

□ Ik vind dat anderen worden voorgetrokken

□ Ik krijg meer straf dan ik verdien

□ Ik vind dat ik gediscrimineerd word

□ Iets anders ․․․․․

Hoe kun je daarmee omgaan? Een eerste stap is het advies van de apostel Petrus toepassen: „Weest allen gelijkgezind, betoont medegevoel” (1 Petrus 3:8). Hoe kun je nu medegevoel hebben met een ’gemene’ leraar? De volgende feiten over leraren kunnen je misschien helpen.

Leraren maken fouten. Ze hebben zo hun eigenaardigheden, problemen en zelfs vooroordelen. Jakobus schreef: „Indien iemand in woorden niet struikelt, die is een volmaakt man, in staat om ook zijn gehele lichaam in toom te houden” (Jakobus 3:2). Brianna (19) zegt: „Mijn wiskundelerares had weinig geduld en schreeuwde vaak tegen ons. Daarom vonden we het moeilijk respect voor haar te hebben.” Hoe kwam het dat de lerares zo deed? „In de klas was het altijd een chaos,” vertelt Brianna, „en de leerlingen misdroegen zich om de lerares nog meer van streek te maken.”

Je vindt het vast fijn als een leraar jouw fouten door de vingers ziet, vooral als je veel stress hebt. Kun jij dat ook voor je leraar doen? Schrijf hier een recent voorval op en schrijf ook op waarom de leraar zich waarschijnlijk zo gedragen heeft.

․․․․․

 Leraren hebben voorkeuren. Denk eens na over de uitdagingen waar je leraren voor staan: Hoeveel leerlingen in jouw klas willen daar echt zijn? En hoeveel van die leerlingen kunnen en willen zich een halfuur of langer op één onderwerp concentreren? Hoeveel leerlingen reageren hun opgekropte frustraties en agressie af op leraren? Stel dat jij de taak krijgt om twintig, dertig of meer leeftijdgenoten les te geven over een onderwerp waar de meesten van hen geen interesse voor hebben. Zou jij dan ook niet de neiging hebben meer aandacht te besteden aan de leerlingen die wel geïnteresseerd lijken?

Het is waar dat het heel irritant kan zijn als iemand echt voorgetrokken lijkt te worden. Natasha vertelt over een leraar: „Hij stelde een deadline voor huiswerk, maar maakte altijd uitzonderingen voor de leden van het sportteam, en verder voor niemand. Heel toevallig was hij assistent-trainer van het team.” Als jou net zoiets overkomt, vraag je dan af: krijg ik voldoende onderwijs? Als dat zo is, waarom zou je dan van streek raken of jaloers worden?

Schrijf hier op wat je kunt doen om je leraar duidelijker te laten merken dat je interesse hebt voor wat hij vertelt.

․․․․․

Leraren begrijpen leerlingen verkeerd. Soms klikt het niet met een leraar of is er een misverstand en doet de leraar daarom onaardig tegen je. Nieuwsgierigheid kan worden opgevat als rebellie, en een beetje humor als gebrek aan respect of als domheid.

 Wat kun je doen als je verkeerd begrepen wordt? De Bijbel zegt: „Vergeldt niemand kwaad met kwaad. (...) Zijt indien mogelijk, voor zover het van u afhangt, vredelievend jegens alle mensen” (Romeinen 12:17, 18). Probeer je leraar dus niet tegen je in het harnas te jagen. Vermijd onnodige confrontaties. Geef je leraar geen terechte redenen tot klagen. Probeer juist aardig te zijn. ’Aardig? Tegen hem?’, denk je misschien. Het is inderdaad verstandig om te laten zien dat je goede manieren hebt door je leraar met respect te groeten als je de klas binnenkomt. Als je beleefd blijft en zelfs af en toe glimlacht, krijgt hij misschien een andere mening over je (Romeinen 12:20, 21).

Ken had bijvoorbeeld leraren die hem vaak verkeerd beoordeelden. Hij vertelt: „Ik ben erg verlegen en ik praatte nooit tegen mijn leraren.” Hoe pakte hij het probleem aan? „Uiteindelijk besefte ik dat mijn leraren me eigenlijk alleen maar wilden helpen. Daarom besloot ik moeite te doen om al mijn leraren persoonlijk te leren kennen. Toen kreeg ik veel betere cijfers.”

 Het is waar dat goede manieren hebben en aardig zijn niet altijd resultaat opleveren. Maar heb geduld. Salomo schreef: „Een heerser [of leraar] laat zich overtuigen door geduld, kalme woorden breken krachtige tegenstand” (Spreuken 25:15, NBV). Blijf rustig en vriendelijk als je oneerlijk behandeld wordt. Misschien zal de leraar dan anders over je gaan denken (Spreuken 15:1).

Als je leraar je verkeerd begrijpt of je oneerlijk behandelt, wat is dan meestal je eerste reactie?

․․․․․

Wat zou een betere reactie zijn?

․․․․․

Problemen aanpakken

Begrip krijgen voor de beperkingen van je leraar is nog maar het begin. Wat kun je doen om problemen aan te pakken? Hoe kun je bijvoorbeeld omgaan met de volgende klachten?

Ik verdien een hoger cijfer. Katrina vertelt: „Ik kreeg altijd hoge cijfers, maar in een bepaald jaar kreeg ik een onvoldoende van mijn natuurkundeleraar. Ik verdiende een hoger cijfer. Mijn ouders gingen met het schoolhoofd praten. Toen kreeg ik net een voldoende, dus was ik nog steeds behoorlijk kwaad.” Als jij ook zoiets meemaakt, bestook je leraar dan niet met allerlei beschuldigingen. Leer van de Bijbelse figuur Nathan. Hij kreeg de moeilijke taak koning David op een ernstige fout te wijzen. Nathan stormde niet het paleis binnen om David allerlei  beschuldigingen naar het hoofd te slingeren, maar hij benaderde hem tactvol (2 Samuël 12:1-7).

Zo kan ook jij je leraar nederig en rustig benaderen. Als je een scène maakt of je leraar beschuldigt van onkunde of iets ergers, zul je niet echt vrienden maken. Probeer het volwassener aan te pakken. Vraag je leraar eerst je te helpen begrijpen hoe hij cijfers geeft. Salomo schreef: „Wie antwoord geeft voordat hij geluisterd heeft, is een dwaas, hij maakt zich belachelijk” (Spreuken 18:13, GNB). Nadat je hebt geluisterd, kun je misschien vertellen waar volgens jou iets over het hoofd gezien is. Zelfs als je cijfer niet veranderd wordt, zal je volwassen houding waarschijnlijk een positieve indruk bij de leraar achterlaten.

Ik vind dat mijn leraar me discrimineert. Rachel haalde altijd goede cijfers. Maar toen ze een jaar of dertien was, veranderde dat. „De leraar deed alles wat hij kon om me een onvoldoende te laten halen”, vertelt Rachel. Wat was het probleem? De leraar liet Rachel en haar moeder duidelijk merken dat hij iets tegen hun geloof had.

 Hoe werd het opgelost? Rachel zegt: „Elke keer dat het er echt op leek dat ik slechtere cijfers kreeg vanwege het vooroordeel van de leraar, gingen mijn moeder en ik samen naar hem toe om erover te praten. Uiteindelijk maakte hij het me niet meer moeilijk.” Als jij net zoiets meemaakt, ga er dan met je ouders over praten. Zij zullen dan vast met de leraar en misschien zelfs met het schoolbestuur willen praten over een oplossing.

Kijk naar de lange termijn

Het is waar dat niet alles goed afloopt. Soms moet je gewoon doorzetten. Tanya vertelt: „Een van mijn leraren deed heel vervelend tegen de leerlingen. Hij beledigde ons vaak en noemde ons dom. In het begin maakte hij me aan het huilen, maar ik leerde zijn beledigingen niet persoonlijk op te vatten. Ik concentreerde me op mijn werk en deed tijdens de les goed mee. Daardoor had ik niet veel last van hem, en ik was een van de weinigen die goede cijfers kreeg. Na twee jaar werd die leraar ontslagen.”

Als je leert met een moeilijke leraar om te gaan, leer je een belangrijke levensles, waar je later veel aan zult hebben als je een lastige baas krijgt. En je zult ook meer waardering krijgen voor goede leraren.

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Lijkt het alsof er nooit genoeg uren in een dag zitten? Hoe kun je de klok tot je vriend maken in plaats van je vijand?

SLEUTELTEKST

„Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen.” — Mattheüs 7:12.

TIP

Als je een leraar saai vindt, concentreer je dan op het onderwerp en niet op de persoon. Maak aantekeningen, vraag respectvol om meer informatie en wees enthousiast over het onderwerp. Enthousiasme werkt aanstekelijk.

WEETJE

Je leraar heeft waarschijnlijk al tientallen of zelfs honderden keren dezelfde les gegeven aan andere klassen. Het kan dus moeilijk voor hem zijn om net zo enthousiast over het onderwerp te zijn als in het begin.

ACTIEPUNTEN

Om een saai vak interessanter te maken, zal ik ․․․․․

Als ik vind dat een leraar me oneerlijk behandelt, zal ik ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waarom is het belangrijk je meer te concentreren op het onderwerp dan op de leraar?

● Welke uitwerking kan jouw houding tegenover een onderwerp hebben op de houding van de leraar tegenover jou?

[Inzet op blz. 146]

„Ik doe moeite om een goede band met al mijn leraren te krijgen. Ik weet hoe ze heten, en als ik ze op straat tegenkom, maak ik een praatje met ze.” — Carmen

[Illustratie op blz. 145]

Leraren zijn te vergelijken met stapstenen die je helpen van onwetendheid naar inzicht te groeien, maar je moet zelf de stappen zetten