Toeval of ontwerp?

De veren van een uil

▪ Luchtvaartingenieurs kijken met afgunst naar de uil. Deze nachtvogel maakt namelijk praktisch geen geluid tijdens het vliegen. „Geen enkele andere vogel blijft tijdens het vliegen zo onopgemerkt”, zegt de website van National Geographic. Wat is het geheim van de uil?

Wetenswaardigheid: Bij de meeste vogels veroorzaakt de luchtstroom langs hun vleugels turbulentie, wat veel geruis kan opleveren. Maar bij de uil is dat niet het geval. De franjes op zijn buitenste slagpennen breken de geluidsgolven die ontstaan als er tijdens de neerwaartse beweging lucht langs de bovenkant van de vleugel stroomt. De donsveren elders op het lichaam van de uil absorberen het resterende geluid.

Vliegtuigontwerpers zouden graag profiteren van het geheim achter de praktisch geruisloze vlucht van de uil. Als vliegtuigen minder lawaai zouden maken, zouden luchthavens met strenge geluidsnormen vliegtuigen later op de avond en vroeger in de ochtend kunnen laten opstijgen of landen. Er wordt al gewerkt aan verbeteringen. „We zitten nog maar in de beginfase”, zegt Geoffrey Lilley, emeritus hoogleraar luchtvaartkunde aan de Universiteit van Southampton (Engeland). Hij voegt eraan toe dat het tientallen jaren kan duren voordat zo’n stil vliegtuig ontworpen zou kunnen worden.

Wat denkt u? Is de geluiddempende slagpen van de uil door toeval ontstaan of is hij ontworpen?

[Illustratie op blz. 23]

Vergelijk de veer van een uil (links) met die van een havik (rechts)

[Illustratieverantwoording op blz. 23]

Long-eared owl: © Joe McDonald/Visuals Unlimited; barn owl sequence: © Andy Harmer/Photo Researchers, Inc.; feather comparison: Courtesy of Eike Wulfmeyer/Wikimedia/GFDL