Toeval of ontwerp?

Onze ongelofelijk sterke botten

● Bot is wel omschreven als „een bouwkundig meesterwerk van treksterkte, druksterkte en rekvastheid”. Vanwaar die omschrijving?

Wetenswaardigheid: Het menselijk skelet bestaat uit ongeveer 206 botten en 68 gewrichten. Het langste bot is het dijbeen; het kleinste is de stijgbeugel, een gehoorbeentje. Geoefende turners bewijzen dat een gezond lichaam dankzij de botten, spieren, gewrichten en het kraakbeen buitengewoon flexibel en beweeglijk kan zijn. „Alleen al de duim zou iedereen ervan overtuigen dat de architect van ons lichaam (wie dat volgens ons ook mag zijn) een genie moet zijn geweest!”, zegt het National Space Biomedical Research Institute.

Botten kunnen ook een ongelofelijk grote belasting verdragen. „[Ze] zijn op precies dezelfde manier gebouwd als gewapend beton”, aldus het instituut. „Het staal van gewapend beton zorgt voor de treksterkte, terwijl het cement, zand en grind bepalend zijn voor de druksterkte. Maar de druksterkte van bot is groter dan die van zelfs het beste gewapende beton.” „Wisten we maar hoe we dat na kunnen maken”, zei Robert O. Ritchie, hoogleraar materiaalkunde aan de Universiteit van Californië (Berkeley, VS).

In tegenstelling tot beton is bot een wezenlijk deel van veel levende organismen. En het is dynamisch. Het is zelfherstellend, reageert op hormonen die de groei en ontwikkeling ervan beïnvloeden, en speelt zelfs een belangrijke rol in de productie van bloedcellen. En net als spieren wordt het langzaamaan sterker naarmate het zwaarder wordt belast. Atleten hebben dan ook zwaardere botten dan mensen die een zittend leven leiden.

Wat denkt u? Is bot door toeval ontstaan of is het ontworpen?

[Illustratie op blz. 25]

Botstructuur (vergroting)

[Illustratieverantwoording op blz. 25]

Leg bone: © MedicalRF.com/age fotostock; close-up: © Alfred Pasieka/Photo Researchers, Inc.; gymnast: Cultura RF/Punchstock