Zal religie ooit vrede brengen?

„LATEN we proberen om van religie af te komen. Laten we de wereld beter maken.” Die aanbeveling deed de Nederlandse filosoof Floris van den Berg in zijn boek Hoe komen we van religie af? Overal ter wereld pleiten deskundigen op verschillende terreinen ervoor religie af te schaffen.

„De wereld moet wakker worden uit haar lange nachtmerrie van geloof”, zei Nobelprijswinnaar en natuurkundige Steven Weinberg. Het idee dat de problemen in de wereld aanzienlijk verkleind kunnen worden door een eind te maken aan religie is de laatste jaren luidkeels gepropageerd. Boeken tegen religie nemen in aantal en populariteit toe.

Vooraanstaande wetenschappers discussiëren over de volgens hen dringende noodzaak om religie uit te bannen. Er is een groeiende groep atheïsten die de media overspoelt met openlijke haat tegen religie. Zitten die gerespecteerde denkers op het juiste spoor?

Bestaat er een ware religie?

Als alle religie vals zou zijn en er geen God zou bestaan, dan lijkt het redelijk om een eind aan religie te maken. Maar stel dat er wel een God is. En stel dat er een groep mensen op aarde is die God op de juiste manier vertegenwoordigt — een ware religie.

Een nauwkeurig onderzoek naar de geschiedenis van religie wijst op één vorm van aanbidding die opvallend anders is dan alle andere godsdiensten. Het is een vorm van aanbidding die in deze tijd door relatief weinig mensen gepraktiseerd wordt. Deze religie werd ingesteld door Jezus Christus en zijn apostelen. Maar ze wordt niet vertegenwoordigd door de aanbidding die al eeuwen beoefend wordt in de ’christelijke’ religies.

Wat zijn de verschillen tussen de bekende ’christelijke’ religies en de ware religie zoals Jezus die ingesteld heeft? Hier volgt een van de vele verschillen.

„Geen deel van deze wereld”

De eerste christenen kozen geen partij in politieke kwesties. Dat is in overeenstemming met het neutrale standpunt dat Jezus zelf innam. Uit de Bijbel blijkt dat hij bij minstens twee gelegenheden een aanbod om een politiek heerser te worden resoluut afwees (Mattheüs 4:8-10; Johannes 6:15). Jezus gaf zijn volgelingen zelfs een terechtwijzing omdat ze zijn arrestatie met geweld wilden verhinderen (Mattheüs 26:51, 52; Lukas 22:49-51; Johannes 18:10, 11).

Toen de Romeinse stadhouder van Judea concreet naar Jezus’ vermeende politieke ambities vroeg, maakte Jezus zijn standpunt duidelijk door te zeggen: „Mijn koninkrijk is geen deel van deze wereld. Indien mijn koninkrijk een deel van deze wereld was, zouden mijn dienaren hebben gestreden, opdat ik niet aan de joden overgeleverd zou worden. Maar mijn koninkrijk is nu eenmaal niet uit deze bron” (Johannes 18:36). Jezus wilde dus niet betrokken raken bij de politieke en militaire organisaties van zijn tijd.

Jezus’ discipelen volgden hetzelfde patroon. Het eerder genoemde onderzoeksteam schreef in een rapport over de rol van religie in oorlogen: „De eerste christenen geloofden in geweldloosheid. (...) De meeste christenen weigerden het leger in te gaan en te vechten.” De leringen van Jezus en zijn apostelen legden de nadruk op liefde voor de naaste — ook voor vreemden en voor personen van een ander ras of met een andere etnische achtergrond (Handelingen 10:34, 35; Jakobus 3:17). Deze religie bracht dus echt vrede onder mensen.

 Uiteindelijk werd het oorspronkelijke gedachtegoed van het christendom bezoedeld door krachten die tot verdeeldheid leidden, zoals filosofie, traditie en nationalisme. Het eerder genoemde historische onderzoek naar de rol van religie in gewapende conflicten zegt: „De bekering van [de Romeinse keizer] Constantijn leidde tot de militarisering van de christelijke beweging. Ze liet zich niet langer door de barmhartige leringen van Christus leiden, maar door de doelstellingen van de keizer om politieke en geografische overwinningen te behalen. Christenen, met inbegrip van de keizer, moesten oorlog op religieuze gronden gaan rechtvaardigen.” Zo ontstond er een namaakversie van het christendom.

Een groep die „anders” is

Is het oorspronkelijke christendom voorgoed verloren gegaan? Nee. Er is één groep die speciale aandacht verdient. Jehovah’s Getuigen proberen de eerste christenen na te volgen zoals geen enkele andere godsdienst dat doet. Ze zijn niet verbonden met een van de grote ’christelijke’ geloven. The Encyclopedia of Religion noemt hen „anders” omdat ze al hun geloofsovertuigingen baseren op „de autoriteit van de Bijbel, die tradities volledig verdringt”.

Net als de eerste christenen kiezen Jehovah’s Getuigen geen partij in politieke conflicten. Een rapport van de Nationale Academie van Wetenschappen in Oekraïne zegt dat Jehovah’s Getuigen ernaar streven „raciale, nationale, religieuze, maatschappelijke en economische verschillen” te overbruggen. Er wordt verder in gezegd dat Jehovah’s Getuigen zich niet met „activiteiten tegen de staat” bezighouden en dat ze „wetgetrouwe burgers van hun land” zijn.

Professor Wojciech Modzelewski van de Universiteit van Warschau schreef in zijn boek Pacifism and Vicinity: „Jehovah’s Getuigen vormen de grootste gemeenschap ter wereld die tegen oorlog is.” Omdat de Getuigen het patroon van de eerste christenen nauwkeurig volgen, kan er gezegd worden dat ze erin geslaagd zijn de vorm van aanbidding te herstellen die door Christus en zijn apostelen werd ingesteld. Zo’n christelijk geloof bevordert inderdaad de vrede. (Zie het kader op de volgende bladzijde.)

Een rooskleurige toekomst

Het is waar dat veel oprechte gelovigen — en ook sommige religieuze leiders — een afschuw hebben van de hypocrisie in hun eigen godsdienst. Bovendien zijn er veel gelovige mensen die zich inzetten voor vrede en harmonie in de wereld.

Maar hoe oprecht mensen ook zijn, ze zijn nu eenmaal beperkt in hun vermogen om de problemen van de wereld op te lossen. De profeet Jeremia schreef: ’Het is niet aan de aardse mens zijn weg te bepalen. Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten’ (Jeremia 10:23).

Toch ziet de toekomst er rooskleurig uit. Gods Woord zegt dat er op aarde een nieuwe samenleving zal komen waar vrede is. Die nieuwe  samenleving zal echt een broederschap zijn. Alle rassen zullen in harmonie met elkaar leven en de mensheid zal niet verdeeld zijn door landsgrenzen, etnische haat of religieuze ideologieën. Het verenigende element zal de zuivere aanbidding van Jehovah God zijn.

De Bijbel voorzegt ook dat er een eind zal komen aan religie die God onteert. Jezus zei: „Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, komt tot verwoesting, en iedere stad of ieder huis dat tegen zichzelf verdeeld is, zal geen stand houden” (Mattheüs 12:25). God zal ervoor zorgen dat die woorden voor alle valse religie uit zullen komen.

De Bijbel voorzei lang geleden dat God ’stellig zal rechtspreken onder de natiën en de zaken zal rechtzetten’. In dezelfde profetie werd ook gezegd dat mensen ’hun zwaarden tot ploegscharen zullen smeden en hun speren tot snoeimessen. Natie zal tegen natie geen zwaard opheffen, ook zullen zij de oorlog niet meer leren’ (Jesaja 2:4). Deze profetie gaat al in vervulling. Ware religie, zoals Jehovah’s Getuigen die praktiseren, bevordert nu al de vrede.

[Inzet op blz. 8]

Jehovah’s Getuigen zijn verenigd door liefde

[Kader op blz. 9]

In welke opzichten zijn Jehovah’s Getuigen anders?

Veel mensen zijn verbaasd als ze horen hoe groot het verschil is tussen Jehovah’s Getuigen en alle andere godsdiensten die beweren Christus te volgen. Hier volgen een aantal dingen die Jehovah’s Getuigen uniek maken:

STRUCTUUR

● Ze hebben geen klasse van geestelijken.

● Hun ouderlingen, hun zendelingen en degenen die Bijbelonderwijs geven krijgen geen salaris.

● Ze geven geen tienden, en in hun Koninkrijkszalen, de plaatsen waar ze bijeenkomen, worden geen collectes gehouden.

● Al hun werk wordt ondersteund door anonieme donaties.

● Ze zijn neutraal als het om politiek gaat.

● Ze promoten vrede en nemen geen deel aan oorlog.

● Wereldwijd kennen ze eenheid in hun geloof en op de Bijbel gebaseerde leerstellingen.

● Ze kennen geen maatschappelijk, etnisch, raciaal of klassenonderscheid.

● Ze hebben geen banden met een andere godsdienst, zoals het katholicisme, het protestantisme of een orthodoxe richting.

LEERSTELLINGEN

● Ze geloven dat er één ware God is, wiens naam Jehovah is.

● Ze geloven niet dat Jezus Christus de almachtige God is, en ze geloven niet in de leer van de Drie-eenheid.

● Ze volgen Jezus’ leringen en eren hem als de Zoon van God.

● Ze vereren het kruis niet en gebruiken geen beelden bij hun aanbidding.

● Ze geloven niet dat er een vurige hel bestaat waar alle slechte mensen na hun dood heen gaan.

● Ze geloven dat God gehoorzame mensen zal zegenen met volmaakt eeuwig leven in een paradijs op aarde.

Jehovah’s Getuigen geloven dat het hun gelukt is het christendom uit de eerste eeuw nieuw leven in te blazen, het christendom dat Jezus’ apostelen praktiseerden.

[Illustratie op blz. 8]

Een Serviër, een Bosniër en een Kroaat