Empathie wordt wel gedefinieerd als ‘het zich inleven in de belevingswereld van anderen, het zich kunnen verplaatsen in de gevoelens of de gedachtegang van een ander’. Volgens Rick Hanson, een deskundige in de geestelijke gezondheidszorg, ‘zit empathie in onze genen’.

OM OVER NA TE DENKEN: Hoe kan het dat we empathie hebben, een eigenschap die dieren niet hebben? De Bijbel legt uit dat God de mens naar zijn beeld heeft gemaakt (Genesis 1:26). We zijn gemaakt naar Gods beeld in de zin dat we zijn persoonlijkheid kunnen navolgen en dus ook zijn goede eigenschappen. Als mensen dus uit empathie anderen helpen, dan imiteren ze eigenlijk onze meelevende Schepper, Jehovah God (Spreuken 14:31).

God leeft met ons mee en vindt het verschrikkelijk om ons te zien lijden. De Bijbel zegt over de Israëlieten uit de oudheid, die als slaven in Egypte wreed werden behandeld en daarna 40 zware jaren in de woestijn doorbrachten: ‘In al hun ellende was het ellendig voor hem’ (Jesaja 63:9). Merk op dat God hun ellende niet gewoon opmerkte, hij voelde hun pijn. ‘Ik weet heel goed wat voor lijden ze ondergaan’, zei hij (Exodus 3:7). ‘Wie aan jullie komt,’ zei God, ‘komt aan mijn oogappel’ (Zacharia 2:8). Als anderen ons pijn doen, voelt God onze pijn.

Misschien denken we dat we Gods empathie niet waard zijn. Maar de Bijbel verzekert ons ervan dat ‘God groter is dan ons hart en alle dingen weet’ (1 Johannes 3:19, 20). God kent ons beter dan we onszelf kennen. Hij is volledig op de hoogte van onze omstandigheden, gedachten en gevoelens. Hij leeft met ons mee.

 De Bijbel verzekert ons:

• ‘Je zult roepen en Jehovah zal antwoorden. Je zult om hulp schreeuwen en hij zal zeggen: “Hier ben ik!”’ — JESAJA 58:9.

• ‘“Want ik weet heel goed wat ik voor jullie in gedachten heb,” verklaart Jehovah, “vrede en geen ellende, om jullie een toekomst en een hoop te geven. En jullie zullen me aanroepen, bij me komen en tot me bidden, en ik zal naar jullie luisteren.”’ — JEREMIA 29:11, 12.

• ‘Vang mijn tranen toch op in uw waterzak. Staan ze niet in uw boek?’ — PSALM 56:8.

Als we weten dat God met ons meeleeft, kan dat ons dan helpen beter met tegenslagen om te gaan? Neem het voorbeeld van Maria:

‘Toen mijn 18-jarige zoon na twee jaar de strijd tegen kanker verloor, was ik er helemaal kapot van. Ik vond het leven hard en onrechtvaardig. Ik was boos op Jehovah omdat hij niet had ingegrepen en hem niet had genezen!

Zes jaar later vertelde ik een lieve en meelevende vriendin uit de gemeente dat ik het gevoel had dat Jehovah niet van me hield. Urenlang luisterde ze naar me zonder me te onderbreken. Daarna haalde ze een Bijbeltekst aan die me raakte. Dat was 1 Johannes 3:19, 20, waar staat: “God is groter dan ons hart en weet alle dingen.” Ze legde uit dat Jehovah onze pijn begrijpt.

Ondanks dat gesprek vond ik het moeilijk om mijn boosheid los te laten. Maar op een gegeven moment las ik Psalm 94:19: “Als ik door zorgen werd overstelpt, troostte en kalmeerde u mij.” Ik had het gevoel dat die verzen speciaal voor mij waren geschreven! Uiteindelijk ervaarde ik een kalmte als ik met Jehovah over mijn zorgen praatte, omdat ik besefte dat hij luisterde en me begreep.’

Wat is het vertroostend te weten dat God ons begrijpt en met ons meeleeft! Maar waarom is er dan zo veel lijden? Omdat God ons straft voor onze fouten? Gaat God iets doen aan al het lijden? Die vragen worden in de volgende artikelen beantwoord.