•  Doe de test

•  Waarom heb ik kritiek nodig?

•  Hoe kan ik goed op kritiek reageren?

•  Wat andere jongeren zeggen

 Van tijd tot tijd hebben we allemaal opbouwende kritiek nodig: advies dat ons kan helpen ons werk of onze houding te verbeteren. Denk met dat in gedachten eens na over de volgende situaties.

1.  ● Je leraar zegt dat je je laatste schoolproject hebt afgeraffeld. ‘Je moet meer tijd steken in je voorbereiding’, zegt hij.

    Hoe reageer je?

   1.   Je negeert het. (‘Hij mag me gewoon niet.’)

   2.   Je accepteert het. (‘Bij het volgende project zal ik beter m’n best doen.’)

2.  ● Je moeder maakt een opmerking over de rommel in je kamer — en dat terwijl je je kamer net hebt opgeruimd.

    Hoe reageer je?

   1.   Je negeert het. (‘Het is ook nooit goed.’)

   2.   Je accepteert het. (‘Ik geef toe dat ik iets beter m’n best had kunnen doen.’)

3.  ● Je zusje zegt dat je bazig bent.

    Hoe reageer je?

   1.   Je negeert het. (‘En dat zegt zij?’)

   2.   Je accepteert het. (‘Misschien zou ik iets aardiger tegen haar kunnen zijn.’)

 Sommige jongeren raken bij het kleinste beetje kritiek al helemaal overstuur. Geldt dat ook voor jou? Dan doe je jezelf tekort! Waarom? Omdat je er veel aan hebt als je weet hoe je met kritiek moet omgaan — nu en als je volwassen bent.

•   Omdat je niet perfect bent. De Bijbel zegt: ‘We maken allemaal veel fouten’ (Jakobus 3:2, voetnoot). Daarom heeft iedereen feedback nodig.

   ‘Ik probeer in gedachte te houden dat niemand perfect is en dat fouten maken er nou eenmaal bij hoort. Dus als iemand me corrigeert, probeer ik ervan te leren en die fout niet meer te maken.’ — David.

•   Omdat je jezelf altijd kunt verbeteren. De Bijbel zegt: ‘Deel iets met een wijze en hij zal wijzer worden’ (Spreuken 9:9). Je kunt veel aan feedback hebben — als je ernaar luistert.

   ‘Ik had geen goede kijk op kritiek. Ik voelde me voor schut gezet als ik kritiek kreeg. Maar nu luister ik ernaar en vraag er zelfs om. Ik wil weten hoe ik mezelf kan verbeteren.’ — Selena.

 Zelf om advies vragen is één ding. Maar wat als je dat onverwacht krijgt? ‘Ik was geshockeerd en kreeg echt een rotgevoel’, zegt Natalie, die een kaartje met ongevraagd advies kreeg. ‘Ik had zó m’n best gedaan, en wat kreeg ik ervoor terug? Advies!’

 Heb jij weleens zoiets meegemaakt? Hoe kun je ermee omgaan?

•   Luister.

   De Bijbel zegt: ‘Wie kennis heeft houdt zijn woorden in, en iemand met inzicht blijft kalm’ (Spreuken 17:27). Probeer de persoon die tegen je praat niet te onderbreken. En reageer niet impulsief door iets te zeggen waar je later spijt van krijgt!

   ‘Als ik kritiek krijg, heb ik de neiging om mezelf te verdedigen. Maar ik moet er juist van leren en de volgende keer beter m’n best doen.’ — Sara.

•   Focus op de inhoud, niet op de persoon.

   Je zou geneigd kunnen zijn om de persoon op zijn eigen fouten te wijzen. Maar het is veel beter om het volgende Bijbelse advies toe te passen: ‘Iedereen moet snel zijn om te luisteren, langzaam om te praten’ (Jakobus 1:19). Als je kritiek krijgt, zit er meestal een kern van waarheid in. Sta dus altijd open voor kritiek, ook al zit je er niet op te wachten. Het is misschien precies wat je nodig hebt!

   ‘Als ik door m’n ouders gecorrigeerd werd, werd ik altijd boos en zei dan: “Ja, dat weet ik wel.” Maar als ik echt naar ze luister en hun advies toepas, heb ik daar veel meer aan.’ — Edward.

•   Heb een evenwichtige kijk op jezelf.

   Als je kritiek krijgt, wil dat niet zeggen dat je een mislukkeling bent. Het betekent gewoon dat je fouten maakt, net als iedereen. Ook de persoon van wie je kritiek kreeg, heeft af en toe raad nodig. De Bijbel zegt zelfs: ‘Er is geen rechtvaardig mens op aarde die altijd het goede doet en nooit zondigt’ (Prediker 7:20).

   ‘Een vriendin had kritiek op mij, en ik vond dat niet terecht. Ik bedankte haar voor haar eerlijkheid, maar ik was eigenlijk beledigd. Na een tijdje besefte ik dat ze wel een beetje gelijk had. Dankzij haar advies wist ik aan welk punt ik moest werken, en dat was iets wat ik waarschijnlijk niet zelf zou hebben opgemerkt.’ — Sophia.

•   Neem je voor om aan jezelf te werken.

   De Bijbel zegt dat ‘wie verstandig is correctie aanneemt’ (Spreuken 15:5). Als je correctie eenmaal hebt geaccepteerd, is het makkelijker om je gekwetste gevoelens opzij te zetten en je best te doen om aan het betreffende punt te werken. Maak een actieplan en houd de komende maanden je vorderingen bij.

   ‘Omgaan met kritiek heeft veel te maken met eerlijkheid. Je moet eerlijk zijn tegen jezelf om je fouten toe te geven, je excuses aan te bieden en te leren hoe je jezelf kunt verbeteren.’ — Emma.

 Conclusie: De Bijbel zegt: ‘Mensen worden wijzer door met elkaar om te gaan, net zoals messen scherper worden door ze aan elkaar te slijpen’ (Spreuken 27:17, Bijbel in Gewone Taal). Als een ander je kritiek geeft, kan dat jou tot een beter mens maken, nu en als je straks volwassen bent.