IS HET ONTWORPEN?
De kleefkracht van slakkenslijm
Chirurgen zijn al lange tijd op zoek naar een nieuwe medische lijm die gebruikt kan worden bij operaties en bij het dichten van inwendige wonden. Veel huidige lijmsoorten kunnen niet inwendig worden gebruikt. Ze zijn namelijk giftig, worden onbuigzaam als ze uitharden en hechten zich niet aan vochtige weefsels. Door het slijm van een naaktslak a te bestuderen, hebben wetenschappers een manier gevonden om deze problemen op te lossen.
Sta hier eens bij stil: Als de slak zich bedreigd voelt, scheidt hij een slijm af waarmee hij zich ergens aan kan vastlijmen. Het slijm is zelfs plakkerig genoeg om de slak aan een nat blad te laten kleven. Dat verdedigingsmechanisme beschermt de slak, terwijl hij zich toch nog een beetje kan bewegen.
Door het slijm te analyseren hebben onderzoekers verschillende factoren ontdekt die bijdragen aan de kleefkracht. Die kleefkracht wordt onder andere veroorzaakt door chemische bindingen en elektrostatische aantrekking. Het slijm dringt het oppervlak binnen waaraan de slak zich hecht en is elastisch. Onderzoekers hebben een materiaal kunnen maken met dezelfde eigenschappen als het slakkenslijm. De lijm die ze hebben gecreëerd is veel sterker dan de huidige medische lijmsoorten en kan zich hechten aan organen. Men zegt dat de lijm ‘zich net zo goed hecht aan organen als kraakbeen aan bot’.
Deskundigen denken dat de lijm mogelijk deel gaat uitmaken van de standaarduitrusting van een chirurg, waardoor hechtingen en nietjes overbodig worden. De lijm kan worden gebruikt om kraakbeen te herstellen of om medische hulpmiddelen op precies de goede plek in het lichaam te houden. Tijdens experimenten is het al gelukt om met deze lijm een gaatje in een varkenshart en sneetjes in rattenlevers te dichten.
Door de natuur te bestuderen vinden wetenschappers vaak buitengewone oplossingen voor veelvoorkomende problemen. ‘Het is gewoon een kwestie van weten waar je moet kijken en een goed idee herkennen als je er een ziet’, zegt Donald Ingber, directeur van het instituut dat het synthetische hechtmiddel heeft ontwikkeld.
Wat denkt u? Is de kleefkracht van slakkenslijm het resultaat van evolutie? Of van ontwerp?
a De wetenschappelijke naam van deze slak is Arion subfuscus.