Dihlatse tša Jehofa di yo Bolela Ditaba tše Dibotse ka Borwabohlabela bja Asia
Mathomong a bo-1930, Dihlatse tša Jehofa di be di se tša tšwa di bolela ditaba tše dibotse kua Indonesia, Malaysia, yeo ga bjale e tsebjago e le Papua New Guinea. Bjale Ditaba tše dibotse di ile tša fihla bjang dinageng tšeo? Ka ge lekala la Australia leo ga bjale e tsebjago e le Australasia le be le bona gore mafelong ao go na le tlhokagalo e kgolo le ile la reka sekepe sa botelele bja dimetara tše 16, seo se nago le entšene. Sekepe seo se ile sa bitšwa gore ke Lightbearer, ka gobane batho bao ba bego ba ile go se diriša, e be e le babulamadibogo * bao ba bego ba swanelwa ke go yo bolela ditaba tše dibotse mafelong a kgole.—Mateo 5:14-16.
Go Ruta Batho Beibele Kua New Guinea
Ka February 1935, bana babo rena ba šupa ba ile ba tloga Sydney, yeo e lego lebopong la ka bohlabela la Australia, gomme ba leba toropong ya Port Moresby, New Guinea. Ge ba dutše ba sepela, ba be ba swara dihlapi gomme ba fela ba ema moo go bego go ema dikepe gore ba reke dijo, ba tšhele makhura le go lokiša sekepe. Ka di-10 tša April 1935, ba ile ba tloga toropong ya Cooktown, kua Queensland. Ge ba be ba sepela ka tsela yeo e yago lefelong le kotsi leo le bitšwago Great Barrier Reef sekepe sa bona se be se sepela ka entšene. Eupša entšene yeo e ile ya thoma go se sa duma gabotse gomme ba swanelwa ke go itima. Na ba ile ba gomela morago goba ba ile ba tšwela pele ka leeto la bona la go ya New Guinea? Eric Ewins yoo a bego a reila sekepe seo, o itše: “Re be re sa nyake go boela morago.” Ka gona ba ile ba tšwela pele ka sekepe sa Lightbearer gomme ba fihla toropong ya Port Moresby ka di-28 tša April 1935.
Ge monna yo mongwe a be a dutše a lokiša sekepe, bana babo rena ka ntle le Frank Dewar ba be ba bolela ditaba tše dibotse toropong ya Port Moresby. Frank, yoo a hlaloswago e le “mmulamadibogo yo a šomago ka thata” o itše: “ Ke ile ka tšea dipuku tše dintši gomme ka sepela dikilometara tše e ka bago tše 32 goba ka godimo ga moo ke tšama ke bolela le badudi ba moo ka ditaba tše dibotse.” Ge a be a boa o ile a boa ka tsela yeo e fapanego le yeo a tlilego ka yona gomme a swanelwa ke go tshela noka e nyenyane yeo e bego e tletše ka dikwena. O ile a itlhokomela gomme a boela morago a šireletšegile. Modiro wa babulamadibogo ba wa go bolela ditaba tše dibotse ga se wa ba wa lefeela. Ba bangwe bao ba ilego ba amogela dikgatišo tša Beibele ba ile ba ba Dihlatse tša Jehofa ka morago.
Go Ruta Batho Beibele Sehlakahlakeng sa Kua Java
Ka morago ga gore entšene ya sekepe sa Lightbearer e lokišwe, sekepe seo se ile sa tloga toropong ya Port Moresby gomme sa leba sehlakahlakeng sa Java kua Dutch East Indies (yeo ga bjale e tsebjago e le Indonesia). Ka ge bana babo rena ba be ba tšama ba emiša sekepe ka makga a mmalwa gore ba reke dilo tšeo ba bego ba di hloka, ba ile ba fihla toropong ya Batavia (yeo ga bjale e tsebjago e le Jakarta) ka di-15 tša July 1935.
Ge ba fihla moo, yo mongwe wa bona e lego ngwanabo rena Charles Harris o ile a dula Java gomme a se sa sepela ka sekepe seo, ke moka a tšwela pele a bolela ditaba tše dibotse ka mafolofolo. * Ngwanabo rena yoo o itše: “Ka nako yeo, modiro wa rena e be e le go sepediša dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng. Ke moka ge re fetša, ra fetela pele. Ke be ke swere dikgatišo tša Searama, se-China, Sedutch, Seisemane le tša Seindonesia. Batho ba be ba thabela dikgatišo tša rena, le gona ke be ke kgona go sepediša dikgatišo tše 17 000 ka ngwaga.”
Baetapele ba Madutch ba ile ba tseba ngwanabo rena Charles ka baka la gore o be a ruta batho ka Beibele ka mafolofolo. Ka letšatši le lengwe, monna yo mongwe wa lephodisa o ile a botšiša ngwanabo rena yoo a bego a ruta batho Beibele kua Java gore go na le batho ba bakae moo Charles a bego a le gona. Ngwanabo rena o ile a fetola ka gore: “Ke o tee.” Lephodisa leo le ile la galefa gomme la re: “O ra gore ke tshepe seo? Go ya le ka mokgwa wo dikgatišo tša lena di tletšego ka gona, le swanetše go ba le na le bašomi ba bantši kudu.”
Go Ruta Batho Beibele Kua Singapore le Malaysia
Sekepe sa Lightbearer se ile sa tloga Indonesia gomme sa leba Singapore, ke moka sa fihla moo ka di-7 tša August. Lefelo le ge e le lefe leo sekepe se bego se ema go lona, bana babo rena ba be ba bapala dipolelo tša go rekhotiwa ba diriša segodiša modumo se matla le dipikara tšeo di bego di llela godimo kudu. Mokgwa wo wa go bolela ditaba tše dibotse, gantši o be o dira gore batho ba bantši ba kwe ditaba tše. Ge e le gabotse, kuranta ya Singapore Free Press e boletše gore “batho ba be ba kgona go kwa mantšu ao a bego a kwagala dipikareng tšeo le ge ba be ba le kgole. . . . ka Laboraro bošego, batho ba be ba rutwa molaetša wa Beibele woo o bego o sa tlwaelega . . . woo o bego o etšwa . . . sekepeng sa ‘Lightbearer.’ Sekepeng seo go be go bapalwa dipolelo tšeo di bego di rekhotilwe tša Watch Tower, ga e sa le go tloga sekepe seo se fihlile Singapore se etšwa Australia.” Ge go sele gabotse, batho bao ba bego ba le bokgole bja dikhilomithara tše tharo go ya go tše nne ba be ba kgona go kwa dipolelo tšeo di bego di rekhotilwe.”
Ge sekepe sa Lightbearer se be se le kua Singapore, ngwanabo rena Frank Dewar o ile a tloga gomme a ya a thoma go bolela ditaba tše dibotse. O itše: “Re thomile re bolela ditaba tše dibotse kua Singapore re dula ka sekepeng. Ge sekepe sa Lightbearer se be se swanetše go sepela, Ngwanabo rena Eric Ewins o ile a mpotša selo seo se ilego sa mmakatša. O itše: ‘Frank, akere o ile a nyaka go yo bolela ditaba tše dibotse kua Siam (yeo gabjale e tsebjago e le Thailand). Tseba gore re felela mo, wena o ka sepela!’ Ke ile ka šala ke ahlame e bile ke se na mantšu. Le gona ke itše: ‘Ga ke tsebe gore ke ye kae gore ke fihle Siam!’” Eric o ile a botša Frank gore a ka fihla moo ka terene yeo e tlogago e le Kuala Lumpur, yeo gabjale e bitšwago Malaysia. Frank o ile a tloga a ya Kuala Lumpur gomme a fihla Siam ka morago ga dikgwedi tše sego kae. *
Sekepe sa Lightbearer se ile sa fihla boemakepeng bja ka bodikela bja kua Malaysia, ke moka sa ema Johore Bahru, Muar, Malacca, Klang, Port Swettenham (yeo ba bjale e bitšwago Port Klang), le boemakepeng bja Penang. Maemakepeng a ka moka ga ona, sehlopha sa bana babo rena se be se bapala dipolelo tša go rekhotiwa tšeo di theilwego Beibeleng, ka di godiša modumo. Kgaetšedi Jean Deschamp yoo ka nako yeo a bego a hlankela kua Indonesia o re: “Ga go na selo se sengwe seo se ilego sa tsoša kgahlego e kaaka go feta Lightbearer.” Ka morago ga go bapala dipolelo tšeo di rekhotilwego, bana babo rena ba be ba fologa sekepe ke moka ba ruta batho bao ba thabelago ka ditaba tšeo di lego ka Beibeleng.
Go Ruta Batho Beibele Kua Sumatra
Ge sekepe seo se tloga Penang, se ile sa sepela ka tsela ya Malacca gomme sa leba toropong ya Medan, Sumatra (yeo ga bjale e lego karolo ya Indonesia). Eric Ewins o re: “Re ile ra thabela go dula karolong yeo e kgahlišago ya Medan. Le gona, batho ba moo ba be ba thabela ditaba tše dibotse.” Bana babo rena ba ile ba sepediša dikgatišo tše e ka bago tše 3 000 lefelong leo.
Ge sekepe sa Lightbearer se be se dutše se eya ka borwa bja Sumatra, bana babo rena ba be ba tšama ba bolela ditaba tše dibotse maemakepeng a magolo a ka bodikela bja Sumatraka. Ka November 1936, sekepe seo se ile sa boela Singapore, moo Eric Ewins a ilego a šala gona. Ka morago ga dibeke tše sego kae, ngwanabo rena Eric o ile a nyalana le Irene Struys, e lego Hlatse yeo e bego e dula Singapore. Eric Ie Irene ba ile ba tšwela pele e le babulamadibogo kua Sumatra. Ga bjale go be go hlokega motho yo a bego a tlo otlela sekepe sa Lightbearer.
Go Ruta Batho Beibele Kua Borneo
Leina la motho yoo a ilego a thoma go otlela sekepe e be e le Norman Senior, yoo a bego a tlwaeditšwe go otlela dikepe. O be a dula Sydney gomme a fihla Singapore ka January 1937. Bana babo rena ba ile ba tloga Singapore ka sekepe gomme ba ya Borneo le Celebes (yeo ga bjale e bitšwago Sulawesi). Ge bana babo rena ba fihla moo, ba ile ba ruta batho Beibele mafelong a mantši, moo ba ilego ba sepela dikilometara tše 480.
Ge sekepe sa Lightbearer se be se fihla boemakepeng bja Samarinda kua Borneo, molaodi wa boemakepe bjoo o ile a gana bana babo rena ba bolela ditaba tše dibotse le batho ba moo. Eupša ka morago ga gore ngwanabo rena Norman a mo hlalosetše ka modiro wa go bolela ditaba tše dibotse, o ile a thabela e bile a tšea le tše dingwe tša dikgatišo tša rena.
Nakong e nngwe, moruti yo mongwe o ile a mema ngwanabo rena Norman kerekeng ya gagwe gore a tle a rute phuthego. Go e na le gore Norman a nee polelo, o ile a bapala dipolelo tše tlhano teo di theilwego Beibeleng tša go rekhotiwa, gomme moruti yoo a di thabela. O ile a ba a tšeela le bakgotse ba gagwe dikgatišo tše dingwe. Eupša moruti yoo e be e le yena feela yoo a bego a thabela ditaba tšwe dibotse. Baruti ba bangwe bona ba be ba sa thabele mošomo woo Dihlatse tša Jehofa di bego di go dira. Ge e le gabotse, ba ile ba kgalefišwa ke gore Dihlatse tša Jehofa di be di bolela ditaba tše dibotse ka sebete. Le gona, ba ile ba hlohleletša balaodi gore ba se ke ba dumelela sekepe sa Lightbearer se ema maemakepe a mangwe.
Go Boela Australia
Sekepe sa Lightbearer se ile sa boela Australia ka December 1937, ka ge baruti ba ile ba hlohleletša balaodi ba maemakepe gore ba se rake. Bana babo rena ba ba ile ba fihla boemakepeng bja kua Sydney Harbor ka pela gore ba ye kopanong ya selete ya Dihlatse tša Jehofa ka April 1938. Sekepe sa Lightbearer se be se na le mengwaga e fetago e meraro se tlogile Sydney. Sekepe seo se ile sa rekišwa mathomong a bo-1940 ka moragonyana ga gore modiro wa Dihlatse tša Jehofa o thibelwe kua Australia. Ngwanabo rena Ewins yoo a hlalosago gore o thabetše matšatši ao a a feditšego a sepela ka sekepe sa Lightbearer o re: “Sekepe seo se dirile mošomo o mogolo kudu e bile ga se ka ka ka ipshina ka tsela ye bophelong bja ka.”
Sekepe sa Lightbearer se Kgathile Tema e Bohlokwa Kudu
Bana babo rena bao ba ilego ba sepela ka sekepe sa the Lightbearer ba ile ba bolela ditaba tše dibotse lefelong le legolo kudu leo go dulago batho ba bantši. Le ge bana babo rena bao ba be ba ganetšwa, ganyenyane-ganyenyane batho ba bantši e ile ya ba Dihlatse tša Jehofa. (Luka 8:11, 15) Mafelong ao bana babo rena ba ilego ba bolela ditaba tše dibotse, ga bjale go na le bagoeledi ba fetago ba 40 000. Bana babo rena bao ba šupa, bao ba bego ba sepela ka sekepe sa Lightbearer, ba dirile mošomo o mobotse ka gore ba botše batho ditaba tše dibotse ka sebete. E bile le rena ba re beetše mohlala o mobotse lehono!