GE GO ntšhwa dipego tša mmušo, ye e ka ba e nngwe ya tšeo di makatšago kudu. Ke karolo ya kgoeletšo yeo e tsebjago e le Taelo, el Requerimiento ka Sepania, yeo karolong ya lekgolong la bo-16 la nywaga, bafenyi ba Masepania ba ilego ba swanelwa ke go e balela godimo ge ba be ba fihla dinageng tša Amerika ka morero wa go yo di thopa.

Ke’ng seo ge e le gabotse bafenyi ba bego ba se botša batho ba dinageng tšeo, gona ka baka la’ng?

Kapejana ka morago ga ge Columbus a fihlile dinageng tša Amerika ka 1492, Sepania le Portugal di ile tša bolela gore di be di ena le tshwanelo ya go buša dinaga tšeo tše difsa. Ka ge ditšhaba tšeo tše pedi di be di tšea mopapa e le moemedi wa Kriste wa lefaseng, di ile tša mo kgopela gore a rarolle ngangišano yeo ya tšona. Ka tlhahlo ya mopapa, kereke e ile ya arolela Sepania le Portugal dinaga tšeo tše difsa—ge feela dinaga tšeo tše pedi di be di ka romela baromiwa bakeng sa go sokolla badudi ba moo.

Ge phenyo e be e dutše e tšwela pele, dikgoši tša Sepania di ile tša nyaka go dumelela bafenyi gore ba ikhole ka batho. Masepania a ile a bolela gore ka ge mopapa a dirile dilo legatong la Modimo ka go ba abela dinaga tšeo, bafenyi ba be ba lokologile go ka laola badudi ba tšona ba setlogo gotee le dithoto tša bona le go fokotša tokologo ya bona.

Masepania a ile a ngwala lengwalo la go tsebiša badudi ba dinageng  tšeo ka phetho ya mopapa. Badudi ba be ba swanetše go amogela Bokriste gomme e be balata ba kgoši ya Sepania. Ge ba be ba ka gana, Masepania a be a ipona a swanelwa ke go lwa ntwa yeo go thwego ke ya toka le badudi ba moo leineng la Modimo.

Kgoši ya Sepania e ile ya dira gore Taelo yeo e balwe bakeng sa go lokolla letswalo la yona le go lokafatša diphenyo tša dikoloni. Bafenyi gantši ba be ba bala kgoeletšo ba nametše dikepe tša bona goba ba le nageng pele ga badudi bao ba bego ba sa kwešiše maleme a Yuropa pele ba ka hlasela. Ka dinako tše dingwe lengwalo leo le be le balwa pele ga mekutwana yeo e bego e se na motho yeo beng ba yona ba bego ba tšhabile ka baka la go boifa.

Maiteko a a go sokolla batho ka kgapeletšo a ile a feleletša ka tšhollo e kgolo ya madi. Ka mohlala, mo e ka bago Maaraucania a 2 000 a ile a bolawa ntweng kua Chile ka 1550. Ge e le mabapi le bao ba šetšego, mofenyi Pedro de Valdivia o ile a botša kgoši gore: “Ba 200 ba ripilwe diatla le dinko ka baka la bonganga bja bona, ka ge ke ile ka romela batseta gantši go bona le go ba nea ditaelo [Taelo] ke laetšwe ke Wena Kgoši.” *

Go balwa ga Taelo ye go ka ba go be go lokolla matswalo a bahlasedi. Lega go le bjalo, ga se ya ka ya godiša bodumedi bja Masepania. Moperisita wa moromiwa wa lekgolong la bo-16 la nywaga Bartolomé de las Casas, e lego hlatse e bonego ka mahlo ya ditlamorago tša Taelo yeo, o ngwadile gore: “Taelo ye ruri e be e le ya go hloka toka, ya go se hlomphe Modimo, ya go leša dihlong, ya go tena le ya go hloka tlhaologanyo! Nka se bolele ka botumo bjo bobe bjoo e bo baketšego bodumedi bja Bokriste.” Mmegi wa ditaba tša histori Gonzalo Fernández de Oviedo o llile ka gore bošoro bjo bo šiišago bjo bo dirilwego kgahlanong le badudi ba setlogo ba dinageng tša Amerika bo dirile gore pono ya bona ya mathomo ka Bokriste e be e fošagetšego kudu.

Na Modimo o swanetše go solwa bakeng sa bošoro bjo bo šiišago bjo bo dirilwego ke baetapele ba dipolitiki le ba kereke, bjoo go thwego bo dirilwe leineng la gagwe? Beibele e re: “Go dira tše kgopo a go be kgole le Modimo wa therešo, le go dira ka go hloka toka a go be kgole le Ramatlaohle!”—Jobo 34:10.