Tlhohlo ya go Tseba Modimo ka Leina
GO NA le motho yo a nyakago go go thibela go tseba Jehofa ka leina le go ba le tswalano le Yena. Lenaba le le kgopo ke mang? Beibele e hlalosa gore: “Modimo wa tshepedišo ye ya dilo [o foufaditše] menagano ya ba ba sa dumelego.” Modimo wa lefase le la gona bjale le le sa boifego Modimo ke Sathane Diabolo. O nyaka gore o dule o le lefsifsing e le gore pelo ya gago e se bonegelwe ke “tsebo ya letago ya Modimo.” Sathane ga a nyake gore o tsebe Jehofa ka leina. Lega go le bjalo, Sathane o foufatša menagano ya batho bjang?—2 Bakorinthe 4:4-6.
Sathane o dirišitše bodumedi bja maaka go šitiša batho go tseba Modimo ka leina. Ka mohlala, mehleng ya bogologolo Bajuda ba bangwe ba ile ba kgetha go hlokomologa Mangwalo a buduletšwego e le gore ba latele motlwae wa batho wa gore ba se diriše leina la Modimo. Lekgolong la pele la nywaga la Mehla ya rena e Tlwaetšwego, Bajuda bao ba bego ba bala phatlalatša ba be ba laetšwe gore ba se bale leina la Modimo ge ba be ba bala Mangwalo a Makgethwa, eupša legatong la lona ba diriše ’Adho·naiʹ, yeo e rago gore “Morena.” Ka ntle le pelaelo, mokgwa wo o dirile gore tswalano ya batho le Modimo e phuhlame. Ba bantši ga se ba ka ba hwetša moputso wa go ba le tswalano ya kgaufsi le Modimo. Lega go le bjalo, go thwe’ng ka Jesu? O be a e-na le boemo bofe bja kgopolo mabapi le leina la Jehofa?
Jesu le Balatedi ba Gagwe ba Tsebaditše Leina la Modimo
Jesu o boditše Tatagwe ka thapelo gore: “Ke . . . tsebišitše leina la gago gomme ke tla le tsebatša.” (Johane 17:26) Ka ntle le pelaelo, Jesu o biditše leina la Modimo gantši ge a be a bala, a tsopola goba a hlalosa dikarolo tša Mangwalo a Seheberu tšeo di nago le leina leo le bohlokwa. Ka gona, Jesu a ka be a dirišitše leina la Modimo ka bolokologi bjalo ka ge baporofeta ba pele ga gagwe ba dirile. Ge e ba Bajuda ba be ba šetše ba efoga go diriša leina la Modimo mehleng ya bodiredi bja gagwe, ruri Jesu o be a ka se latele motlwae wa bona. O ile a sola baetapele ba bodumedi ka go tia ge a be a ba botša gore: “Le dirile lentšu la Modimo lefeela ka tlwaelo ya lena.”—Mateo 15:6.
Balatedi ba botegago ba Jesu ba tšwetše pele ba tsebatša leina la Modimo ka morago ga go hwa le go tsošwa ga Jesu. (Bona lepokisi le le rego, “Na Bakriste ba Pele ba Dirišitše Leina la Modimo?”) Ka Pentekoste ya 33 C.E., letšatšing leo phuthego ya Bokriste e hlomilwego ka lona, moapostola Petro, a tsopola boporofeteng bja Joele, o boditše lešaba la Bajuda le basokologi gore: “Yo mongwe le yo mongwe yo a bitšago leina la Jehofa o tla phološwa.” (Ditiro 2:21; Joele 2:32) Bakriste ba pele ba ile ba thuša batho ba ditšhaba tše dintši go tseba Jehofa ka leina. Ke ka baka leo sebokeng sa baapostola le banna ba bagolo Jerusalema morutiwa Jakobo a itšego: “Modimo o ile a lebiša tlhokomelo ya gagwe ditšhabeng go amogela batho ba leina la gagwe go tšwa go tšona.”—Ditiro 15:14.
Lega go le bjalo, lenaba la leina la Modimo ga se la ka la hwa matwa. Ge baapostola ba se na go hwa, Sathane ga se a ka a senya nako go bjala peu ya bohlanogi. (Mateo 13:38, 39; 2 Petro 2:1) Ka mohlala, Justin Martyr yo go thwego ke mongwadi wa Mokriste o belegwe nakong ya ge Johane, moapostola wa mafelelo, a e-hwa. Lega go le bjalo, Justin o gateletše leboelela ka dingwalweng tša gagwe gore Monei wa tšohle ke “Modimo yo a sa bitšwego ka leina.”
Ge Bakriste ba bahlanogi ba be ba ngwalolla Mangwalo a Bakriste a Segerika, ba ile ba ntšha leina la Jehofa gomme sebakeng sa lona ba tsenya Kyʹri·os, e lego lentšu la Segerika la “Morena.”
Go diregile se se swanago le ka Mangwalo a Seheberu. Ka ge ba se sa hlwa ba balela leina la Modimo godimo, Bajuda ba bahlanogi ba mangwalo ba ile ba tsenya ʼAdho·naiʹ ga 130 ka Mangwalong sebakeng sa leina la Modimo. Phetolelo ya Beibele ya Selatine yeo e phethilwego ke Jerome ka 405 C.E. gomme e ilego ya tla ya bitšwa Vulgate le yona e ile ya ntšha leina la Modimo.Maiteko a Mehleng Yeno a go Phumola Leina la Modimo
Lehono, diithuti di a tseba gore leina la Modimo le tšwelela ka makga a e ka bago a 7 000 ka Beibeleng. Ka gona, diphetolelo tšeo di dirišwago kudu tše bjalo ka Jerusalem Bible ya Katholika, La Biblia Latinoamérica ya Sepaniši ya Katholika, le phetolelo e tsebjago kudu ya Reina-Valera, yeo le yona e lego ka Sepaniši, di diriša leina la Modimo ka bolokologi. Diphetolelo tše dingwe di fetolela leina la Modimo e le “Yahweh.”
Ka manyami, dikereke tše dintši tšeo di thekgago modiro wa go fetolela Beibele di gapeletša diithuti go ntšha leina la Modimo ge di fetolela Beibele. Ka mohlala, Vatican ka lengwalong la yona la June 29, 2008, leo le yago go bapresidente ba dikopano tša bapišopo ba Katholika, e boletše gore: “Nywageng ya morago-bjale mokgwa wa go diriša leina la Modimo wa Isiraele o ile wa thoma go dirišwa ganyenyane-ganyenyane.” Lengwalo le neile taelo ye e lebanyago: “Leina la Modimo . . . ga se la swanela go dirišwa goba go bitšwa.” Go feta moo, “bakeng sa go fetolelwa ga Beibele malemeng a mehleng yeno, . . . ditlhaka tša leina la Modimo [tetragrammaton] di swanetše go fetolelwa e le Adonai/Kyrios: ‘Morena.’” Ge e le gabotse, taelo ye ya Vatican e reretšwe go fediša tirišo ya leina la Modimo.
Maprotestanta le ona ga a hlomphe leina la Jehofa. Mmoleledi wa phetolelo ya Seisemane ya New International Version, ya Protestanta yeo e gatišitšwego ka 1978, o ngwadile gore: “Jehofa ke leina le le hlaolago Modimo gomme re swanetše go ba re le dirišitše. Eupša re dirišitše ditolara tše dimilione tše 21⁄4 [R17 milione] bakeng sa phetolelo ye gomme tsela yeo re ka lahlegelwago ke tšhelete yeo ke ka go fetolela, ka mohlala, Psalme 23 e le, ‘Yahweh ke modiši wa-ka.’”
Go oketša moo, dikereke di šitišitše ma-Latin Amerika go tseba Modimo ka leina. Steven Voth, moeletši wa bofetoledi wa United Bible Societies (UBS), o ngwala gore: “E nngwe ya dingangišano tše sa felego ya Maprotestanta a Latin Amerika e dikologa tabeng ya go diriša leina la Jehová . . . Se se tsošago kgahlego ke gore kereke ya pentekoste yeo e golago ya mehleng
yeno . . . e boletše gore e nyaka kgatišo ya 1960 ya Reina-Valera, eupša e se na leina Jehová. Eupša, e be e nyaka lentšu Señor [Morena].” Go ya ka Voth, UBS e ganne kgopelo ye mathomong eupša ka morago ya dumela gomme ya gatiša Beibele ya Reina-Valera “e se na lentšu Jehová.”Go phumola leina la Modimo ka Lentšung la gagwe le go diriša “Morena” sebakeng sa lona go šitiša babadi go tseba Modimo e le ka kgonthe. Diphetogo tše bjalo di baka kgakanego. Ka mohlala, mmadi a ka no se kgone go lemoga ge e ba polelwana “Morena” e šupa go Jehofa goba go Morwa wa gagwe, Jesu. Ka gona, lengwalong leo moapostola Petro a tsopolago Dafida a re: “Jehofa o itše go Morena wa-ka [Jesu yo a tsošitšwego]: ‘Dula ka letsogong la-ka le letona,’” diphetolelo tše dintši tša Beibele di balega ka gore: “Morena o boditše Morena wa-ka.” (Ditiro 2:34, PK.) Go oketša moo, David Clines, taodišong ya gagwe ya, “Yahweh le Modimo wa Thutatumelo ya Bokriste,” o bontšha gore: “Lebaka le lengwe la gore Bakriste ba lebiše tlhokomelo kudu go Kriste ke go se tsebe ga bona leina Yahweh.” Ka baka leo, batho ba bantši bao ba tsenago kereke ga ba lemoge gore Modimo wa therešo yoo Jesu a bego a mo rapela ke Motho yo a nago le leina—Jehofa.
Sathane o šomile ka thata go foufatša megopolo ya batho mabapi le Modimo. Lega go le bjalo, o ka gwerana le Jehofa.
O ka Tseba Jehofa ka Leina
Go bolela therešo, Sathane o be a dutše a lwantšha leina la Modimo gomme ka bohlale o dirišitše bodumedi bja maaka. Lega go le bjalo, therešo ke gore ga go na matla legodimong goba lefaseng ao a ka thibelago Mmuši Morena Jehofa go tsebatša leina la gagwe go bao ba ratago go tseba therešo ka yena le ka morero wa gagwe wa letago mabapi le batho ba botegago.
Dihlatse tša Jehofa di tla thabela go go thuša go ithuta kamoo o ka batamelago Modimo ka gona ka thuto ya Beibele. Di latela mohlala wa Jesu, yo a boditšego Modimo gore: “Ke ba tsebišitše leina la gago.” (Johane 17:26) Ge o naganišiša ka Mangwalo ao a utollago mediro e fapa-fapanego yeo e phethwago ke Jehofa bakeng sa go šegofatša batho, o tla thoma go tseba dika tše fapa-fapanego tša semelo sa gagwe se se phagamego.
Mopatriareka yo a botegago Jobo o ile a thabela “xo kwana le Modimo,” le wena o ka thabela seo. (Jobo 29:4) Ka go tseba Lentšu la Modimo, o tla tseba Jehofa ka leina. Tsebo yeo e tla go nea kgodišego ya gore Jehofa o tla gata mogato ka go dumelelana le seo a boletšego gore se emelwa ke leina la gagwe—‘Ke Tla Ba se sengwe le se sengwe seo ke nyakago go ba sona.’ (Ekisodo 3:14) Ka baka leo, o tla phethagatša dikholofetšo tša gagwe ka moka tša go loka tšeo a di holofeditšego batho.