PAWILEY APALABAS
Cyrus the Great
Diad samay labi na Oktubre 5/6, 539 B.C.E., agawa so singa imposiblin nagawa ed syudad a Babilonia, say capital na Empiryoy Babilonia. Diad saman ya agnalinglingwanan a labi, say syudad et dineral na saray sundalo na Medo tan Persia, ya impangulo na Ari na Persia a si Ciro, tatawagen met ya Cyrus the Great odino Makapanyarin Ciro. Makapabilib so plano to.
NO PANON YA ASAKOP NEN CYRUS SO BABILONIA
Ibabaga na libron Ancient World Leaders
Diad bandad unaan na ilog, impaarap na saray sundalo nen Cyrus ed sananey ya direksion so agus, kanian inmatapew so danum ed syudad. Mainomay ya abaliw na saray sundalo so ilog ya paonlad saray puerta na syudad ya apaulyanan a lukas, tan ag-ira nairapan ya nansakop ed Babilonia. Unong ed saray Griegon historian ya si Herodotus tan Xenophon, kampanten maong iray taga Babilonia ta amta ran ag-ira basta-basta nalooban, kanian diad saman ya labi et manpoponsia so karaklan kaiba lay ari! (Nengnengen so kahon ya “Walay Sulat na Lima Diad Padir.”) Diad impansakop nen Cyrus, agawa so pigaran makapabilib ya hula na Biblia.
Inhula na Biblia ya sakopen nen Cyrus so Babilonia
MAKAPABILIB IRAN HULA
Makapakelkelaw iray hula nen Isaias ta insulat to la iratan ngalngali 200 a taon antis nin nagawa
-
Sakey a lakin manngaran ya Ciro odino Cyrus so manakop ed Babilonia tan mangibulos ed saray Judio.
—Isaias 44:28; 45:1. -
Namagaan so Ilog Eufrates, kanian makaloob iray sundalo nen Cyrus.
—Isaias 44:27. -
Napaulyanan ya akalukas iray puerta na syudad.
—Isaias 45:1. -
Agmakalaban iray sundalo na Babilonia.
—Jeremias 51:30; Isaias 13:1, 7.
MILAGRON NIBULOS
Antis na satan, nen 607 B.C.E., dineral na saray sundalo na Babilonia so Jerusalem tan inawit da ray Judion akaliktar. Pigay taon dan nibantak ed Babilonia? Inkuan na Dios ya, “sano nasumpal so pitomplo a taon, a dusaen ko naani so ari na Babilonia, satan a nasyon . . . gawaen ko a kibalatar [odino agnapanayaman] lawas.”
Ag-abayag kayarin sinakop nen Cyrus so Babilonia nen 539 B.C.E., imbulos to ray Judio tan dakel ed sikara so akasempet la nen 537 B.C.E.
AKIN ET IMPORTANTE YAD SIKA?
Nonoten pa iya: Inhula na Biblia ya (1) nibantak ed Babilonia iray Judio ed 70 a taon, (2) sakopen nen Cyrus so Babilonia tan imbaga met no panon ton gawaen itan, tan (3) agla napanayaman so Babilonia. Agnayarian na too ya naamtaan so ontan ya nagawad arapen! Say konklusyon tayo sirin et saya: “Say propesiya [odino hula] et agbalot niwala unong ed panlabayan na too, noagta sinalita na totoo so nanlapud Dios.” (2 Pedro 1:21) Kanian nepeg labat ya aralen tayo so Biblia.
^ par. 36 Saratan ya salita et nipaakar ed belat na kuarta. Parad detalyadon eksplinasyon, nengnengen so kapitulo 7 na libron Pay Attention to Daniel’s Prophecy! ya im-publish na Saray Tasi nen Jehova.