INTERBYU | WENLONG HE
Impaliwawa na Experimental Physicist so Pananisia To
SI WENLONG HE et nanaral na physics diad Suzhou, Jiangsu Province, China. Sikatoy sakey ed saray editor na international a dyurnal tungkol ed teknolohiya tan dakel so im-publish ton literaturan tungkol ed science. Natan, si Wenlong He et sakey ed saray researcher diad University of Strathclyde na Scotland. Nen kabataan to ni, manisiad ebolusyon, balet ag-abayag, nankonklusyon ya walay nandesinyo ed bilay. Sikatoy ininterbyu na Onliing! tungkol ed pananisia to.
Ibaga yo pad sikami background yo.
Nianak ak nen 1963 diad China, tan nanayam kamid sakey a baryo diad south na Yangtze River, Probinsya na Jiangsu. Balibali klima ed lugar mi tan dakel so naakan, tan kabkabat ya panlalapuay belas tan sira. Nen ugaw ak ni, lanang kon itetepet: ‘Akin et mamapawala so dalin na dakdakel tan masasamit a naakan? Nibanbana labat kasi iya? Dinay akauna
Say pamilya yo ey?
Atiesta iray ateng ko. Mandadalos si nanay ko, si tatay ko balet et architect tan walay construction company to. Panguloan ak ed limaran sanaagi. Balet makapaermen ta inatey so duaran agagik nen ugaw ni ra. Kanian agaylay ermen ko, tan itetepet ko: ‘Akin et ompapatey so totoo? Nanengneng ko ra lamet kasi?’
Akin et nanaral kayoy science ey?
Labay kon aralen so physics ta panbiliban koy desinyo na mundo tan inisip kon naebatan na physics iray tepet ko manlapu la nen ugaw ak.
Antoy focus na research yo?
Inaral ko no panon ya napapeles iray charged particle ya anggad ngalngali la miparad peles na liwawa. Ginawak iya pian naaral
koy desinyo na saray atom. Ni-research ko met no panon a napawalay makmaksil ya radiation ya say frequency to et walad kapegleyan na microwave tan infrared radiation. Anggaman napan-negosyoan iyan research, makatulong met iya pian natalosan no panon ya ginmapoy uniberso.Akin et nagmaliw kayon interesadod Biblia?
Nen 1998, walay duaran Tasi nen Jehova ya nampulong ed sikami. Impanengneng dad siak so ebat na Biblia ed saray tepet ko. Dinmengel met so asawak ya si Huabi ya sakey met a research scientist. First-time mi makanengneng na Biblia, balet bilib kamid praktikal a bilin to. Naobserbaan mi ya minanabang imay sanasawan Tasi ya ombibisitad sikami lapud uunoren da ray prinsipyo na Biblia. Maliket tan mani-enjoy irad simplin bilay. Tan lapud samay imbaga na Biblia tungkol ed Dios, naisip ko lamet no kasin walay nanggawad uniberso. Bilang physicist, responsabilidad kon talosan iray tungkol ed mararakep a desinyo. Kanian nandesisyon ak ya aralen iyan maong.
Bilang physicist, responsabilidad kon talosan iray tungkol ed mararakep a desinyo. Kanian nandesisyon ak ya aralen iyan maong
Anto ran impormasyon so inaral yo?
Unona, antak ya say grupo na saray bengatla et agmagmaliw ya organisado odino mansiansian organisado no anggapoy nan-ayos ed saratan. Atan so second law of thermodynamics. Lapud mauk-uksoy so uniberso tan say bilay ed dalin, nankonklusyon ak ya walay nan-ayos ed saraya, walay Amalsa. Komadua, singa inggagalan denisinyo so uniberso tan dalin pian suportaay bilay.
Anto ran desinyo so anengneng yo?
Amin lawarin mabilay diad dalin et mandedependid enerhiya ya manlalapud agew. Sayan enerhiya et ondadalan ed space bilang radiation. Makakasabi itan ed dalin bilang maaw-awang ya wavelength. Say sankatikeyan ed saratan et say makapatey ya gamma ray. Wala met iray X-ray, ultraviolet ray, nanengneng ya liwawa, infrared, microwave, tan say sankarukeyan ed amin, saray radio wave. Say makapadinayew, sasamperen na atmosphere tayo so makapatey iran radiation balet patatalosen tod tapew na dalin iray kaukolan ya radiation.
Akin et pambiliban yo itan?
Nalay atension kod samay introduksion na Biblia tungkol ed palsa ya abitla so liwawa. Imbaga na satan: “Say Dios inkuan to, Onlesa komon so liwawa. Et linmesa so liwawa.” * Diad maawa-awang ya wavelength na solar radiation, melag labat so nanengneng ya liwawa, balet importante itan pian manbilay. Kaukolan itan na tanaman pian manbunga ra, tan kaukolan tayo met itan pian makanengneng tayo. Agnayarin nibanbana labat so inkadesinyo na atmosphere ya ontatalos so liwawa. Say sakey nin makapabilib et say daiset ya ultraviolet light ya makakasabid tapew na dalin.
Akin et importante itan?
Saray arum ya ultraviolet radiation et delikado. Tua, kaukolan na baog tayoy daiset ya radiation pian mamawalay vitamin D. Importante itan pian mabiskeg so pukel tan napaliisay cancer tan arum ni ran sakit. Balet no asobraan lay radiation, panlapuan itan na skin cancer tan katarata. Sasamperen na atmosphere iyan ultraviolet radiation pian dugaruga labat so makasabi ed tapew na dalin. Parad siak, ebidensya iyan walay nandesinyo ed dalin pian sustuniey bilay.
Kalkalna kamin akombinsi nen Huabi ya walay Amalsa tan impaisulat Toy Biblia. Nen 2005, nagmaliw kamin Tasi nen Jehova, tan natan, ibabangat mi met lad arum so Biblia.