Bai na kontenido

Bai na kontenido

“Bo Plannan Lo Wòrdu Establesi”

“Bo Plannan Lo Wòrdu Establesi”

“Bo Plannan Lo Wòrdu Establesi”

DEN un melodia ku salmista David a komponé, el a pidi den forma di orashon: “Krea den mi un kurason limpi, o Dios, i renobá un spiritu rekto den mi. Duna mi atrobe e goso di bo salbashon, i sostené mi ku un spiritu boluntario.” (Salmo 51:10, 12) Despues di su piká ku Bètsabé, David a repentí, i den e versíkulonan aki el a hasi un súplika na Yehova Dios pa purifiká su kurason i dun’é e spiritu—òf inklinashon mental—pa hasi loke ta korekto.

Bon mirá, ta krea Yehova ta krea un kurason nobo den nos, asta duna nos un spiritu nobo i boluntario? Òf ta nos tin ku hasi esfuerso pa optené i protehá un kurason limpi? Yehova “ta sondia kurason,” pero te na ki grado e ta intervení den loke ta pasa den nos kurason? (Proverbionan 17:3; Jeremias 17:10) Te kon leu e ta influensiá nos bida, nos motivashon- i akshonnan?

E promé nuebe versíkulonan di Proverbionan kapítulo 16 ta mustra nos kon nos por laga Dios dirigí nos bida di manera ku ‘nos plannan ta wòrdu establesí’ firmemente. (Proverbionan 16:3) Versíkulo 10 te ku 15 ta enfoká riba e responsabilidat di un rei òf gobernante.

Ken Ta Traha “e Plannan di Kurason”?

“E plannan di kurason ta pertenesé na hende,” segun Proverbionan 16:1a. Klaramente anto, “e plannan di kurason” ta nos responsabilidat. Yehova no ta prepará nos kurason milagrosamente ni e no ta duna nos un spiritu boluntario. Ta nos tin ku hasi e esfuerso pa gana konosementu eksakto di su Palabra, Beibel, meditá riba e konosementu aki i siña pensa manera e ta pensa.—Proverbionan 2:10, 11.

Sin embargo, e echo ku David a pidi “un kurason limpi” i pa ‘renobá su spiritu’ ta mustra ku el a rekonosé ku e tabatin un inklinashon pekaminoso i ku e tabatin mester di Dios su yudansa pa purifiká su kurason. Komo hende imperfekto, nos por sinti e tentashon pa partisipá den “e obranan di karni.” (Galationan 5:19-21) Pa nos por mata ‘e miembronan di nos kurpa terenal pa loke ta toka inmoralidat, impuresa, pashon, deseo malu, i golosidat,’ nos tin mester di Yehova su yudansa. (Kolosensenan 3:5) Ta masha importante anto pa nos pidi su yudansa den orashon pa asina evitá ku nos ta kai den tentashon i tambe pa eliminá inklinashonnan pekaminoso for di nos kurason!

Nos lo por yuda otro hende ku e “plannan” di nan kurason? Beibel ta deklará: “Tin hende ta papia sin pensa, manera hinká di spada, ma lenga di hende sabí ta trese kuramentu.” (Proverbionan 12:18) Ki ora nos lenga ta ‘kura’ otro hende? Solamente ora ‘e kontesta di lenga ta bin di Yehova,’ es desir, ora nos ta papia e palabranan korekto di e bèrdat di Beibel.—Proverbionan 16:1b.

Beibel ta bisa ku “e kurason ta mas engañoso ku tur kos i ta totalmente korupto.” (Jeremias 17:9) Nos kurason figurativo ta inkliná na hustifiká su mes i gaña su mes. Spièrtando nos pa e peliger aki, Rei Salomon di Israel di antigwedat a bisa: “Tur e kamindanan di un hende ta limpi den su mes bista, ma SEÑOR ta pisa e motibunan [“pero Yehova ta evaluá spiritu,” NW].”Proverbionan 16:2.

Amor propio por pone nos hustifiká nos erornan, kamuflá karakterístikanan indeseabel di nos personalidat i sera wowo pa nos propio maldat. Pero Yehova sí nos no por gaña. E ta evaluá nos spiritu. Un persona su spiritu ta su inklinashon mental predominante i esei ta konektá ku su kurason. Loke ta forma un persona su spiritu ta dependé prinsipalmente di e aktividat di e kurason figurativo, lokual ta enserá kosnan manera nos pensamentu, emoshon i motivashon. Yehova—esun ku ta “sondia kurason”—ta evaluá e spiritu, i su huisionan ta imparsial i sin faboritismo. Lo ta sabí di nos parti pa protehá nos spiritu, esta, nos inklinashon mental.

“Enkomendá Bo Obranan” na Yehova

Pa nos traha plan nos tin ku pensa, i esei ta algu ku ta tuma lugá den nos kurason. Por lo general, plannan ta hiba na echo. Nos lo tin éksito den nos intentonan? Salomon a bisa: “Enkomendá bo obranan na SEÑOR, i bo plannan lo wòrdu establesí.” (Proverbionan 16:3) Enkomendá nos obranan na Yehova ta nifiká pone nos konfiansa den dje, dependé riba dje, pone nos mes bou di su outoridat; na moda di papia, baha e karga for di nos lomba i pon’é riba Yehova su lomba. E salmista a kanta: “Enkomendá bo kaminda na SEÑOR, konfia tambe den dje, i e lo hasié [òf, lo e aktua].”—Salmo 37:5.

Sin embargo, pa nos plannan ta firmemente establesí, nan mester ta na armonia ku e Palabra di Dios, i nan mester tin un bon motivashon nan tras. Ademas, nos mester pidi Yehova su yudansa i sosten, anto diligentemente hasi nos bèst pa sigui e konseho bíbliko. Spesialmente ora nos ta konfrontá prueba òf difikultat, ta masha importante pa nos ‘tira nos karga riba Yehova,’ pasobra ‘lo e sostené nos.’ De echo, “nunka e lo no permití pa e hustu wòrdu moví.”—Salmo 55:22.

Yehova “A Traha Tur Kos ku un Propósito”

Ki resultado mas nos lo nota si nos enkomendá nos obranan na Yehova? E rei sabí a bisa: “SEÑOR a traha tur kos ku un propósito.” (Proverbionan 16:4a) E Kreadó di universo ta un Dios di propósito. Ora nos ta enkomendá nos obranan na dje, nos bida lo ta yen ku aktividat signifikativo, liber di kosnan bano. Es mas, Yehova su propósito pa tera—i pa hende riba tera—ta eterno. (Efesionan 3:11) El a forma tera i a kre’é “pa e wòrdu habitá.” (Isaias 45:18) Ademas, su propósito original pa humanidat definitivamente lo bira un realidat. (Génesis 1:28) Un bida dediká na e Dios berdadero lo no kaba nunka i lo tin propósito pa semper.

Yehova a traha “asta e malbado pa e dia di kalamidat.” (Proverbionan 16:4b) Klaru ku Dios no a krea e malbadonan, pasobra tur ‘su obranan ta perfekto.’ (Deuteronomio 32:4) Sin embargo, el a permití nan bin na eksistensia i sigui biba te ora ku e haña ta e momento oportuno pa ehekutá su huisio atverso. Por ehèmpel, Yehova a bisa Fárao di Egipto: “Pa e motibu aki mi a permití bo keda na bida, pa mustra bo mi poder i pa proklamá mi nòmber den henter mundu.” (Eksodo 9:16) E Dies Plaganan i e destrukshon di Fárao i su ehérsito den Laman Kòrá tabata en bèrdat demostrashonnan memorabel di Dios su poder inkomparabel.

Tambe Yehova por laga sirkunstansianan desaroyá di tal manera ku e malbado inkonsientemente ta sirbi su propósito. E salmista a bisa: “E furia di hende lo alabá bo; ku e restante di furia lo bo faha bo mes.” (Salmo 76:10) Yehova por permití su enemigunan ekspresá nan furia kontra su sirbidónan, pero te na e grado ku ta nesesario pa disipliná su pueblo i asina entrená nan. Tur loke ta di mas, Dios ta tuma riba su mes i no ta permití esei afektá su pueblo.

Miéntras ku Yehova ta sostené su sirbidónan humilde, kiko di hende orguyoso i arogante? E rei di Israel a bisa: “Kada hende ku ta orguyoso di kurason ta un abominashon pa SEÑOR; siguramente e lo no keda sin kastigu.” (Proverbionan 16:5) Hende “orguyoso di kurason” kisas ta sera kabes pa sostené otro, pero nan lo no skapa kastigu. Pues anto, lo ta sabí di nos parti pa kultivá e spiritu di humildat sin importá kuantu konosementu nos tin òf kon kapasitá nos por ta òf ki privilegionan di sirbishi nos por tin.

‘E Temor di Yehova’

Siendo ku nos a nase den piká, nos ta inkliná na kometé eror. (Romanonan 3:23; 5:12) Kiko lo yuda nos evitá di traha plannan ku lo hiba nos den mal kaminda? Proverbionan 16:6 ta deklará: “Pa medio di miserikòrdia i bèrdat inikidat ta wòrdu ekspiá, i pa medio di e temor di SEÑOR hende ta keda leu for di maldat.” Miéntras ku Yehova ta ekspiá òf pordoná nos pikánan a base di su miserikòrdia i bèrdat, ta e temor di Yehova ta loke ta frena nos di kometé piká. Ta masha importante anto pa huntu ku amor pa Dios i apresio pa su miserikòrdia, nos kultivá temor di desagrad’é!

Nos ta kuminsá sinti e temor di Dios den nos kurason ora nos desaroyá un rèspèt profundo pa Dios su poder impreshonante. Djis pensa riba e poder ku su kreashon ta reflehá! Ora Dios a rekordá Jòb di e manifestashon di su poder den e obranan di kreashon, esei a yuda e patriarka korigí su manera di pensa. (Jòb 42:1-6) Nos tambe no ta haña motibu pa korigí nos manera di pensa ora nos lesa i meditá riba e relatonan den Beibel tokante Yehova su trato ku su pueblo? E salmista a kanta: “Bin i mira e obranan di Dios; e ta temibel den su echonan pa ku e yunan di hende.” (Salmo 66:5) Nos no mester konsiderá Yehova su miserikòrdia komo algu di ménos importansia. Ora e israelitanan ‘a rebeldiá i a hasi Dios su spiritu santu tristu, Yehova a kambia bira nan enemigu; el a bringa ku nan.’ (Isaias 63:10) Di otro banda, “ora ku un hende su kaminda ta agradá SEÑOR, e ta pone asta su enemigunan keda na pas kuné.” (Proverbionan 16:7) Temor di Yehova ta en bèrdat un gran protekshon!

E rei sabí a bisa: “Mihó un tiki ku hustisia, ku gran entrada ku inhustisia.” (Proverbionan 16:8) Proverbionan 15:16 ta deklará: “Mihó djis un tiki, ku e temor di SEÑOR, ku gran tesoro, i problema huntu kuné.” Un rèspèt profundo pa Dios definitivamente ta nesesario pa nos por keda riba e kaminda di hustisia.

‘E Kurason di un Hende Ta Plania Su Kaminda’

Dios a krea hende ku boluntat liber, nan por skohe entre bon i malu. (Deuteronomio 30:19, 20) Nos kurason figurativo tin e kapasidat di konsiderá diferente opshon i enfoká riba un òf mas di nan, i manera Salomon a indiká, ta nos tin e responsabilidat di hasi e eskoho. El a bisa: “E mente [òf, “kurason,” NW] di un hende ta plania su kaminda.” Despues di hasi esei, Yehova “ta dirigí su pasonan.” (Proverbionan 16:9) Siendo ku Yehova por dirigí nos pasonan, lo ta un desishon sabí si nos buska su yudansa pa ‘establesé nos plannan’ firmemente.

Manera nos a menshoná kaba, e kurason ta engañoso i por bai asina leu di rasoná di un forma inkorekto. Por ehèmpel, un persona kisas ta kometé un piká, i su kurason por kuminsá hustifiká su mes. En bes di bandoná su kaminda pekaminoso, e persona kisas ta rasoná ku Dios ta amoroso, bondadoso, miserikòrdioso i kla pa pordoná. Bon mirá, un persona asina a bisa den su kurason: “Dios a lubidá; el a skonde su kara; e lo no mira esaki nunka.” (Salmo 10:11) Sin embargo, no ta bon i ta asta peligroso pa abusá di Dios su miserikòrdia.

“Peso i Balansa Hustu” Ta di Yehova

Kambiando for di e tópiko di kurason i e akshonnan di hende pa esnan di un rei, Salomon a bisa: “Un sentensia divino ta riba lep di rei; su boka no mester faya ora ku e ta husga.” (Proverbionan 16:10) Esaki siguramente ta e kaso di Hesukristu, e Rei entronisá. Su gobernashon riba tera lo ta di akuerdo ku e boluntat divino.

E rei sabí a identifiká e fuente di hustisia i rektitut, bisando: “Peso i balansa hustu ta di SEÑOR, tur e piedranan-pa-pisa, ku ta den e saku, ta su obra.” (Proverbionan 16:11) Ta Yehova ta perkurá peso i balansa pa sirbi komo norma di midi. E no a laga pa un rei determiná eseinan. Tempu ku Hesus tabata riba tera el a bisa: “Mi no por hasi nada di mi mes. Manera mi ta tende, mi ta husga; i mi husgamentu ta hustu, pasobra mi no ta buska mi mes boluntat, sino e boluntat di Esun ku a manda mi.” Nos por spera hustisia perfekto for di e Yu, esun na ken e Tata “a duna tur huisio.”—Juan 5:22, 30.

Kiko mas nos por spera di un rei ku ta representá Yehova? E rei di Israel a bisa: “Ta un abominashon pa reinan hasi maldat, pasobra un trono ta wòrdu establesí riba hustisia.” (Proverbionan 16:12) E prinsipionan hustu di Dios ta dirigí e Reino Mesiániko. E no tin ningun aliansa ku “un trono ku ta plania perversidat.”—Salmo 94:20; Juan 18:36; 1 Juan 5:19.

Kon pa Haña Aprobashon di un Rei

Kon e súpditonan di un rei mahestuoso mester reakshoná? Salomon a bisa: “Lepnan hustu ta e delisia di reinan, i nan ta stima esun ku ta papia loke ta korekto. Rabia di un rei ta manera mensaheronan di morto, ma un hende sabí lo kalma esaki.” (Proverbionan 16:13, 14) E adoradónan di Yehova awe ta tuma e palabranan aki na pechu i ta tene nan mes okupá den e trabou di prediká e Reino i hasi disipel. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Nan sa ku e Rei Mesiániko, Hesukristu, ta keda kontentu ora nan ta usa nan lepnan den e manera aki. En bèrdat, tabata sabí pa kalma e rabia di un rei humano poderoso i buska su aprobashon. Ta muchu mas sabí pa buska aprobashon di e Rei Mesiániko!

Salomon a sigui bisa: “Den e lus riba kara di rei tin bida, i su grasia ta manera un nubia di áwaseru di primavera.” (Proverbionan 16:15) “E lus riba kara di rei” ta nifiká su aprobashon, meskos ku ‘e lus di Yehova su semblante’ ta indiká aprobashon divino. (Salmo 44:3; 89:15) Meskos ku nubianan di áwaseru ta un garantia ku lo tin awa pa yuda e kosecha hecha, asina e grasia òf aprobashon di un rei ta evidensia di kosnan bon ku lo bin. Bida bou di e reinado di e Rei Mesiániko lo ta yen di bendishon i prosperidat, meskos ku tabata e kaso na un eskala chikitu durante e reinado di Rei Salomon.—Salmo 72:1-17.

Segun nos ta warda pa e Reino di Dios tuma kontròl di tur asuntu bou di solo, laga nos buska su yudansa pa purifiká nos kurason. Ademas, laga nos pone nos konfiansa den Yehova i kultivá temor di Dios. E ora ei nos por tin e pleno konfiansa ku nos “plannan lo wòrdu establesí” firmemente.—Proverbionan 16:3.

[Plachi na página 18]

Den ki sentido Yehova a traha “e malbado pa e dia di kalamidat”?