JAKIE problemy według ciebie ma to małżeństwo? Z pewnością mąż musi bardziej panować nad sobą. Poza tym on i żona nie są zgodni co do tego, na ile można pozwalać dzieciom. Najwyraźniej też oboje powinni popracować nad wymianą myśli.

Nie ma małżeństw doskonałych. Wszystkie borykają się z takimi czy innymi kłopotami. Bez względu na ich skalę mąż i żona muszą się nauczyć je pokonywać. Dlaczego?

Nierozwiązane problemy z czasem stają się murem, który blokuje wymianę myśli. Mądry król Salomon zauważył: „Są swary, które przypominają zasuwę w wieży mieszkalnej” (Przysłów 18:19). Jak można otworzyć drzwi do lepszej komunikacji przy omawianiu trudnych kwestii?

Jeżeli wymianę myśli w rodzinie przyrównamy do krwiobiegu, to miłość i szacunek przypominają serce i płuca (Efezjan 5:33). Gdy trzeba sobie poradzić z jakąś drażliwą sytuacją, pobudzani miłością małżonkowie nie będą wracać do dawniejszych niedociągnięć — i spowodowanych przez nie ran emocjonalnych — lecz skupią się na konkretnej sprawie (1 Koryntian 13:4, 5; 1 Piotra 4:8). Partnerzy, którzy darzą się szacunkiem, pozwalają drugiej stronie wypowiadać się swobodnie i słyszą nie tylko to, co zostało powiedziane, ale również to, co nie zostało ubrane w słowa.

Przyjrzyjcie się opisanym poniżej czterem krokom i zwróćcie uwagę, jak zasady biblijne mogą wam pomóc rozwiązywać problemy w duchu miłości i szacunku.

1. Poświęćcie czas na przedyskutowanie sprawy.

„Na wszystko jest wyznaczony czas  (...); czas milczenia i czas mówienia” (Kaznodziei 3:1, 7). W opisanej wcześniej sprzeczce dało się zauważyć, że w sytuacjach konfliktowych mogą dojść do głosu silne uczucia. Jeśli tak się dzieje, przerwijcie rozmowę na jakiś czas — zamilknijcie, zanim emocje wezmą górę. Usłuchanie pewnej rady biblijnej oszczędzi waszemu związkowi poważnych wstrząsów: „Początek sporu to tak, jakby ktoś wypuszczał wody; zanim więc wybuchnie kłótnia, odejdź” (Przysłów 17:14).

Jednakże jest również „czas mówienia”. Ignorowane problemy są niczym chwasty — plenią się i rozrastają. Nie omijaj więc tematu w nadziei, że po prostu sam zniknie. Jeśli wcześniej postanowiłeś przerwać rozmowę, by nie przerodziła się w kłótnię, okaż szacunek małżonkowi i wybierz w nieodległej przyszłości dogodną chwilę na omówienie sytuacji. Obojgu wam pomoże następująca rada z Biblii: „Niech słońce nie zachodzi nad waszym rozdrażnieniem” (Efezjan 4:26). Jeżeli obiecałeś, że wkrótce powrócicie do sprawy, dotrzymaj słowa.

2. Wyrażaj swoje zdanie szczerze i z szacunkiem.

„Mówcie prawdę każdy ze swym bliźnim” (Efezjan 4:25). Dla osób zamężnych i żonatych współmałżonek jest najważniejszym bliźnim. Bądźcie więc szczerzy i otwarci, gdy rozmawiacie o uczuciach. Małgorzata *, która jest mężatką od 26 lat, mówi: „Zaraz po ślubie oczekiwałam, że mąż po prostu się domyśli, co czuję, gdy powstaje jakiś problem. Przekonałam się jednak, że takie oczekiwania są nierealistyczne. Teraz staram się otwarcie mówić o swoich myślach i uczuciach”.

Pamiętajcie, że waszym celem nie jest wygranie potyczki słownej ani pokonanie przeciwnika. Chodzi o to, żebyście nawzajem zrozumieli swe myśli i uczucia. Chcąc to osiągnąć, powiedz, na czym twoim zdaniem polega problem, kiedy on się pojawia i jak się w związku z tym czujesz. Załóżmy, że irytuje cię, gdy druga strona nie dba o porządek. Możesz wtedy z szacunkiem powiedzieć: „Gdy wracasz z pracy i zostawiasz ubrania na podłodze [precyzujesz, na czym polega problem i kiedy się pojawia], to mam wrażenie, że moje starania o porządek w domu niewiele znaczą [wyjaśniasz, jak się czujesz]”. Następnie taktownie zaproponuj jakieś praktyczne rozwiązanie.

3. Uważnie słuchaj współmałżonka i staraj się zrozumieć jego uczucia.

Uczeń Jakub napisał do współchrześcijan, że „każdy człowiek ma być prędki do słuchania, nieskory do mówienia, nieskory do srogiego gniewu” (Jakuba 1:19). Wrażenie, że jeden partner nie rozumie odczuć drugiego, jest jedną z najczęstszych przyczyn braku szczęścia w małżeństwie. Bądź więc zdecydowany zrobić wszystko, by twój współmałżonek nigdy nie odniósł takiego wrażenia! (Mateusza 7:12).

Wolfgang, żonaty od 35 lat, mówi: „Kiedy omawiamy jakiś problem, czuję pewne napięcie, zwłaszcza gdy wydaje mi się, że żona nie rozumie mojego sposobu myślenia”. Dianna, mężatka z 20-letnim stażem, przyznaje: „Często wyrzucam mężowi,  że w trakcie rozmowy wcale mnie nie słucha”. Jak pokonać tę przeszkodę?

Nie zakładaj z góry, że wiesz, co czuje i myśli twój partner. W Słowie Bożym czytamy: „Zuchwalstwem wywołuje się tylko zwadę, lecz mądrość jest u tych, którzy się wspólnie naradzają” (Przysłów 13:10). Szanuj godność współmałżonka i nie przerywaj, gdy wyraża swoją opinię. A potem upewnij się, czy wszystko dobrze zrozumiałeś — ujmij jego punkt widzenia swoimi słowami, ale bez cienia sarkazmu czy złości. Pozwól, by cię poprawił, jeśli coś zrozumiałeś opacznie. Nie bądź jedyną osobą, która mówi. Prowadźcie dialog, aż oboje zgodzicie się, że dostatecznie wniknęliście w myśli i uczucia drugiej strony.

To prawda, że uważne słuchanie i zrozumienie odmiennego poglądu wymaga pokory i cierpliwości. Ale jeśli okazujesz w ten sposób partnerowi szacunek, możesz się spodziewać, że odpłaci ci tym samym (Mateusza 7:2; Rzymian 12:10).

4. Znajdźcie rozwiązanie.

„Lepiej jest dwom niż jednemu, mają bowiem dobrą zapłatę za swój trud. Bo gdyby jeden upadł, drugi może podnieść swego towarzysza” (Kaznodziei 4:9, 10). Jeśli małżonkowie nie współpracują ze sobą i się nie wspierają, trudno im będzie rozwiązać jakikolwiek problem.

Głową rodziny Jehowa ustanowił męża (1 Koryntian 11:3; Efezjan 5:23). Ale jego zwierzchnictwo nie oznacza władzy dyktatorskiej. Mądry mąż nie podejmuje arbitralnych decyzji. Dawid, żonaty od 20 lat, mówi: „Próbuję razem z żoną dojść do wspólnych wniosków i podjąć decyzję, pod którą oboje się podpiszemy”. Tatiana, zamężna od 7 lat, przyznaje: „Nie chodzi o udowadnianie, kto ma rację, a kto nie. Po prostu czasem można mieć różne pomysły na rozwiązanie trudnej kwestii. Przekonałam się, że kluczowe znaczenie ma elastyczność i rozsądek”.

Jezus przyrównał małżeństwo do jarzma (Mateusza 19:6). W tamtych czasach na karki dwóch zwierząt zakładano drewnianą belkę, by mogły razem wykonywać jakąś pracę. Jeśli zwierzęta nie potrafiły współpracować, ich wysiłki szły na marne, a jarzmo tylko je uwierało. Ale gdy zgodnie współdziałały, mogły ciągnąć spore ciężary lub orać pole.

Podobnie małżeństwo może uwierać męża i żonę, którzy nie umieją współpracować. Z drugiej strony, gdy się nauczą ramię w ramię stawiać czoła trudnościom, zdołają pokonać niemal każdą z nich i zaznają wiele dobrego. Szczęśliwy mąż imieniem Karol tak to podsumowuje: „Od 25 lat wspólnie rozwiązujemy nasze problemy dzięki szczerej rozmowie, wzajemnemu wczuwaniu się w swoje położenie, modlitwie do Jehowy o pomoc oraz trzymaniu się zasad biblijnych”. Czy jesteście gotowi postępować tak samo?