ROZDZIAŁ 14

Jak się chronić przed szkolnymi dręczycielami?

Oceń następujące twierdzenia:

1. Dręczenie obejmuje jedynie wyrządzanie szkody fizycznej.

□ prawdziwe

□ fałszywe

2. Molestowanie seksualne zawsze polega na kontakcie fizycznym.

□ prawdziwe

□ fałszywe

3. Dziewczyny też mogą zachowywać się napastliwie.

□ prawdziwe

□ fałszywe

4. Ofiara dręczenia lub molestowania seksualnego jest w sytuacji bez wyjścia.

□ prawdziwe

□ fałszywe

 DZIEŃ w dzień miliony dręczonych uczniów przeżywa prawdziwy koszmar. Chłopak imieniem Ryan opowiada: „Kwadrans jazdy autobusem był jak wielogodzinne tortury. Moi prześladowcy zaczynali od wyzwisk, a kończyli na biciu”. Inni młodzi doświadczają zaczepek na tle seksualnym. Anita mówi: „Pewien bardzo lubiany w szkole chłopak zastąpił mi drogę na korytarzu i zaczął niestosownie dotykać. (...) Grzeczne prośby, by trzymał ręce przy sobie, nie poskutkowały. Sądził, że nie mówię poważnie”.

Szkolni gnębiciele korzystają nawet z Internetu. Czy ty też padasz ich ofiarą? Jeżeli tak, to co możesz zrobić? Możliwości jest wiele! Najpierw jednak zobaczmy, które z twierdzeń podanych na początku tego rozdziału są prawdziwe.

1. Fałszywe. Większość dręczycieli posługuje się językiem, a nie pięściami. Ich orężem są groźby, obelgi, sarkastyczne uwagi i drwiny.

2. Fałszywe. Nawet „komplementy” z podtekstem seksualnym, sprośne dowcipy lub pożądliwe spojrzenia mogą być równoznaczne z molestowaniem seksualnym.

3. Prawdziwe. Dręczycielem może być każdy, bez względu na płeć.

4. Fałszywe. Tyrana można powstrzymać. Zobaczmy, w jaki sposób.

Jak pokonać dręczyciela bez użycia siły

Niekiedy zaczepka ma charakter prowokacji — gnębiciel chce sprawdzić, jak zareagujesz. Warto wówczas pamiętać o następującej mądrej radzie biblijnej:  „Nie śpiesz się w duchu do obrażania się” (Kaznodziei 7:9). Gdybyś ‛oddał złem za złe’, mógłbyś tylko dolać oliwy do ognia i przysporzyć sobie dodatkowych problemów (Rzymian 12:17). Jak zatem pokonać dręczyciela bez użycia siły?

Nie bądź przewrażliwiony. Gdy ktoś z ciebie zadrwi, ot tak dla żartu, nie obrażaj się, lecz spróbuj spojrzeć na to z dystansu. „Czasami wystarczy po prostu nie traktować zbyt poważnie złośliwych wypowiedzi” — mówi chłopak imieniem Eliu. Jeżeli taka osoba zobaczy, że jej uwagi odnoszą niewielki skutek, może da ci spokój.

Przejawiaj łagodność. W Biblii czytamy: „Odpowiedź łagodna odwraca złość” (Przysłów 15:1). Dręczyciel może być całkowicie zaskoczony spokojną reakcją i sytuacja sama się rozładuje. To prawda, że zachowanie zimnej krwi w obliczu ataku wymaga panowania nad sobą. Ale takie postępowanie zawsze się opłaca. W Księdze Przysłów 29:11 czytamy: „Głupi ujawnia całego swego ducha, lecz mądry utrzymuje go w spokoju aż do końca”. Łagodność jest oznaką siły. Człowiek łagodny nie daje się łatwo wytrącić z równowagi — w przeciwieństwie do człowieka agresywnego, któremu często brakuje pewności siebie i który odreagowuje to gniewem. Biblia słusznie mówi: „Nieskory do gniewu jest lepszy niż mocarz” (Przysłów 16:32).

 Nie daj się skrzywdzić. Jeżeli sprawy zaczynają wymykać się spod kontroli, postaraj się „ewakuować”. Księga Przysłów 17:14 radzi: „Zanim (...) wybuchnie kłótnia, odejdź”. Gdy robi się niebezpiecznie, odejdź lub wręcz rzuć się do ucieczki. Ale gdyby nie było to możliwe, spróbuj się obronić.

Nie trzymaj tego w tajemnicy. O tym, co zaszło, mają prawo wiedzieć rodzice. Zresztą mogą ci oni udzielić praktycznych wskazówek. Zaproponują na przykład, byś porozmawiał ze swoim wychowawcą albo z pedagogiem szkolnym. Rodzice i władze szkolne mogą zająć się tym problemem dyskretnie, nie przysparzając ci dodatkowych kłopotów.

Pamiętaj o sprawie zasadniczej: szkolny prześladowca nie wygra, jeżeli odmówisz udziału w jego grze. Nie daj się więc sprowokować. Staraj się raczej opanować sytuację, wprowadzając w czyn podane tu rady.

Jak sobie radzić z molestowaniem seksualnym

Jeżeli ktoś próbował molestować cię seksualnie, masz pełne prawo odczuwać wzburzenie! Ale jak się zachować w takich sytuacjach? Oto kilka wskazówek:

 Stanowczo odrzucaj niemoralne zaczepki. Napastnik może uznać, że niezdecydowana odmowa w gruncie rzeczy oznacza zgodę albo przynajmniej wahanie. Musisz pokazać, że jest inaczej. Niech twoje „nie” znaczy „nie” (Mateusza 5:37). Chichot lub wstydliwe miny, nawet gdy wynikają z zażenowania, również mogłyby zostać błędnie odebrane. Jednoznaczna i stanowcza postawa jest najlepszą obroną!

Zrób scenę. Anita wyjaśnia, jak poradziła sobie z chłopakiem, który ją zaczepiał: „Musiałam go zawstydzić przed jego kolegami, dlatego głośno powiedziałam, żeby NIE DOTYKAŁ mnie w taki sposób!”. Czy to poskutkowało? „Wszyscy koledzy zaczęli się z niego śmiać. Trochę się obraził, ale po kilku dniach przeprosił za swe zachowanie,  a później nawet mnie obronił, gdy ktoś inny próbował mi dokuczać”.

Jeżeli słowa nie odnoszą skutku, odejdź. Albo jeszcze lepiej — weź nogi za pas. Jeżeli nie masz możliwości ucieczki, broń się (Powtórzonego Prawa 22:25-27). Młoda chrześcijanka opowiada: „Kiedy pewien chłopak próbował mnie objąć, z całej siły go uderzyłam i uciekłam!”.

Powiedz komuś o wszystkim. „To właśnie w końcu musiałam zrobić” — wyjaśnia 16-letnia Adrienne. „Zwróciłam się o pomoc do rodziców, ponieważ chłopiec, którego uważałam za dobrego kolegę, wprost nie dawał mi spokoju. Im bardziej się opierałam, tym bardziej stawał się natarczywy, jak gdyby to była jakaś gra”. Rodzice udzielili Adrienne praktycznej rady, która pomogła jej skuteczniej się z tym uporać.  Z pewnością twoi rodzice też zaproponują jakieś rozwiązanie.

Nie jest łatwo radzić sobie z agresywnymi zaczepkami lub molestowaniem seksualnym. Ale zawsze pamiętaj: Młodzi chrześcijanie nie muszą być bezbronnymi ofiarami gnębicieli. Nie powinni tolerować takiego zachowania ani uważać, że zainteresowanie natręta im pochlebia. Jeżeli skorzystasz z podanych tu wskazówek, możesz stawić czoła dręczycielom.

WIĘCEJ NA TEN TEMAT PRZECZYTASZ W TOMIE 1, ROZDZIALE 18

W NASTĘPNYM ROZDZIALE

Presja wywierana przez rówieśników jest naprawdę silna. Przeczytaj, jak odważnie się jej opierać.

WERSET

„Jeśli możliwe, o ile to od was zależy, zachowujcie pokój ze wszystkimi ludźmi” (Rzymian 12:18).

WSKAZÓWKA

W razie ataku dręczyciela bądź stanowczy, ale nie agresywny. Kategorycznie mu powiedz, żeby przestał. Spokojnie się oddal. Gdyby sytuacja się powtarzała, poinformuj o wszystkim kompetentne osoby.

CZY WIESZ, ŻE...?

Noszenie ubrań w określonym stylu lub kolorze — typowym dla różnych grup, na przykład gangów — może narażać na atak. Były członek gangu mówi: „Gdyby ktoś ubierał się tak jak my, ale do nas nie należał, prawdopodobnie wzięlibyśmy go na celownik. Albo musiałby się do nas przyłączyć, albo zdrowo by oberwał”.

PLAN DZIAŁANIA!

Gdyby ktoś próbował mnie obrazić lub sprowokować, będę: ․․․․․

Żeby unikać kłopotów, będę: ․․․․․

Sprawy, o które zapytam rodziców: ․․․․․

ZASTANÓW SIĘ

● Jak mógłbyś przejawiać więcej pewności siebie i dzięki temu ograniczyć ryzyko ataku gnębicieli?

● Co możesz zrobić, jeśli spotykasz się z zaczepkami na tle seksualnym? (Pomyśl, w jakich okolicznościach może ci się to przydarzyć i jak wtedy zareagujesz).

● Dlaczego nie należy bagatelizować molestowania seksualnego?

[Napis na stronie 123]

„Kiedy zanosi się na bójkę, zajmij się własnymi sprawami i idź do domu. Niektórzy gromadzą się w pobliżu i przez to wpadają w tarapaty” (Jairo).

[Ramka na stronie 125]

Jak zapobiegać zaczepkom na tle seksualnym

Nie flirtuj. Takie zachowanie jest odbierane przez natrętów jako zachęta. W Biblii zadano pytanie: „Czy człowiek może nagarnąć ognia w zanadrze i nie spalić swych szat?” (Przysłów 6:27). Flirtowanie to igranie z ogniem.

Uważnie dobieraj towarzystwo. Inni wyjdą z założenia, że wyznajesz takie same zasady jak twoi przyjaciele. Nastolatka imieniem Carla mówi: „Gdy zadajesz się z osobami, które nie oponują przeciw zaczepkom albo z przyjemnością skupiają na sobie uwagę innych, też doświadczysz molestowania” (1 Koryntian 15:33).

Ubieraj się odpowiednio. Nieskromny strój daje wyraźny sygnał, że zależy ci na zainteresowaniu płci przeciwnej — i z pewnością je zdobędziesz (Galatów 6:7).

Nie ukrywaj swej chrześcijańskiej tożsamości. Jeżeli nie powiesz o swoich przekonaniach, inni nie będą się spodziewać, że trzymasz się biblijnych zasad moralnych (Mateusza 5:15, 16).

[Ilustracja na stronie 124]

Reagowanie złością na czyjeś drwiny jest jak dolewanie oliwy do ognia

[Ilustracja na stronie 127]

Stanowczo powiedz natrętowi, by zostawił cię w spokoju!