Griëgu idiömachö anastasis palabrataqa, “wanushqakuna kawariyämunqan” nirmi Bibliachö traduciyan. Anastasis palabraqa “yapë sharkayämunqantam” rikätsikun. Pitapis wanushqa këkanqampita kawaritsiqa imëka sharkatseqnömi, y tsë nunaqa manaraq wanurnin kanqannömi kawarimun (1 Corintius 15:12, 13).

 Hebreu Idiömachö Qellqayanqanchö o Unë Testamentu nir reqiyanqanchöqa, manam wanushqakuna kawariyämunqan palabra kantsu. Peru tsëchöpis, wanushqakuna kawariyämunampaq kaqtaqa willakunmi. Maslla musyarinapaq, willakoqnin Osëaswanmi Teyta Diosqa kënö änikurqan: “Noqam Sepultürapita salvayashqëki. Noqam wanuypita salvayashqëki” (Osëas 13:14; Job 14:13-15; Isaïas 26:19; Daniel 12:2, 13).

 ¿Mëchötan wanushqakuna kawariyämunqa? Wakinkunaqa Cristuwan juntu gobernayänampaqmi ciëluchö kawariyämunqa (2 Corintius 5:1; Apocalipsis 5:9, 10). Bibliachömi willakun, pëkunaqa ‘puntata kawarimoqkuna’ kayanqanta (Apocalipsis 20:6; Filipensis 3:11). Bibliachö tsënö ninqanmi rikätsikun, juk grüpu maspis kawarimunampaq kaqta. Pëkunaqa kë Patsachömi kawayanqa, y ciëluchö kawarimoqkunapitaqa mas atskaqmi kayan (Salmus 37:29).

 ¿Imanötan kawarimunqa? Wanushqakunata kawaritsimunampaqmi, Jesusqa Teyta Diospita poderta chaskishqa (Juan 11:25). Jesusqa tsë poderwanmi ‘sepultürachö këkaqkunata’ kawaritsimunqa. Pëkunaqa unë kayanqannömi kawariyämunqa, y manaraq wanukur pasayanqantapis llapantam yarpäyanqa (Juan 5:28, 29). Kë Patsachö kawayänampaq kawarimoqkunaqa ëtsayoq y tulluyoqmi, sänu y jutsannaq cuerpuyoq kawariyämunqa (Isaïas 33:24; 35:5, 6). Ciëluchö kawayänampaq kawarimoqkunanam, “espïritu cuerpuyoq” kawariyämunqa o espïrituna kayanqa (1 Corintius 15:42-44, 50).

 ¿Pikunatan kawayämunqa? Bibliachömi willakun “allita ruraqkunata y mana allita ruraqkunatapis, Teyta Dios kawaritsimunampaq kaqta” (Hëchus 24:15). Allita ruraqkunachöqa këkäyan, Noënö, Abrahannö y Säranö, Teyta Diosta mana dejëpa sirweq ollqukuna y warmikunam (Genesis 6:9; Hebrëus 11:11; Santiägu 2:21). Mana allita ruraqkunachönam këkäyan, Teyta Diosta mana reqir mandakunqanta mana cäsukoqkuna.

 Peru Teyta Diosta pasëpa mana cäsukuyta munaqkuna y corregiyaptimpis mana cambiëta munaqkunaqa, manam imëpis kawariyämunqatsu. Tsë nunakuna wanurqa, para siemprinam wanuyan (Mateu 23:33; Hebrëus 10:26, 27).

 ¿Imëtan wanushqakunaqa kawariyämunqa? Bibliachöqa willakurqannam ciëluchö kawarimoqkunaqa, Cristu këkämunqan witsan kawariyämunampaq kaqta, tsëqa 1914 watam qallarqan (1 Corintius 15:21-23). Patsachö kawarimoqkunaqa, Jesucristu Mil Watakunapa Gobernamunqan witsanmi kawariyämunqa. Tsë tiempuchömi entëru Patsapis shumaqna tikranqa (Lücas 23:43; Apocalipsis 20:6, 12, 13).

 ¿Wanushqakuna kawariyämunampaq kaqtaqa creishwanku? Awmi. Bibliachömi willakun 9 wanushqakuna kawariyämunqanta, y tsëtaqa atskaq nunakunam rikäyarqan (1 Rëyes 17:17-24; 2 Rëyes 4:32-37; 13:20, 21; Lücas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Hëchus 9:36-42; 20:7-12; 1 Corintius 15:3-6). Jukqa karqan, Läzaru jutiyoq nuna kawarinqanmi. Pëqa chusku junaqnam wanushqa karqan. Tsënö kaptimpis, mëtsika nunakuna rikëkäyaptinmi Jesusqa kawaritsirqan (Juan 11:39, 42). Manam Jesusta chikeqkunapis tsë ruranqantaqa neguëta puëdiyarqantsu. Tsëmi Jesustawan Läzaruta wanutsiyänampaq yachatsinakuyarqan (Juan 11:47, 53; 12:9-11).

 Bibliachömi willakun, Teyta Diosqa alläpa puëdeq karnin wanushqakunata kawaritsimuyta puëdinqanta. Jehoväqa nunakuna imanö kayanqantam llapanta yarpan. Alläpa Puëdeq Dios kaptinmi, imapis o pï nunapis wanushqakunata kawaritsimunantaqa michëta puëdintsu (Job 37:23; Mateu 10:30; Lücas 20:37, 38). Peru manam tsëllatsu, Teyta Diosqa munanmi wanushqakunata kawaritsimuyta. Patsachö kawayänampaq nunakunata kawaritsirnin Teyta Dios imanö sientikunampaq kaqta willakurmi, Bibliachö kënö nin: “Makikiwan ruranqëkitaqa yapëmi rikëta munanki” (Job 14:15).

Wanushqakuna kawariyämunqampaq mana rasumpa kaqta niyanqan

 Wakinkuna creiyanqan: Pï nunapis kawarimuptinqa, mana wanoq almanmi yapë cuerpunman kutin.

 Rasumpa kaq: Bibliachö alma nirqa, juk nuna complëtupaqmi parlëkan, manam cuerpun wanuriptin imapis kawar sïguinqampaqtsu (Genesis 2:7; Ezequiel 18:4). Pï nunapis kawarimuptinqa, manam wanoq almatsu cuerpunman yapë kutin, sinöqa kikin nunam kawarimun.

 Wakinkuna creiyanqan: Wakin kawarimoqkunaqa jinan höram ushakäyanqa.

 Rasumpa kaq: Bibliachömi willakun ‘mana allita rurashqa kaqkunaqa’ “juzgashqa kayänampaq” kawariyämunampaq kaqta (Juan 5:29). Peru tsë nunakunaqa, manam manaraq wanur rurayanqampitatsu juzgashqa kayanqa, sinöqa kawariyämunqan junaqpita imanö portakuyanqampitam. Jesusmi nirqan, höra chämuptin, “Diospa Tsurin parlanqanta wanushqakuna wiyayänampaq [kaqta], y cäsukoq kaqkuna kawayänampaq” kaqta (Juan 5:25). Kawarimoq nunakuna Jesusta wiyayaptin o yachatsikunqanta cäsukuyaptinqa, “pikuna kawayänampaq kaqta rikätsikoq” rölluchömi, jutinkuna qellqashqa kanqa (Apocalipsis 20:12, 13).

 Wakinkuna creiyanqan: Wanushqakuna kawarimurqa, unë cuerpunkunawanmi kawariyämunqa.

 Rasumpa kaq: Juk nuna wanuptinqa, cuerpunqa ismurmi ushakärin (Eclesiastes 3:19, 20).