JUK MUSEUCHÖ këkanqëkiman pensari, tsëchöqa unë witsan qellqayanqan atska librukunam kan. Y cäsi llapanmi alläpa makwa karnin uchkuyoqllana kayan y wakin wakinllana këkan. Tsënö kaptimpis jukmi sïqa mushoqnölla rikakun. Y imanö kanqanchömi wakinkunapita alläpa jukläya kanqan rikakun. Itsa tsë höra museuta reqitsikoq nunata kënö tapurinki: “¿Këqa wakinkunapitapis mas mushoqku?”. Tsënam nishunki wakinkunapitapis mas unëna kanqanta. Tsënam kënö ninki: “¿Mëchöpis guardaräkushqaku?”. Pënam nishunki imëkapa pasashqa kanqanta, tamyapa y hasta apakïta munayanqanta. Itsapis tsërëkur kënö pensankiman: “¿Peru imapitataq rurayashqa?”.

Bibliapis tsë parlarinqantsik librunömi. Bibliaqa wakin librukunapitapis mas unënam. Unë qellqayanqan mas librukunapis kanmi, peru punta parlanqantsiknömi tiempu pasanqanmannö makwayäyashqa. Y ciencia asuntupaq parlarpis, tsëllaraq yarqamoq librukunam tsëkunapitapis mas alli kayan. Jina tsë librukunachö jampikunapaq consëjukunaqa, yanapakuyänampa rantinmi mas peligrösu kashqa. Y tsëkunapitaqa wakin wakinllanam këkan, porqui oqrakäyashqa y makwayäyashqam.

Peru Bibliaqa alläpa jukläyam, 3.500 watakunanöna pasashqa kaptimpis yachatsikïninqa kananyaqmi këkan. Bibliataqa kayayashqam, ushakätsitam tïrayashqa y mana yanapakunqantam niyashqa. Peru yachatsikïninqa kananyaqmi këkan. Bibliaqa kanan witsan yarqamoq librukunapitapis mas allim, porqui mas unënam ima pasakunampaq kaqkunata willakushqa (rikäri “¿Unë nunakunallapaqku o puntallapitanaku imëkatapis willakun?” neq recuadruta).

Itsa kënö tapukunki: “¿Rasumpatsuraq Bibliapa consëjunkunaqa kanan witsan yanapakun?”. Tsëta musyanëkipaqqa, puntataqa imëka pasakïkanqankunaman pensë. Itsapis guërrakunaman, mana alli rurëkunaman, täranqantsik Patsata rakchatëkäyanqanman o polïtica asuntuchö qellëta suwakuyanqanman pensëkanki. Peru ¿tsëkunapitaqa mëqantaq mas espantëpaq? Kananqa Bibliapa wakin yachatsikïninkunata rikäri y kënö tapukï: “¿Imanöraq kawakï kanman llapan nunakuna kë consëjukunata wiyakuyaptinqa?”.

YAMË KAWAKUNAPAQ

“Kushishqam kayan amishtatsikoqkuna, porqui pëkunatam ‘Diospa tsurinkuna’ nir reqiyanqa” (Mateu 5:9). “Puëdirninqa, y qamkunapita kaptinqa, llapan nunakunawan yamë kawakuyë” (Romänus 12:18).

ANKUPÄKUNAPAQ Y PERDONAKUNAPAQ

“Kushishqam kayan ankupäkoqkuna, porqui pëkunapis ankupashqam kayanqa” (Mateu 5:7). “Jukniki juknikikuna aguantanakurnin sïguiyë, y ofendinakurpis [...] perdonanakuyë. Imanöllam qamkunata Jehovä a perdonayäshurqunki, jina tsënöllam qamkunapis rurayänëki” (Colosensis 3:13).

LLAPANKUNATA IGUALPA RIKÄNAPAQ

Diosqa “juk nunallapitam llapan nacion nunakunata rurashqa, tsënöpa entëru patsachö täräyänampaq” (Hëchus 17:26). “Diosqa llapantapis igualpa rikanqanta, y më nacionchöpis pëta mantsaqta y alli kaqta ruraqtaqa, pë chaskinqanta[m]” Bibliaqa nin (Hëchus 10:34, 35).

KË PATSATA SHUMAQ CUIDANAPAQ

“Jehovä Diosqa nunatam churarqan shumaq Eden huertaman, tsëchö murunampaq y cuidanampaq” (Genesis 2:15). Diosqa ‘patsata ushakëkätseqkunatam ushakätsinqa’ (Revelacion [Apocalipsis] 11:18).

IMËKATAPIS ËRAYËPA MUNËTA Y RAKCHA RURËKUNATA CHIKINAPAQ

“Cuidakuyë imëkatapis ërayëpa munëpita, porqui pipapis imëkan kapuptimpis, kawëninqa manam imëkan kapunqampitatsu” (Lücas 12:15). “Rakcha rurëkuna y tukïläya melanëpaq rurëkuna, o imatapis ërayëpa munëqa, ama qamkunachö ni ichikllapis wiyakätsuntsu, santu nunakunapaq ima alli kanqanmannö” (Efesius 5:3).

HONRÄDU Y ALLI TRABAJAQ KANAPAQ

“Llapanchöpis alli portakïtam munayä” (Hebrëus 13:18). “Suwakoqqa amana suwakutsunnatsu, tsëpa rantinqa sinchi trabajatsun makinwan alli rurëkunata rurar” (Efesius 4:28).

WANAQKUNATA YANAPANAPAQ

“Alläpa llakishqa këkaqkunata shoqar parlapäyë, pishipëkaqkunata yanapayë, llapankunapaq pacienciayoq kayë” (1 Tesalonicensis 5:14). “Teytannaq mamannaq kaqkunata y viudakunata[m] sufrimientukunapa pasayaptin” cuidanantsik (Santiägu 1:27).

Bibliaqa manam kë alli rurëkunallapaqtsu willakun, sinöqa tsëkunata precisaqpaq churanapaq y kawënintsikchö ruranapaqmi yachatsimantsik. Tsë consëjukunata mas nunakuna cäsukuyaptinqa, ¿manatsuraq imëka problëmakunata altsayänampaq yanapakunman? Rasumpa kaqchöqa, Bibliapa consëjunkunaqa kanan witsan alläpam yanapakun y mas wananqantsik kaqmi kayan. Peru ¿imanötaq Bibliaqa qamta yanapashunkiman?

Señornintsik Jesucristum kënö nirqan: “Alli kaqta ruranqankunachömi juk nuna yachëyoq kanqanqa rikakun” (Mateu 11:19). ¿Manaku tsënö ninqanqa rasumpa kaqlla? Kawënintsikchö rurashqaran, juk consëju alli o mana alli kanqantaqa musyashun. Tsëmi kënö tapukunqëkiqa allilla kanman: “Biblia rasumpa yanapakïkaptinqa, ¿manatsuraq mas alli kawakunäpaq yanapamanman? ¿Rasumpatsuraq problëmäkunata altsanäpaq yanapamanman?”. Biblia imanö yanapakunqanta juk pasakunqanwan rikärishun.

Diäna b jutiyoq warmiqa imëka rurëyoq, atska qellëyoq y kushishqam kawëkarqan; peru illaqpitam imëka desgraciakuna pasëkurqan: shipashllaraq wamranmi wanukïkurqan, qowanwanmi rakikäkuriyarqan y manam qellënimpis karqannatsu. Pëmi kënö nin: “Imachöchi rikakurirqäpis; wamräta, qowäta y wayïtam oqrarirqä. Llapantam oqrarirqä, manam imapaq kawanqäta musyaqnatsu kä, kallpannaqmi sientikurqä y imëpis mana altsakänampaq kaqtam pensarqä”.

Diänaqa cuentatam qokurirqan Bibliachö kënö ninqanqa rasumpa kaqlla kanqanta: “Qanchis chunka (70) watakunallam kawantsik; y alli sinchi karpis puwaq chunka (80) watakunallam. Tsënö kaptimpis, alläpam llakikuntsik y nanapäkuntsik;  tsëqa rasllam pasarin, volaq cuenta” (Salmus 90:10).

Tsë desgraciapa pasarninmi, Diänaqa Bibliapa yanapakïninta ashirqan y tsëqa alläpam yanaparqan. Qateqnin kaq kima yachatsikïkunachömi, atskaq nunakunata Bibliapa consëjunkuna problëmankunata altsayänampaq imanö yanapanqanta rikärishun. Awmi, qallananchö parlanqantsik librunölla Biblia kanqantam cuentata qokuyashqa. Porqui manam wakin librukunanötsu watakuna pasanqanmannö ni ichikllapis yanapakunnatsu. ¿Wakin librukunapita alläpa jukläya kartsuraq Bibliaqa yanapakun? O ¿Dios qellqatsishqa kaptintsuraq? (1 Tesalonicensis 2:13).

Itsa qampis pensëkanki wallka tiempulla kawanqantsikta y mëtsika problëmakunayoq kanqantsikta. Tsë höraqa, ¿pimantaq ëwanki shoqashunëkipaq, yanapashunëkipaq y consejashunëkipaq?

Kawënikichö Biblia imanö yanapashunëkipaq kaqta rikärishun.

1. Mas problëmakunaman mana chänëkipaq.

2. Problëmakuna kaptin altsanëkipaq.

3. Imëka mana allikunapa pasarpis alli tsarakunëkipaq.

Qateqnin kaq yachatsikïkunachömi këkunapita yachakurishun.