Lucas 12:1-59
-
“Cuidakuychikyá fariseokunapa levaduranmanta” (1-3)
-
Runakunamantaqa Diosta manchakunamanta (4-7)
-
Cristota riqsiqkunamanta (8-12)
-
Mana yuyayniyuq apu runawan rikchanachiymanta (13-21)
-
“Amañayá vidaykichikmantaqa llakikuychikchu” (22-34)
-
“Aslla kaq ovejakuna, ama manchakuychikchu” (32)
-
-
Rikchan-rikchanlla kanamanta (35-40)
-
Wasipi allin yuyayniyuq hinaspa mana allin yuyayniyuq nanachikuqmanta (41-48)
-
Hawkayay kananmantaqa rakinakuy kananmanta (49-53)
-
Tiempokuna imayna kasqanta yachanamanta (54-56)
-
Runamasinchikwan sasachakuykuna kaptin allichanamanta (57-59)
12 Wara-waranqantin llapa runakuna sarunakunankukama huñunakaramuptinkum Jesusqa rimayta qallaykuspan qatiqninkunata nirqa: “Cuidakuychikyá fariseokunapa levaduranmanta, chayqa iskay uya kayninkum.+
2 Manam imapas suma-sumaq pakasqaqa kanchu mana yachanapaq hinaqa, chaynataqmi mana yachanapaq kaqkunapas yachasqa kanqa.+
3 Chaynaqa, tutayaypi imapas rimasqaykichikqa punchawpim uyarikunqa, wasikichik ukupi upallalla rimasqaykichikpas wasipa hawanmantam* willakusqa kanqa.
4 Chaymantapas nikichikmi, kuyasqay amistadllaykuna,+ amayá manchakuychikchu cuerpoykichik wañuchiqkunataqa, paykunaqa chay ruwayllatam atinmanku.+
5 Ñuqam ichaqa nisqaykichik pita manchakunaykichikmanta. Manchakuychikqa wañurachispanpas qalaypaq chinkachinanpaq* atiyniyuq kaqtayá.+ Arí, paytayá manchakuychikqa.+
6 ¿Manachu pichqa pichinkuchakunata mana ancha valorniyuq iskay qullqillapaq* rantikunku*? Chayna kaptinpas Diosqa manam hukllantapas qunqanchu.+
7 Ichaqa, qamkunapa umaykichikpi chukchaykichikpas llapallanmi yupasqa kachkan.+ Amayá manchakuychikchu, qamkunaqa achka pichinkuchakunamantapas aswan valorniyuqmi kankichik.+
8 Nikichiktaqmi, pipas runakunapa qayllanpi ñuqata riqsiwaqniytaqa+ runapa churinpas Diospa angelninkunapa qayllanpim riqsinqa.+
9 Runakunapa qayllanpi negawaqniymi ichaqa Diospa angelninkunapa qayllanpipas negasqa kanqa.+
10 Pipas runapa churinpa contranpi rimaqqa pampachasqam kanqa, chuya espiritupa* contranpi mana allin rimaqmi ichaqa mana pampachasqachu kanqa.+
11 Chaymantapas huñunasqa runakunaman*, kamachiqkunaman hinaspa autoridadkunaman pusasqa kaspaykichikqa amayá llakikuychikchu imaynata hinaspa ima ninaykichikmantaqa,+
12 chayllam atiyninwan* Dios yachachisunkichik imakuna rimanaykichiktaqa”, nispa.+
13 Chaymantam runakuna ukumanta hukkaqnin nirqa: “Yachachikuq, wawqiyta niykapuway herenciata ñuqaman rakiwananpaq”, nispa.
14 Hinaptinmi Jesusñataq nirqa: “Yaw runa, ¿pitaq churaruwan qamkunapa jueznikichik utaq herencia rakipusuqnikichik kanaypaq?”, nispa.
15 Chaymantañataqmi paykunata nirqa: “Allintayá qawakuychik hinaspa cuidakuychik imatapas munapayaymanta,+ runapa vidanqa tukuy imayuq kaptinpas manam kapuqninkunamantachu kanqa”, nispa.+
16 Hinaspanmi huk rikchanachiywan paykunata nirqa: “Huk apu runapam kawsaynin alli-allinta qispirurqa.
17 Hinaptinmi chay runaqa sunqullanpi nirqa: ‘Cosechasqayta maypi churanaypaqpas manam kanchu. Kunanqa, ¿imatataq ruwasaq?’, nispa.
18 Hinaspam nirqa: ‘Kaytayá ruwasaq:+ Kawsay churanaykunata paskaruspayá aswan hatuntaña ruwarusaq, hinaspayá chayman huñusaq lliw kawsayniytawan tukuy imaykunata,
19 hinaspam nikusaq: “Kunanqa, unay watapaqmi tukuy imaykikuna achkallaña kachkan, chaynaqa hawkallañayá kawsakuy, mikukuy, tomakuy hinaspa kusikuy”’, nispay.
20 Chay runatañataqmi Dios nirqa: ‘Yaw mana yuyayniyuq runa, kunan tutam wañuchisunki. Hinaptinqa, ¿pipaqtaq kanqa tukuy huñusqaykiqa?’, nispa.+
21 Chaynam Diospaq mana imayuq kaspan kikillanpaq tukuy imata huñuq runaqa”, nispa.+
22 Hinaspanmi qatiqninkunata Jesus nirqa: “Chayraykum nikichik: Amañayá vidaykichikmantaqa llakikuychikchu ‘¡imataraq mikusaq!’ nispaqa. Nitaq cuerpoykichikmantapas ‘¡imawanraq pachakusaq!’ nispaqa.+
23 Mikuymantaqa vidaykichikmi astawanqa valen, pachamantapas cuerpoykichikmi astawanqa valen.
24 Qawaychik alton pawaqkunata*: Paykunaqa manam tarpunkuchu nitaq cosechankuchu, manataqmi kanchu kawsay churananku wasinkupas nitaq taqinkupas. Chaywanpas Diosmi paykunamanqa mikuchin.+ ¿Manachu qamkunaqa alton pawaqkunamantapas astawan valenkichik?+
25 ¿Mayqinnikichiktaq llumpayta llakikusqaykichikrayku huk punchawllatapas* vidaykichikman yaparuwaqchik?
26 Chayllatapas ruwayta mana atichkaspaqa, ¿imanasqataq wakin kaqkunamantaqa llakikunkichik?+
27 Qawaychiktaqyá waytakunapa imayna wiñasqanta. Waytakunaqa manam afanakunkuchu nitaq puchkankuchu, ichaqa Salomonpas manam apu kachkaspanpas huknin wayta hinallapas pachakurqachu.+
28 ¡Pisi iñiyniyuq runakuna! Waytakunaqa kunan kachkaspanpas paqarinqa ninamanmi wischuykachikun. Chaynaqa, purun waytakunatapas chaynata Dios pachachichkaspanqa, ¡astawanraqchiki qamkunataqa pachachisunkichik!
29 Chaynaqa amañayá llakikuychikchu: ‘¡Imataraq mikusun, imataraq tomasun!’, nispaqa. Amataqyá llakisqallañaqa nitaq hukmanyasqallañaqa kaychikchu.+
30 Diosta mana yupaychaq runakunam tukuy chaykunamantaqa llumpayta llakikunku, hanaq pachapi taytaykichikqa yachanmi chaykuna pisipususqaykichiktaqa.+
31 Chaynaqa, kamachiwaqninchik Diospa munaynintayá puntataqa ruwaychik*, hinaptinqa qusunkichikmi imam pisipususqaykichiktaqa.+
32 Aslla kaq ovejakuna, ama manchakuychikchu,+ hanaq pachapi taytaykichikmi anchata munachkan gobiernon qusuynikichikta.+
33 Imapas kapuqnikichikta rantikuspayá wakchakunata yanapaychik.+ Chaymantapas mana mawkayaq wayqatayá qullqikichikpaq ruwaychik, kapuqnikichiktayá hanaq pachapi huñuychik,+ chaypiqa manam tukunqachu, manataqmi suwapas asuykunqachu nitaq puyu urupas tukunqachu.
34 Maypim kapuqnikichikpa kasqanpim sunquykichikpas kanqa.
35 Qamkunaqa pachasqa kaspayá listolla kaychik,+ mecheroykichikpas ratachisqayá kachun,+
36 hinaspayá casamientomanta patronnin kutimuqta+ suyaq runakuna hina kaychik,+ paykunam patronnin chayamuspan punkuta tacaykamuptin chaylla kichanku.
37 ¡Mayna kusisqam rikchan-rikchanlla kachkaqta patronninpa tarimusqan sirvientekunaqa! Chiqaptapunim nikichik, patronmi servinanpaq pachanta hinakuykuspan paykunataqa mesapi tiyaykachinqa, hinaspam asuykuspan kikin servinqa.
38 Kusisqataqmá kanku llumpay tutaña* utaq chawpi tuta pasaytaña* patronnin chayamuspan rikchan-rikchanlla kachkaqta tarimuptinpas.
39 Aswanqa kaytayá yachaychik: Sichum wasiyuq yachanman karqa imay hora wasinman suwa hamunanta, hinaspaqa manachá wasintaqa suwachikunmanchu karqa.+
40 Chaynaqa qamkunapas listollayá kaychik, mana piensasqaykichik horapim runapa churinqa hamunqa”, nispa.+
41 Hinaptinmi Pedro nirqa: “Señor, ¿kay rikchanachiytaqa niwankiku ñuqallaykumanchu icha lliwmanchu?”, nispa.
42 Hinaptinmi Jesusñataq nirqa: “¿Pitaq wasimanta nanachikuq allin ruwaq yuyayniyuq sirvienteqa? Paytam patronnin churanqa llapa sirvientenkunaman mikunanta tiempollanpi mikuchinanpaq.+
43 ¡Mayna kusisqam chay sirvienteqa patronnin chayaramuspan chayna ruwachkaqta tarimuptinqa!
44 Chiqaptapunim nikichik, tukuy kapuqninkunatam chay sirvientepa makinman churaykunqa.
45 Ichaqa, sichu haykapipas chay sirviente sunqunpi ninman: ‘Patronniyqa unamuchkanmi’, nispan. Hinaspañataq qallaykunman mikukuyta, tomakuyta, sinkakuyta chaynataq qaritapas warmitapas sirvientekuna maqayta,+
46 hinaptinqa mana suyasqan punchaw hinaspa mana yachasqan horapi patronnin chayaramuspanmi as-allinta castiganqa, hinaspanmi mana kasukuqkunapa kasqanman wischuykunqa.
47 Chaynaqa, patronninpa imam munasqanta yachachkaspan mana ruwaq hinaspa mana alistakuq sirvienteqa as-allin maqapasqam kanqa.+
48 Mana entiendesqanrayku maqapanapaq hina imapas ruwaq sirvientem ichaqa mana llumpay maqasqachu kanqa. Chaynaqa, pipas achkata chaskiqqa achkanpi mañasqam kanqa, tukuy imamanta cuentallikunanpaq churasqa kaqmantaqa aswan achkataraqmi mañana kanqa.+
49 Ñuqaqa hamurqani kay pachapi nina ratachiqmi, ninaqa ratachkasqañataq hinaptinqa ¿imataraqtaq munayman?
50 Chiqaptapunim bautizakunay kanqa bautizakunay kaqwan, ichaqa chaykamam llumpay llakisqa kasaq.+
51 ¿Kay pachapi hawkayay kananpaq hamusqaytachu piensankichik? Manam. Hamurqaniqa rakinakuy kananpaqmi.+
52 Kunanmanta qipamanmi huk wasillapi pichqa runakuna rakinasqa kanqaku. Kimsam iskaypa contranpi kanqa, iskayñataqmi kimsapa contranpi:
53 Taytam qari churinpa contranpi kanqa, churinñataqmi taytanpa contranpi kanqa. Mamanmi warmi wawanpa contranpi kanqa, warmi wawanñataqmi mamanpa contranpi kanqa. Suedram llumchuyninpa contranpi kanqa, llumchuyñataqmi suedranpa contranpi kanqa”, nispa.+
54 Chaymantapas achkallaña runakunatam nirqa: “Intipa siqaykunan lawmanta puyu rikurimuptinmi chaylla ninkichik: ‘¡Manchakuypaq wayram hamukuchkan!’, nispa. Hinaptinmi nisqaykichikman hina chayamun.
55 Sur lawmanta wayramuptinñataqmi ninkichik: ‘Llumpa-llumpaytam rupamunqa’, nispa. Hinaptinmi nisqaykichikman hina rupamun.
56 ¡Yaw iskay uyakuna! Qamkunaqa cielotawan kay pachata qawaspaykichikmi yachankichik imayna tiempo kananta, hinachkaptinqa ¿imaynamá manaqa yachankichikchu imanasqa kay tiempopi imapas pasasqantaqa?+
57 Chaymantapas, ¿imanasqataq kikikichikmantaqa mana yachankichikchu imam allin ruway kasqantaqa?
58 ¿Manachu quejakusuqnikiwanqa manaraq autoridadman chayachkaspayki ñanllapiraq paywan allichanaykipaq kallpanchakunki? Chaynatam ruwanki juezman mana pusasunaykipaq, juezqa juzgadopi guardiamanmi quykusunki, payñataqmi carcelman churasunki.+
59 Ñuqam niki: Chay carcelmantaqa manam lluqsinkichu puchuq qullqichaykitapas* paganaykikama”, nispa.
Willakuykuna
^ Yaqa lliw wasikunapa qatanqa pampam karqa, chaypim imatapas ruwaqku.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Gehenaman wischunanpaq”, nispam. Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Iskay asarion qullqillapaq”, nispam. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
^ Utaq: “Vendenku”.
^ Qaway “chuya espiritu” niqpa ima ninan kasqanta
^ Ichapas kanman: “Huñunakuna wasikunaman”, niqpas.
^ Utaq: “Chuya espirituwan”.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Cuervokunata”, nispam.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Huk kuchusllatapas”, nispam. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
^ Utaq: “Diospa gobiernontayá puntataqa maskaychik”. Qaway “Diospa gobiernon” niqpa ima ninan kasqanta.
^ Kayqa karqa yaqa isqun horamanta chawpi tutakamam.
^ Kayqa karqa chawpi tutamanta yaqa kimsa hora madrugawkamam.
^ Griego rimaypiqa nichkan: “Puchuq lepton qullqichaykitapas”, nispam. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
