Ñoqaqa wiñarqani Los Ángeles llaqtapin (California, Estados Unidos). Chay llaqtaqa reqsisqa karqan drogakuna vendeymanta pandillerokuna kasqanmantawan. Soqta wawan karqayku, ñoqataq kurakmanta qatiqnin karqani.

Wawa kashaqtiymi mamay apawarqan huk iglesia evangelicaman. Waynaña kashaqtiypas rishallarqani iglesiaman, ichaqa chaypi yachasqaytan ratulla qonqarqapuq kani. Domingokunatan coropi takirqani, wakin p’unchaykunan ichaqa fiestakunaman rirqani, drogakunata mikhurqani, askha warmikunawantaq puñurqanipas.

Sinchi millay genioyoq kapurqani, chaymi imallatapas niwaqtinku kaqpacha maqanakuq kani. Chay maqanakuypi atipanaypaqmi imatapas hap’iq kani. Iglesiapi yachasqayqa manan imapipas yanapawarqanchu, aswanmi astawanraq tanqawarqan millay maqakuq kanaypaq. Ñoqaqa niq kani: “Señorpa vengakusqanpiqa ñoqan yanapasaq”, nispa. 1960 watakuna tukuyta 18 wataypi kashaqtiy haykurqani Panteras Negras grupo político nisqaman, paykunaqa runakunaq derechonta respetachinankupaqmi imaymana millaykunata ruwaqku. Escuelaypin huk grupo compañeroykuna kaqllatataq defenderqanku, chaymi paykunawan huñukurqani. Askha kutipin huelgakunata hatarichirqayku, chaymi chay p’unchaykunapi clasesta suspenderqanku.

Ichaqa manan chaywan contentakurqanichu. Sinchita cheqnikusqayraykun millaykunata ruwarqani. Ejemplopaq, amigoykunawanmi cineman riqllaqpuni kayku, chaypi rikurqayku esclavo yana runakunata Estados Unidos nacionpi imayna sufrichisqankuta. Chayta yachaspan yuraq waynakunata cinepi kaqkunata sinchita maqaq kayku, hawaman lloqsimuspapas kaqtan ruwaq kayku huk waynakunata.

Chay tiempopaqqa ñoqapas wawqeykunapas ñan reqsisqaña karqayku millaykunata ruwasqaykumanta, chaymi policiakunaqa qhawasharqanku imachus ruwasqaykuta. Sullk’a kaq wawqeymi huk millay pandillapi kasharqan, chaymi paykunawan huñukurqani. Hinan astawan mana allin kawsaypi rikukurqani.

Huk amigoypa tayta-mamanmi Testigo karqanku, paykunan huk kutipi huñunakuyninkuman invitawarqanku. Riqtiytaq rikurqani hukniraypuni kasqankuta. Llapallankun Bibliayoq karqanku, utilizarqankutaq huñunakuyninkupi.  ¡Wawakunapas discursotan qorqanku! Anchatan admirakurqani Diospa sutin Jehová kasqanta yachaspa, hinaspapas llapallanku Diospa sutinta utilizarqanku Diosmanta rimashaqtinku (Salmo 83:18 *). Askha nacionmanta runakunaña chaypi kasharqanku chaypas, llapallanku sumaqta qhawarinakurqanku.

Qallariypi manaña gustawaqchu paykunawan Biblia estudiay chaypas rishallarqanipuni huñunakuyninkuman. Huk tutan, huñunakuyninkupi kashaqtiy, pandillero amigoykuna rirqanku huk fiestaman, chaypi huk waynata maqaspa wañuchirqanku qara casacanwan qhepakunankurayku. Qhepastin p’unchaymi paykunaqa umankuta hoqarisparaq rimarqanku ruwasqankumanta. Juiciopi kashaspankupas mana pesapakurqankuchu ruwasqankumanta. Yaqa llapankutan condenarqanku carcelpi wañunankukama kanankupaq. ¡Anchatan kusikurqani chay kutipi paykunawan mana risqaymanta! Chaymantapachan decidikurqani kawsayniyta cambianaypaq, hinaspa Jehová Diospa testigonkunawan Biblia estudiayta qallarirqani.

Ñoqaqa sinchitan cheqnikurqani yuraq runakunata. Ichaqa Jehová Diospa testigonkunaq imayna kasqanmi admirachiwarqan. Huk kutinmi huk familia huk nacionman viajanankurayku wawankunata huk familiaman saqerqanku, chay familiaqa yana runakunan karqanku. Huk kutipipas huk yana waynatan huk familia wasinkupi alojarqanku. Chaykunata rikusqaymi convencewarqan Jehová Diospa testigonkuna Jesucristoq kay kamachisqanta kasukusqankuta, chaypin nin: “Chhaynapin ñoqaq yachachisqaykuna kasqaykichista llapa yachanqaku qankuna munanakuqtiykichis”, nispa (Juan 13:35). Chaypin yacharqani paykunapuni cheqaq cristianokuna kasqankuta.

Bibliata estudiasqaypin repararqani kawsayniypi cambianay kasqanta. Anchatan kallpachakunay karqan cheqaqtapuni llamp’u sonqo runa kanaypaq (Romanos 12:2). Pisimanta-pisi genioyta controlarqani, chaymi 1974 watapi enero killapi bautizakurqani Jehová Diospa testigon kanaypaq.

Bautizakusqay qhepamanpas genioytaqa controlanayraqmi karqan. Huk kutinmi huk hermanokunawan predicasharqayku vecinoykunaman, chayllamanmi rikurqani huk suwa carroymanta radioyta horqospa phawarisqanta, hinan qhepanta phawarqani, hap’irunayña kashaqtiymi radioyta chanqaspa phawashallarqan. Chayta hermanokunaman willaqtiymi, allin experienciayoq hermano tapuwarqan: “¿Imatan ruwawaq karqan payta hap’iruspayki?”, nispa. Chaypi reparakurqani genioyta cambianayraq kasqanta.

1974 watapi octubre killapi astawan predicanaypaq decidikurqani. Sapa killan 100 horata runakunaman Bibliamanta yachachirqani. Chay qhepamanmi invitawarqanku Jehová Diospa testigonkunaq oficina central nisqapi llank’anaypaq Brooklyn llaqtapi (Nueva York). 1978 watapin Los Ángeles llaqtaman kutimurqani mamayta cuidanaypaq, payqa onqosqan kasharqan. Iskay wata qhepamanmi casarakurqani Aarhonda hermanawan. Payqa allintan yanapawarqan mamayta cuidaypi wañupunan p’unchaykama. Chay qhepamanmi esposaytawan invitawarqanku Galaad escuelaman rinaykupaq. Chay cursota tukusqayku qhepamanmi Panamá nacionman kachawarqanku misionerota hina, kunankamapas chaypi llank’ashayku.

Bautizakusqay qhepamanpas genioytaqa controlanaymi karqan. Chaymi ima ch’aqwaypas kananta reparaspaqa ayqekunipacha otaq hukkunata tranquilizani. Askha runakunan felicitawanku cambiasqaymanta, esposaypas felicitawarqan, ñoqa kikiypas admirakunin cambiasqaymanta. Ichaqa manan hatunchakunichu genioyta controlasqaymanta. Sut’itan reparani Bibliaq yanapayninwan cambiasqayta (Hebreos 4:12).

Bibliapi yachasqaymi yanapawarqan kusisqa kawsanaypaq llamp’u sonqo runa kanaypaqpas. Manañan pitapas maqaniñachu, aswanmi runakunata yanapani Diosta reqsinankupaq. Escuelapi kashaspay compañeroymanpas Bibliamanta yachachirqani, ñawpaqpin paywan enemigontin karqayku. Bautizakusqan qhepamanmi huk tiempo paywan kuska tiyarqayku, kunankamapas amigontinmi kayku. Kay tiempopaqqa esposaywan kuska 80 más runakunatañan yanapayku Jehová Diospa testigon kanankupaq.

Anchatan Jehová Diosta agradecekuni cheqaq cristianokunata reqsichiwasqanmanta sumaq kawsayman pusamuwasqanmantawan.